|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_hem = |lon_deg = |lon_min = |lon_hem = |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 300
|nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0370 |posta kodu = 78400 |bölge = Karadeniz |il = trabzon |ilçe = Eskipazar
|Köy Muhtarı = Halil Yılmaz
|websitesi = [2]
ESKİÇAÄDA ESKİPAZAR
Eskipazar`ın bilinen tarihi Romalılar döneminde Roma İmparatoru Hadrianus`un, Hadrianopolis kentini onarması ve yeniden imarı ile başlar. Zira ilçedeki Viranşehir - Hadrianopolis kalıntıları, kaya mezarları Paflagonya ve Roma dönemlerinden kalmadır. En az dört medeniyetin hüküm sürdüğü bölgede, İlçenin bugünkü adının da Paflagonya döneminden beri kurulan pazarlardan geldiği sanılmaktadır.
Eldeki bilgiler Roma hakimiyetinden önce bu bölgede yüksek bir kültürün var olduğunu göstermektedir. Roma öncesinde var olan bu gelişmiş kültürü Eskipazar`ında içinde yer aldığı Paflagonya (Kuzey Batı Anadolu) tarihi içinde incelemek gerekir.
Eskipazar ve çevresine yerleşen ilk halkın Proto - Hititler olduğu kabul edilmektedir. ProtoHititler Küçük Asyalı (Asiaic) kavimlerden olup aynı zamanda Turani (Orta Asyalı) dirler. M.Ö.5000 yıllarından itibaren Anadolu`ya gelerek hisarlar eteğinde şehir krallıkları kuran, ANADOLU`da ilk siyasi hayatı başlatan da Eti`lerdir.
M.Ö. III. Bin yılda Paflagonya dahil tüm Anadolu`da gelişmiş bir kültür mevcuttur. Bu kültürü meydana getirenlere Hattiler adı verilmektedir.
Bölgeye adını veren Paflagonyalılar (Dil yapıları incelendiğinde, Paflagonların Küçük Asya -Asiaic- yani Anadolu halklarından olduğunu gösteren güçlü belirtiler bulunmuştur.)
M.Ö.2000 yıllarında Balkanlardan Tokfirik göçleri olmuş, Babris, Bitinyen, Tinye gibi kabileler Eskipazar ve çevresine yerleşmişlerdir. Hitit Devletinin yıkılmasına yol açan Ege Göçlerinin karmaşası içinde Kuzey Anadolu`ya gelmişlerdir. (M.Ö 1100) Anadolu kültür ve uygarlığının temelini atan Hititler Paflagonya kültürünü de etkilemişlerdir.
Hititlerden sonra sırasıyla Frigya ve Kimmer hakimiyetine giren bölge M.Ö. 543-333 yılları arasında Pers (İran) hakimiyetine girmiştir. Persler döneminde Eskipazar`ın da içinde bulunduğu Paflagoya, Daksykion Saraplığına (eyaletine) bağlı olarak idare edilmiştir. Ancak bu bölgede siyasi hakimiyet sağlayan Persler kültürel hakimiyet sağlamışlardır. Bunun sebebi ise bölgede zengin ve güçlü bir kültürün varlığıdır.
Büyük İskender`in M.Ö 333 yılında Anadolu`ya girmesiyle Pers hakimiyeti sona ermiştir. Bu tarihten sonra Anadolu`da B. İskender`in hakimiyetinde Helenistik Dönem yaşanmaya başlanmıştır. Büyük İskender`in M.Ö 323`te ölümünden sonra Anadolu`nun tamamı Selevkoslar Krallığı hakimiyetine girmiştir. Selevkos`un M.Ö 280`de ölümünden sonra Paflagonya`da (K. Batı Anadolu) Bitinya Krallığı kurulmuş ve bu krallık Yunan uygarlığının temsilcisi olmuştur. Bu devletin hakimiyet alanı Eskipazar`ı da içine almaktadır.
Bitinya Krallığı M.Ö 1. y.y. da Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir. Bu bölge Romalılar zamanında önce Bitanya (M.Ö. 74) da Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir. Bu bölge Romalılar zamanında önce Bitanya (M.Ö. 74), sonra Bitanya-Pontos (M.Ö. 64) eyaleti adı ile idare edilmiştir.
