Bugünkü Bayrampaşa’nın ilk nüvesini oluşturan ve 1954’te köy statüsüne getirilen Sağmalcılar, Rami Bucağı sınırları içindeydi ve Maltepe Askeri Kışlası nedeniyle Kışla Arkası olarak da anılıyordu. 1927’den itibaren gruplar halinde Bulgaristan ve Yugoslavya’dan gelen göçmenlere ilaveten 1955’te İstanbul’un iki büyük caddesi olan Vatan ve Millet Caddeleri yapılırken evleri istimlake uğrayan vatandaşların çoğunun Sağmalcılar Köyü’ne yerleşmesi, nüfusun artışına neden oldu. Ayrıca, 1950’den itibaren bölgede yapılan fabrikalar, ilçeyi sanayi bölgesi haline getirdi. Sağmalcılar Köyü 1960’ta belediye oldu. Mimar Sinan tarafından İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak amacıyla döşenen ve halen faal durumda bulunan su kanallarına, inşa edilen binaların atık su ve tuvalet tesisatlarının yanlış bağlanması ve bu su kanallarına bağlı çeşme sularının bölge halkı tarafından kullanılması sonucunda semtte kolera salgını çıktı. Salgın çok kişinin hayatına mal oldu. Sağmalcılar adını zihinlere kolera sözcüğüyle birlikte yerleştiği düşünülerek ve lV. Murad’ın sadrazamlarından Bayram Paşa’nın burada bir çiftlik sahibi olmasından esinlenilerek Sağmalcılar adı Bayrampaşa olarak değiştirildi. Eyüp İlçesi’nin bir semti olarak gelişmesini sürdüren Bayrampaşa Mayıs 1990 tarihinde ilçe statüsüne yükseltildi. Böylece Eyüp Belediyesi’nden ayrılarak müstakil belediye teşkilatına kavuşturuldu. Bayrampaşa, cadde ve sokakları ile oldukça planlı bir şehir görünümündedir. Semt merkezi Orta Mahalle, Vatan ve Yenidoğan Mahallelerini içine almaktadır.
Büyük İstanbul Otogarı, sebze hali, metro merkezi, otobüs terminali, PTT santralı, Bayrampaşa Cezaevi, Bayrampaşa Devlet Hastanesi, Sağlık Ocağı ve Dispanseri başlıca kamu kuruluşlarıdır. Kızılay, Türk Hava Kurumu, Bayrampaşa Vakfı, Göz Nuru Vakfı ilçedeki sosyal yardım kuruluşlarıdır. İlçede yapılan cami sayısı 30’u aşmıştır. Bunlardan Bayrampaşa Merkez Camii, belediye başkanlığı binası karşısındadır. Osmanlı klasik mimarisinin izlerini taşımaktadır. Kubbe ve şerefeleri Edirne Selimiye Camii’nin tarzını andırır. Caminin alanı 860 m2’yi bulmaktadır. 2 stadyum ve 1 kapalı spor salonu Bayrampaşa’nın önemli spor tesisleridir. Semt folkloru çeşitlilikler göstermektedir. Ülkemizin her yöresinden ve yurtdışından gelen insanlar, geldikleri bölgenin ve ilin farklı oyun, türkü ve geleneklerini getirmişlerdir. Bulgaristan’dan gelen göçmenlerin kurdukları Balkan Oyunları, Folklor Derneği ilçe folkloruna canlılık kazandırmaktadır. Tarihi eserler bakımından önemli bir yeri olan Maltepe Askeri Hastanesi, 1827’de yaptırılmıştır. Bina dört cephelidir. Orta yerinde büyük bir avlusu vardır. Ön cephesi tek, öteki yönleri ikişer katlıdır. Tavanları yüksek, odaları ve koğuşları geniştir.
