Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Giyom Tell (Opera)

Kısaca: Giyom Tell (Fransızca :Guillaume Tell) İtalyan asıllı besteci Gioacchino Rossini tarafından hazırlanmış 4 perdelik bir lirik operadır. Eserin librettosu Fransızca olarak, Frederich Schiller'in ayni Giyom Tell adını taşıyan oyunundan uyarlanarak, Etienne de Jouy ve Hippolyte Bis tarafından yazılmıştır. ...devamı ☟

Giyom Tell (opera)
Giyom Tell (opera)

} Giyom Tell (Fransızca :Guillaume Tell) İtalyan asıllı besteci Gioachino Rossini tarafından hazırlanmış 4 perdelik bir lirik operadır. Eserin librettosu Fransızca olarak, Frederich Schiller'in ayni Giyom Tell adını taşıyan oyunundan uyarlanarak, Etienne de Jouy ve Hippolyte Bis tarafından yazılmıştır. Opera eserinin prömiyeri 3 Agustos 1829da Parisde Thíéatre de l'Acadíémie Royale de Musique sahnelenmiştir. Bu opera eseri Rosinni'nin son opera eseridir ama kendisi bundan sonra nerdeyse kırk yıl daha emekli gibi yaşamıştır. Eser 14. yüzyılda İsviçreli milli kahraman ve iktidar gücüne karşı baş kaldıran devrimci Giyom Tell'in kısmen mitolojik hayatını ele alır. Bu nedenle politik gruplar tarafindan benimsenmis veya yerilmiştir. Özellikle İtalya birleştirilmeden önce, birçok değişik politik rejim altında İtalyan devletleri bulunmakta iken bunların sansür idareleri bu eserin Italya'da yapımı ve sahnelenmesine büyüuk engeller çıkarmıştır. Örneğin Napoli'deki "Teatro San Carlo"da eser ilk defa 1833de sahnelenmiş ve sonra yaklaşık 50 yıl hiç oynanmamıştır. Venedik'de Teatro La Fenice bu eseri ancak 1856 da ilk defa sahnelemiştir. Diğer taraftan devrimci tutum Viyana'da taraftar bulmuş ve 1830-1907 döneminde Viyana Saray Operasinda 422 defa oynanmıştır. Diğer taraftan bu eserin özel nitelikleri de bu operanın yapımını zorlaştırmakta ve eğer eser yapımı kararı alınmışsa eserin tümüyle sahnelenmesi problem çıkartmaktadır. Eser Fransız opera geleneklerine göre Grand Opera olarak hazırlanmış olup, 4 perdeden oluşmakta ve eğer tümü ile oynanırsa 4 saatlik müzik gerektirmektedir. Bu kadar uzun sürmesi ve bazı rollerin özellikle zor olması şarkıcılar/oyuncular için bu eserin zorluğu üzerinde ün almasına yol açmıştır. Örneğin bu eser gerçekten tenör şarkıcılardan geniş bir ses yayılımı istemektedir. Bu nedenle eğer yapımına karar verilmişse çok kere ağır kesintilerle yapılmaktadır. Diğer taraftan asıl orijinal libretto dili Fransızca olmasına rağmen İtalyanca çevirisi de çok popüler olarak kullanılmaktadır. Roller Konu özeti :Mekan: İsviçre :Zaman: XIV. yüzyıl } Opera eseri başlamadan önce İsviçrelilerin lideri olan Melcthal'in oğlu olan Arnold, bir Avusturya prensesi olan, Mathilde'yi suda boğulmaktan kurtarmıştır. Birbirine aksi politik taraflarda olmalarına rağmen Arnold ve Mathilde birbirlerine aşık olmuşlardır.

I. Perde

} Lucerne Gölü civarında aylardan Mayıs'tır ve bugün Çoban Festivali yapılmaktadır. Geleneklere göre Melchtal bu festivale katılan bütün çiftleri kutsulamaktadır. Fakat Arnold kendi için bu geleneğin uygulanmasını kabul edememektedir; çünkü Mathilde'ye karşı aşkı ile İsviçre'ye vatan sevgisini birbiriyle bağdaştıramamaktadır. Duyulan boru sesleri İsviçrelileri nefret ettikleri Avusturyalı vali Gesler'in gelişini ilan etmektedir. Sonra Leuthold gelir ve onu takip eden Gesler'in Avusturyalı askerí birliklerden kaçmaktadır. Gesler'in askerlerinden biri Lethold'un kızına tecavuz etmeye yeltenir ve Leuthold bu tecavüzkar askeri öldürür. Yakalanmamak için oradan kaçması gerekmektedir ve göl üstünden bir kayıkla kaçmak en uygun yoldur. William Tell ona yardım etmeye hazır olduğunu bildirir. Rodolphe komutasındaki Gesler'in muhafız birliği askerleri gelir. Leuthold, Tell'in yardımı ile göl üzerinden kaçarak onların eline geçmekten kurtulur. Ancak bu kaçışa bir misilleme olarak Gesler'in muhafızları Melchtal'ı tutuklayıp götürürler. } I

