Düşük Yoğunluklu Lipoprotein

Kısaca: Düşük yoğunluklu lipoprotein (İngilizce karşılığı olan <i>Low Density Lipoprotein</i>`den LDL olarak kısaltılır) kanda kolesterol taşıyan bir lipoprotein sınıfına karşılık gelir. Karaciğerde üretilen çok düşük yoğunluklu lipoprotein (İngilizce ``Very Low Density Lipoprotein``, VLDL) metabolizması sonucu oluşur. LDL tanecikleri 18-25 nm çapındadır, taşıdığı lipitlerin yanısıra apolipoprotein B-100 (apoB-100) ve apoE proteinlerini içerir. LDL seviyesi ile kalp hastalı ...devamı ☟

Düşük yoğunluklu lipoprotein (İngilizce karşılığı olan Low Density Lipoprotein`den LDL olarak kısaltılır) kanda kolesterol taşıyan bir lipoprotein sınıfına karşılık gelir. Karaciğerde üretilen çok düşük yoğunluklu lipoprotein (İngilizce ``Very Low Density Lipoprotein``, VLDL) metabolizması sonucu oluşur. LDL tanecikleri 18-25 nm çapındadır, taşıdığı lipitlerin yanısıra apolipoprotein B-100 (apoB-100) ve apoE proteinlerini içerir. LDL seviyesi ile kalp hastalıkları arasındaki bağlantıdan dolayı sıkça "kötü" kolesterol olarak anılır. LDL`in başlıca işlevi, kolesterol ve trigliserit üreten hücre ve dokulardan bu molekülleri alıp bunlara gereksinimi olan hücre ve dokulara taşımaktır.

Kalp hastalıklarındaki rolü

LDL`nin kandaki seviyesi ile ateroskleroz, ve dolayısıyla koroner arter hastalığına, inme ve periferal damar hastalıkları ile ilişkilidir. LDL`in taşıdığı kolesterole "kötü" denmesine karşın söz konusu kötülük, bu kolesterolun nereye, nasıl ve ne hızla taşındığıyla ilişkilidir.

LDL`de bulunan kolesterol miktarından daha çok bu LDL taneciklerinin büyüklükleri ve onların konsantrasyonunun aterosklerozun ilerlemesini etkilediğine dair deliller artmaktadır. En sağlıklı (ve ender) kan profili, küçük LDL`lerin hiç bulunmaması ve az sayıda büyük ebatlı LDL taneciklerine bulunmasıdır. Çok sayıda küçük LDL taneciklerinin olması, aynı toplam kolesterol konsantrasyonunda ama az sayıda büyük LDL tanecıkleri olmasından çok daha olumsuz sonuçlar doğurur; ateroma büyüme hızı, ateroskleroz ilerlemesi, kalp hastalıklarının ciddiyeti ve ölüm riski daha yüksektir.

VLDL, lipoprotein lipaz (LPL) enziminin etkisiyle trigliseritlerini kaybetmek yoluyla kolesterol içerereğini arttırıp sonunda LDL`ye dönüşür.

Yüksek LDL seviyesinin kalıtsal bir biçimi familial hiperkolesterolemidir (FH). Yüksek LDL seviyesi olması haline hiperlipoproteinemia tip II denir.

Önerilen kan düzeyleri, hedefler

Amerikan sağlık kuruluşları aç karnına LDL düzeyleri ile kalp hastalığı riski arasındaki bağlantılara ilişkin aşağıdaki kılavuzu oluşturmuşlardır:

Düzey (mg/ml) Düzey (mmol/L) Yorum
100 2.6 Optimum LDL kolesterolu; düşük kalp hastalığı riskine karşılık gelir
100-129 2.6-3.3 Optimuma yakın LDL
130-159 3.3-4.1 Sınırın ustünde
160-189 4.1-4.9 Yüksek düzey
190 4.9 Çok yüksek düzey; en yüksek kalp hastalığı riskine karşılık gelir


Amerika`da belirlenen bu sınırlar kalp hastalıklarından kaynaklanan ölüm oranını yılda %2-3 azaltmak amacını güder. Araştırmalar, koroner anjiyoplasti veya baypas ameliyatına kıyasla LDL düzeylerinin düşürülmesinin kalp hastalığı ölümlerini engellemekte çok daha etkili olduğunu göstermişlerdir. Aterosklerozlu hastalarda Amerikan sağlık kuruları 70 mg/dL altına (ne kadar altına olması gerektiğini belirtmeden) indirilmesini salık verirler. İlaç yoluyla LDL`nin azaltıldığında kalp hastalığı oranının sıfıra ulaşması için LDL`in 50 mg/dL dolayına indirilmesi gerektiği bulunmuştur. Uzun dönemli topluluk çalışmalarında, çocukken 35 mg/dL LDL düzeyine sahip olan ve ateroskleroza yol açacak beslenme alışkanlıkları olanlar, büyüdüklerinde aterosklerozun ilk aşamasının belirtilerini gösterdiği bulunmuştur. Ancak belirtilen bu araştırmalar LDL kolesterolunun kimyasal konsantrasyonuna değindiklerinden bu bulgular yanıltıcı olabilir.

