Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Ali Haydar Taner

Kısaca: Ali Haydar Taner (d. 1883, Bulgaristan – ö. 30 Aralık 1956), Türk öğretmen, çevirmen, yazar. ...devamı ☟

Ali Haydar Taner (d. 1883, Bulgaristan – ö. 30 Aralık 1956), Türk öğretmen, çevirmen, yazar. Cumhuriyetin ilanından sonra Türkiye’de eğitim alanında etkin rol oynamış bir eğitimcidir. Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun hazırlanması, orta okul ve liselerin üçer yıllık ayrı birer bölüm haline getirilmesi, öğretmen okullarının düzenlenmesi, ilkokul öğretim programlarının geliştirilmesi, Talim ve Terbiye Dairesinin kurulması katkıda bulunduğu konulardan bazılarıdır Yaşamı 1883 yılında, Osmanlı topraklarının bir parçası olan Bulgaristan’da Kızanlık Kasabası’nda dünyaya geldi. Annesi Fatma Hanım, babası Kızanlık’lı İsmail Emin Efendi’dir. Yörenin az sayıda okur-yazar insanından birisi olan babasını çok küçük yaşta kaybeti 1910 yılında İstanbul’a döndü. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra yüksek öğrenim için Almanya’ya gönderilenler arasında öğrenimini tamamlayıp dönen ilk öğrenci oldu.

Öğretmenlik yaşamı

Yurda dönüşünden sonra Selanik Sultanisi ders nazırlığına getirildi, bir yıl çalıştıktan sonra bu görevden alındı. O sene İttihat ve Terakki Cemiyeti tarafından Selanik’te açılan idadide ders nazırlığı yapan Ali Haydar, psikoloji derslerini okuttu. Aynı dönemde sosyoloji derslerini ise Ziya Gökalp okutmaktaydı. Balkan Savaşı’ndan sonra Balıkesir’e tayin oldu. Balıkesir’de Giritzade Mehmet Efendi’nin torunu ile evlendi. Bu evlilikten üç oğlu dünyaya geldi. Balıkesir’de bir buçuk yıl görev yaptıktan sonra İzmir’e tayin olan Ali Haydar Bey, bir ara öğrenci teftişi için Almanya’ya gönderildi. Dönüşünde Darülfünun’da ve İstanbul Darülmuallimatı’nda görev yapmaya başladı. Türkiye’de eğitim reformu çalışmalarında bulunan Franz Schmidt’in tercümanlığını yaptı.

Milli Talim ve Terbiye Kurulu Üyeliği

1926 yılında Ankara’da "Milli Talim ve Terbiye Kurulu" üyeliğine getirildi. Aynı zamanda Ankara Musiki Muallim Mektebi’nde psikoloji dersleri verdi. 12 yıl süren Mili Talim ve Terbiye Kurulu üyeliği sırasında ilkokullardaki müfredat programı üzerinde durdu. Basma eserlerin derlenmesi kanununun çıkarılmasında rol oynadı. 1938 yılında Talim Terbiye Kurulu’ndaki görevinden ayrılıp 1948’de emekli oluncaya kadar İstanbul Kız Öğretmen Okulu’nda Terbiye ve Ruhiyat dersleri verdi.

