Işıklar, Sındırgı

|harita = 

|harita boyut = 

|Köy Muhtarı =Osman Acar

|websitesi = [2]

Tarihi

Işıklar köyünün ataları Danişment beyliğine dayanmaktadır.II.    Kılıçarslan döneminde Danişment beyliğine son verilince    Danişment beyliğinde yaşayanlar uç beyliği olarak Balıkesir`e    yerleştirilmişlerdir. Bir kısım türkmende bugün kü Balıkesir,    Sındığı köyünün kuzeyinde kalan Halkavun bölgesine    yerleştirilmişlerdir. Halkavun bölgesinin susuz olması tarıma    elverişli olmaması buraya yerleşenlerin hayvancılıkla    uğraştıkları görülür, buda Türkmen kültürünün kanıtıdır.    Halkavunun kurulduğu dağ buraya yerleşen Işıklar köyünün    ataları tarafından isimlendirilmiştir. Bu dağa Türkmen dağı    denmiş zamanla değişerek Türkmen denmiştir.

     Işıklar köyünün ismi ise Osmanlının son dönemlerinde    köylerde asayişin bozulması köyler eşkıyalar, kaçaklar, çeteler    tarafından basılmaya başlanmıştı. Bunun üzerine kendini    koruyacak ve sığınacak yer arayan Işıklılar şimdiki okulun    bulunduğu yerde sürekli akşamları ışık görmeye başlamışlardı.    Bir gün akşam ışığın olduğu yere geldiklerinde, ışığı yakanın    bir efe ve çetesinin olduğu görülmüştür. Bunun üzerine efeye    bizi koru bizde buraya taşınalım denmiştir. Bu teklifi efenin    kabul etmesi üzerine köy Halkavundan ışığın olduğu yere    taşındığı için Işıklar denmiştir. Osmanlının son döneminde    devlete karşı bir cürum işlendiğinde kaçanlar 4-5 ay    yakalanmaz ise suçları affedilirdi. Bu efe ve adamların İzmir -    Ödemiş ilçesinden kaçıp buraya geldikleri söylenmektedir. Yani    Işıkların bir koluda İzmir - Ödemiş hattına dayanmaktadır.

    Işıklar köyünün uç beyliği olduğunu gösteren diğer belgeler    ise mezarlıktaki en eski Osmanlıca mezar taşlarıdır. Bu taşlara    a€˜Bölükbaşının` ismi ve oğullarına ait mezar taşlarına rastlanır.    Bu bölgeyi korumak için askeri bir birlik bulunduğu ve    buraların uç beyleri tarafından parçalandığı görülür. Kondak    beyi, Dorasan beyi, Firiz beyi isminde uç beyleri köyümüz    yaşlılarının Dedelerinden duydukları en eski isimlerdir.

     Kurtuluş savaşında Işıklar köyü bizzat destek vermiş ve bu    bölgede kuvay-ı milliyenin başı durumunda olan İbrahimEtem    Akıncının birliklerine köyümüzden de katılan olmuş hatta    Sındırgının güneyinde Yunanlılarla yapılan Kapanca    muharebesinde Işıklar köyünden Karadağlı Ali Şehit    Çekmezoğlu Veli (annem tarafımdan dayım olur)yaralanmıştır.

    İbrahim Etem Akıncının anılarını anlattığı kitapta Işıklar    köyünden övgüyle bahsetmekte ve burada kuvay-ı milliyecilere    yemek verildiği söylenmektedir. 

     Işıklılar Kurtuluş savaşı sırasında gösterdikleri vatanseverlik    Cumhuriyet döneminde devam etmiştir. PKK`ya karşı Işıklarlılar    4 şehit vermişlerdir. Bugun Işıklar mezarlığında 2 şehit    yatmaktadır. Bunlar Ast. Teğmen Menderes Gürlek (amcamın    oğlu) ve onbaşı Zabit Türkeştir.