Giriş kapısı Türk-rokoko tarzında mermerden inşa edilmiştir. Nizamiye Kapısının üzerinde Haşim imzalı “Tuğra-i Hümayun” ve çok uzaktan okunabilen besmele ile “Fih-i Şifa-ün’lin nas” ayetini içeren altın suyu ile celi yazı, altında ve kapının iki tarafında Yesarizade Mustafa İzzet Efendi’nin yeşile boyanmış ta’lik yazısı ile “Çaresaz-ı derdimendan Hazret-i Mahmüd Han” (Dertlerin dermanı olan sultan 2. Mahmud) dizesi ile başlayan ve “Cism-i Han Mahmud ola asattan daim masun (Tanrı Sultan Mahmud’u daima kötülüklerden korusun) dizesi ile sona eren 32 beyitlik bir kitabe bulunmaktadır. 1922’de lağvedilen hastane bir müddet askeri okul ve daha sonra kışla haline getirilerek 66. Tümen’in karargahı olarak kullanılmıştır. Bugün Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’ne hizmet binası olarak ayrılmıştır. l. Süleyman’ın (Kanuni) emriyle Koca Sinan tarafından yapılan su terazilerinden ve su maslaklarından pek az iz kalmıştır. Belediye Parkı’ndaki Atatürk Anıtı ilçede yeni anıtlardır. Bayrampaşa’da bulunan kapalı ceza ve tevkifevinin yapımına 1955’te başlanmış, 1968’de tamamlanarak hizmete sokulmuştur. Sultanahmet Ceza ve Tevkifevi buraya taşınmıştır. 120.000 m2’lik bir alanı kaplamaktadır. 30.000 m2’lik bölümü hücre kısmına ayrılmıştır. Kadın ve çocuk koğuşları ayrıdır. Bünyesinde 100 yataklı bir hastane vardır.
BAYRAM PAŞA KİMDİR? İstanbul’un Davutpaşa semtinde doğan ama doğum tarihi bilinmeyen Bayram Paşa’nın babasının adı Kurd Ağa, ailenin menşei ise Amasya’nın Ladik kasabası olarak geçiyor. Bayrampaşa sırasıyla; Yeniçeri Kethüdası (1623) Mısır Valisi (1625) Divan-ı Hümayum Veziri (1628) Rumeli Beylerbeyi 4. Murat’ın 2. Veziri İstanbul Kaymakamı 1637’de sadrazam olmuştur. Yeniçeri Ocağı’nda yetişen Bayram Paşa 1623’de Yeniçeri Ağası oluyor. Osman Tarih Kütüğü’nde de adına 1622 yılındaki “Turnacıbaşı Bayram Ağa” diye rastlanıyor. Bayram Paşa, Sultan I. Ahmed’in kızlarından Hanzade Sultan ile evlendi. Beyazıt’ta bir sarayda oturan Hanzade Sultan’ın bir düğün alayı ile sarayından alınıp Bayram Ağa’ya götürüldüğü anlatılıyor. Yeniçeri Ocağı’ndan Turnacıbaşı rütbesinde bir zabit olan Bayram Ağa’nın kendisine vezirlik bile verilmeden bir sultanla evlendirilmesini tarihçiler “istisnai bir vaka” olarak değerlendiriyorlar.
Bir rivayete göre bunun tek nedeni, Turnacıbaşı ağanın emsalsiz bir erkek güzeli olması. Evet, tarih kitaplarında Bayram Paşa’nın son derece yakışıklı bir erkek olduğu ve Hanzade Sultan’ın da Bayram Ağa’nın endamına aşık olduğu yazıyor. Devrin padişahı Sultan Osman da (Genç Osman) kızkardeşini yeniçerisine kavuşturdu. Üstelik Yeniçeri Bayram Ağa’ya rahat yaşayabilmesi için bir de saray tahsis edildi. Bayram Paşa’yı tarih kitapları öve öve bitiremiyorlar aslında. Onun için gayet ciddi, akıl yolunda yürümesini bilen, vakarlı, otoriter, bir adam deniliyor. 1625 yılında Mısır valisi tayin edilen Bayram Paşa, üç buçuk yıl orada kalıyor. Mısır Valiliğinde halk tarafından, işbilir, hak tanır ve adil devlet adamı olarak saygı gördü. 1628 yılında Divan-ı Humayun’a altıncı vezirlikle alınan Bayram Paşa, zamanın kıskanç ve hırslı sadrazamı Hüsrev Paşa’yı kendisine rakip görünce onun hışmına ugradı. Hüsrev Paşa, o denemde yaşanan yolsuzlukları, fitneye, teşvik iddiasıyla Bayram Paşa’nın üzerine attı ve bugünün tabiriyle rakibini ekarte etti. Dahası, Sultan IV. Murad bile eniştesi Bayram Paşa’nın masum olduğunu bildiği halde onu müdafa edemedi. Bayram Paşa tevkif edilip bir hafta Yedikule Zindanı’nda yattı ve hazine mallarına el koydu. Hüsrev Paşa’nın pençesinden eniştesini zar zor kurtaran IV. Murad onu tekrar kubbe veziri tayin etti. Sultan IV. Murad’ın en yakın dostu olan Bayram Paşa, 1635 yılında İstanbul Kaymakamı tayin edildi. Şehri çeviren kale duvarlarına içerden ve dışardan yapılan ne kadar bina varsa istimlak ederek yıktırdı ve tarihi surları tamir ettirdi. Bayram Paşa su sıkıntısı çeken memleketi Amasya’ya kendi kesesinden ödeyerek su getirdi ve bir de mevlevihane yaptırdı. 1637 yılında sadrazam ilan edilen Bayram Paşa 1638 yılında IV. Murad ile Bağdat seferine giderken Urfa’ya yakın Colab mevkisinde beyin kanaması ya da kalp krizi geçirerek öldü. Ölüm tarihiyle ilgili kaynaklarda farklı bilgiler varsa da bu tarih “Bağdat Seferi Menzilnamesi”ndeki kayda göre 16 Rebiülahir 1048’dir (27 Ağustos 1638).