Ölçme yöntemleri

Lipit konsantrasyonları, hastalık sonucu ile ilişkili olduklarından değil, ölçümü kolay ve ucuz oldukları için en yaygınca kullanılan klinik ölçüm yöntemi olmuşlardır. Ancak, daha ayrıntılı ölçümlerin yararlı olduğuna dair bulgular artmaktadır. Özellikle LDL tanecik sayısı ve büyüklüğünün, LDL`deki kolesterol konstrasyonuna kıyasla hastalık seyriyle çok daha bağlantılıdırlar. Hatta LDL tanecik sayıları göz önüne alındığında, kardiyovasküler sorunlarla ilişkili olan diyabet, obezite, sigara kullanımı gibi başka faktörlerin istatiksel katkıları ortadan kalkar.

Kaynakça



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Ara yoğunluklu lipoprotein
6 yıl önce

Ara yoğunluklu lipoproteinler (İngilizce intermediate density lipoprotein IDL olarak kısaltılırlar), çok düşük yoğunluklu lipoproteinlerin (VLDL) yıkımından...

Ara yoğunluklu lipoprotein, Apolipoprotein E, Düşük yoğunluklu lipoprotein, Endositoz, Karaciğer, Lipoprotein, Plazma, Trigliserit, Kolesteril ester, Apoliporotein B, Nanometre
Çok düşük yoğunluklu lipoprotein
3 yıl önce

Çok Düşük Yoğunluklu Lipoproteinler (İngilizce Very Low Density Lipoproteins'den VLDL olarak kısaltılırlar) plazma lipoproteinlerinin yoğunluğu 0,95-1...

Çok düşük yoğunluklu lipoprotein, Çok düşük yoğunluklu lipoprotein
Lipoproteinler
3 yıl önce

İnce bağırsaktan karaciğere trigliseritleri taşırlar. Çok düşük yoğunluklu lipoproteinler (İngilizce Very Low Density Lipoproteins, VLDL) - yeni sentezlenmiş...

Lipoproteinler, Düşük yoğunluklu lipoprotein, Elektroforez, Enzim, Fosfolipit, Hidrofilik, Hidrofobik, Kolesterol, Lipit, Orta yoğunluklu lipoprotein, Plazma
Yüksek yoğunluklu lipoprotein
6 yıl önce

Yüksek yoğunluklu lipoproteinler İngilizce High Density Lipoprotein'in kısaltması olan HDL olarak da bilinirler. HDL, vücuttaki dokulardan karaciğere...

Yüksek yoğunluklu lipoprotein, Epidemiyoloji, Hücre zarı, Karaciğer, Kolesterol, Koroner arter hastalığı, LDL, Lipoprotein, Plazma, Kolesteril ester, Lesitin Kolesterol Asil Transferaz
Kolesterol
3 yıl önce

yani düşük yoğunluklu lipoprotein (İngilizce low density lipoproteins LDL) tarafından taşınan kolesterol düzeyidir. Yüksek yoğunluklu lipoprotein (İngilizce...

Kolesterol, A vitamini, Akyuvar, Aldosteron, Alkol, Antioksidan, Aterom, Ateroskleroz, Balık, Bağışıklık sistemi, Bitki
Joseph L. Goldstein
6 yıl önce

Tıp Merkezi'nden tıp doktoru diplomasını almıştır. 1985'te, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) metabolizması üzerinde yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel...

Joseph L. Goldstein, 18 Nisan, 1940, 1984, Andrew Victor Schally, Biyokimya, Christiane Nüsslein-Volhard, Genetik, Joseph Goldstein, Kolesterol, Koroner arter hastalığı
Şilomikron
3 yıl önce

oluşturulan büyük ebatlı (75-1200 nm çaplı) lipoproteinlerdir. Elektroforezde göç etmeyip yoğunluğu 0,95 g/mL'den düşüktür. Besin yoluyla alınan trigliseritler...

Şilomikron, Apolipoprotein E, Dolaşım sistemi, Gliserol, HDL, Kalp, Kas, Kolesterol, Lenf sistemi, Lipoprotein, Trigliserit
E vitamini
3 yıl önce

bölümünü taşıyan ve onları kolayca yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) ile değiştiren düşük yoğunluklu lipoproteinlere (LDL) hidroliz edilir. HDL'deki tokoferoller...

E vitamini, Anemi, Antioksidan, Atardamar, B2 vitamini, Bakır, Biyolojik, Böbrek, C vitamini, Demir, Deri