Kültür

      6 Mayıs herkesin bildiği gibi Hızır ile İlyas peygamberlerin     buluştuğu gündür. Bugün bizim Işıklar köyünde bir eğlence     şeklinde kutlanmaktadır. Hıdırıllez köy her günkünden daha     erken uyanır. Köyün kadınları o gün ev ev dolaşarak un,     peynir, çökelek gibi gıda ürünlerini toplarlar. Köyün iki     bölgesinde sabahtan ateşler yakılır bizim tabirimizle otlu     bezme şimdiki tabiriyle gözleme yapılmaya başlanır. Bu     gözlemelerden ve otlu bezmelerden köyümüze gelen     misafirler ve köy halkı bıkıncaya kadar yer. Bir kısım köylü     ayran yaparak dağıtır, bir kısmı kola alarak misafirlere sunar.     Bunların hepsi imece usulüyle yapılır.

      Hıdırıllez sabahı bütün analar çocuklarını içine 7 çeşit     kokulu otla kaynatılmış su ile banyo yaptırır. Bunun yanında     çocuklara kök boyalarıyla birlikte yumurta kaynatarak boyalı     yumurta elde etmeleri sağlanır. Çocuklar rengarenk     yumurtalarla Sarıtepe denen yerde yumurta yarışı yaparlar ve     yarış bittikten sonra yumurtaları tokalaştırarak birinciyi     belirlerler.

      Otlu bezme, gözleme, ayran gibi yiyecekler yendikten     sonra eğlenmek için genç kızlar ve erkekler anne ve     babalarının gözetiminde mezar arkası denen düz yeşil alana     gelir. Önce genç erkekler mendil kapmaca, çatalmatal kaç     çatalye ambar gibi oyunlarını sergiler. Tabiki genç kızlarda     onların oyununu izlerler. Daha sonra genç kızlarda mendil     saklamaca, bezirganbaşı gibi oyunları oynarlar ve böylece     genç kız ve erkekler hem birbirlerini tanırlar hem de     marifetlerini sergilerler.

       Akşamüstüne doğru köyümüzde bulunan büyük Çınarlara     salıncak kurularak köyün gençleri burada akşamın     karanlığına kadar sallanırlar.

    ASKER DEVESİ:

       Başka yerde hiç görülmeyen ve bizim köye has olan bir     adette askerlere hazırlanan eğlencedir. Buna bizim köyde     asker devesi denir. Asker devesi olacağı akşam bütün askerler     yemek verir. Bu yemekler bütün köye yetecek kadardır.     Büyük kazanlarda 7-8 çeşit yemek pişirilir. Amaç askerde     şehit olursa onun hayrı olsun diye yapılır. Yemekler yendikten     sonra askerlerin bir haftadır hazırlamış olduğu aşağı     mahallenin meydanında sunulmaya başlar. Eğlence tam bir     orta oyunu şeklindedir. Bir nevi köy tiyatrosu şeklinde     sergilenir. Askerleri köyün büyükleri yönlendirir, oyunların     sahnelenmesinde onlara yardımcı olurlar.

      Bu eğlencede yüzlerini boyamış ilginç kıyafetler giymiş     SAVURANCILAR bulunur. Bunlar eline bir sopa alarak oyun     meydanını açarlar. Şakayla karışık bir güzel milleti döverler.     Askere gidecek gençler önce tek tek meydana çıkarak     kendilerini tanıtır. Sonra meydanda eşeklerle tarla sürme orta     oyunu sergilenir. Tamamı güldürmek üzerinedir. Eşeklerle     tarla sürüldükten sonra tarla ekim işleminde külle karışık     samanı oyunu seyreden halkın üzerine ekerler.

