Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Edip Çiçekli

Kısaca: Edip Çiçekli (Ankara doğumlu Ali Çiçekli'nin suriyeli eşinden olma oğludur.) (d. 1909, Hama, Suriye - ö. 27 Eylül 1964, Brezilya), Aralık 1949'da düzenlediği bir darbeyle başa geçen ve 1954'te iktidardan düşürülünceye değin ülkeyi yöneten Suriyeli subay. ...devamı ☟

Edip Çiçekli (Ankara doğumlu Ali Çiçekli'nin suriyeli eşinden olma oğludur.) (d. 1909, Hama, Suriye - ö. 27 Eylül 1964, Brezilya), Aralık 1949'da düzenlediği bir darbeyle başa geçen ve 1954'te iktidardan düşürülünceye değin ülkeyi yöneten Suriyeli subay. Suriye'de Fransız egemenliğine karşı sürdürülen milliyetçi mücadele içinde yer alan Çiçekli, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Suriye ile Irak'ın siyasal birliğini savunan akımlara karşı çıktı. Aralık 1949'da birleşme olasılığı ortaya çıkınca bir darbeyle yönetimi ele geçirdi. Başlangıçta açık bir otoriter yönetime yönelmeyerek, savunma bakanı olarak hükümete bir subayın alınması koşuluyla parlamenter sistemin sürdürülmesine izin verdi. Ama Suriye'deki siyasal partilerin gelişmeleri yönlendirmede etkisiz kalmasıyla, iktidar parlamento dışındaki güçlerin eline geçti. Bazı siyasetçiler polis örgütünü savunma bakanının yönetiminden çıkararak, Çiçekli'nin hükümet üzerindeki nüfuzunu azaltmak için çaba gösterdilerse de, bunda başarılı olamadılar. Çiçekli, Kasım 1951'de ikinci bir darbe yaparak, kendisinin kabul edemeyeceği bir hükümet önermiş olan, 1949'da işbirliği yaptığı Başbakan Fevzi Selu'nun tutuklanmasını emretti. Çiçekli'nin iktidarı, Fransızların yardımıyla güçlendirdiği ordunun tam desteğine dayanıyordu. 1951 darbesinden kısa bir süre sonra, siyasal partilerin çoğu kapatıldı. Çiçekli zamanla yönetimini sürdürmek için anayasal bir temele ve sivil siyasetçilerin desteğine gerek olduğunu görerek yeni düzenlemelere girişti. Toprak reformu yönünde adımlar atarak ABD yardımını reddetti. Ağustos 1952'de, bir kitle partisi haline getirmeyi amaçladığı Arap Kurtuluş Hareketi'ni kurdu. Ama ülkedeki önemli siyaset adamlarından hiçbiri bu partiye katılmadığı gibi, çoğu da kendisine karşı birleşti. Böylece giderek gücünü yitirdi. Şubat 1954'te, Suriye Komünist Partisi'nden Dürzilere ve Baasçılara kadar uzanan geniş bir siyasi yelpazenin desteklediği bir askeri darbenin ardından sürgüne gönderildi. Önce Lübnan'a giden Çiçekli, burada da Dürzilerin lideri Kemal Canbolat'ın tehditleri yüzünden daha fazla kalamadı. Sonunda Brezilya'ya gitti. 1958'de, Suriye ile Mısır'ın oluşturduğu birliğe (Birleşik Arap Cumhuriyeti) rağmen Suriye'ye dönerek Irak'tan alacağı destekle bir darbe planına girişti. Ancak bu girişimi Suriye istihbaratı tarafından haber alınıp engellendi. Daha sonra gıyabında idam cezasına mahkum edildi. 27 Eylül 1964'te Brezilya'da Suriyeli bir Dürzi tarafından düzenlenen bombalı saldırıda hayatını kaybetti.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.