Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Girdaba İniş

Kısaca: ''Girdaba İniş''Öykünün Türkçe isminin ve alıntıların alındığı çeviri: Poe, Edgar Allan. Bütün Hikâyeleri, çeviren: Dost Körpe, İthaki Yayınları, 2002. s. 233 - 246 (İng. ''A Descent into the Maelström''), Edgar Allan Poe tarafından yazılan kısa öykü. Öyküde anlatıcı bir anafordan ve gemi enkazından nasıl kurtulduğunu anlatır. Yazarın "uslamlama öyküleri" olarak gruplanan öykülerinden biri olan ''Girdaba İniş'', aynı zamanda erken bir bilim kurgu örneği olarak değerlendirilir. ...devamı ☟

Girdaba İniş (İng. A Descent into the Maelström), Edgar Allan Poe tarafından yazılan kısa öykü. Öyküde anlatıcı bir anafordan ve gemi enkazından nasıl kurtulduğunu anlatır. Yazarın "uslamlama öyküleri" olarak gruplanan öykülerinden biri olan Girdaba İniş, aynı zamanda erken bir bilim kurgu örneği olarak değerlendirilir. Özet Öykü içinde öykü olarak kurgulanan hikayede olaylar, Lofoten, Norveç'teki bir dağ tırmanışı sırasıda anlatılmaktadır. Öyküde başından geçenleri anlatan yaşlı adam aslında göründüğü kadar yaşlı olmadığını, yaşadığı korkunç bir olay sebebiyle saçlarının bembeyaz kesildiğini ve sinirlerinin mahvolduğunu söyler. Öykünün anlatıcısı, bulundukları uçurumun aşağısındaki girdabı görünce yaşlı adama inanır ve adamın iki kardeşi ile birlikte birkaç yıl önce çıktığı balık avını dinlemeye başlar. "Gelmiş geçmiş en korkunç kasırga" Öykü hislere hitap eder; anlatıcının düşünce ve duyguları, özellikle de girdapta ölecek olmanın verdiği dehşet vurgulanır. Anlatıcı hayatta kalabilmek için uslamlama yetilerini kullanır ve öykü Poe'nun erken bilim kurgu örneklerinden biri olarak görülür.

Ana temalar

*Uslamlama (ayrıca bkz. Marie Rogêt'nin Sırrı, Çalınan Mektup, C. Auguste Dupin) * Deniz hikayesi (ayrıca bkz. Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü, Şişede Bulunan Not, Uzun Sandık) * Öykü içinde öykü (ayrıca bkz. Oval Portre)

Göndermeler

Öyküde, Saltstraumen'deki ünlü bir anafor hakkında yazmış olan Norveçli Jonas Danilssønn Ramus'tan bahsedilir. Açılış epigrafı ise Joseph Glanvill'in 1676 tarihli Against Confidence in Philosophy and Matters of Speculation isimli makalesinden alıntılanmıştır, ancak Poe metni hafifçe değiştirmiştir. Yayımlanma geçmişi Öykü ilk defa, Graham's Magazine'in Nisan ayında yayımlanan Mayıs 1841 sayısında yer aldı. Poe öyküyü sayıya yetiştirmek için acele etti ve yayımlanmasından sonra öykünün sonunun kusursuz olmadığını söyledi. Daha önce Morgue Sokağı Cinayetleri Fransızcaya çevrilmişti ve Fransız okurlar yazarın diğer eserlerini de bekliyordu. Girdaba İniş bu dile çevrilen ilk eserler arasında yer aldı. Yazarın diğer deniz öyküleri Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü ve Julius Rodman'in Günlüğü gibi bu öykü de okurlar tarafından gerçek sanıldı. Hatta öykünün bir kısmı Encyclopædia Britannica'nın dokuzuncu baskısında yer aldı, ancak Poe bu bölümü zaten aynı ansiklopedinin daha önceki basımlarından birindeki bilgilerden uyarlamıştı. Eleştirel tepkiler Öykünün yayımlanışından kısa bir süre sonra, Daily Chronicle'ın 28 Nisan sayısında öykünün "yetenekleri çok daha geniş ve kapsamlı bir kaleme yakışmadığı" yazıldı. Evening Star'dan Mordecai M. Noah ise, öykünün, bir önceki yayımlanan öykü olan Morgue Sokağı Cinayetleri ile aynı ölçüde ilgi çekici olduğunu belirtti.

Kaynaklar

Dış bağlantılar

* Edgar Allan Poe Society'de öykünün yayımlanma geçmişi * Philip Glass's bestesi hakkında bilgi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Şişede Bulunan Not
3 yıl önce

büyük bir anafora kapılır ve batmaya başlar. Şişede Bulunan Not Poe'nun, Girdaba İniş ve Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü gibi deniz öykülerinden biridir...

Şişede Bulunan Elyazması, Edebiyat, Edgar Allan Poe, Taslak, Baltimore Saturday Visitor
Vorteks etkisi
7 yıl önce

Uçakların inişleri sırasında havada oluşturduğu değişimdir. Bu etki havanın yoğunluğu ve sirkülasyonunu kapsar. Uçağın arkasından oluşan hava girdabı diğer...
Yer etkisi (havacılık)
5 yıl önce

sürükleme %50 civarında azalır. İnişte uçak yer etkisine girdiğine "minderleme" denen kaldırma durumuyla karşılaşılır. İnişte yer etkisinden kaynaklanan sürükleme...
Airbus A380
3 yıl önce

hızla akan havanın, uçağın son kısmında, birden fazla girdaplar oluşturmasıdır. Özellikle iniş ve kalkışlarda, diğer inmekte veya meydanda halîhazır bulunan...

Airbus A380, 2005, 2006, 27 Nisan, Airbus, Airbus A330, Airbus A400M, Concorde, Fransa, Havacılık, Kargo
Yahyalı
3 yıl önce

giriş ve çıkışın gerçekleştirildiği, yaban hayatının varolması ve helikopter iniş pistinin bulunması Hacer Ormanı'nı önemli kılan faktörlerdendir. Türkiye'nin...

Coğrafya, Köy, Türkiye, Niğde, Erzurum
Winx Club bölümleri listesi
3 yıl önce

acil iniş yapması ile dersleri yarım kalır. Uzmanlar uçakta bir cini (1. Bölümde yakalanan kötü dev) Magix Hapishanesi'ne götürmektedirler ancak iniş sırasında...
Lockheed Martin F-35 Lightning II
7 yıl önce

Uçağın üç ana çeşidi vardır: geleneksel kalkış ve iniş modeli olan F-35A (CTOL), kısa kalkış ve dikey iniş özellikli olan F-35B (STOVL) ve gemiye konuşlu...
Edgar Allan Poe bibliyografyası
7 yıl önce

Korku "Morgue Sokağı Cinayetleri" Nisan 1841 Graham's Magazine Polisiye "Girdaba İniş" Nisan 1841 Graham's Magazine Macera "The Island of the Fay" Haziran...