|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 102 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0424 |posta kodu = 23000 |bölge = Doğu Anadolu |il = Elazığ |ilçe = Merkez
|Köy Muhtarı =
|websitesi = [2]
Çatalharman, Elazığ ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Catalharman, bir Türk-Alevi köyü olup orijinal adi Xozik`tir. Köyün yerlileri, resmi isleri disinda bu ismi fazla kullanmazlar.Komsu köylüler Hozik diye adlandirirlar bu köyü. Köyün ismi cumhuriyetten sonra degistirilmistir.Yaslilarin cogu bu ismi bilmezler, bilenler de dogru teleffuz etmekten zorlanirlar. Köy, Ermeniler ile Kürt-Alevilerin yasadigi cok eski bir köydür. Köyün sinirlari, güneyde eski Ermeni köyleri olan Agop ve Zarik (Altinkusak) köylerine, dogu da Aydincik köyüne bagli Xar (Har)mezrasina, batida Serni(Sarni)(bugünkü Altinkusak) köyüne, kuzey batida Goran (Alatarla) ve kuzeyde ise Keban barajina dayanir.Bu köy Elazig ilinin Tunceli (Dersim, Mamike, Kalan)ili ile kuzey sinirini olusturur. Köyün en ilgi ceken tarihi yapilari mezarlaridir. Müslüman kültürüne ait olmayan cok eski mezarlardir bunlar. Köyün tarihi Asur ve Urartulara kadar dayanir. Köy her ne kadar müslüman bir köy olarak gecse de camisi yoktur. Tipik bir Alevi köyüdür. Duzenli ve mecburi sayilabilecek hic bir dini kurali yoktur bu köylülerin. Bilincsizce de olsa Zerdüstlukten gelme oldugu sanilan bazi rituelleri uygulamakta ve toplumsal bilinc altinda bunlari yasatmaktadir. Yilin belli dönemlerinde, mistik günlerinde atesler yakarlar. Ates kültürü cok köklüdür bu köyde. Önem verdikleri kisilerin mezarlarinda ates ve mum yakma , fidan dikme gibi adetleri vardir.Kültür
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri etraf köylere kiyasla farkliliklar göstermektedir.Köyün hakim kültürel yapisini Alevi-Kürt kimligi olusturmaktadir.Bununla birlikte Ermeni kültürünün de etkisi görülmektedir köyde.Insan iliskileri sicak olup,özellikle kadin erkek iliskilerinde islamin kalibina sigmayan acik bir toplum örnegi sergilemektedir.Dini ibadetleri yoktur.Cok eskilerde Alevilere özgü cem rituelleri disinda (o da bazen yillari bile asan uzun araliklarla yapilmistir) baska bir dini yasami ve kurallari yoktur.Fakat bir dini zorunluluk olmamasina ragmen insanlarin Lokma dagitma, mezarlarda mum yakma, Asure gunu duzenleme, Oniki Imam ve Xizir(Hizir) orucu gibi gelenekleri de vardir.Tanridan ziyade Evliya, Dervis,Bilge Adam,Pir,Rehber ve Ziyaretgahlar gibi serbest ve kisiden kisiye degisen inanislara ve kabullere sahiptirler.Tanri inaclari olmasina ragmen cok esnek ve kendilerine gore bir inanistir bu.Genel olarak ahlak kurallari dini rituellerden ustun tutulur.Dogruyu dusun, dogruyu soyle ve dogruyu uygula anlayisi hakimdir.Yazili hukutan ziyade vicdanlara ve verilen sozlere guvenir, buna gore iliskilerini yuruturler.Coğrafya
Elazığ merkezine 24 km uzaklıktadır.Köyün kuzeyinde Oğmani baba ile Kale diye adlandirilan iki tepe bulunmaktadir.Bu iki tepe köyün en üksek noktalarini olusturmaktadir.Yine köyün kuzey ve dogu tarafi Keban Baraj Gölü`ne dayanmaktadir.Köyün geriye kalan kismi ovaliktir. İcme suyu sorunu olmamasina ragmen yagisin az oldugu mevsimlerde tarim icin su sıkıntısı cekilmektedir.Özel meyve bahcelerinin disinda köyün orman sayilabilecek agacliklari yoktur.İklim
Köyün iklimi, bölgede 1973 yilindan itibaren faaliyette olan Keban Baraj Gölü`nün etkisiyle karasal iklimden iliman iklime dogru önemli bir oranda evrilmistir.Buna ragmen genel olarak köyün iklimini karasal iklim altinda ifade edebiliriz. Yazlari sicak gecer, ama kislari asiri soguk degildir. Sonbahar ve ilkbahar aylarinda yagmur, kisin ise bazen yagmur bazen kar, bazen ise karisik bir yagis tipi genelde görülmektedir.Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
2007 | |||
2000 | 102 | 1997 | - |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Önemli tarim ürünleri tahildir.En cok yetistirilen urunler bugday,arpa, nohut, culbant ve figdir.Bunlarin disinda son yillarda köyde bagciliginda gelistirilmeye calisildigi gozlenmektedir.Daha cok saraplik üzüm yetistirilmektedir.Köyün arazisinin verimli ve islenmeye elverisli olmasi buyuk bir ekonomik potansiyel olusturmaktadir gelecek icin.En buyuk sorunu sulama kanallarinin olmamasidir.Köyün diger onemli ekonomik dayanagi hayvanciliktir.Cok sistemli bir hayvancilik yapilmamasina karsin nufusun hemen hemen hepsinin kucuk ve/veya buyukbas hayvanlari vardir.Yazlarin kurak gecmesinden ve hayvanlarin beslenecegi dogal otlaklarin ve cayirlarin azligindan dolayi hayvancilik kucuk olcekte yapilmaktadir.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 -
1999 -
1994 -
1989 -
1984 -
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Köy bölgedeki köylerin en bakimsiz ve yatirimsiz köyüdür.Elektrigin, asfalt yolun ve telefonun en son geldigi köylerden biridir.Sehir merkezine yakin, arazi ve iklim kosullarinin uygun olmasina ragmen gerek Elazig valiligi gerekse de hükümet tarafindan kaydedeger bir yatirim yapilmamis, gerekli ilgi gosterilmemistir.Bu nedenle köyün genc nüfusu Istanbul gibi batinin büyük metropollerine göc etmistir.Linkler
köy-taslak Elazığ merkez belde ve köyleri