I. Perde

} Bir göle yakın bir vadide Arnold ve Mathilde buluşurlar ve birbirlerine olan aşklarını tekrarlarlar. Tell ve Walter gelirler ve Arnold'a Gesler'in Melchtal'ın idam edilmesi emrini verdiği haberini verirler. Arnold bunun öcünü almaya and içer. Arnold, Tell ve Walter İsviçre'nin ulusal egemenliğini kazanması için uğraşacaklarına birlikte yemin ederler. Bu hedefe varmak için bütün Kantonlarin birleşip birlikte hareket etmesini sağlarlar. } II

I. Perde

} Altdorf'ta merkezinde pazar yeri. O gün İsviçre'nin Avusturya idaresi altına girişinin yüzüncü yıldönümüdür. Bunu kutlamak için Gesler şapkasını bu alanda yüksek bir direğe koydurmuştur ve İsviçrelilerin bu direğin üzerindeki şapkasını selamlayıp one böylece hürmet göstermeleri emrini verilmiştir. Tell oğlu Jemmy ile pazar meydanına gelir. Şapkaya selam verip hürmet göstermeyi kabul etmez. Gesler Tell'in Lethold'u kurtaran kişi olduğunu tanımıştır ve onu her nasıl şekilde olursa olsun cezalandırmak istemektedir. Tell'e oğlu Jemmy'nin başı üstüne konulan bir elmayı okuyla vurmasını emreder. Bu şekilde Tell'in en ufak hatasının oğlunun hayatına mal olacağını veya hiç olmazsa onu yaralayacağını sanmaktadır. Tell bu emre itaat eder ve oğlunun başındaki elmayı ona hic zarar vermeden vurur. Sonra da Gesler'e dönerek eğer oğluna bir zarar gelseydi Gesler'i şahsen vurmak için bir ikinci oku hazır etmiş olduğunu da ifşa eder. Gesler, Tell'in hemen tutuklanmasını emreder. }

IV. Perde

} İsyan eden İsviçrelilerin topladığı ordu gelir ve Avusturyalılar ile muharebeye girişirler. İsviçreliler galip gelirler. Mathilde ve Arnold birbirlerine olan aşkları içinde kendilerini güvenli görerek tekrar birleşirler. } } Ünlü aryalar *"Asile híéríéditaire" (Arnold) *"Sois immobile" (Tell) *"Sombre forêt" (Mathilde) Seçilmiş ses kayıtları Uvertür } Bu opera eseri genellikle bir müziksel konser parçası olarak değişik popüler şekillerde bilinen uvertürü ile çok tanınmıştır.

Uvertür

4 kısımdan oluşmakla beraber, bu kısımlar ayrı olmadan içiçe olup birbirinden hiç aralık verilmeden çalınır. Bunlar: *"Prelüd": Bu yavaş bir parçadır ve 5 viyolensel ile çalınmaktadır. *"Fırtana": Bu tum orkestranın katkısını gerektiren bir dinamik müzik ihtiva eder. *"Süt ineklerinin çağrılışı (Ranz des Vaches): Bu kısım yavaş olarak korangle ile çalınır. *"Final" - Bu bir (ultra-dinamik) dörtnala atlı süvari akınını hatırlatır. Kornolar ile trumpetlerin yaptıkları girişten sonra bütün orkestranın katkısıyla tamamlanır. Medya *William Tell

Uvertür

ü Kısım 3 ("Ranz des vaches") ve Kısım 4. Cesare Sodero bandosu (1914): |center Dipnotları Ayrıca bakınız *Opera *Gioachino Rossini *Gioachino Rossini operaları listesi Dışsal kaynaklar *[2] GuillaumeTell librettosu (Fransızca)(Görülme tarihi:3.4.2009)

Kaynaklar

Vikipedi

Giyom Tell (opera) Resimleri