Bayrampaşa hayattayken hazırlattığı Haseki Bayrampaşa Külliyesi içindeki türbesine defnedilmiştir. Bayram Paşa’nın en büyük hatalarından biri olarak tarih kitapları devrin büyük hiciv ustası Nef’i’yi haksız olarak idam ettirmesini gösterirler. Tarihçilerin kaleme aldığı olay şöyle gerçekleşiyor; Sultan Murad nedimleri arasında bulunan Nef’i’ye “taze bir hicvin yok mu?” diye sorar. Şair de Bayram Paşa hakkında yazdığı hicvi padişaha verir, Sultan Murad şiiri takdir eder gibi görünse de yazılan hiciv çok ağırdır ve şairin idamına izin verir. Bayram Paşa şairi sarayına davet eder ve sarayın odunluğunda boğdurarak öldürtür. Bayram Paşa’nın adı bir başka cinayetle daha anılır. Sultan Murad’ın kardeşleri Şehzade Beyazıd ile Şehzade Süleyman onun nezareti altında idam edilmişlerdir. Bayrampaşa İstanbul dışında da bir çok eser bırakmıştır. Bunlardan bazıları; - Amasya’da Mevlevihane, Kervansaray, Su Yolu - Birecik’de Top Dökümhanesi - Niğde’de Han ve Dükkanlar - Adana, Konya Ereğlisi, Seyitgazi ve o zamanki osmanlı sınırları içinde bulunan bir çok yerde han, hamam, camii - Rumeli Eğridere kalesi onarımı - İstanbul’un Fatih semtinde cami, Ayasofya civarında Konak, Kuzguncuk’ta Yalı ve Piri Paşa Hanını yaptırmıştır. - İstanbul’da yapılması düşünülen nüfus sayımı için şehrin etrafındaki surların iç ve dışındaki düzensiz ve usulsüz yapılan yerleşmeleri istimlak ettirdi ve yıktırdı. Tarihi surları tamir ettirmiş ve dış yüzlerini boyatmıştır.
