üslup Bilgikutusu Türkiye köy |isim = Başhoroz |harita2 = Yozgat_Turkey_Provinces_locator.jpg |harita2 boyut = 250px |harita2 açıklama = Yozgat |harita1 = |harita1 boyut = |harita1 açıklama =
|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 325 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0354 |posta kodu = 66400 |bölge = İç Anadolu |il = Yozgat |ilçe = Boğazlıyan
|Köy Muhtarı =İbrahim Temur
|websitesi = [2]
Başhoroz, Yozgat ilinin Boğazlıyan ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında kesin bilgi olmamakla birlikte şifahen gelen bazı rivayetler mevcuttur.bunlardan en meşhuru şöyleDİR:::::orat anadoludan gelen türk boylarından bozoklar koluna mensuptur. Kayserinin incesu ilçesinde ve özvatan ilçesinde başhoroz kelimesini kullanan mahallelere ve soy isimlere bakılırsa bu kelimeyi bilinçli olarak daha sonra gelen nesiller tanışsınlar, buluşsunlar diye kullanmışlardır. netekim bu isimden ve dedelerinin nasihatlarından yola çıkan yöre sakinleri benzer hikayelere şahit olmuşlardır. bu durumda gösteriyorki,bu üç yerde kalan kimseler ikiyiz üçyüz yıl önce birliktelermiş.köyde fakılar,yörükler ve tülekler olmak üzere farklı tarihlerde geldikleri anlaşılan üçayrı boy ismi mevcuttur.Bunlardan fakı olanların bu ismi, arapçada fakih(hukukçu)anlamına gelen kelimeden aldıkları bilinmektedir. Zira köye ilk yerleşen ve en kalabalık nüfusa sahip olan fakıların köye yerleştikleri sırada boya başkanlık eden kimsenin islam alimi(hoca-imam)olduğu biliniyor. Fakı kabilesinin ilk olarak Arabistan`ın Mekke kentine geldikleri Anadolu`da ilk olarak Adana`ya yerleştikleri, daha sonra bu yöredeki sineklerin develeri rahatsız etmeleri üzerine önce Özvatan daha sorada Başhoroza geldklri rivayet ediliyor. Salih ULUSOYköyün gelenek görenek ve ananeleri çevre köylere yakın olmakla birli kte onlardan farklı olanlarıda mevcuttur örneğin domaçça,patatesanlamında, pelverde salça anlamında ,puhare baca anlamında kullanılmaktadır. bu gibi bazı farklı kelimeler eskişehir ve afyon da yaşamaktadır.Başhoroz köyünün kırk-elli yıl önceki kültür yapısı ile günümüzdeki kültür yapısı arasında mealesef oldukça büyük farklar vardır.Dedelerimizin ninelerimizin anlattıkları düğünler, nişanlar,kına geceleri, köy odalarında oynanan oyunlar, yapılan şakalar,eğitim öğretim faaliyetleri, yardımlaşma,hatta toplu yapılan ibadetler ve sonrasında yenilen yemekler yapılan sohpetler gerçekten çok hoş. Bu gün ise meal esef medya yolu ile olsun fakülte okuyan genşler yolu ile olsun, ekonomik ve teknolojik imkanlar sebebi ile olsun Dünyamızın küçülmsi neticesinde mevcut kültürümüz yok olma noktasındadır. Kültür emperyalizmi milli kültürümüzü yok olma noktasına getirmiştir. şimdi düğünlerimiz avrupanın herhangi bir yerinde yapılan düğünlerden çokta farklı olmamaktadır. yapılan eğlencerler,çalınan müzikler, oynanan oyunlar,yenilen ve içilenler neredeyse evrenselbir nitelik arzetmektedir. Köyümüzün kültüründen bahsederken belki de en iyisi geçmiş, hatıralarda canlılığını sürdüren bize has,öz kültürden,özümüzü yansıtan kültürden bahsetmek gerekir. Salih Ulusoy.Kültür
Başhoroz köyü sakinlerinden İsa TEMUR beyefendi askerlik görevini tamamladıktan sonra çok sevdiği köyünden iş gereği ayrılmak zorunda kaldı. Bir türlü köy özlemini zihninden,kalbinden atamadı. Anlattığına göre bazen işe giderken, bazen piknik yaparken veya uykuya dalacakken aklına gelen dizeleri şu şekide satırlara işlemiş:
ÖZLEDİM
Yüksekçe bir yerden köyüme baktım
Efkara gelipte sigara yaktım
Şehir hayatından usandım bıktım
Tandırı, ocağı,külü özledim.
Sulu dere,kör pınarı,derin gölü,
Baş pınarı,kan oğlu,uzunlu yolu,
Hangisini sayam muhidim dolu,
Dağları taşları, yolu özledim.
Güneyde mezarlık, güneyde bağlar,
Köyümün durumu içimi dağlar,
Ölenden nasihat almamış sağlar,
Hayır öğütleyen kulu özledim.
Satırın kuyusu,bağların ardı,
Güllü dağı saklar tilkiyi kurdu,
Herkesin evinde arısı vardı,
Kovayı sepeti balı özledim.