Son yılları

Ali Haydar Taner, emekliliğinden sonra “Yabancı Kelimeler Lügati” adlı eseri üzerinde çalıştı. 30 Aralık 1956’da ani bir kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Cenazesi, Edirnekapı Şehitliği'ndeki aile mezarlığına defnedildi. Yazarlık ve çevirmenliği Almanca, Fransızca, Arapça, Bulgarca dillerini bilen Ali Haydar Bey’in çevirileri ile dil ve edebiyat konularındaki yazıları başta “Muallimler Mecmuası” olmak üzere çeşitli gazete ve dergilerde yayımlamıştır. Çevirdiği eserlerden özellikle ikisi önemlidir: Rus yazar Grigory Petrov’un “Beyaz Zambaklar Ülkesinde” ve “Mefkureci Muallim” adlı eserlerinin Bulgarca’dan Türkçe’ye çevirisi. Devrin milli eğitim bakanı Mustafa Necati Bey, öğretmen okulunu bitirip görev yerine giden öğretmenlere bir mektupla birlikte, bu kitapları da rehber edinmeleri, örnek almaları için göndermiştir. Eserleri *Tetkikatı Ruhiye Rehberi, 1924 *Ortamektep Muallimleri Beynelmilel Prag Kongresi,1925 *Milli Terbiye, 1926 *Hayat Bilgisi-Hayvanlar. (Hüviyet Bekir'le), 1927 *Çocuğun Bedeni Terbiyesi (Tercüme), 1928 *Hakiki Kolay Elifba, 1928 *Kuranı Kerim Elifbası *Beyaz Zambaklar Memleketinde (Tercüme), 1928 *Mefkureci Muallim (Tercüme), 1928 *Resimli Kolay Alfabe *Milli Bilmeceler, 1930 *Büyük Adamlar, 1930 *Bulgaristan Maarifi, 1931 *Kainatın Muammaları (Tercüme), 1931 *Şehirler ve İnsanlar (Tercüme), 1936 *Yabancı Kelimeler Lügati, 1941 *Tarih, ortaokul ikinci sınıf *Psikoloji, lise onuncu sınıf *Özel Öğretim Metotları, (Hüviyet Bekir'le), 1947.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Beyaz Zambaklar Ülkesinde
3 yıl önce

aydınları aracılığıyla Türkiye’ye taşındı. Türkçeye ilk defa 1928’de Ali Haydar Taner tarafından çevrildi. 1930’da yeni alfabeyle yeniden basıldı. 1936’daki...
Haydar BAŞ
3 yıl önce

Haydar Baş (28 Ocak 1947; Trabzon - 14 Nisan 2020; Trabzon), Türk siyasetçi ve iş insanı. Bağımsız Türkiye Partisinin kurucularındandı ve ölümüne kadar...

Haydar Baş, 1947, Arapça, Azerice, Farsça, Fransızca, Trabzon, Bakü Devlet Üniversitesi, Haydar Baş, Tarafsız bakış açısı, ,
Belanın Yedi Türlüsü
6 yıl önce

Faik Coşkun Kemal Denizman Şefik Döğen Ali Ekdal (Şevki) Mehmet Ali Güngör Taner Harputlu Ahmet Karaca Haydar Karaer Sadri Karan Yusuf Koç Nermin Özses...
Taner Olgun
3 yıl önce

Taner Olgun (18 Ağustos 1976, Kırıkkale - 8 Eylül 2020, Ankara), Türk halk müziği sanatçısı. Olgun 18 Ağustos 1976'da Kırıkkale'nin Keskin ilçesine bağlı...
Okan Selvi
3 yıl önce

1999: Üvey Baba (Ali "Konuk Oyuncu") 2000-2003: Yedi Numara (Haydar) 2002: Kısa Devre 2004: Sahra (Kahveci Kadir) 2005: Ters Köşe (Taner) 2005: Beşinci...
Ali Bozer
3 yıl önce

Ali Hüsrev Bozer (28 Temmuz 1925, Ankara - 30 Eylül 2020, Ankara), Türk hukukçu ve siyasetçi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. İsviçre...

Ali Bozer, 12 Ekim, 12 Eylül, 13 Aralık, 1925, 1947, 1951, 1956, 1965, 1980, 1981
1953
3 yıl önce

Pholeros, Avustralya'lı mimar (d. 2016) Refik Karakoç, Türk siyasetçi Ali Haydar Yıldız, Kürt asıllı Türk eylemci ve TKP/ML-TİKKO kurucularından. (ö. 1973)...

1953, 10 Kasım, 16 Ağustos, 16 Mart, 18 Eylül, 18 Kasım, 18 Mart, 19. yüzyıl, 1948, 1949, 1950
Edebiyat ve Eleştiri (dergi)
6 yıl önce

Özdemir İnce, Cahit Külebi, Murathan Mungan, Ahmet Oktay, Ahmet Telli, Haydar Ergülen ve Can Yücel gibi tanınmış şairlerin yanı sıra yazın yaşamına yeni...