Göz merceğinin yoğunlaşması görüntüyü bulanıklaştırır. Hastalık ilerledikçe iyi bir görüntü elde etmek için sıkça gözlük değiştirmek gerekir.
Hastalığın gelişmesini durdurmak mümkün değildir. Tek tedavisi göz merceğinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ameliyattan sonra çıkarılan lensin (göz merceğinin) görevini yapması için ya 12-13 diyoptrilik gözlük kullanılır ki, bu cisimleri olduğundan çok büyük gösterir veya kontak lens tercih edilir. Son yıllarda bir üçüncü şık olarak da ameliyatla göz içine yerleştirilen sabit lens uygulanmaya başlanmış ve başarı sağlanmıştır (ön kamara ve arka kamera lensleri). (bkz. Göz)
Katarakt nedir
Dışarıdan gelen ışık ve görüntülerin görme merkezine net olarak ulaşabilmesi için, önce gözün en dış saydam tabakası olan korneada, sonra gözün içindeki lens tabakasında kırılması gerekir. Normal şartlarda bu iki tabaka da saydam yapıdadır. Katarakt göz içindeki lensin saydamlığını kaybederek opak bir görünüm alması durumudur.Birçok tipi olmakla birlikte, kataraktlar genel olarak 3 ana grup altında incelenebilirler
Yaşa bağlı kataraktlar
Doğumsal kataraktlar İkincil kataraktlar : Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı (kortizon gibi), darbeler, metobolik hastalıklar (diabet gibi) sonucunda oluşurlar.
Katarakt en sık yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Bilinen bir sebebi olmamakla nirlikte beslenme, ultraviyole ışınları gibi bir çok risk faktörü bulunmaktadır. Lensin opaklaşmasının durumuna göre hastalar önceleri uzak y da yakın görme bozukluğundan şikayet ederler. Opaklaşma arttıkça hem uzak hem de yakın görmeler hastanın sosyal yaşantısını rahatsız edecek şekilde azalır.
KATARAKT TEDAVİSİ Katarakt tedavisi cerrahidir. Hangi cerrahi teknikle yapılırsa yapılsın şeffaflığını yitiren lens tabakası alınarak yerine suni bir göz içi merceği yerleştirilerek ameliyat yapılır. Göz içine mercek konulmazsa hastalar cerrahi operasyon sonrasında yüksek numaralı gözlük veya kontaks lens kullanmak zorunda kalırlar.
1-INTRAKAPSÜLER CERRAHİ En eski cerrahi yöntemidir. bu cerrahi yöntemle yapılan katarakt emeliyatlarında lens tabakası bütün olarak çıkarılmaktadır. Ameliyatlardan sonra hastalarda lens tabakasının kırıcılığı ortadan kalktığı için yüksek hipermetropi gelişir. Hastalar net görebilmek için çok kalın gözlük ya da kontakt lens kullanmak zorundadır. Artık, mecbur kalmadıkça bu yöntemle yapılan ameliyatlar güncelliğini kaybetmiştir.
2- EKSTRAKAPSÜLER CERRAHİ Daha da gelişmiş bir cerrahi yöntemidir. Lens arka kapsülü ameliyat esnasında korunarak katarakt alınmakta ve göz içine yapay bir lens yerleştirilmektedir. Bu teknikle ameliyat yapılabilmesi için lensin belirli bir olgunluğa erişmesi, olgunlaşması gerekmektedir. Bu tip ameliyat geniş korneal kesi ve dikiş gerektirmektedir. Göze konan dikişlerin de belli bir astigmatizma yaratmasından dolayı hasta fonksiyonel görmesine ameliyattan sonra, 8-10 hafta içinde, dikişler alındığında kavuşabilmektedir.
3-FAKOEMÜLSİFİKASYON Günümüzde en gelişmiş yöntem oalrak uygulanan fakoemülsifikasyon yöntemiyle yapılan katarakt ameliyatlarında, kesifleşen lens tabakası arka kapsülü korunarak ultrasonografik dalgalar yardımıyla parçalanıp alınmakta ve göz içine daha rahat uyum sağlayan, göz içi lensleri yerleştirilmektedir. Bu yöntemin avantajı, küçük bir korneal-kesiden tüm ameliyatın gerçekleştirilmesi ve göze dikiş konulmamasıdır. Böylece gözde dikişe bağlı astigmatizma oluşmadığından hasta fonksiyonel görmeye çok kısa sürede kavuşmaktadır. Ameliyattan sonra göz bir gün kapalı tutulmakta, hastalar ameliyattan 48 saat sonra sosyal yaşantısını normal olarak sürdürebilmektedir. Bu ameliyat tekniğinin uygulanması için lensin tam olgunlaşması gerekmemektedir, kişinin görmesini engellemeye başladıktan sonra, görme tamamıyla kapanmadan ameliyat yapılabilir.
Günümüzde kişilerin aktivitelerinin artması katarakt olan kişilerin daha kısa sürelerde günlük yaşamlarına dönmelerini gerektirmektedir.
Fakoemülsifikasyon yöntemi, şu anda gelişmiş ülkelerde en yaygın kullanılan yöntemdir. İyileşme süresinin kısa olması, ameliyat sonrası astigmatizma problemlerinin olmaması, bu yöntemin hastalar taafından daha çok tercih edilmesine sebep olmaktadır.
KATARAKT CERRAHİSİNDE LASER NASIL KULLANILIR ? Kataraktın tedavisi cerrahidir. Laserle katarakt cerrahisinde ise; fakoemülsifikasyon tekniğindeki prensipler uygulanmakta, sadece lensin parçalanmasında ultrasonografik dalgalar yerine laser ışınları kullanılmaktadır. Korneal ksei küçük olduğu için dikiş gerekmemekte ve iyileşme hızlı olmaktadır.
Normal katarakt ameliyatı olan kişilerin %20 gibi bir bölümünde hangi cerrahi teknik kullanılırsa kullanılsın, operasyon sonrasında göz içi merceğinin yerleştirildiği kapsülde bir kesifleşme olabilmektedir. Bu kesifleşen tabaka YAG Laser denilen parçalayıcı bir laserle açılmaktadır. Ancak bu katarakt ameliyatı olduktan sonra yapılan tedavidir.
AMELİYAT SONRASINDA ! Bu süre içinde göze aşırı baskı yapılmamalı, başa gelebilecek darbelerden kaçınılmalıdır. Ameliyat sonrası doktorunuzun verdiği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Ameliyat sonrasında doktorunuz 2-8 hafta arasında gözlük ihtiyacınıza göre reçetenizi düzenleyecektir. Katarakt ameliyatı olan kişilerin 6-8 ay arasında düzenli olarak göz muayenelerinin yapılması gerekmektedir.
UNUTMAYIN ! Görmenizde yakın ve uzakta azalma veya netleşmeme oluyorsa, bu katarakt başlangıcı olabilir. Doğumsal kataraktların tedavisi önemlidir. Göz görmeyi öğrenmediği için zaman kaybedilirse görme tembelliği gelişebilir. Doğumsal kataraktlarda genelde 2 aşamalı bir cerrahi uygulanır. 1 yaşına kadar katarakt alınır ve göz tembelliği tedavisi yapılır. 5-7 yaş arasında ise göz içine ameliyatla suni göz içi lensi yerleştirilir. Katarakt tedavi edilmezse :
Görme fonksiyonu uzak ve yakında bozulur veya kaybedilir. Göz içi basıncında artma gözlenebilir. Görme tembelliği gelişebilir. Göz içinde üveit denilen enflamasyonlara neden olabilir.
