Andronikos Palaiologos | önce gelen = VIII. Mikhail Palaiologos | sonra gelen = III. Andronikos Palaiologos | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = Macaristanlı Anna | eş 2 = Montferratlı İrene (evlenmeden önceki ismi Yolanda) | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = IX. Mikhail Palaiologos Konstantin Palaiologos Yannis Palaiologos (y. 1286-1308) Montferrat Markizi I.Teodor, (1291-1338) Demetrios Palaiologos (ö. 1343) Simonis Palaiologina (1294-y. 1336) Kocası Sırp Kıralı Stefan Milutin Eirene. Kocası II.Yannis Doukas, Teselya despotu. Maria. Kocası ToktayAltın Ordu Hanı. | hanedan = Palaiologos Hanedanı | resmi marşı = | babası = VIII. Mikhail Palaiologos | annesi = Theodora Doukaina Vatatzina | doğum tarihi = 1259 | doğum yeri = | ölüm tarihi = 13 Şubat 1332 | ölüm yeri = Konstantinopolis | defin tarihi = | mezar yeri = |}} II. Andronikos Palaiologos (Yunanca : '''') d. 25 Mart1259, Konstantinopolis – ö. 13 Şubat1332, Konstantinopolis. Bizans İmparatoru: 1282–1328 arasında. II. Andronikos Palaiologos VIII. Mikhail Palaiologos ve Theodora Doukaina Vatatzina'in en büyük yaşayan oğlu olup III. Yannis Doukas Vatatzes'in büyük yeğenidir. 1261'de Konstantinopolis Latin'lerden tekrar geri alındıktan sonra Bizans İmparatoru olan babası VIII. Mikhail Palaiologos'un taç giyme töreninde ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1272de taç giyme töreni yapılmış ve ancak 1282de babasının ölümü üzerine tek imparator olabilmiştir. İçişleri siyaseti Babasının ölümünden hemen sonra II. Andronikos'un ilk içişleri icraatı olarak (babası hayatta iken desteklemeğe zorlandığı) Bizans halkı tarafından nefretle karşılanan Doğu Ortodoks Kilisesi'nin ve Patrikliğinin Katolik Papalık'a tabi olarak birleştirilmesi için yapılmış olan anlaşmayı tanımayı redetmiştir. Bu anlaşmanın Ortodoks Kilisesi mensupları arasında çıkartmış olduğu ikilikler sorununun çözümü, ancak 1310da başarılabilmiştir. II.Andronikos hükümdarlığı boyunca çok zor ekonomik ve mali sorunlarla uğraşmıştır. İmparatorluk dönemi içinde Bizans altını olan hiperpiron o kadar değer kaybetmiştir ki devlet hazinesi için (sikke sayısına göre) topladığı vergi geliri 7 misli daha düşük olmuştur. II. Andronikos bu enflasyona karşı tedbir olarak, vergi indirimlerini azaltarak vergi hasılatını artırmaya ve devlet harcamalarını kısmaya çalışmıştır. Bu ekonomik tedbirlere uyarak 1285de 80 gemiden oluşan Bizans donanmasını kızağa çektirip gemileri tahrip ettirerek güya devlet giderlerini azaltmıştır. Ancak bu Bizans devletinin çökmesinin önemli bir göstergesi, hatta nedeni, olmuştur. Sonradan donanma gerektiği zamanlar Bizans çok kere kendine rakip olan Ceneviz Cumhuriyeti ve Venedik Cumhuriyeti'ne, özellikle bu ülkelerin gemilerinin kullanması gerektiği için, bağlılığı artmıştır. Haziran 1285'de II. Andronikos Venedik ile bir ticari anlaşma imzalamış ve Venedik'e Konstantinopolis'de özel imtiyazlara haiz bir iş mahalli sağlamıştır. Bu anlaşma ile de Venedik'in Negroponte (Eğriboz Adası) üzerindeki egemenliğini kabul etmek zorunda kalmıştır. 1291de bir savaş için II.Andronikos 50-60 Ceneviz gemisini Bizans hazinesini çökerten masraflarla kiralamak zorunda kalmıştır. 22 Temmuz 1296da Konstantinopolis'deki Venedik koloni halkı Galata'da bulunan Cenvizlilere hücum etmişlerdir. Bunun üzerine II. Andronikos Kontantinopolis'de bulunan bütün Venediklileri tutuklatmıştır. Bu ise Venedik ve Bizans arasında silahlı çatışmaların başlamasına yol açmıştır. Bu beklenmedik çatışma Eylul 1302de imzalanan (ve 1310da yenilenen) yeni bir Venedik-Bizans anlaşması ile sona ermiştir. Ancak Bizans'ın Venediklilere büyük bir tazminat ödemesi gerekmiştir. 