Scottish Premier League |spor=Futbol |arma=İskoçya premier ligi.jpg |kuruluşu=1998 |takımsayısı=12 |ülke= İskoçya |şampiyon=Celtic FC
İskoçya Premier Ligi (SPL), İskoçya`daki en üst seviyedeki futbol ligidir. Sponsoru Clydesdale Bank olduğu için ligin tam adı Clydesdale Bank Scottish Premier Leaguedir. Bu lig, UEFA`nın en iyi ligler sıralamasında 10. sırada yer almaktadır.
Tarihi
İskoçya`da futbolun profesyonel olarak oynanmaya başladığı zamanlarda İskoçya futbolunda sadece iki lig vardı (İskoçya 1. Ligi ve İskoçya 2. Ligi). 70`li yılların ortalarında İskoçya ligleri; Premier Lig, İskoçya 1. Ligi ve İskoçya 2. Ligi olarak üçe ayrıldı. 90`lı yılların ortalarında da İskoçya`da İskoçya 3. Ligi kuruldu.SPL`nin Kuruluşu
1998 yılında Premier Lig`deki takımlar; 1992 yılında bazı İngiliz takımlarının yaptığı gibi, İskoçya Futbol Ligi çatısından ayrılarak İskoçya Premier Ligi`ni kurdu. İskoçya Premier Ligi`nin kurulması; İskoç takımlarını kamçıladı ve İskoç takımları, ligden daha çok gelir elde etmeye başladılar. Takımların ligden para kazanması için de her sezon sonu ligin sponsoru, takımlara eşit miktarda belli bir miktar para vermektedir.
İlk kurulduğunda SPL`de 10 takım vardı ama 2000-2001 sezonu başında bu sayı 12`ye yükseldi ve de ligdeki külüp sayısının 10`dan 12`ye çıkarılması da İskoçya 1. Ligi`ndeki takımlar tarafından onaylandı. Bu karardan sonra, İskoçya 1. Ligi`nde 44 hafta maç oynanmasını önlemek için yeni bir sistem geliştirildi. Buna bağlı olarak; 33 hafta (1 maç içeride, 2 maç dışarıda veya tam tersi bir durumda) maç oynandıktan sonra kulüpler iki gruba bölünüyor ve gruplarda da takımlar 5`er hafta maç yapıyorlar. Böylece takımlar, bir sezonda 38 maç yapmış oluyorlar.
Bazen sezon sonu ligde ilginç bir durum oluşuyor ve ligi 7. bitiren takım, ligi 6. sırada tamamlayan takımdan daha fazla puan topluyor çünkü takımların son 5 maçları çok kolay geçiyor. 2005-2006 sezonunda ligi 7. bitiren Inverness Caledonian Thistle takımı, ligi 4. sırada tamamlayan Hibernian kulübünden daha fazla puan toplamıştır.
Lige Yükselme ve Ligden Düşme
Ligin bitiminde puan tablosunun son sırasında yer alan takım, İskoçya 1. Ligi`ne düşerken; İskoçya 1. Ligi`nde sezon sonu şampiyon olan takım, İskoçya Premier Ligi`ne yükselir.2003 yılında lige çıkma konusunda yaşanan bir sorun ilginç bir olaydır. Ligdeki kulüplerin başkanları Falkirk`in Airdrie United ile olan stadyum paylaşımına karşı çıkarak kulübün minimum stadyum kapasitesi olan 10000 kişiye ulaşmasını engellemişlerdir, ve o sene Motherwell ligde kalmıştır. Aynı durum 1004 yılında da oluşmuştur,ancak birçok oylama ve istişareden sonra, en sonunda Inverness Caledonian Thistle`ın Aberdeen`in 160 km uzakta olan Pittodrie`deki sahasını kullanmasına izin verilmiştir. 2005 yılında minimum seyirci sayısı 6000 kişiye indirilmiştir böylece Inverness Caledonian Thistle sezon ortasında kendi stadına geri dönebilmiştir.
