Devlet ve Devrim Vladimir İlyiç Lenin`in 1917 yılının Ağustos ve Eylül ayları arasında yazdığı kitaptır. Lenin bu kitabında Devlet organının varlık nedenlerini ve sosyalist devrim sonrası kurulacak bir proleterya diktatörlüğünde devletin organın nasıl ve neden sönümleneceği üzerine varolan marksist teorileri geliştirmiştir.
Kitap 6 bölümden meydana gelmekte ve (aslında 7 kısımdan oluşması düşünülüyordu), marksist devlet teorisini açıklamakta ve proleter devrimin devlet sorununa bakış açısını incelemektedir
Lenin İlk iki bölümde devleti, sınıf çatışmalarında bir sınıfın diğer sınıf üzerine baskısını meşru kılan ve uygulayan mekanizma olarak tanımlamıştır. Sınıflı toplumlarda varolan devlet organizmasının hakim sınıfın ezilen sınıf üzerindeki baskı mekanizması olduğunu ve toplumda sınıflar olduğu sürece bir devlet organizmasının varolacağını belirtmiştir. Sınıfsız toplumu kurma amacında olan sosyalist devlet yapısını ise İşçi sınıfının burjuvazi üzerindeki diktatörlüğü olarak tanımlamış ve burjuvazinin ve sınıfların tarihe karışması ile birlikte devlet organın da yokolacağını (sönümleneceğini) anlatmıştır.
Daha sonraki bölümlerde 19.yy devrimlerinin devlet mekanizmasina karşı tutumu ve proleter devrimin (paris komünü) devlet sorununa bakış açısını incelemiştir.
Proleter devrimin eski burjuva devlet mekanizmasina karşı tutumunu Marks`ın ``"İşçi sınıfı yalnızca devlet erkliğini ele geçirip onu hesabına kullanmakla yetinemez"`` ilkesinden yola çıkarak acıklamıştır.
Kitap 2 adet devrimi devlet sorununa bakış acısıyla incelemektedir. Birincisi 2 Aralık 1852 Bonapartcı darbenin devlet sorununa bakış açısını, ikincisi ise 18 mart 1871`de Parisli işçilerin baskaldırışıdır.