III. TiberiusΤιβέριος Γ' | başlık = Bizans İmparatorluğu İmparatoru | resim = | altyazı = III. Tiberius: Bastırdığı altın sikke. | hüküm süresi = 698 – 705 | tahta geçmesi = | diğer ünvanları = Apsimarus | tam adı = Leontios | önce gelen = Leontias | sonra gelen = II. Justinianos | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = | eş 2 = | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = | hanedan = Hanedansız. Gaspcı imparator | resmi marşı = | babası = | annesi = | doğum tarihi = | doğum yeri = | ölüm tarihi = 15 Subat, 706 | ölüm yeri = Konstantinopolis | defin tarihi = | mezar yeri = |}} III. Tiberius (Yunanca: |Τιβέριος Γ'), (ö. 706), 698 ile 705 döneminde Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Bir gaspçı hanedansız imparator olarak Leontios'a karşı bir isyanla ile imparator olmuştur. On yıl önce bir isyanla tahttan indirilmiş Heraklius hanedanı mensubu II. Justinianos, Justinianos'un Kırım'da sürgününden sonra ona destek veren bir Bulgar ordusunun yardımı ile Konstantinopolis'e gelip şehri ele geçirmesi ile tahttan indirilmiş ve idam edilerek öldürülmüştür. III. Tiberius 698de Leontias'in Kartaca'ya kuzey Afrika'yi ve bu arada Bizans'in Kartaca ekşarjlığıni eline geçiren Emevilere karşı gönderdiği donanmada Germen asıllı ve kendi asıl adı Apsimarus (Αψίμαρος) olarak droungarios (tuğamirala eşit bir rutbeli) bir denizci idi. Bu donanma "Patriciyen Ionnes"'in komutası altında idi; ama Kartaca'da karaya çıktıktan sonra Emevi komutanına Kartaca Muharebesi 'nde yenilip Konstantinopolis'e geri dönmek üzere Girit adası önüne geldiği zaman donanma isyan etti. İsyancıların başını "droungarios" Apsimarus çekmekte idi. Donama askerleri Apsimarus'u İmparator ilan ettiler ve o da Bizanslılara daha kolay gelmesi için ismini Tiberius'a çevirdi. Apsimaros komutasında donanma Konstantinopolis önlerine geldi. Şehirde bulunan İmparatorluk muhafızları birliği ve diğer Bizans kara orduları birlikleri ve Leontias'dan hiç hoşlanmayan bir siyasi örgüt şeklinde olan At Arabası Yarışı takımı olan Yeşiller III. Tiberius'un isyanına katıldılar. Ordu subayları şehrin kapılarını Tiberius'a açtılar ve onu imparator ilan ettiler. III. Tiberius tahtını gaspettiği eski imparator olan Leontias'a, onun tahtı gasp ettiği II. Justinianos'a gösterdiği muameleye benzer davranış gösterdi ve Leontias'ın burununu ve dilinin bir kısmını kestirdi. Ancak onu sürgüne göndermeyip Konstantinopolis'te Dalmatios adlı bir manastıra keşiş olarak kapatırdı. II. Tiberius imparator olarak Leontias'dan daha değişik bir strateji uygulamaya başladı. Bizans'ın Afrika'da bulunan eski Kartaca Eksarjlığı'nı tekrar geri alma arzusu artık geride bırakıldı. III. Tiberius güney ve doğu Anadolu'da Emeviler halifesi Abdulmelik ordularına karşı gelme stratejisi uygulamaya başladı. Önce kardeşi Heraklios ile birlikte Bizans'ın Anadolu'daki kara ve sahil savunmalarını güçlendirdi. Sonra 700de bir Bizans ordusu gönderek Emevilerin doğu Anadolu ve kuzey Suriye bölgelerine hücum etti ve kısa bir zaman için doğu Anadolu'da bir bölgeyi tekrar Bizans eline geçirdi. 703 ve 704de Emevilerin arka arkaya Klikya'ya hücumlarını durdurmayı başardı. 705de tahttan indirilmeseydi belki bu başarılarını pekiştirme imkanı ortaya çıkabilirdi. Diğer taraftan III. Tiberius kendinden önceki Leontias'ın Cherson'a sürgüne gönderdiği tahttan indirilmiş II. Justinianos'u elimine etmek istiyordu. Cherson'lulari 703de Justininos'u şehirlerinden atıp Konstantinopolis'e göndermeye ikna etti. Fakat bunu haber alan Justinianos Hazerler Kaganı İbuzir'e kaçtı. Orada çok yakın ilgi görerek Kagan'in kızkardeşi ile evlendi ve karısına bir Bizans ismi olarak Teodara ismini verdi. Fakat III. Tiberius bu sefer hediyelerle Hazer Kaganı'nı Justinyanos'u Konstantinopolis'e göndermeye inandırdı. Bunu haber alan Justinanos ve karısı Azak Denizi girişinde Fanagoria'ya kaçtılar. Fakat orada da sakladıkları III. Tiberius'a yaranmak isteyen Hazer kaganı tarafından öğrenildi. Bu sefer Justinianos bir ufak balıkçı gemisi çalarak Karadeniz üzerinden Tuna deltasına kaçtı ve oradan Bulgar Kralı Tervel'in başşehrine gitti. Onun yardımını alarak bir büyük Bulgar ordusu ve Bulgar Kralı Tervel ile 705 ilkbaharinda Konstantinopolis surları önlerine geldi. III. Tiberius bu şehrin surlarının bu ordunun şehre girmesini önleyeceğine inanmaktaydı. Fakat II. Justinianos şehrin surları altında bulunan bir eski su yolunun şehre girmek için kullanılabileceğini öğrendi. Çok az sayıda askeri ile bu battal olması gereken dar su yolundan şehre girip imparatorluk sarayı önüne çıktı ve hiçbir hücum beklemeyen saray muhafızlarına büyük sürpriz yaparak sarayı ele geçirdi. Şehir dışında bekleyen ve eğer şehre girerlerse şehri iyice talan etmelerinden korkan şehir halkı da bu oldu-bittiyi kabul ederek burnu kesik olduğu için Bizans geleneklerine göre imparator olmaması gereken II. Justiyanos'un ımparator olduğunu kabullendiler . İmparatorluk tahtını kaybeden II. Tiberius Bitinya'ya kaçtı ise de ertesi yıl başında yakalanıp Konstantinopolis'e götürüldü. 15 Şubat 706 günü manastırından getirilen Leontias ile birlikte iki eski gaspcı imparator Hipadrom'da zencirler altında kendilerine hakaretler ve küfürler savuran ve üzerlerine pislik atan halka gösterildiler. Böylece iki tur attırıldıktan sonra yeniden imparator olan II. Justinianos'un ayakları altına atıldılar. Justinian'in bu iki sabık imparatorun üstüne ayaklarını basıp çıkıp İncil'den "Sen aslan ve ejderhayı ayaklarının altına alarak çiğnedin" kıtasını söylediği bildirilir.. Bundan sonra her iki gaspcı imparator da kafaları kılıçla kesilerek idam edildiler ve cesetlerı denize atıldı. Bundan hemen sonra III. Tiberius'un Anatolikon Theması'na "strategos" tayin ettiği kardeşi Heraklius da yakalanıp idam edildi. Dipnotları Ayrıca bakınız * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları
Dış kaynaklar
* Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Norwich, John Julius, (1988) Byzantium: Early Centuries, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.703.
