Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Bobruysk Taarruzu

Kısaca: Bobrusyk Taarruzu, Beyaz Rusya Strateji Taarruz Harekâtı'nın bir alt taarruzudur ve genellikle Bagration Harekâtı olarak bilinir. ...devamı ☟

Bobrusyk

Taarruz

u, Beyaz Rusya Strateji

Taarruz

Harekatı'nın bir alt taarruzudur ve genellikle Bagration Harekatı olarak bilinir.

Operatif hedefler

Bobruysk

Taarruz

u'nun Bagration Harekatı kapsamında iki operatif hedefi vardır. *

Alman

9. Ordu kesiminde savunmayı aşmak ve güçlü biçimde tahkim edilmiş olan Bobruysk kentini geri almak. * Motorize ve süvari unsurlarıyla taarruzu derinlikte ilerleterek Minsk

Taarruz

u sonucu

Alman

Merkez Ordular Grubu'ndan geriye kalan

Alman

birliklerini geniş bir kuşatma altına almak için operasyona katılmak. Alman İstihbaratı Alman 9. Ordu Karargahı'nda, Merkez Ordular Grubu cephesine yakın bir tarihte genel bir Kızıl Ordu taarruzu olacağı konusunda kuvvetli bir görüş vardı. General Jordan, OKH'nin taktik geri çekilmeye onay vermemesinden yakınmaktadır. Fakat Merkez Ordular Grup Komutanı Mareşal Ernst Busch, bu endişeleri önemsememiştir.

Alman

134. Piyade Tümeni'nin devriyeleri, Kızıl Ordu'nun 35. ve 41. Muhafız Piyade Tümenleri bölgesinde yığınak yapıldığını,

Alman

tümenlerinin her üç alayı karşısında tam teçhizatlı 7.200

Sovyet

askerinin mevzi almış bulunduğunu saptadı. Harekat bölgesindeki 9. Ordu'nun tümenleri, 4. Ordu tümenlerine oranla genelde daha düşük nitelikte tümenlerdir. Bu durum, OKH'nin bir bölümünde 9. Ordu bölgesinin savunmaya daha elverişli bir arazi yapısı gösterdiği yönündeki inanca bağlı olabilir. Kuvvetler

Alman

Harekatta yer alan

Alman

kuvvetleri, General Hans Jordan komutasındaki 9. Ordu'dur. Ordu bünyesinde General Kurt-Jürgen Freiherr von Lützow komutasındaki 35. Kolordu, General Edmund Hoffmeister komutasındaki 41. Panzer Kolordusu, ve General Friedrich Herrlein komutasındaki 55. Kolordu yer almaktadır. Ayrıca General Mortimer von Kessel komutasındaki 20. Panzer Tümeni ve General Gustav Gihr komutasındaki 707. Piyade Tümeni de ordu ihtiyatında bulunmaktadır. Babrusyk kenti, Fester Platz olarak tanımlanmış olup komutası General Gustav Gihr atanmıştır. Bölgedeki

Alman

kuvvetlerinin üst komutanlığı, Merkez Ordular Grubu olup Mareşal Ernst Busch komutasındadır.

Sovyet

Harekata katılan

Sovyet

kuvvetleri 1. Beyaz Rusya Cephesi kuvvetleridir. Dört sahra ordusu ve bir hava ordusundan oluşmaktadır. Ayrıca bir mekanize kolordu ve bir Muhafız süvari kolordusu da cephe emrinde bulunmaktadır. Harekat üst komutası Mareşal Jukov'dadır. Taarruz Ana kuşatma harekatının güney kıskacını oluşturmak üzere Bobruysk'u geri almak ve Berezina Nehri'nin güney geçişlerine ulaşmak planlanmıştır. Bu harekatı,

Alman

9. Ordu'su karşısındaki Mareşal Konstantin Rokossovski komutasındaki 1. Beyaz Rusya Cephesi üstlenmiştir.

Alman

Merkez Ordular Grubu'nun güney kanadı, 2. Ordu tarafından tutulmaktadır. Bu kesim, daha önceki

Sovyet

taarruzlarıyla büyük ölçüde geçilmiş olan Pripet Bataklığı bölgesidir. Mareşal Rokossovski, cesur bir hareketle

Alman

kuvvetlerini Babrusyk'da çift kıskaç içine alma planıyla ününü destekledi. Rokossovski bu planı, Stalin'in tek bir yarma hareketine dayanan planına alternatif olarak sunmuştur. Rokossovski'nin taarruzu, Bagration Harekatı'nın diğer taarruzları gibi şiddetli bir topçu taarruzunun önünden başladı.