     BİZİM OĞLAN adlı oyunda halkın gülme ihtiyacı giderilir.     Daha sonra kız kılığına girmiş gençler tarlada çalışan kız rolü     yaparken köyün gençleri bunları kaçırmaya çalışır. En son     sahneye Cezayir havası çalınarak çuldan yapılmış deve     çıkarılır. Deve bütün halkın üzerine saldırır ordan oraya     koşarak bütün halkı dağıtır ve böylece bu eğlence bitmiş olur.

     KÖY DÜĞÜNLERİ:

     Köy düğünlerinin başlayabilmesi için bir hafta önceden    okuntu dağıtılması gerekir. Okuntu adedi orta asyadan    Türkmenlerin getirdiği adettir. Okuntu elçiyle gönderilir. Şeker    şeklinde okuntu dağıtılır. Bu düğünümüze buyurun gelin    demektir. Cuma günü Cuma namazından sonra düğün başlar.    Akşam erkekler düğün evinde toplanarak meşhur düğün    helvasını pişirirler. Bunun yanında diğer taraftan bayanlar yarın    yenecek yemeklerin hazırlılarını yaparlar.

    Cuma günü bayraktar umi adı verilen bayrak taşıyıcısı Bayrağı    almak için kız evine gelir ve kızın sadıcına bir miktar para    vererek süslü bayrağı alır. Bayrak düğün boyunca kesinlikle    yere düşürülmez. Bayrağı herhangi biri alıp kaçarsa bayraktar    ve oğlan evi tavuk, kuzu, oğlak gibi adaklar keserler.

    Cuma günü ilk çalgı çalınır. Bu çalgı davul ve zurnadır. Amaç    düğünün başladığını duyurmaktır. Akşam olunca kız evinde    eğlence olur. Bu eğlence bayanlar arasındadır. Bu eğlenceye    erkekler katılmaz. Oğlan evi köyün kıraathanelerini tek tek    gezerek burada erkekleri eğlendirir, kahvelerde çay ikram    edilir.

    Cumartesi günü düğün kaldığı yerden devam eder. Düğünün    ikinci gününün başladığını davul ve zurnanın sabah nöbeti    denilen çalgıyı çalmasıyla başlar. Oğlan evi bugün hem öğlen    hem akşam bütün gün misafirlere yemek verir. Cumartesi günü    okuntu dağıtılan misafirlerin hepsi düğüne gelir. Bunlar köyün    girişinde davul ve zurna eşliğinde karşılanır.

    Kız evinde akşamleyin kına gecesi, oğlan evinde ise gecenin    ilerleyen saatlerinde oturtma adı verilen eğlence yapılır.    Oturtma bizim Türkmen kültürünün bir parçasıdır. Büyük bir    ateş yakılır. Erkekler bu ateş etrafında oynarlar. Bu genelde    zeybek, harman dalı gibi kültürel oyunlardır. Bu eğlence ile    düğünün ikinci günü sona erer.

    Düğünün 3.günü oğlan evinin tertiplediği oyunla devam eder.    Bunlar at yarışıdır. Durumu iyi olmayanların çocukları yarışırlar    ve birinci olana hediyeler verilir. Ancak sonuncu olana kabak    verilir ve buna kabakçı denir. Öğleyin köylülere ve tüm    misafirlere 7-8 çeşit yemek verilir. Bu yemekten sonra sazla kız    evinde eğlence tertip edilir.

    İkindi namazından gelini almak için oğlan evinden kız evine    gidilir. Gelin bütün akrabalarıyla vedalaşır. Ev etrafından bir    erkek tarafından gelinin beline kırmızı kurdele bağlanır. Gelin    evden çıktıktan sonra at ya da gelin arabasına biner. Gelin    evden çıkarken gelinin başından aşağıya buğday mısır karışımı    dökülür. Bunda amaç evliliğin bereketli geçmesidir. Hısım    akrabada şeker saçarak gelinin evden çıkmasını kutlar.