BAYRAMPAŞA’NIN COĞRAFİ YAPISI İstanbul İli’nin Trakya topraklarında bulunan Bayrampaşa İlçemiz ekonomik yapı içinde İstanbul metropoliten alanına dahil ve idari yönden 1963 de Belediye teşkilatı olarak kurulmuş Sağmalcılar Belediyesinin adı 1978 de Bayrampaşa olarak değiştirilmiştir. İlçemiz toplam yüzölçümü 990 hektar olup, 11 mahalleden teşekkül etmiştir. Bunlar alanları ile beraber:
1. ALTINTEPSİ MAHALLESİ 130 Hektar
2. CEVATPAŞA MAHALLESİ 60 HektarBayrampasa
3. İSMETPAŞA MAHALLESİ 55 Hektar
4. KARTALTEPE MAHALLESİ 85 Hektar
5. KOCATEPE MAHALLESİ 185 Hektar
6. MURAT MAHALLESİ 80 Hektar
7. ORTA MAHALLE 55 Hektar
8. TERAZİDERE MAHALLESİ 55 Hektar
9. VATAN MAHALLESİ 25 Hektar10.YENİDOĞAN MAHALLESİ 85 Hektar 11. YILDIRIM MAHALLESİ 145 Hektar
BAYRAMPAŞA’NIN NÜFUS DURUMU 30 Kasım 1997’de yapılan Genel Nüfus Tespitine göre ilçemizin nüfusu 243.185 olarak tespit edilmiş, 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre ilçemiz nüfusu 246.006 olarak belirlenmiştir. Gündüz işyerleri ve sanayi dolayısıyla nüfus 2-3 kat daha artmaktadır. 1990 – 1997 ve 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçları:
Nüfusun Mahallelere göre dağılımı (1990 –1997) (1997-2000) MAHALLE ADI 1990 NÜF. 1997 NÜF. ARTIŞ OR.% 2000 NÜF. ARTIŞ OR. ALTINTEPSİ 19212 22361 1.16 25946 1.16 CEVATPAŞA 7701 15162 1.96 16309 1.08 İSMETPAŞA 16.332 12.367 -0.75 16176 1.31 KARTALTEPE 31.500 37.943 1.20 39.249 1.03 KOCATEPE 12.629 15.242 1.21 17.380 1.14 MURAT 30.332 32.137 1.06 32.921 1.02 ORTA MAH 15.331 15.753 1.03 14.822 -0.94 TERAZİDERE 11.542 12.367 -0.07 13.237 1.07 VATAN 10.042 9.838 -0.97 11.163 1.13 YENİDOĞAN 13.939 15.757 1.16 16.206 1.03 YILDIRIM 44.410 41.743 0.94 43.283 1.04 ÖZEL SAYIM 0 7.852
BAYRAMPAŞA’NIN İDARİ DURUMU İlçemiz Eyüp ilçesine bağlı iken, 20.05.1990 tarih ve 20523 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe konulan 09.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla İstanbul ilinin 25. ilçesi olarak kurulmuştur. 1990 yılında ilçeye Kaymakam ataması yapılmış, 20.07.1990 tarihinde ilçe Kaymakamının fiilen göreve başlamasıyla ilçe teşkilatı kurulmuştur. Kaymakamlığa bağlı dairelerin teşkilatlanmaları tamamlanmış olup, hizmetlerini sürdürmektedirler. Bu dairelerden, Yazı İşleri Müdürlüğü, Mal Müdürlüğü, Nüfus Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, Emniyet Müdürlüğü, İlçe Özel İdare Müdürlüğü, Seçim Kurulu Müdürlüğü, İlçemiz Abdi İpekçi Caddesi üzerinde bulunan İl Özel İdaresine ait İş Merkezinde kiralanan bürolarda hizmet vermektedirler. Milli Eğitim Müdürlüğü, Sağlık Grup Başkanlığı, Gençlik Spor İlçe Müdürlüğü ve Müftülük hizmet binaları ilçemizin değişik mahallelerinde hizmet vermektedirler. Bayrampaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü Zeytinburnu ilçesi sınırlarında, Bayrampaşa Askerlik Şube Başkanlığı ise Beyoğlu İlçesi sınırlarında Halıcıoğlu’nda hizmet vermektedir. İlçemizde Adliye Teşkilatı kurulmadığından Adli Hizmetler Eyüp Adliyesinde yürütülmektedir. Bayrampaşa Belediyesi: 19.08.1990 Yerel Yönetim seçimleri sonucunda Bayrampaşa Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis seçimleri sonucunda Bayrampaşa Belediyesi adıyla bağımsız bir Belediye kurulup fiilen göreve başlamıştır. Bayrampaşa Belediyesi Hizmet Binası Abdi İpekçi Caddesi ile Numunebağ Caddesinin kesiştiği bölgede yer almakta ve 17 Haziran 2000 tarihinde hizmete giren yeni hizmet binasında çalışmalarını sürdürmektedir. İlçemizde 1 Devlet, 4 Özel olmak üzere toplam 5 hastane bulunmaktadır.