SPL 2 Projesi
17 Ağustos 2006 tarihinde ligin başkanı Lex Gold, İskoçya 1. Ligi`ndeki takımlarla SPL 2`yi kurmayı planladıklarını açıkladı. Kurulacak yeni ligin 2008-2009 sezonunda faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu ligin kurulması halinde SPL 2, İskoçya 1. Ligi`nin bir üst seviyesindeki lig olacak.
Bu düşünce SFL`de oynayan kulüplerin taraftarları tarafından pek de beğenilmemiştir, zira SPL`nin 3000 kişilik stadyum, saha bakım mecburiyeti gibi kuralları onlara biraz fazla katı gelmiştir. Bazı SFL kulüpleri ise ne lig için ne de İskoçya Challenge Kupası için bir isim sponsoru olmaması sebebiyle bu öneriye destek çıkmışlardır.
Birçok taraftar SPL 2`nin kurulmasına karşı çıkmış ve karşı tez olarak da İskoç liglerinde iki büyütülmüş lig olmasını istemişlerdir, (İskoçya`da herhangi bir ligde oynayan toplam 42 takım vardır) zira takımların birbiriyle bir sezon içinde 4 defa oynaması birçoğu için sıkıcı ve kendini tekrarlayan bir durumdur. Kupa mücadelelerini de dahil edildiğinde bazı takımlar sene içinde 7 kez karşı karşıya gelmektedir. Birçok taraftar İngiltere`deki bölgesel amatör liglere doğru inen piramit sistemini talep etmektedir.
Sponsorluk
Ligin şu anki sponsoru Bank of Scotland, sponsorluk sözleşmesini yenilemeyince; ligin yöneticileri yeni bir sponsor arayışına girdi ve de Temmuz 2007`den itibaren geçerli olacak şekilde ligin sponsorluğu için 4 yıllığına 8 milyon pound karşılığında Clydesdale Bank ile anlaştı.
SPL Maçlarının Yayınlanması
İrlandalı televizyon şirketi Setanta Sports, 2004 yılında yapılan maçların televizyondaki yayın hakkı ihalesini kazandığı için 2004-2005 sezonundan beri İskoçya Premier Ligi maçlarını canlı yayınlamaktadır. Daha önce de maçlar Sky Sports ve BBC Scotland tarafından yayınlanmıştı. İskoçya`daki stv kanalındaki Scotsport programında da maçların geniş özeti yayınlanmaktadır ve bu program, Türkiye`deki Maraton programıyla aynı formattadır. BBC Radio Scotland da maçları radyodan canlı olarak yayınlamaktadır ve de internet sitesiyle de bütün dünyadaki futbolseverler, İskoçya Premier Ligi maçlarını dinleyebilmektedir.SPL Takımları
a€¢ Aberdeen F.C. a€¢ Celtic F.C. - ``2006 - 2007 Sezonu İskoçya Premier Ligi Şampiyonu`` a€¢ Dundee United F.C. a€¢ Falkirk F.C. a€¢ Heart of Midlothian F.C. a€¢ Gretna F.C. - ``2006 - 2007 Sezonu İskoçya 1. Ligi Şampiyonu`` a€¢ Hibernian F.C. a€¢ Inverness Caledonian Thistle F.C. a€¢ Kilmarnock F.C. a€¢ Motherwell F.C. a€¢ Rangers F.C. a€¢ St Mirren F.C.SPL`de Geçmişte Yer Alan Kulüpler
a€¢ Livingston F.C. - (2001 - 2006) a€¢ Dundee F.C. - (1998 - 2005) a€¢ Partick Thistle F.C. - (2002 - 2004) a€¢ St Johnstone F.C. - (1998 - 2002)Bu sezon İskoçya Premier Ligi`nde yer alan St. Mirren takımı da daha önce 2000-2001 sezonunda İskoçya Premier Ligi`nde yer aldı fakat sezon sonu İskoçya 1. Ligi`nde düştü. St. Mirren, SPL tarihinin ilk asansör takımıdır ve bu lige 2 kez yükselerek ilginç bir başarıya da imza atmıştır.
