Türkçe Bilgi: ekzema

Ekzema Alm. Ekzem (n), Fr. Eczema (m), İng. Eczema. Derinin herhangi bir bölümünün kaşıntılı, kızarık, kabuklu, nemli, pullanma özelliklerini gösteren bir hastalığı. Had olan ekzamalarda içi sıvı dolu kesecikler, kırmızılık, nemlilik ve kabuklanma göze çarparken, müzmin (kronik) ekzemalarda kaşınmaya bağlı pullanma, deride kalınlaşma dikkati çeker. Dikkatli bir muayene ve özgeçmiş değerlendirilmesiyle teşhis konulur. Ekzemanın birçok tipleri vardır.

Atopik ekzema: Tipik allerjik bir deri hastalığıdır. Herhangi bir yaşta ortaya çıkabilen irsi, müzmin bir özelliği olup, deri belirtileri yanında, çok defa allerjik nezle, astım, konjoktivit, migren gibi hastalıklar da bulunur. Hastalığın oluşunda irsiyet, çiçek tozları, gıdai allerjenler (allerji yapan gıdalar), heyecan stresleri, enfeksiyonlar, deterjanlar, muhitin ani ısı değişiklikleri, aşırı sıcaklık, rutubet, ter birikmesi gibi faktörler rol oynar. Süt çocukluğu devrinde ortaya çıkmışsa, yanaklarda hafif kızarma, deride kuruluk, çatlaklar, kepeklen meler, nemli plaklar dikkati çekerler. Belirtiler ağız ve göz çevresi, burun, çene, kulak önüne kadar yayılır. Umumiyetle çocuk dört yaşına gelince kendiliğinden iyileşir. Çocukluk çağında ve ileri yaşlarda görülen atopik ekzemada aşırı kaşıntılı, kabuklu, kırmızı, kahverengi plaklar dikkati çeker. En çok dirsek önü ve diz altı bölgesi kaşınır. Kaşıntı bazan bütün vücudu tutabilir.

Tedavisi: Hastayı, deterjan, sabun gibi tahriş edici allerjenlerden uzaklaştırmalı, onlara karşı aşılanmalıdır. Şikayetleri giderici tedavi olarak, steroitli merhemler, % 1.2’lik katranlı merhemler, ağızdan steroitli haplar, antihistaminikler, sakinleştiriciler, yara pansumanı verilir.

Temas ekzeması: Deri ile temas eden herhangi bir maddenin parçalarının, derinin iç tabakalarına kadar girebilme özelliği varsa, iç tabakalarda proteinlerle birleşip vücut için bir antijen vasfı kazanacak ve vücutta buna karşı antikor meydana getirecektir. Belirli bir süre sonra aynı madde tekrar deriyle temas ederse mevcut antikorlar duruma müdahale edip, onlara karşı vücudu korumaya geçeceklerdir. Bu zaman, allerjik temas ekzamasının belirtileri deri üzerinde kendini gösterecektir. Başlangıçta hafif bir kızarıklık mevcuttur. Zamanla kabarıklıklar ve içi sıvı dolu kesecikler, daha sonra da bu keseciklerin patlamasıyla kabuk teşekkül eder. İyileşme safhasında da kepeklenmeler dikkati çeker. Kaşınmaya bağlı olarak deri siyahlaşır. Pul pul olur. Ayakkabı, çorap, elbise, saat, bilezik, yüzük, deterjanlar ve daha birçok madde temas ekzemasına sebeb olabilir.

Tedavi: Tahriş edici ve allerji yapıcı maddeleri şahıstan uzaklaştırmak en iyi tedavi yoludur. Kaşıntı için antihistaminikler; sulanma için asit borikli su ile pansuman; kortiko steroitli merhem, iğne veya hap ile antihistaminikli ilaçlar kullanılmalıdır. Burada mühim bir nokta mevcuttur; steroitli merhemleri, iğne ve hapları uzun süre kullanmamalıdır. Zira deriyi çok inceltir. Ayrıca ülseri, tansiyonu, şekeri olanlar başka çare bulunduğu müddetçe kortizonlu iğne ve hapları hiç, merhemleri ise devam veya çok uzun süreli olarak kullanmamalıdır.

Meslek ekzemaları: Meslek hastalıkları çok defa irritasyon dermatiti olarak başlar. Bu maddeler direkt olarak allerjik değildirler. Temas ekzeması gibi antikor teşekkül ettirmezler. Fakat devamlı tesirlerle deriyi tahrip edip, korunma bariyerini yıkarlar. Derinin sathi katlarında meydana getirdikleri mekanik tahriş neticesinde belirtiler ortaya çıkar. Önce deride hafif bir kırmızılık, kepeklenme ve nihayet iltihaplanmalar teşekkül eder. Mesleki ekzemalarda hastalığı yapan amiller yıkama suları, sıvı yağlar, temizleme vasıtaları, sabunlar, benzin, benzol vb.’dir.

Tedavisinde en iyi yol, amil olan maddelerden kişiyi uzaklaştırmaktır.

Ekzemalarda, çoğunlukla bir allerji mevcuttur. Bu allerji meskene, muhite, iklime ve gıdalara bağlı olabilir. Gıda allerjisinin tesbiti için hastaya 2-3 gün sadece çay ve bisküvi verilir. Herhangi bir iyileşme görülür ise, allerjinin gıdadan olduğu anlaşılır. Sonra şüpheli gıdalar tek başlarına verilerek hangisinin allerji yaptığı tesbit edilir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Ekzema

İlgili konular

Egzama

Atopik dermatit

Paget Hastalığı

Ae

Formaldehit

Mast hücresi

Ketoprofen

Altınmühür