I. Andronikos Komnenos

I. Andronikos Komnenos
} | başlık = Bizans İmparatorluğu İmparatoru | resim = | altyazı =I. Andronikos Komnenos tarafından bastırılmış kavisli sikke | hüküm süresi = Mayıs 1183 - 12 Eylul 1185 | tahta geçmesi = Mayıs 1183 | diğer ünvanları = | tam adı = Andronikos I Komninos | önce gelen = II. Aleksios Komnenos | sonra gelen = II. İsaakios Angelos | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = ? | eş 2 = Teodara Komnena | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = Manuel KomnenosYannis KomnenosMaria Komnene Aleksius KomnenosIrene Comnena | hanedan = Komnenos Hanedanı | resmi marşı = | babası = İsakios Komnenos | annesi = | doğum tarihi = 1118 | doğum yeri = Konstantinopolis | ölüm tarihi = 1185 | ölüm yeri = Konstantinopolis | defin tarihi = | mezar yeri = |}} I. Andronikos Komnenos (Yunanca adı Ανδρόνικος Α' Κομνηνός Andronikos I Komninos) (d. 1118, Konstantinopolis- ö. 12 Eylul 1185, Konstantinopolis), 1183-1185 arasında Bizans imparatoru olmuştur. Babası İ()sakios Komnenos (ö. 1125) önemli bir soylu ailesinden olup babası Imparator I. Alekios I Komnenos ve "Irene Doukaina"'nin ogludur. Komnenos sülalesinin son temsilcisidir. Devlet düzeninde reform yapmaya çalıştıysa da Batı Hıristiyanlığına karşı gösterdiği büyük düşmanlıkla Norman istilasını hızlandırmıştır. == Yaşamı İmparatorluk öncesi yaşamı Andronikos Komnenos yaklasik 1118 yilinda dogmustur. Hem akili ve vucudu bakimindan tabiat kendine buyuk yetenekler vermistir. Yakisikliydi, cok iyi ve inandirici bir sekilde konusurdu, hareketli, zorluga dayanikli, cesur bir kisi idi. Ancak ahlak bakimdan biraz zayiflik gostermisti. Buyuk bir askeri general ve cok yetenekli bir siyaset adamiydi. Andronikos'un genclik yillarai askerlik ile gecmis olmakla beraber bu askerlik sirasinda egelencesi eksik olmamisti. 1141de Selcuklular tarafindna esir alindi ve bir yil onlar elinde esir kaldi. Sonra fidyesi odenedi ve Konstantinopolis'e gitti. Orada kuzen olan Imparator I. Manuel Komnenos 'un gozune girip sarayda yasadi. Burada yegeni olan prenses Evdoksiya'yi kandirdi ve prenses onun metresi oldu. 1152de Evdoksia ile birlikte onemli bir askeri komutanlik gorevi ile Klikya'ya gitti. Bu gorevde iken planlayip komuta ettigi Mopsuesta sehrine yapilan hucum basarisiz oldu. Yine Konstantinopolis'e dondu. Ikinci defa bir baska themaya vali olarak gorevlendirildi. Fakat bu gorevi kisa zaman sonra birakip tekrar iKonstantinopolis'e dondu. Burada Evdoksiya'nin erkek kardeslerinin hazirlamis oldugu bir pusudan bir sans eseri kurtulabildi. Bu sirada 1153de Andronikos Imprator aleyhine hazirlanan bir komploya katildi. Ama bu komplo Imparator tarafindan bulundu ve Andronikos dahil komplo liderleri uzun hapis cezasina carptirildilar. Andronikos 12 yil hapis kaldi ve bu hapislik sirasinda bir sira basarisiz kacma girisimlerinde bulundu. En sonda 1165de hapisaneden kacmayi basardi. Seruvenli bir kacistan sonra Galicya'daki Prens Yaroslav'in sarayina eristi. Burada Prens tarafindna koruma altinda iken Prens ve Imparator I. Manuel arasinda bir ittifak yapilmasina alet oldu. Bu basari ile yine I.Manuel'in tekrar destegini kazandi. Bir Rus ordusu ile I. Manuel'in Macaristan istilasina katildi ve Semlin sehriin kusatilmasinda bulundu. Bu basarili askri sefer 1168de bittigi zaman Andronikos Imparator ile birlikte Konstantinoplis'e geri dondu. Fakt bir yil sonra I. Manuel'in kendine halef olarak sectigi, sonradan Macar Krali III. Bela adini alacak, kisiye sadakat yemini vermedigi icin Imparatorla arasi acildi. Klikya themasi valisi olarak atanarak Konstantinoplis'deki saraydan surgun edildi. Fakat Imparator'un gazabindan kurtulmak icin Andronikos Antakya Prensi olan Raymond'a sigindi. Onun sarayinda yasarken Prensin guzel kisi ve Bizans Imparatoricesi Antakyali Marianin kiz kardesi olan Prenses Filipa'ya asik olup onu bastan cikardi. Bunu duyan Bizans Imparatoru bunu bir seref meselesi olarak gordu, Andronikos'a olan kizgisinin artama haberi ta Antakya'ya ulasti. Bunun uzerine Amndronikos Kudus'e Haclilar Krali "I. Amalrik." sarayina kacti ve o da Andronikos'u Beyrut'a vali tayin etti. Andronikos Kudus'te Bizans Imapartorunun yegeni olan vefat etmis Kudus Krali III. Baodin'in dul karisi olan "Teodara Komnena" ile karsilasti ve 56 yasinda olmakla beraber zamparaligi sona ermemis oldugunda onu da bastan cikarmayi basardi. Bizans Imparatorunun kizgisindan kacamak iicn Teodora ile birlikte Sam'a gecip Sam Hukumdari "Nureddin"'e sigindilar. Orada da kendilerini guvencli gormeyip birlikte seruvenli bir uzun yolculuga basladilar. Iran'i bbatidan doguya gecip Turkistan'a girdiler ve orada Hazar Denizi etrafini donerek Kafkaslardan guneye gecerek Karadeniz kiyisina geldiler. Komnenoi sulalesinin ortaya ciktigi yer olan Unye (o zamanki Oinaion) civarina bir kaleye yerlestiler. Andronikos'un bulunmadigi bir gun Bizans Trabzon themasi valieis kaleye bir baskin verdi ve Teodora ve iki cocugunu esir alip Konstantinopolis'e gonderdi. 1180 baslarinda ailesini kurtaramak icin Andronikos Konstantinopolis'e geldi ve cok yalvarici bir tavirla ellerini zincirle baglamis sekilde Imparator huzuruna cikti ve ondan kendinin ve ailesinin affini istedi. Imparator bu affi verdi ama Andronikos'u Teodora ile birlikte Unye'de yaasamak icin surgune gonderdi.