Tüm Zamanların SPL Tablosu
Tüm zamanların SPL tablosu, İskoçya Premier Ligi`nin kurulduğu 1998-1999 sezonunun başlangıcından 2005-2006 sezonunun sonuna kadar bütün maçların sonuçlarına göre oluşturulmuştur.| Pozisyon | Takım | Maç | Galibiyet | Beraberlik | Mağlubiyet | Attığı Gol | Yediği Gol | Averaj | Puan |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |Celtic||300||226||40||34||739||243||496||718 | |||||||||
| |Rangers||300||208||54||38||654||240||314||678 | |||||||||
| |Hearts||300||126||73||101||426||360||66||451 | |||||||||
| |Kilmarnock||300||108||75||117||383||437||-54||399 | |||||||||
| |Aberdeen||300||99||71||130||353||451||-98||368 | |||||||||
| |Hibernian||264||99||63||102||379||389||-10||360 | |||||||||
| |Motherwell||300||92||71||137||363||472||-109||347 | |||||||||
| |Dundee United||300||75||79||146||311||480||-169||304 | |||||||||
| |Dundee||262||80||61||121||308||412||-104||301 | |||||||||
| |Dunfermline||264||70||71||123||269||428||-159||281 | |||||||||
| |Livingston||190||48||46||97||205||306||-101||189 | |||||||||
| |St. Johnstone||148||39||43||66||139||200||-61||160 | |||||||||
| |Inverness CT||76||26||24||26||92||85||7||102 | |||||||||
| |Partick Thistle||76||14||19||43||76||125||-49||61 | |||||||||
| |Falkirk||38||8||9||21||35||64||-29||33 | |||||||||
| |St. Mirren||38||8||6||24||32||72||-40||30 |
Tüm Zamanların SPL Gol Kralları
| Sıra | Oyuncu | Takım(lar) | Golü |
|---|---|---|---|
| |bayrak|İsveç Henrik Larsson||Celtic||173 | |||
| |bayrak|İskoçya Kris Boyd||Kilmarnock, Rangers||93 | |||
| |bayrak|Galler John Hartson||Celtic||88 | |||
| |bayrak|İngiltere Chris Sutton||Celtic||63 | |||
| |bayrak|İskoçya Stevie Crawford||Dundee United, Aberdeen, Dunfermline Athletic||62 | |||
| |bayrak|İskoçya Billy Dodds||Dundee United, Rangers||60 | |||
| |bayrak|Bulgaristan Stiliyan Petrov||Celtic||55 | |||
| |bayrak|İskoçya Derek Riordan||Hibernian, Celtic||55 | |||
| |bayrak|İspanya Nacho Novo||Dundee, Rangers||51 | |||
| |bayrak|İskoçya Garry O`Connor||Hibernian||46 | |||
| |bayrak|İskoçya Gary McSwegan||Hearts, Kilmarnock||45 | |||
| |bayrak|Gürcistan Shota Arveladze||Rangers||44 | |||
| |bayrak|İskoçya Robbie Winters||Dundee United, Aberdeen||42 | |||
| |bayrak|İskoçya Craig Dargo||Kilmarnock, Inverness CT||42 | |||
| |bayrak|İngiltere Rod Wallace||Rangers||41 | |||
| |bayrak|İngiltere Steve Lovell||Dundee, Aberdeen||41 |
SPL Teknik Direktörleri
| Teknik Direktör | Kulüp | Geldiği Tarih |
|---|---|---|
| İskoçya Jim Jefferies||Kilmarnock||28 Şubat 2002 | ||
| İskoçya Rowan Alexander||Gretna||1 Temmuz 2002 | ||
| İskoçya John Hughes||Falkirk||31 Ocak 2003 | ||
| İskoçya Gus MacPherson||St Mirren||18 Aralık 2003 | ||
| İskoçya Jimmy Calderwood||Aberdeen||28 Mayıs 2004 | ||
| İskoçya Gordon Strachan||Celtic||1 Haziran 2005 | ||
| İskoçya Charlie Christie||Inverness CT||27 Ocak 2006 | ||
