Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Kurlandiya Kuşatması

Kısaca: Kurlandiya Kuşatması , II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde Mihver kuvvetlerinin Kurlandiya Yarımadası'nda Kızıl Ordu birliklerince aylarca süren kuşatılmasıdır. ...devamı ☟

Kurlandiya Kuşatması , II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde Mihver kuvvetlerinin Kurlandiya Yarımadası'nda Kızıl Ordu birliklerince aylarca süren kuşatılmasıdır. Buradaki kuşatma, Kızıl Ordu'nun Baltık Stratejik Taarruz Harekatı sırasında oluşmuştur. Bu stratejik taarruzun bir alt harekatı olan Memel Taarruz Harekatı sırasında, Sovyet 1. Baltık Cephesi kuvvetlerinin Baltık Denizi'ne ulaşmasıyla bölgedeki Alman birliklerinin, diğer Alman birlikleriyle kara bağlantısı kesilmiş oldu. Bu harekat Alman Kuzey Ordular Grubu'nu, Litvanya'da Tukums ve Liepaja arasında, diğer Alman kuvvetlerinden ayırdı. Bu bölgede kuşatılan birlikler hemen sonra Kurland Ordular Grubu olarak adlandırılmıştır. Bu birlikler, kuşatıldıkları 25 Ocak 1945 tarihinden Almanya'nın kayıtsız şartsız teslim olmasından sonra, 8 Mayıs 1945'de, Üst Komutanlık'tan aldıkları emir üzerine Sovyet Komutanlığı'na teslim olmuşlardır. Harekat öncesi Kurlandiya ile birlikte Baltık Denizi'nin doğu kıyıları ve adalar, 1941 yılında Alman Kuzey Ordular Grubu tarafından işgal edilmişti. Kuzey Ordular Grubu, izleyen iki yıl boyunca Leningrad'ı düşürmek için kuşatma altında tuttu. Ancak kuşatma, kentin düşmesini sağlamadı ve 1944 yılının Ocak ayında Sovyet orduları kuşatmayı kaldırmayı başardı. Bagration Harekatı STAVKA, 22 Haziran 1944 tarihinde,

Bagration Harekatı

'nı (kapalı adıyla Beyaz Rusya Stratejik Taarruzu) başlattı. Strateji taarruzunu sonunda Beyaz Rusya, Alman işgalinden geri alınmış oldu.

Bagration Harekatı

'nın aşamaları son derece başarılı gelişti ve sonuçta Alman Merkez Ordular Grubu, harekatın sona erdiği 29 Ağustos 1944'de neredeyse tümüyle muharebe yeteneğini yitirmişti. Sağ kalanlar ve kurtarılabilinen malzeme, dağınık bir şekilde geri çekilmek zorunda kalmıştır. Harekatın son evresi içinde yer alan Kaunas Taarruzu ve Shyaulyay Taarruzu harekatları ile Sovyet kuvvetleri Baltık kıyıları yönünde derin bir girme yaparak Merkez Ordular Grubu ile Kuzey Ordular Grubu arasındaki bağlantıları kesmişlerdir.