M.Ö 1. y.y` dan itibaren Roma hakimiyeti ile birlikte Çankırı` da Germanikopalis ismi ile önemli bir merkez kurulmuş, Çerkeş (Antinopolis) ve Eskipazar (Hadrianopolis) da önemli yerleşim merkezleri arasında yer almıştır.
İlçe merkezine yaklaşık 3 km mesafeden itibaren başlayan Hadrianapolis şehri kalıntıları içinde mahzenler, saray merdivenleri kalıntıları, hamam harabeleri, sığınak ve su kanallarına rastlanmaktadır. Bu kentin kurulduğu yerin genişliğinden 6 büyük merkezden biri olduğu anlaşılmaktadır. Çeşitli nedenlerle harap olan Eskipazar`ın tarihi yerleşim yeri Romalılar döneminde Roma İmparatoru Hadrianos tarafından onarılarak, yeniden imar edilmiştir.Kentin Romalı İmparator Adrionos (Adriye) tarafından kurulduğu ve imparatorun adına izafeten Adrianopolis adıyla anıldığı yolunda rivayetler de vardır. Tarihçi Justinius`e göre kent çevresinde bulunan paralardan kentin Adriya tarafından kurulduğu ve adını da buradan aldığı anlaşılmaktadır.İmar edilen bu kent Hierekles`e göre Hanorias Eyaleti` nde (Bizans Devri) bulunuyordu. Kiopert (1854) Küçük Asya (Anadolu) haritası üzerinde şehri bugünkü yerine yani Viranşehir mevkiine koymuştur.
Kentin yeri hakkında bazı şüpheler var ise de genel eğilim Viranşehir`in olduğu yer ve yakınlarında olduğudur. Bazı araştırmacılar kenti Çaylı ve Budaklar arasına, Pavly Wissovva, Leonhard ve Kiepert gibi bazıları ise bu günkü Viranşehir`in olduğu yere yerleştirmişlerdir. R. Leonlard, Paflagonya adlı eserinde bir heykelin kaidesinde bulunduğu kitabede Sezar Hadrianopolis adını okumuş olduğundan şehrin burada Viranşehir bulunduğunu düşünmüştür.
Roma İmparatoru Teodosyos döneminde 408-450 yıllarında Eskipazar`ın Roma`nın Honoriade eyaletine bağlı bir idari birim oldu bilinmektedir. M.Ö.64-40 veya 37 yıllarında kurulduğu düşünülen kent, Roma İmparatorluğu`nun ikiye bölünmesiyle birlikte (M.S.395) Anadolu, Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) egemenliğine girmiş bu durum 1085 yılına kadar sürmüştür. Bu dönemde Hadrianopolis diye anılan Eskipazar dinsel açıdan büyük önem kazanarak piskoposluk olmuştur. Kent, Bizanslılar döneminde Honarias Eyaletine bağlı olarak idare edilmiştir.
Eldeki bilgiler Roma hakimiyetinden önce bu bölgede yüksek bir kültürün var olduğunu göstermektedir. Roma öncesinde var olan bu gelişmiş kültürü Eskipazar`ında içinde yer aldığı Paflagonya (Kuzey Batı Anadolu) tarihi içinde incelemek gerekir.
Eskipazar ve çevresine yerleşen ilk halkın Proto - Hititler olduğu kabul edilmektedir. ProtoHititler Küçük Asyalı (Asiaic) kavimlerden olup aynı zamanda Turani (Orta Asyalı) dirler. M.Ö.5000 yıllarından itibaren Anadolu`ya gelerek hisarlar eteğinde şehir krallıkları kuran, ANADOLU`da ilk siyasi hayatı başlatan da Eti`lerdir.
M.Ö. III. Bin yılda Paflagonya dahil tüm Anadolu`da gelişmiş bir kültür mevcuttur. Bu kültürü meydana getirenlere Hattiler adı verilmektedir.
Bölgeye adını veren Paflagonyalılar (Dil yapıları incelendiğinde, Paflagonların Küçük Asya -Asiaic- yani Anadolu halklarından olduğunu gösteren güçlü belirtiler bulunmuştur.)