    Gelin köyün içinde dolaşmaya başlar. Önce mezarlığa varır.    İçine para batırılmış elmayı mezarlığa atar. Amaç dönüp    geleceğimiz yer burasıdır, namusumu buraya kadar    koruyacağım anlamındadır. İkinci olarak aşağıdakiler dereye    gelir ve oraya elma atar. Amaç ömrünün su gibi akıp gitmesi,    hiçbir dert ve tasanın kendisini üzmemesi içindir. Köyün güzel    yerleri gezdirildikten sonra yukaman denen yerde dereye bir    elma daha atarlar. Daha sonra gelin arabasının önü kesilir. Bu    işi köyün gençleri yapar, eğer yabancılar yaparsa kavga çıkar.    Gelinde bütün gençlere mendil verir.

    Oğlan evinin önüne gelen gelin arabası, buranın yakınında    durarak gelin sağ sağlim getirildimi diye para isterler. Oğlan evi    para atarak bunları ödüllendirir. Araba oğlan evinin önünde    durarak, gelin damat tarafından indirilerek eve götürülür.    Buarada şeker, para, buğday saçımı yapılır ve böylece düğün    biter.

Coğrafya

Kuzeyinde Ilıcalı Köyü, doğusunda Büyükdağdere Köyü, güneyinde Bayraklı Köyü, batısında ise Aktaş Köyü bulunmaktadır.

Karasal.

205 haneli köyde,1990 yılı sayımına göre 969, 1997 nüfus sayımına göre 867, 2000 yılı nüfus sayımına göre ise 836 kişi yaşamaktadır.Bu tabloya bakıldığında nüfusun yıllara göre önemli ölçüde düştüğü görülmektedir.

26408 dekar

Halkavun Mah.,Ahmet Dede Mah.,Kamahka Mah., Karapınar Mah.

Şebekeli içme suyu mevcuttur.

Tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Mevcut ekilebilir tarım arazisinin 1765 dekarı tütün, 3207 dekarında buğday ve diğer tarla bitkileri ekilmektedir. 392 adet büyükbaş, 1782 adet küçükbaş hayvan mevcuttur.

Sağlık kuruluşu yoktur.

Köy konağı vardır.

1 adet cami İmam-hatip vardır.

Önemli turizm kaynağı yoktur.

3 adet kahvehane 2 adet bakkal dükkanı mevcut olup, halk sosyal yaşantısını buradan karşılamaktadır. 

Kanalizasyon şebekesinin tamamlanması gerekir. 

Osman ACAR

İklim

Kuzeyinde Ilıcalı Köyü, doğusunda Büyükdağdere Köyü, güneyinde Bayraklı Köyü, batısında ise Aktaş Köyü bulunmaktadır.

Karasal.

205 haneli köyde,1990 yılı sayımına göre 969, 1997 nüfus sayımına göre 867, 2000 yılı nüfus sayımına göre ise 836 kişi yaşamaktadır.Bu tabloya bakıldığında nüfusun yıllara göre önemli ölçüde düştüğü görülmektedir.

26408 dekar

Halkavun Mah.,Ahmet Dede Mah.,Kamahka Mah., Karapınar Mah.

Şebekeli içme suyu mevcuttur.

Tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Mevcut ekilebilir tarım arazisinin 1765 dekarı tütün, 3207 dekarında buğday ve diğer tarla bitkileri ekilmektedir. 392 adet büyükbaş, 1782 adet küçükbaş hayvan mevcuttur.

Sağlık kuruluşu yoktur.

Köy konağı vardır.

1 adet cami İmam-hatip vardır.

Önemli turizm kaynağı yoktur.

3 adet kahvehane 2 adet bakkal dükkanı mevcut olup, halk sosyal yaşantısını buradan karşılamaktadır. 

Kanalizasyon şebekesinin tamamlanması gerekir. 

Osman ACAR

Nüfus

|- 

Ekonomi

Muhtarlık

Altyapı bilgileri

Linkler

• Yerelnet

Kaynaklar