Karahıtaylar
Kısaca: Karahıtaylar on ikinci yüzyılda, Orta Asya’da kurulan Moğol devleti. Hıtay Başbuğu Apaoki, 10. yüzyıl başlarında Çin’in güney bölgelerinde Liao Devletini kurmuş, Kırgızları da hakimiyeti altına almıştı. Aynı kavimden olan Çurçenlerin baskınları neticesinde Liao Devleti çökmeye başlayınca, Yebu Taş, kendisine bağlı aşiretlerle birlikte ayrılarak Moğolistan bozkırlarında Karahıtay Devletini kurdu (1124). Çevresine topladığı kuvvetlerle Türkistan üzerine yürüyen Yebu Taş, Kaşgar önlerinde ...devamı ☟
Çevresine topladığı kuvvetlerle Türkistan üzerine yürüyen Yebu Taş, Kaşgar önlerinde Doğu Karahanlı Hükümdarı Ahmed Hana yenildi (1128). Bundan sonra Karahıtaylar, Kırgız topraklarını geçip Gügeçek bölgesinde İmel şehrini kurup başkent yaptılar. Doğu Karahanlıların başkentleri Balasagun’u, peşinden de Kaşgar ve Hotan şehirlerini alarak bu devleti kendilerine bağladılar (1130). Balasagun’u merkez yaptılar. Maveraünnehir ve Horasan’a saldırılar düzenlediler. Batı Karahanlıları yenip, Semerkand’ı ele geçirdiler (1137). Harezm Hükümdarı Atsız’ı haraca bağladılar. Büyük Selçuklularla Katvan Savaşını(1141) yapıp Sultan Sencer’i ağır bir mağlubiyete uğrattılar. Hakimiyetlerini geniş bir sahaya yaydılar. Fakat batıdan Müslüman emirler, doğudan Moğolların baskıları sonunda Karahıtay Devleti sarsıldı. Özellikle son Karahıtay Hükümdarı Cilugu döneminde (1178-1211), Müslümanlara baskının arttırılması çöküşü hızlandırdı. Nayman Devletinin kurucusu Küçlük Han, Balasagun’u ele geçirip, Cilugu’yu tahttan indirerek, Karahıtayları hakimiyeti altına aldı(1200). Naymanların Cengiz Han tarafından ortadan kaldırılması üzerine, Cilugu, Karahıtayların başına geçip devletine bağımsızlığını tekrar kazandırdı (1205). Karahanlı Hükümdarı Osman’ı ayaklanmaya teşvik eden Harezmşah Muhammed’in ordusunu yenip ayaklanmayı bastırdı(1207). Müslümanlara baskının iyice arttırılması, Müslüman emirlerinin Harezmşah Muhammed’in etrafında toplanmasına sebeb oldu. Güçlenen Harezmşah, Balasagun’u ele geçirip, esir aldığı Karahıtay hükümdarını öldürdü. Devlete de son verdi. Karahıtay ahalisinin bir kısmı Müslüman oldu. Bir kısmı da Moğolistan’a göçüp Cengiz Han’a katıldı.
Göçebe bir hayat tarzına sahib olan Karahıtaylar, kültür ve medeniyet eserleri ortaya koyamamışlardır. Çin yazı ve kültürünü benimsemişler, Çin ünvanlarını kullanmışlardır. Budizme inanan Karahıtaylar, hükümdarlarını“gürhan” ünvanıyla anarlardı.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Bu konuda henüz görüş yok.
Doğu Karahanlılar
3 yıl önceHan'dan sonra 1128'de hükümdar olan oğlu İbrahim, Karahıtaylardan yardım alarak, rakiplerini yendi. Karahıtaylar, II. İbrahim Han (1128-1158) devrinde Balasagun'u...
Doğu Karahanlılar, Flag of, Flag of the, Balasagun, Müslümanlık, Monarşi, Han, II. Süleyman Arslan Han, III. Muhammed, Kuruluş tarihi, Yıkılış tarihi1130
7 yıl öncePuglia ve Calabria Düklüğü, Sicilya krallığı tarafından ilhak edildi. Karahıtaylar kuruldu (dağılışı 1211). 16 Mart - Tayyib Ebu'l-Kasım, hâlife El-Âmir...
1130, 11. yüzyıl, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1131, 1132, 1133, 11341211
7 yıl önceKeykavus, Anadolu Selçuklu tahtına çıktı. Alaşehir Muharebesi gerçekleşti. Karahıtaylar yıkıldı (kuruluşu 1130). 22 Eylül - İbn Hallikân, tarihçi, fakih ve şair...
1211, 12. yüzyıl, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1212, 1213, 1214, 1215Katvan Muharebesi
3 yıl öncebaşkenti Balasagun olan Karahıtay Devleti’ni kurmasıyla Karahanlı-Karahitay mücadelesi yoğunlaşmaya başlamıştı. 1137 yılında Karahıtay ordusu, Selçuklu vasalı...
Özgön İlçesi
7 yıl öncekorumuştur. 1141 yılı içinde, tüm Fergana Vadisi de dahil, Özçent, Karahıtayların egemenliğinin altına girmiştir. Büyük Kağan Möngke (1251-1259) döneminde...
Hotan (şehir)
3 yıl öncetarih boyunca; Büyük Hun Devleti, Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar, Karahıtaylar, Moğollar, Çağatay Hanlığı ve Timurlular Devleti hakim oldu. Uygur Devleti...
Huiler
3 yıl öncegeldiler, Karluk boyu, Hui Hus, diğer boylar ve oymaklar birleşerek tarihi Karahıtay (Çince: 西遼 pinyin: xī liáo; anlamı: Batı Liao, 黑契丹 hēi qìdān; anlamı Kara...
Oğuzlar
3 yıl önceKarahıtaylılar'a yenilmesi ile devlet çözülmeye başladı. 1153'te kuzeydoğudan gelen Karahıtaylar ve Karluklar tarafından imparatorluk yıkılınca Oğuzlar dağıldı. Dağılan...
Oğuzlar, Oğuzlar