M.Ö.2000 yıllarında Balkanlardan Tokfirik göçleri olmuş, Babris, Bitinyen, Tinye gibi kabileler Eskipazar ve çevresine yerleşmişlerdir. Hitit Devletinin yıkılmasına yol açan Ege Göçlerinin karmaşası içinde Kuzey Anadolu`ya gelmişlerdir. (M.Ö 1100) Anadolu kültür ve uygarlığının temelini atan Hititler Paflagonya kültürünü de etkilemişlerdir.
Hititlerden sonra sırasıyla Frigya ve Kimmer hakimiyetine giren bölge M.Ö. 543-333 yılları arasında Pers (İran) hakimiyetine girmiştir. Persler döneminde Eskipazar`ın da içinde bulunduğu Paflagoya, Daksykion Saraplığına (eyaletine) bağlı olarak idare edilmiştir. Ancak bu bölgede siyasi hakimiyet sağlayan Persler kültürel hakimiyet sağlamışlardır. Bunun sebebi ise bölgede zengin ve güçlü bir kültürün varlığıdır.
Büyük İskender`in M.Ö 333 yılında Anadolu`ya girmesiyle Pers hakimiyeti sona ermiştir. Bu tarihten sonra Anadolu`da B. İskender`in hakimiyetinde Helenistik Dönem yaşanmaya başlanmıştır. Büyük İskender`in M.Ö 323`te ölümünden sonra Anadolu`nun tamamı Selevkoslar Krallığı hakimiyetine girmiştir. Selevkos`un M.Ö 280`de ölümünden sonra Paflagonya`da (K. Batı Anadolu) Bitinya Krallığı kurulmuş ve bu krallık Yunan uygarlığının temsilcisi olmuştur. Bu devletin hakimiyet alanı Eskipazar`ı da içine almaktadır.
Bitinya Krallığı M.Ö 1. y.y. da Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir. Bu bölge Romalılar zamanında önce Bitanya (M.Ö. 74) da Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir. Bu bölge Romalılar zamanında önce Bitanya (M.Ö. 74), sonra Bitanya-Pontos (M.Ö. 64) eyaleti adı ile idare edilmiştir.
M.Ö 1. y.y` dan itibaren Roma hakimiyeti ile birlikte Çankırı` da Germanikopalis ismi ile önemli bir merkez kurulmuş, Çerkeş (Antinopolis) ve Eskipazar (Hadrianopolis) da önemli yerleşim merkezleri arasında yer almıştır.
İlçe merkezine yaklaşık 3 km mesafeden itibaren başlayan Hadrianapolis şehri kalıntıları içinde mahzenler, saray merdivenleri kalıntıları, hamam harabeleri, sığınak ve su kanallarına rastlanmaktadır. Bu kentin kurulduğu yerin genişliğinden 6 büyük merkezden biri olduğu anlaşılmaktadır. Çeşitli nedenlerle harap olan Eskipazar`ın tarihi yerleşim yeri Romalılar döneminde Roma İmparatoru Hadrianos tarafından onarılarak, yeniden imar edilmiştir.Kentin Romalı İmparator Adrionos (Adriye) tarafından kurulduğu ve imparatorun adına izafeten Adrianopolis adıyla anıldığı yolunda rivayetler de vardır. Tarihçi Justinius`e göre kent çevresinde bulunan paralardan kentin Adriya tarafından kurulduğu ve adını da buradan aldığı anlaşılmaktadır.İmar edilen bu kent Hierekles`e göre Hanorias Eyaleti` nde (Bizans Devri) bulunuyordu. Kiopert (1854) Küçük Asya (Anadolu) haritası üzerinde şehri bugünkü yerine yani Viranşehir mevkiine koymuştur.
Kentin yeri hakkında bazı şüpheler var ise de genel eğilim Viranşehir`in olduğu yer ve yakınlarında olduğudur. Bazı araştırmacılar kenti Çaylı ve Budaklar arasına, Pavly Wissovva, Leonhard ve Kiepert gibi bazıları ise bu günkü Viranşehir`in olduğu yere yerleştirmişlerdir. R. Leonlard, Paflagonya adlı eserinde bir heykelin kaidesinde bulunduğu kitabede Sezar Hadrianopolis adını okumuş olduğundan şehrin burada Viranşehir bulunduğunu düşünmüştür.