| İskoçya Maurice Malpas||Motherwell||17 Mayıs 2006 | ||
| İskoçya Craig Levein||Dundee United||30 Ekim 2006 | ||
| İskoçya John Collins||Hibernian||31 Ekim 2006 | ||
| İrlanda Stephen Kenny||Dunfermline Athletic||18 Kasım 2006 | ||
| İskoçya Walter Smith||Rangers||10 Ocak 2007 | ||
| İskoçya Mark McGhee||Motherwell||18 Haziran 2007 | ||
| ?>|Hearts||? ? |
SPL Sezonları
| SPL Sezonu | Şampiyon | İkinci | Sonuncu | Gol Kralı | PFA Yılın Futbolcusu | Spor Yazarlarının Seçtiği Yılın Futbolcusu |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1998-1999>|Rangers|| Celtic||Dunfermline||Henrik Larsson 29 (Celtic)||Henrik Larsson (Celtic)||Henrik Larsson (Celtic) | ||||||
| 1999-2000>|Rangers|| Celtic||Küme Düşme Yok||Mark Viduka 25 (Celtic)||Mark Viduka (Celtic)||Barry Ferguson (Rangers) | ||||||
| 2000-2001>|Celtic|| Rangers||St Mirren||Henrik Larsson 35 (Celtic)||Henrik Larsson (Celtic)||Henrik Larsson (Celtic) | ||||||
| 2001-2002>|Celtic|| Rangers||St Johnstone||Henrik Larsson 29 (Celtic)||Lorenzo Amoruso (Rangers)||Paul Lambert (Celtic) | ||||||
| 2002-2003>|Rangers||Celtic||Küme Düşme Yok||Henrik Larsson 28 (Celtic)||Barry Ferguson (Rangers)||Barry Ferguson (Rangers) | ||||||
| 2003-2004>|Celtic||Rangers||Partick Thistle||Henrik Larsson 30 (Celtic)||Chris Sutton (Celtic)||Jackie McNamara (Celtic) | ||||||
| 2004-2005>|Rangers||Celtic||Dundee||John Hartson 25 (Celtic)||John Hartson (Celtic) Fernando Ricksen (Rangers)||John Hartson (Celtic) |
||||||
| 2005-2006>|Celtic||Hearts||Livingston||Kris Boyd 32 (``15`` - Kilmarnock, ``17`` - Rangers)||Shaun Maloney (Celtic)||Craig Gordon (Hearts) |
||||||
| 2006-2007>|Celtic|| Rangers || Dunfermline Athletic||Kris Boyd 20 (Rangers)|| Shunsuke Nakamura (Celtic) || Shunsuke Nakamura (Celtic) | ||||||
SPL Rekorları
- Bir sezonda en az gol atan takım: St Johnstone, 24 gol, 2001-2002
- Bir sezonda en az puan toplayan takım: Livingston, 18 puan, 2005-2006
- Lig tarihinde iç sahada alınan en farklı skorlar: Celtic 7-0 Aberdeen (1999-2000 ve 2002-2003); Hibernian 7-0 Livingston (2005-2006)
- Lig tarihinde dış sahada alınan en farklı skorlar: St. Johnstone 0-7 Rangers (1998/99); Dunfermline Athletic 0-7 Celtic (2005/06)
- En çok hat-trick yapan oyuncu: Henrik Larsson, 12, 1998-2004
- Ligde oynayan en yaşlı futbolcu: Andy Millen, St. Mirren - Celtic, 41 yıl 7 ay 10 gün, 20 Ocak 2007
- Ligde oynayan en genç futbolcu: Jamie McCluskey, Hibernian - Kilmarnock, 16 yıl 2 ay 18 gün, 24 Ocak 2004
- Ligde gol atan en genç futbolcu: David Goodwillie, Dundee United - Hibernian, 16 yıl 11 ay 4 gün, 4 Mart 2006
- Ligde en uzun süre gol yememe rekoru: Robert Douglas, Celtic, 7 maç, (16 Aralık 2000-21 Şubat 2001)
- Ligde en çok maç oynayan futbolcu: Steven Pressley, 257
Linkler
- en icon Ligin Resmi Web Sitesi
- en icon Ligdeki Kulüplerin Yerleri
- en icon Ligin Forumu
fb start UEFA Ligleri İskoçya Premier Ligi Spor Portalı fb end