1320de II. Andronikos bu bağımlılığa bir çare olarak 20 tane yeni kadırga inşa ettirerek Bizans donanmasını yenilemeyi planlamıştır, ama bu plan gerçekleşmemiştir. Dış ilişkiler II. Andronikos Palaiologos özellikle Bizans'ın batısında ortaya çıkan siyasal sorunları diplomasi ile çözmeye çalışmış ve bir bakıma başarı kazanmıştır. Birinci karısı öldükten sonra Selanik'te kırallığa hak iddia eden Montferrat ailesinin bir mensubu olan Montferrat Markizi VII. William'in kızı Montferratlı İrene (evlenmeden önceki ismi Yolanda) ile bir evlenme yapmış ve bu hak gütmeyi ortadan kaldırmıştır. Oğlu olan ve kendisine ortak imparator olan IX. Mikhail Palaiologos'u Konstantinopolis'den atılmış olan Latin İmparatorluğu'na hak iddia eden Courteney'li Katerin'le evlendirmeye çalışmıştır. Makedonya bölgesinde Sırp Kırallığı ile olan anlaşmazlıkları önlemek amacı ile 1298de 5 yaşındaki küçük kızı Simonis ile Sırp Kıralı Stefan Milutin arasında bir evlenme akti yapmıştır. II.Andronikos bu şekilde nisbeten uygun bir çözüm bulmasına rağmen İmparatorlugun siyasal sorunları bitmemiştir. Anadolu'da Bizans sınırlarında çok büyük sorunlar ortaya çıkmıştır. 1300den önce ortak imparator IX. Mikhail Anadolu sınırları sorunlarını çözmek için Anadolu'ya gönderilmiş fakat bu başarısızla sonuçlanmıştır. Bunun üzerine Anadolu'daki Türk düşmanlarla uğraşmak için Bizans devleti Roger de Flor idaresi altında bulunan ve İspanyol Aragon ve Katalan asıllı paralı askerlerden oluşan Katalan Paralı Asker Birliği adlı bir askeri birlik kiralamıştır. Bu birlik Anadolu'da bazı başarılar kazanmasına rağmen bunlar süreli olmamıştır. Birliğin komutanı ile IX. Mikhail arası açılmıs ve 1305de komutanı Roger de Flor öldürülünce kalan Birlik askerleri Avrupa'ya geçip Trakya, Makedonya ve Teselya bölgelerini yakıp yıkıp talan etmişler ve Atina Düklüğü ve Tebai Düklüğü arazilerini ellerine geçirmişlerdir. Anadolu'da yeni kurulan Osmanlı devleti ise Osman Bey ve oğlu Orhan Bey idaresi altında ülkelerini genişletmeye başlamışlardır; 1326da Bursa fethedilip başkent yapılmış ve II. Andronikos saltanatının sonunda ise bütün Bitinya Osmanlılar eline geçmiş bulunmaktaydı. Bizans'in bu güç sorunlarından faydalanmak isteyen Bulgar Kıralı Teodor Svetsoslav y.1305-1307de IX. Mikhail idaresindeki Bizans ordusunu yenerek kuzey-doğu Trakya bölgesini eline geçirmiştir. Bu çatışmaler yeni bir diplomatik evlilik ile, Bulgar Hanı ile IX. Mikhail'in kızı Teodora'nın evlenmesi ile, son bulmuştur. Bu sefer IX. Mikhail'in oğlu olan III. Andronikos Palaiologos'un beğenilmeyen hayatı yüzünden imparatorluk ailesi birbirine girerek iç sorunlar ortaya çıkmıştır. 12 Ekim 1320'de oğlu ve ortak imparator IX. Mikhail Palaiologos'in genç oğlu Manuel Palaiologos'un kaza ile ağabeyi olan III. Andronikos Palaiologos'un hizmetkarları tarafından katledilmesine gösterdiği üzüntü ve yas sonucu ölmüştür. Bunun üzerine İmparator II. Andronikos torununu varis olarak tanımadığını ilan etmiştir. Bu durum aralıklı olarak şiddet kazanan ve 1328'e kadar süren bir iç savaşa neden olmuştur. İç savaştan faydalanan Bulgar Çarı III. Mikhail Asen orduları ile II. Andronikos'u yakalamak için Bizans topraklarına girmiştir. 1328de III. Andronikos askeri başarı kazanarak bir fatih gibi Konstantinopolis'e girmiştir. 23 Mayıs 1328de II. Andronikos tahtından torunu olan III. Andronikos lehinde zorla feragat ettirilmiştir. Tahttan ayrıldıkten sonra bir manastıra keşiş olarak kapatılmış, 13 Şubat 1332de o manastırda ölmüştür. Ailesi 1274de II.Andronikos ilk karısı Macaristan Kiralı V.Stephen ile Kumanlı Elizabeth'in kızı olan Macaristanlı Anna evlenmiştir. Bu evlenmeden iki erkek oğlu olmuştur: * Sonradan imparator olan IX. Mikhail Palaiologos * Despot rütbesi verilen Konstantin Palaiologos. Anna 1281 de ölmüştür. 1284de ikinci evliğini Monferrat Markizi VII. William'in kızı Montferratlı İrene (evlenmeden önceki ismi Yolanda) ile yapmış ve şu listede verilen çocukları olmuştur: * Yannis Palaiologos (y. 1286-1308): despot; * Montferrat Markizi I. Teodor (1291-1338) * Demetrios Palaiologos (ol. 1343): Despot. İrene Palaiologina'un babası. * Simonis Palaiologina (1294-y. 1336): Sırp Kıralı Stefan Milutin evlenmiştir. * Eirene: II. Yannis Doukas, Teselya despotu ile evlenmiştir. * Maria: Altın Ordu Hanı Toktay ile evlenmiştir. Ayrıca bakınız * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları
Dış kaynaklar
* Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.156-182 * "Andronikos II Palaiologos" maddesi Kazhdan, Alexander (ed) (1991) The Oxford Dictionary of Byzantium - 3 Cilt New York: Oxford University Press . ISBN 0-19-504652-8