Bu hastanelerin toplam yatak kapasitesi 250’dir.Sağlık Grup Başkanlığımıza bağlı 3 Sağlık Ocağı, 2 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 1 Verem Savaş Dispanseri mevcuttur. Yine ilçemizde 1 adet SSK semt polikliniği ve SSK dispanseri hizmet vermektedir. Ayrıca 12 Özel poliklinik mevcuttur. Sağlık Grup Başkanlığımız, Kartaltepe Mahallesi Eski Edirne Asfaltı No:85’de 2 katlı bir binada hizmet vermektedir. 1. kat Merkez Sağlık Ocağı, 2. kat Sağlık Grup Başkanlığı olarak kullanılmaktadır. İlçemizde yaşayan insanların genellemesi sonucunda okuma yazma oranının %95 olduğu tahmin edilmektedir . İlçemizde 23 İlköğretim okulunda anaokulu ve Pratik Kız Sanat Okulunda uygulamalı Ana sınıfı mevcuttur. Ayrıca bağımsız olarak çalışan Hacı Halide Canayakın Ana Okulu ve Tuna Anaokulu mevcuttur. Anasınıfı ve anaokullarında toplam 1029 öğrenci okumakta olup, 44 öğretmen ve 3 idareci görev yapmaktadır. İlçemizde 23 İlköğretim okulu mevcut olup; toplam öğrenci sayısı; 36.272 dir. Başarı Durumu her geçen yıl artmaktadır. İlköğretim okullarımızda, toplam 852 öğretmen görev yapmaktadır. İlçemizde 1 Anadolu Lisesi, 5 Genel lise bunlardan 3 tanesi Yabancı Dil Ağırlıklı Lise, 1 Ticaret Lisesi (Bünyesinde Anadolu Mahalli İdareler Lisesi ve Anadolu Ticaret Meslek Lisesi), 2 Anadolu Teknik Lise, 1 Endüstri Meslek Lisesi,1 Teknik Lise ve 1 Kız Meslek Lisesi olmak üzere 13 okulumuz bulunmaktadır. İlçemiz Genel Ortaöğretim okullarında toplam 7322 öğrenci, Mesleki Teknik Ortaöğretim okullarında toplam 7075 öğrenci okumakta olup, 497 öğretmen görev yapmaktadır. İlçemizde Halk Eğitim Merkezi, Çıraklık Eğitim Merkezi bulunmaktadır. 7 Meslek ağırlıklı kurs (bilgisayar,biçki-dikiş,daktilo) 9 adet motorlu taşıt sürücü kursu bulunmaktadır.
İLÇEDEKİ ÖNEMLİ TESİSLER İSTANBUL BÜYÜK OTOGARI 30.12.1986 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Uluslararası Anadolu ve Trakya Otobüsçüler Derneği arasında imzalanan yap-işlet-devret sözleşmesine göre yeni Otogar inşa edilmiş ve Mayıs 1994’te hizmete girmiştir. İlçemizde konuşlandırılan İstanbul Büyük Otogarı, 290.000 m2 lik bir alana sahiptir. 500 otomobil ve 100 otobüsün park edebileceği, 168 adet yazıhane ve otobüs peronunun bulunduğu, günde 15.000 otobüsün hareket edebileceği, 5000 kişinin çalıştığı, yazıhaneler dışında 2000 işyerinin faaliyet gösterebileceği, 600.000 yolcu kapasitesine sahip Büyük Otogar bu haliyle dünyadaki otogarlar içindeki sıralamada ön sıralarda yer almaktadır. Halen 168 adet acente, 350 otobüs firması, 350 işyeri otogarda faaliyetlerini sürdürmektedir.
İSTANBUL HAL’İ : İstanbul Büyükşehir Belediyesi Haller Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetini sürdüren Bayrampaşa Merkez Hal’i , Avrupa’nın en büyük hal kompleksi olma hüviyetini kazanmıştır Bünyesinde büyük bir nüfusu barındıran ve geniş bir kitleye hizmet veren halimizde komisyoncu olarak 571 adet yazıhane mevcuttur. Yazıhanelerde yaklaşık 5 bin kişi çalışmaktadır.