Bagration Harekatı

'nın sona ermesinden sonra Sovyet kuvvetleri Baltık kıyılarını Alman kuvvetlerinden temizleme harekatlarına devam ettiler. Bu arada Alman kuvvetleri, Doppelkopf Harekatı ile cepheyi yeniden kurma girişiminde bulunmuştu. Harekat, Alman kuvvetlerine sınırlı bir kazanç sağlamıştır. Kızıl Ordu'nun Memel Taarruzu, bir yandan Memel'i kontrol altına almasını sağlarken diğer yandan Kuzey Ordular Grubu'nun tecrit edilmesini sağlamıştır. Kurlandiya Köprübaşı Muharebesi Sovyet kuvvetleri 9 Ekim 1944 günü, Memel yakınlarında Baltık Denizi'ne ulaştılar ve bu arada 3. Panzer Ordusu Karargah'ını da ele geçirdiler. Sonuçta Kuzey Ordular Grubu, Doğu Prusya'dan atılmış oldu. Üst rütbeli Alman subayları, özellikle de o tarihlerdeki Alman Kara Kuvvetleri (OKH) Kurmay Başkanı olan Heinz Guderian, bölgedeki askeri unsurların tahliye edilerek Polonya cephesinde kullanılması yönünde Hitler'e baskı yapmaktaydılar. Hitler hala savaşın kazanılabileceğine inanıyordu. Amiral Karl Dönitz'in yeni Tip 21 U-boat denizaltı teknolojisiyle Kuzey Atlantik Cephesi'nde, İngiltere ve Amerika karşısında zaferin Almanya'nın olacağını umuyordu. Bu bakış tarzı Alman kuvvetlerinin Doğu Cephesi'ne yönelmelerine olanak sağladı. Kurlandiya kuşatma bölgesini yeni bir taarruz için sıçrama tahtası olarak kullanacaklardı. Hitler'in tahliye önerilerini geri çevirmesi, Alman 16. Ordu'su ve 18. Ordu'suna bağlı 200 binden fazla askerin kuşatılmasına yol açmıştır. Bu kuşatma Alman kaynaklarında "Kurlandiya Köprübaşı" olarak bilinir. General Schörner'in 33 tümeni Prusya'dan geri atıldı. Tümenler, Riga'dan Liepaja'ya kadar uzanan bir hatta yayıldılar, Riga'yı terk ederek daha iyi savunulabilir olan Kurlandiya mevzilerine çekildiler. Alman Kuzey Ordular Grubu'nun ana kalıntısının yarımadada tecrit edilmesiyle cephe sabitlenmiş oldu. Kızıl Ordu, 27 Ekim - 25 Kasım 1944 tarihleri arasında Alman cephesini yarmak için bir taarruz geliştirdi. Aynı zamanda 52. Tümen de Saldus ve Skrunde'ye eşzamanlı taarruzlara girişti. General Rauser, 8 Mayıs'ta Sovyet Komutanlığı'ndan daha iyi koşullarda teslim konusunda anlaşmayı başardı. Peilei'daki Sovyet Komisyonu 9 Mayıs'ta tutsak Alman subayları sorgulamaya ve tüm personeli teslim almaya başladı. Bölgedeki yaklaşık 135 bin Alman askeri 12 Mayıs'ta eslim olmuştu. Tüm Alman askeri personelinin Sovyet Komutanlığı'nca teslim alınması 23 Mayıs'ta tamamlandı. Tüm Baltık bölgesinde Sovyet Komutanlıklarına teslim olan Alman askeri sayısı 180 bin civarındadır. Savaş esirlerinin büyük bölümü başlangıçta Valdai Hills Kampında tutuldu. Farklı değerlendirmeler Batılı ve Sovyet tarihçilerin Kurlandiya'daki savaşın niteliği ve Sovyet kuvvetlerinin stratejik niyetleri konularında oldukça farklı anlatımları vardır.

Sovyet kaynaklarında

Sovyet anlatımında, Alman Kuzey Ordular Grubu tecrit edildikten sonra bölgenin stratejik yönden önemsiz duruma geldiği, bu nedenle Kurland Ordular Grubu'nun ablukaya alındığı ifade edilmektedir. Asıl stratejik hedef, kayıpları gereksiz yere arttırmadan Vistül-Oder Taarruzu ve Berlin Harekatı harekatlarını başlatmaktır. Bu açıklama, Grigori Krivoşiyev'in yakın tarihli araştırma sonuçlarıyla uyumludur. Bu araştırmaya göre 16 Şubat - 8 Mayıs 1945 tarihleri arasındaki kayıplar 30.501 ölü ve 130.447 yaralı olmak üzere toplam 160.948'dir. Bu açıklamalara göre Sovyet kuvvetlerinin Kurlandiya'daki harekatları, savunma ablukası harekatlarıdır. Bu bağlamda Sovyet kaynaklarına göre çatışmalar, Alman kuvvetlerinin giriştiği kuşatmadan çıkma harekatları (huruç) sırasında gerçekleşti. Sovyet kuvvetleri, kuşatma bölgesini ortadan kaldırmak için bir çaba harcamadı.

Batılı kaynaklar

Bazı batılı kaynaklar Sovyet komutanlığının Kurlandiya'yı kontrol altına almaya büyük önem verdiğini ileri sürmektedir. Özellikle Litvanya önemliydi, çünkü bu bölge I. Dünya Savaşı'nda kaybedilmişti. Dolayısıyla Sovyet kuvvetleri, Alman Kurland Ordular Grubu'nu bölgeden tasfiye etmek için geniş çaplı altı taarruz geliştirmişti. Sovyet Hükümeti, 16 - 60 yaş arası askerleri alıkoyarak geniş ormanlık alanlarında ağaç kesiminde ve geniş orman yolları açılmasında çalıştırdı. Daha yeni araştırmalar komutanları General Hipert'le birlikte 181 bin Alman askerinin teslim olduğunu ortaya koymaktadır. Alman askerleriyle birlikte teslim olan ya da teslim alınan Litvanya Lejyonu askerleri, Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nin bir parçası olması nedeniyle vatan haini muamelesi görerek derhal idam edildiler. Bazı Litvanyalı savaşçılar kaçmayı başardı ve Sovyet yönetimine karşı Orman Kardeşleri teşkilatı bünyesinde direniş geliştirdi. Dipnotlar * İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Courland Pocket

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.