|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = 1400m |yüzölçümü = |nüfus = 212 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0354 |posta kodu = 66600 |bölge = İç Anadolu |il = Yozgat |ilçe = Çayıralan
|Köy Muhtarı =Abdullah Babacan
|websitesi = [2]
Avşaralanı, Yozgat ilinin Çayıralan ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Köyün kuruluş tarihi tahminen 1850 yıllarına dayanır. Köyü ilk kuran Okka Süleymandır (Köyün Korkmazyürek sülalesinin büyük büyük babasıdır). Oğlu Gardiyan Mehmet ve onun oğlu Süleyman Korkmazyürek`tir.) Rivayete göre Okka Süleyman Alamadın`dan (ALAMETTİN KASABASI) gelmiştir ve Boğazalan`a (köy içerisinde bir bölge) yerleşmiştir.Şu anki köyün yerinde ise o zamanlar Avşarlar otururmuş. Köyün adı ordan gelme. Daha sonraları Avşarlar oraları terkedince şimdiki köyü kurmuşlar. Okka Süleyman o zamanlar köyün nüfusunu çoğaltmak için bir tabak mantıya ev yeri ve tarlalar bağışlamiştır.İlerleyen zamanlarda Ermeni ve Rus Zulmünden dolayı baba topraklarını terketmek zorunda kalan 1876 muhacirleri köye yerleşmişlerdir. Bunlar Ardahan ve civarından gelmişler ve köyün gelişmesinde büyük pay sahibi olmuşlardır.
Kültür
Avşaralan köyü, Anadolumuzun en temel özelliği olan misafirperverliği ile bilinir. 1970`li yılların sonuna kadar (tarımın henüz makineleşmediği, köye elektrik ve suyun gelmediği zamanlar)"Soku Dövme" tabir edilen bir uygulama, törensel şekilde yapılırdı. Soku dövme, genellikle Ağustos ayı içinde, hasat sonunda, bulgur haline getirilecek buğdayın soku taşında (yaklaşık 30-40 cm çapında ve yarım metre yüksekliğinde, ortası tamamen boş taş) soku tokmaklarıyla dövülerek bulgur haline getirilmesidir. Kimin "sokusu" dövülecekse gündüzden köye duyurulur ve buna katılacak gençler davet edilirdi. Çünkü soku dövme zor ve kuvvet ve dayanıklılık gerektiren bir işlemdi. Bu nedenle gençler yapardı. Soku dövmeye genellikle akşam yemeğinden sonra başlanırdı. Gençler lüks ışığı altında, genellikle dörderli gruplar halinde soku dövmeye başlardı. İkinci dörtlü grup ise kenarda bekler ve yorulan ilk grup dinlenirken soku dövmeyi devam ettirirdi. Soku dövmeyi törensel kılan hususlar ise şunlardı: 1. Köyün diğer evleri çörekler, çaylar, ayranlar hazırlar soku yerine getirirlerdi. 2. Yaşlılar seyrederken köyün kızları ikramları yapar ve soku dövmeyi seyreden kadınlı erkekli gruplara hizmet ederdi. 3. Böylece soku dövme, gençlerin birbirlerini görme ve "yasal" sınırlar içinde çay ayran ikramı yapma, alma fırsatı buldukları sosyal bir ortama dönüşürdü. 4. Soku dövmenin en kritik anlarından birisi de, sırayla vurulan tokmakların sırasını şaşıran bir gencin tokmağını daha öbürü çekmeden onun tokmağı üstüne vurma hatasını yapmasıydı. Bu duruma düşen genç utanır, sıkılır ve biraz da üzülürdü, çünkü orada bulunan köyün kızlarına karşı mahçup olduğunu düşünürdü. Bunu bilen yaşlılar ise önce olayın şakasını yapar ama sonra gencin gönlünü almasını da bilirlerdi. Bir başka akşam bir başka ailenin sokusu dövülürdü. Köy ahalisi topluca güzel zaman geçirirdi. Güzel günlerdi. Ne yazık ki artık soku dövülmüyor.
Yemeklerden özel günlerde mutlaka "Arabaşı" (Arap Aşı)yapılırdı. Bir tepsi dolusu hamurdan yapılan yemek ile onun özel çorbasından oluşan yemek özenle yenilirdi. Önce tepsideki hamurdan kaşıkla bir miktar alınır sonra onun üzerine çorba içilirdi. Son yıllarda artık Arabaşı da yapılmaz oldu.
Bir başka özel yiyecek ise "Miyeneli kete" dir. Hala yapılır. İçi kavrulmuş unla (miyene ile) doldurulan tereyağla yapılan bir çörek biçimidir. Çok un ve tereyağ gerektirdiği için özel ve "pahalı"dır, yani kıymetlidir.
Bu arada bazlamayı da unutmamak gerekir. Yufka köy ekmeği edilirken (yapma kelimesi kullanmazdı, "ekmek etme" tabir edilirdi), daha kalınca ve çapı daha kısa (yaklaşık 20-25 cm.)hamur sacda pişirilir ve arkalı önlü tereyağı ile ovalanarak göz ve koku hakkı almak isteyenlere servis edilirdi. Ekmek edilirken mutlaka çay kaynatılır ve ayran hazır tutulurdu. Çünkü kokuyu alan öncelikle çocuklar ve daha sonra da gençler sanki oradan tesadüfen geçiyormuş gibi yaparlardı (ekmek edenler bunu bildiği için fazladan hamuru bu maksatla hazır tutarlardı). Ekmeği edenler genelde genç kızlar olduğundan oradan "geçilir" ve bir bazlama ayran yada çay içilirdi. Ancak bu "ziyaretin" süresi çok kısa idi, iki-üç dakika kadar (bazlamanın açılması, pişirilmesi ve verilmesi), daha uzun süreli duruşlara pek tolerans gösterilmez, ekmek edenlerin en yaşlısı "hadi tamam yedin artık" diyerek gence yolu gösterirdi. Hoş zamanlardı.
Coğrafya
Yozgat iline 135 km, Çayıralan ilçesine 20 km uzaklıktadır. Köyümüzün batısında Derekemal, güneyinde Alamettin, doğusunda Sızır, güneybatısında Söbeçimen Köyü, Çayıralan ve kuzeyinde Güzelyayla(Sığırkuyruğu) bulunur. Köyümüz tam üç İl sınırında bulunmaktadır.Bunlar Yozgat, Sivas ve Kayseri il sınırlarıdır.Yozgat`a bağlı olmasına rağmen Kayseri daha yakınındadır.Köyümüz Kayseriye 110 km mesafededir,Sivas`a ise yaklaşık 200 km dir.İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir. Kış uzun ve karlı geçer.Bazen kar 2 metreye kadar çıkar. İlk bahar çok yağmurlu ve soğuk geçer.Yazın gündüzleri sıcak olmasına rağmen akşamları soğuk rüzgar eser.Sonbaharda ise gündüzleri ılık, akşamlarıda çok soğuk olur.Dört mevsim boyunca akşamları soğuk olmasının nedeni, köyümüzün deniz seviyesinin yaklaşık 1400 m üstünde olmasıdır.Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | |||
| 2000 | 212 | 1997 | 202 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Verimli arazilerin eksikliğinden dolayı ekonomi daha çok hayvancılığa yönelmiştir.Bunun yanısıra arıcılıkta yapılmaktadır.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Abdullah Babacan
1999 - Abdullah Babacan
1994 - Abdullah Babacan
1989 - Ali Korkmazyürek
1984 - Ali Korkmazyürek
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır. kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Linkler
köy-taslak Çayıralan belde ve köyleri