Taarruz

başlangıçta güçlü bir

Alman

savunması karşısında ağır kayıplarla püskürtüldü. Rokossovski, 24 Haziran için daha yoğun bir topçu taarruzu emri vermiştir. Topçu desteğiyle yenilenen taarruzla taarruz cephesinin kuzey kesiminde

Alman

134. Piyade Tümeni savunması çöktü ve

Sovyet

3. Ordu'su

Alman

mevzilerine girdi. Bu bölgede karşı taarruza geçen ihtiyattaki 20. Panzer Tümeni, General Jordan'ın emriyle güney batıya çevrildi. General Mortimer von Kessel komutasındaki Tümen, Pavel Batov komutasında taarruza geçen

Sovyet

65. Ordu'sunu karşılamakla görevlendirildi. Alman birliklerinin kuşatılması Sovyet taarruzu, 27 Haziran'da Babrusyk yakınlarına ulaştı ve 9. Ordu'nun kuzey kanadındaki General von Lützow komutasındaki 25. Kolordu'nun beş tümenini, Berezina Nehri'nin doğusunda tuzağa düşürdü. Merkezdeki 41. Panzer Kolordusu'na bağlı birliklerle 20. Panzer Tümeni de

Sovyet

birliklerince tuzağa düşürüldü. Bozulan

Alman

tümenleri, kuşatılmaktan kurtulabilmek için nehrin doğu kıyılarında birkaç kilometreye yayılan bir dizi umutsuz girişimde bulundular.

Sovyet

raporları, 27 Haziran'da imha olan ağır teçhizatın neden olduğu büyük yangınlardan ve kuşatmayı yarma girişimlerinden söz etmektedir. Hitler, General Jordan'ı, 20. Panzer Tümeni'ne verdiği emirlerden dolayı görevden aldı. Bu arada 9. Ordu, ana muharebe merkezinin bombalanması sonucu ciddi sorunlarla uğraşmaktaydı. Ertesi gün, 12. Panzer Tümeni'nden birlikler, takviye için

Alman

hatlarının gerisine ulaştılar. Birlik komutanı, 9. Ordu Kurmay Başkanı'nın Seni gördüğüme sevindim. Şimdi, 9. Ordu kurtuldu." sözleriyle karşılamıştır. 41. Panzer Kolordusu'nun çekilişi 9. Ordu'nun kısa sürede çökeceğini gören OKH, geri çekilme için yetki verdi. Babrusyk'taki

Alman

garnizonu Komutanı General Adolf Hamann, kentin General Edmund Hoffmeister komutasındaki tek bir tümenle, 383. Piyade Tümeni ile tutulmasını emretmişti. Kentin, 19. yüzyılın ikinci yarısında yapılmış olan tahkimatında binlerce yaralı bırakıldı. 20. Panzer Tümeni'nden kalan unsurlar, General Hoffmeister genel komutası altında, az sayıda tank ve taarruz topuyla bir hücum kıtası olarak tertiplendi. Çemberi yarıp 41. Panzer Kolordusu ile temas kurmaya çalışacaklardır. Bu arada 12. Panzer Tümeni de, geri çekilen bu birlikleri karşılamak için Svislaç Nehri'nden bir taarruz başlattı.

Alman

birlikleri, Minsk'in güneyinde bir çıkış yolu için ilerlerken yoğun bir topçu ve hava bombardımanına mağruz kaldılar. Her şeye rağmen

Sovyet

65. Ordu'suna bağlı 356. Piyade Tümeni tarafından tutulmakta olan mevziler üzerinden bir kaçış başarıldı. Bobruysk'un geri alınışı General Batov'un 65. Ordu'su Babruysk'ta

Alman

arıtçılarının direnişiyle sokak çatışmalarına giriştiler. Nüfusunun büyük bir kısmı

Alman

işgali sırasında ölmüş olan ve harabeye dönmüş Babruysk, 33. Piyade Tümeni'nin şafağa doğru çekilmesiyle 29 Haziran 1944 tarihinde

Sovyet

kuvvetlerinin eline geçti. Kurtulmayı başaran

Alman

askeri, çoğu moral olarak çökmüş ve ağır silahlarını geride bırakmış olarak 15 bindir.

Sovyet

iddiası, 20 bin tutsak alındığı yönündedir. Ayrıca

Sovyet

açıklaması, 50 bin

Alman

askerinin öldüğünü belirtmektedir.

Sovyet

yazar Vasili Grossman, savaşın sona ermesindeki kısa bir süre sonra Babruys'taydı. Şunları yazmıştır. İnsanlar

Alman

cesetleri üzerinde yürüyor. Cesetler, yüzlerce ve binlerce, kaldırımlar üstünde, çamların altında, yeşil arpa içinde yatıyor. Bazı yerlerde öyle çok ceset var ki, araçlar üzerinden geçiyor. Bir öç uygulanan bu yerde bir ölüm kazanı kaynıyor. Harekatın sonucunda

Alman

9. Ordu'su kesin olarak imha edildi ve Kızıl Ordu için Minsk'in yolu açıldı. Dipnotlar İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Bobruysk Offensive * İkinci Dünya Savaşı - İbrahim Artuç. Kastaş Yayınları, Cilt 2 * A Writer at War: Vasily Grossman with the Red Army - Beevor, Antony and Vinogradova, Luba * Soviet Blitzkrieg: The Battle for White Russia, 1944 - W. Dunn * Belorussia 1944 — The Soviet General Staff Study - David M. Glantz * German Defeat in the East, 1944-5 - S. Mitcham * Battle for White Russia: The destruction of Army Group Centre June 1944 - G. Niepold * Stalin: The Court of the Red Tsar - S. Sebag Montefiore * Bagration 1944: The Destruction of Army Group Centre - S. Zaloga

Kaynaklar

Vikipedi