Göllerinde yüzer kulaç atardım,
Akar sulsrında balık tutardım,
Tek söğüdün gölgesinde yatardım,
Ağacı,yaprağı, dalı özledim.
Bal olurdu çiçeğinden,gülünden,
Harmana giderdim tozlu yolundan,
Bahçe bostan sulanırdı gölünden,
Çağlayan suyunu,seli özlediim.
Çekilmiyor artık işin zahmeti,
Mevlam az veriyor gayri rahmeti,
Dinlenirdi büyülerin sohbti,
Nasihat verecek dili özledim.
Ebeyi dedeyi ana babayı,
Samanı, tezeğiyakan sobayı,
Anadut dirgen,atkı,yabayı,
Kazmayı, küreği,beli özledim.
Koyunla kuzunun karışmasını,
Okulda çocukların yarışmasını,
Bayramda küslern barışmasını,
Saygıyla öpülen eli özledim.
İbrahim,Mustafa,Fazıl Hacıyı,
Unuttu zannetmen FATMAbacıyı,
Hep beraber çektik derdi acıyı,
Şefkatle sarılan kolu özledim.
Felahiye yolu içinden geçer,
Köyümden ayrı kalmışım naçar,
Acep ekinlere girdimi biçer,
Unutamam bizim eli özledim.
Yozgat Boğazlıyan Başhoroz Köyü,
Cesurdur insanı, asildir soyu,
Buz gibi akar Ağa Pınar suyu,
Havayı yeşili, gülü özledim.
derleyen: SALİH ULUSOYŞ.
Başhoroz eşrafından Hayri Şahin bey genç yaşında çok sevdiği köyünden ayrılmış. Çalışmak amacıyla yurt dışına gitmek zorunda kalmış, yüreği yanık gurbetçilerimizden biridir. Köy özlemi ile yazdığı şiirlerini Gurbetten Sılaya Sesleniş adlı kitabında toplamıştır. Bu şirlerden bir tanesi şudur:
BAŞHOROZ KÖYÜM
Nasıl tarif edeyimben seni köyüm,
Güzeller içinde güllerin dolu.
Akar çeşmelerindereler yolu,
Köyüm,köyüm benim Başhoroz köyüm.
Kuzeyde bağların yemyeşil durur.
Sana nazar eden belesın bulur.
Ağa pınar çeşmesi seninle olur,
Köyüm köyüm benim Başhorz köyüm.
Yazmalı gelinler köyümün süsü,
Bağların bozulur sonbahar güzü,
Akar çeşmelerin soğuktur suyu,
Köyüm köyüm benim Başhoroz Köyüm.
Fakı`lar mecikler yörüklerinle
Karış karış toprak verdin elinle,
Türekler mercanar hepsi seninle
Köyüm küyüm Başhoroz köyüm.
Sokak sokak dolaşarak gezerdim
Virana olmuş evim barkım neyleyim,
Ağlıyo gözlerim nasıl sileyim
Köyüm köyüm Başhoroz Köyüm
Yiğitler bağrından kopar gelişir
Buğday arpa pancar sende yetişir
Tüm gönüller muradına erişir
Köyüm köyüm Başhoroz Köyüm.
Selvilerle bahçelerin süslenir,
Seni seven aşıkların dillenir,
Bu sırların hepsi sende gizleni,
Köyüm köyüm Başhoroz Köyüm
Kahveler hanların dolup taşardı Sende konaklayanların aklı şaşardı Küpler dolu pekmezlerin dolardı Köyüm köyüm Başhoroz Köyüm
Hayri şahin o toprakta yetişti Destan yazıp seni böyle met etti Şu gurbetlik canıma artık tak etti Köyüm köyüm Başhoroz Köyüm
Bir diğer şiiri:
BEDDUASaçların döküse gözlerin sönse Viranlar çiyanlar tenini yese Doktorlar hocolar bu deli dese Dönüp dolaşarak bana gelesin
Yılan olup sürünesin toprakta Ama olup dolaşasın sokakta Topal olup durmayasın ayakta Dönüp dolaşarak bana geesin
Uykuların kaçsın hep beni ara Vücudunda çıksın çıbanlı yara Her gün ağlayasın düşesin dara Dönüp dolaşarak bana gelesin
Titreyerek kalp acısı çekesin Günde yetmiş kere tövbe edesin Sürüne sürüne bana gelesin Derdinin dermanı ben olam senin
Hiç yüzün gülmesin herzaman ağla! Kendi eelerinle kendini dağla O güzel gözlerin kan ile dola! Derdinin dermanı ben olam senin
Ateşin yükselsin doktorlar ara Vücudunda çıksın kanserli yara Yoksulluk çekesin düşesin daraü Dönüp dolaşarak bana gelesin.
derleyen: Yusuf İslam Ulusoy
Coğrafya
Yozgat iline 100km, Boğazlıyan ilçesine 10 km uzaklıktadır.İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | |||
| 2000 | 325 | 1997 | 316 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - İbrahim Temur
1999 - İbrahim Temur
1994 - Hatem Ayhan
1989 - Ahmet Öcalan
1984 - Hasan Yücel
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Linkler
köy-taslak Boğazlıyan belde ve köyleri