Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Genleşme

Kısaca: Genleşme, genişleme anlamından gelir. Sıcaklığı artırılan bir cismin uzunluk ya da hacminin değişmesi olayıdır. ...devamı ☟

Genleşme, genişleme anlamından gelir. Sıcaklığı artırılan bir cismin uzunluk ya da hacminin değişmesi olayıdır. Katıları, sıvıları ya da gazları oluşturan tanecikler, ortalama konumları çevresinde sürekli çalkalanma halindedirler. Bu cisimlerden birine ısı biçiminde enerji verilirse, bu enerji kinetik enerji ye dönüşür; dolayısıyla, kinetik enerjisi artan tanecikler daha şiddetle çalkalanır ve daha geniş alana yayılmaya çalışırlar; yani sıcaklığı yükselen cisim (katı, sıvı, gaz) aynı zamanda genleşir. Net olarak:sıcak bir cisim ışınını başka bir maddeye gönderirse o maddenin kapladığı alan (hacmi) genişler ve yayılır. Katılarda genleşme Dışarıdan ısı alan maddenin taneciklerinin kinetik enerjisi, dolayısıyla taneciklerin titreşim hızı artar. Tanecikler birbirinden uzaklaşmaya başlar. Bu olaya genleşme adı verilir. Tersine olarak madde dışarıya ısı verdiğinde (madde soğutulduğunda) maddenin taneciklerinin kinetik enerjilerinin azalmasına neden olur. Maddelerin genleşmesi ya da tersine büzülmesi sırasında büyük kuvvetlerin ortaya çıkması, tren raylarında, köprü gibi yapılarda hasarlara neden olmaktadır. Bu yüzden tren raylarının eklenti yerlerinde boşluklar bırakılır, köprüler demir makaralar üzerine oturtulur. Çevremizdeki bu tür yapıları gözlemleyerek genleşme ile ilgili bir çok örnekler bulabiliriz.

Boyca genleşme

Bir metal çubuğun önceki ilk boyu, l0 olsun. Bu metal çubuğu ısıttığımızda boyu uzayarak son boyu l olur. Boyca uzama miktarı (Δl); ΔL =l-l0 = L0.λ.Δt bağıntısıyla bulunur. Burada, :l0 : Metalin ilk boyu. :λ: Metalin boyca genleşme katsayısı. :Δt = tson-tilk : Metalin ısıtılmadan önceki sıcaklığı ile ısıtıldıktan sonraki sıcaklığının farkıdır.

Yüzeyce genişleme

Bir metal levhanın ısıtılmadan önceki ilk yüzeyi S0 olsun. Bu metal levhayı ısıttığımızda, yüzey artarak son yüzeyi ΔS = S-S0=S0.2 λ.Δt bağıntısıyla hesap edilir. Burada; :S0: Metalin ilk yüzü. :2λ: Yüzeyce genleşme katsayısı (Boyca genleşmenin iki katıdır.) :Δt = tson-tilk :Sıcaklık farkıdır

Hacimce genişleme

Metal bir kürenin ısıtılmadan önceki ilk hacmi V1 olsun. Bu metal küreyi ısıttığımızda son hacmi V olur. Hacimce genleşme miktarı ΔV, bağıntısıyla hesap edilir. Formül: ΔV=V1.3λ.Δt Burada; :V0: Metal kürenin ilk hacmi. :3λ: Hacimce genleşme katsayısı (Dikkat edilirse boyca genleşme katsayısının üç katıdır.) :Δt = tson-tilk : Sıcaklık

Sıvılarda genleşme

Sıvıların ısıtılmadaki davranışlarını, katılarda olduğu gibi inceleyemeyiz. Çünkü, sıvıları katılar gibi şekillendirmek, örneğin boru haline getirmek imkansızdır. Bu yüzden, sıvıların, bir kap içinde incelenmeleri gerekir. Ayırt edici özelliktir. Sıvıların genleşmesinden sıvılı termometrelerde, sıcak su kazanlarında, termosifonlarda ve kalorifer sistemlerinde yararlanılır. Sıvıların genleşme miktarı aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır. Bağıntıda ΔV sıvının hacimce genleşme miktarı, V sıvının ilk hacmi, a sıvının hacimce genleşme katsayısıdır. Gazlarda genleşme her gazda aynıdır. Gazlar en çok genleşen maddelerdir }

Kaynaklar

Vikipedi

Genleşme

Expansion

Genleşme

Türkçe Genleşme kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. dilatation, dilation, expansion

Genleşme

genleşmek eylemi.

Genleşme

Türkçe Genleşme kelimesinin Fransızca karşılığı.
expansion [la], détente [la], dilatation [la]

Genleşme

Türkçe Genleşme kelimesinin Almanca karşılığı.
Expansion

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Sıvı hava
3 yıl önce

ayrıştırılması için dizayn edilmiş tesislerde genleşme türbinleri ve küçük hacimden geniş bir hacime geçişi sağlayan genleşme valfleri yardımıyla olur. Bu prensip...

Sıvı hava, Atmosfer, Bar, Kimya, Kompresör, Taslak, Joule-Thomson Efekti
Su buharı
3 yıl önce

örnektir. Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir. Sıcaklık arttığında maddelerde genleşme olur. Su buharı suyun en düzensiz halidir. Bu halde su moleküllerinin hızı...

Su buharı, Su buharı
Polipropilen
3 yıl önce

karşın şu dezavantajlara sahiptir. UV ışını dayanımı azdır, yüksek termal genleşme gösterir. Boya ve kaplaması zordur. Dış hava şartlarına dayanımı azdır...

Polipropilen, Asit, Baz, Elektrik, Klor, Oksitlenme, Plastik, Polietilen, Polimer, Termoplastik, Solvent
Kompansatör
3 yıl önce

şartlarına göre Tek ve Çok katlı olarak imal edilir. Ondülasyonları, ısıl genleşme kompansatörleri olmanın yanı sıra pompalar, kompresörler ve diğer hareketli...

Kompansatör, Fizik, Genleşme, Makine mühendisliği, Titreşim, İngilizce, Büzülme
Matematiksel morfoloji
7 yıl önce

henüz yaygın olarak herhangi biri kabul edilmemiştir. Aşınma (erosion) Genleşme (dilation) Açınım (opening) Kapanım (closing) Yukarıdaki iki temel işlecin...

Matematiksel biçimbilim, 1960, Matematik, Taslak, Görüntü kesimleme, Sayısal görüntü işleme, Gri ölçekli, İkili görüntü, Georges Matheron, Jean Serra, Kafes kuramı
Soğutma çevrimi
3 yıl önce

çıkartılarak buradan kondensere yollanır kondenserde yoğuşma oluşturulur ve genleşme valfinden geçerek alçak basınç sıvı hale dönüştürülür ve buradan evaparator...

Soğutma çevrimi, Soğutma çevrimi
Mekanik Sıkıştırmalı Soğutma Çevrimi
7 yıl önce

evaporatörde düşük basınç oluşmasını, dolayısıyla soğutucu akışkanın buharlaşacak hale gelmesini sağlayan eleman genleşme valfidir (expansion valve)....

Mekanik sıkıştırmalı soğutma çevrimi, Basınç, Kompresör, Soğutma çevrimi, Taslak, Teknoloji, Buharlaştırıcı
Susturucu
3 yıl önce

genellikle tabancanın yarı otomatik silahının ya da tüfeğin namlusuna bağlanan genleşme odaları içeren silindirik olarak işlenmiş boş bir metal (çelik, alüminyum...