İmparatorluk yılları

1143-1180 arasında hüküm süren İmparator I. Manuel Komnenos'un kuzeni olan Andronikos, Manuel'in ölümünden sonra, halk tarafından sevilmeyen dul imparatoriçe Maria'nın, imparator naibi olarak ülkeyi yönetmesine karşı çıktı. 1182 baharında bir ordu toplayarak, küçük yaştaki imparator II. Aleksios'u korumak bahanesiyle Konstantinopolis'e (İstanbul) girdi ve iktidarı ele geçirdi.Bunun başlıca sonuçlarından biri çoğunluğunu Venediklilerle Cenevizlilerin oluşturduğu Batılıların kentte topluca öldürülmesi oldu. Andronikos, hemen ardından dul imparatoriçe Maria'yı da öldürttü. Eylül 1183'te Aleksios'la birlikte hükmetmek üzere taç giydi. İki ay sonra Aleksios'u boğdurttu. Zorbalığını yasallaştırmak için de Aleksios'un 13 yaşındaki dul karısı ile evlendi.Bu sırada 65 yaşındaydı. Başkenti bir kan gölüne çevirmasine karşın, yozlaşmış siyasal sistemde giriştiği reformlar, mevki ve makam satışını yasaklaması, rüşvet alan görevlileri cezalandırması, en önemlisi de ayrıcalıklarıyla imparatorluğun birliğini zayıflatan büyük feodal soyluların ve toprak sahiplerinin gücünü kırması, eyaletlerdeki yaşam koşullarını iyileştirme yönünde sonuçlar verdi. I. Manuel'in Batı yanlısı siyasetine karşı çıkarak, Doğu Kilisesi'nin bağımsızlığını vurguladı; böylece Batı Hıristiyanlarının düşmanlığını pekiştirdi.Aynı yıl, Macar kralı III. Bíéla, Batı yanlsı olan dul imparatoriçenin intikamını almak gerekçesiyle imparatorluk topraklarına girerek birçok kenti yağmaladı. II. Guglielmo komutasındaki Sicilya Normanları Ağustos 1185'te, Yunanistan üzerine yürüyerek imparatorluğun ikinci önemli kenti olan Selanik'i ele geçirdiler. Normanların yaklaşmakta olduğu yolundaki haberler üzerine başkentte ayaklanma patlak verdi.II. İsaakios Angelos imparator ilan edildikten sonra Andronikos isyancı bir grup tarafından öldürüldü. ==Ailesi== I. Andronikos Komnenos iki defa evelendi ve bircok metresleri oldu. Birinci karisinin ismi bilinmemektedir ama bu karisindan uc cocugu olmustur: had three children: * Manuel Komnenos : Gurcu Krali III. Girgio'nun kizi olan "Rusudan" ile evlendi ve Trabzon Rum Imparatoru I. Aleksius ile "david Komnenos"'un babasidir. * Yannis Komnenos (yak. d. 1159 veya 1160): 1183 ile 1185 arasinda babasi yaninda ortak imparator oldu ama 1185de olduruldu. * Maria Komnene Metresi olan Teodara Komnena'dn iki cocugu olmustur: * Aleksios Komnenos * Irene Komnene. ==Dipnotları Ayrıca bakınız == *Bizans imparatorları *Bizans imparatorları ==Dışsal kaynaklar== *Gibbon, Edward (1788) The Decline and Fall of the Roman Empire, Cilt 5, Bölüm 48.] *Norwich, John Julius (1997) Byzantium: The Decline ana Fall, Londra: Penguin Bolum . 9. } } } } }

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.