MEGA CENTER (S.S. İSTANBUL GIDA TOPTANCILARI İMALAT SANAYİ VE DEPOCULARI TOPLU İŞYERİ YAPI KOOPERATİFİ ) İstanbul’ da dağınık bir şekilde bulunan gıda toptancılarını bir çatı altında toplamak gayesiyle 1977 yılında S.S İSTANBUL GIDA TOPTANCILARI İMALAT SANAYİ ve DEPOCULARI TOPLU İŞYERİ YAPI KOOPERATİFİ kurulmuştur. Üye sayısı 1760 kişidir. Tahsislerle yeni üye kayıt işlemi devam ettiğinden bu sayı ilerde daha büyük rakamlara ulaşacaktır.Kooperatif şehrin merkezi yerinde Bayrampaşa Otogarı ile Sebze –Meyve Hali’nin yanında, hava alanına 15,Vilayete ve Taksim’ e 7 km. mesafededir.Her türlü ulaşıma uygundur. Böylece Anadolu ve Trakya’dan gelen her türlü gıda maddelerinin siteye girişi ve dağılması hızlı ve sağlıklı bir şekilde sağlanmıştır.
GIDA İHTİSAS GÜMRÜĞÜ İstanbul’da Gıda İhracat Gümrükleri , İhracatçı Birlikleri, Tarım Bakanlığı Laboratuarları , Gıda Borsası gibi ihracatla ilgili birimler dağınık yerlerde bulunmaktadır. Bu durum ihracat yapanlar için büyük zorluklar yaratmaktadır. İhracatın hızla tek noktadan yapılması gerekmektedir. Ülkemizde Gıda ithaline etkin denetim sağlanması , ihracatta ise belirli bir standarda ulaşılması ve bu standardın muhafaza edilmesinin dış pazarlardaki önemi dikkate alınarak İstanbul’da kooperatif sahasında birinci sınıf Gıda Ürünleri İhtisas Gümrüğü kooperatif sahasında açılmıştır. Üyelerin pek çoğu ithalat ve ihracatla ilgili ilgili oldukları için Gıda İhtisas Gümrüğü ile büyük kolaylıklar sağlanmıştır.
BAYRAMPAŞA CEZA VE TUTUKEVİ Bayrampaşa Cezaevi Tapunun 25l7 Yevmiye No, 63 Cilt No ve 6207 sayfa no’ ya kayıtlı olup, İstanbul İli ,Bayrampaşa İlçesi, Sağmalcılar köyü, köyyanı mevkii 8-7/,8-7/11 pafta 6086 parsel sayılı 100.020 m2 (100 Dönüm) alanlı, Sultan Beyazıt Vakfı olan taşınmaz, Maliye Hazinesi adına kayıtlıdır.Bayrampaşa Cezaevi 10 Hektarlık alan içerisinde dört tarafı yol ve mesken ile çevrili olan fiziki sınırlar ile konuşlandırılmıştır.
İLÇEMİZİN TARİHSEL YAPILARI 1- Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü girişindeki tarihi kitabe: II.Mahmud Han’a Yesarizade Bayrampasa Mustafa İzzet Yazdı. 2- Sadrazam Mustafa Paşa Meydan Çeşmesi : (1116/1752)Edirnekapı- Rami arasında Topçular Camii ilerisindedir. Sadrazam Bahir Mustafa Paşa yaptırmıştır. Beş Beyitlik kitabesinin Tarihi mısraları şunlardır. “Nasyonel Sosyalistfe Nutketti hame Tarihi Vasfın tamamı Sadrı-ali Mustafa Paşa’nın ayn-ü Cudi bu”Çeşmenin H.1304 (M.1886)de tamir edildiğini gösteren ayrı bir kitabecik de vardır. 3- Ferhatpaşa Çeşmesi : Mimari özelliklerine ve üslubuna bakıldığında takribi olarak;Miladi 1850 –1870 yılları arasında, RODOS taşından kesme taş işçiliğiyle ROKOKO üslubunun güzel bir örneği olarak inşa edildiği anlaşılmaktadır. 4- Ferhatpaşa Çiftliği : Ferhatpaşa Çiftliği 20.yy.başlarında merhum İbrahim Turhan tarafından ilçemize kazandırılmıştır. Balkan Harbi yıllarında Selanik’ten Türkiye’ye gelen İbrahim Turhan , Litros’a – bugünkü Esenler-gelir.Bu bölge o yıllarda Rum köyüdür. İbrahim Turhan bu bölgeye Türklerin yerleşmesinde öncülük eder ve geniş bir arazi satın alır. Bayrampaşa –Esenler sınırında yer alan Ferhatpaşa Çiftliği bu arazi üzerinde yapılır. 5- Tarihi Su Kemeri 6- Tarihi Su Sarnıcı
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
Boşnak - 3 yıl önce