Roma İmparatoru Teodosyos döneminde 408-450 yıllarında Eskipazar`ın Roma`nın Honoriade eyaletine bağlı bir idari birim oldu bilinmektedir. M.Ö.64-40 veya 37 yıllarında kurulduğu düşünülen kent, Roma İmparatorluğu`nun ikiye bölünmesiyle birlikte (M.S.395) Anadolu, Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) egemenliğine girmiş bu durum 1085 yılına kadar sürmüştür. Bu dönemde Hadrianopolis diye anılan Eskipazar dinsel açıdan büyük önem kazanarak piskoposluk olmuştur. Kent, Bizanslılar döneminde Honarias Eyaletine bağlı olarak idare edilmiştir.
ESKİPAZAR ADI NEREDEN GELİYOR?
İlk adının Kaisareis Proseilemerital olduğu bazı eserlerde geçmektedir. Antik dönemde, özellikle Paflagonya döneminde burada kurulan pazardan dolayı adının geldiği varsayımı vardır.
M.S.162-127 yıllarında avı çok seven Romalı imparator Hadrian, Bitinya dağlarında ava çıkar ve av sporunun anısına, sevgilisi Antanios şerefine Bitinya`nın doğusunda Adriyonoter şehrini kurar, adına da sonradan Hadrianopolis denilir. Tarihçi Dustinous ise Hadriyanopolis kentine Antonopolis adının verilmiş olduğunu kaydeder. Osmanlı İmparatorluğu döneminde kent üzerinde bir çok medeniyetlerin olması ve bu medeniyetlerin harap bir vaziyette olmasından dolayı Viranşehir denmesine neden olmuştur.
Evliya Çelebi Seyahatname adlı eserinde Eskipazar`ın merkezinin Bayındır olduğunu, köylerin sarp dağlarda kurulduğunu ilçede 300 ev olduğunu ve bağlık bahçelik yerde oluştuğunu belirtir. Bu dönemde Eskipazar, Bolu Sancağına bağlı bir yönetsel birim idi. 1845 yılında kasaba, Sultan Mecit tarafından nahiye yapılır ve Mecidiye adını alır.
Ali Cevad Eskipazar`ı Bolu Sancağı Gerede İlçesine bağlı, daha sonraları Çankırı`ya bağlı bir ilçe olarak kaydeder. Bu günkü Viranşehir; Saray kalıntıları, su kanalları, hamam küvetleri, büst ve heykel kaideleri, kaldırım taşları, mozaik işlemeleri ile dolu antik bir kentin geçmişte önemli bir tıp merkezi olduğuna dair kaseye zehir boşaltan yılanları sembolize eden taş kabartma işlemler vardır.Eskipazar adı 1908 yılından sonra kullanılmaya başlanmış ve ilçenin bu günkü adını antik kent döneminde kurulan Pazar yerinden almış olduğu böylece kesinlik kazanmış olmaktadır.
M.S.162-127 yıllarında avı çok seven Romalı imparator Hadrian, Bitinya dağlarında ava çıkar ve av sporunun anısına, sevgilisi Antanios şerefine Bitinya`nın doğusunda Adriyonoter şehrini kurar, adına da sonradan Hadrianopolis denilir. Tarihçi Dustinous ise Hadriyanopolis kentine Antonopolis adının verilmiş olduğunu kaydeder. Osmanlı İmparatorluğu döneminde kent üzerinde bir çok medeniyetlerin olması ve bu medeniyetlerin harap bir vaziyette olmasından dolayı Viranşehir denmesine neden olmuştur.
Evliya Çelebi Seyahatname adlı eserinde Eskipazar`ın merkezinin Bayındır olduğunu, köylerin sarp dağlarda kurulduğunu ilçede 300 ev olduğunu ve bağlık bahçelik yerde oluştuğunu belirtir. Bu dönemde Eskipazar, Bolu Sancağına bağlı bir yönetsel birim idi. 1845 yılında kasaba, Sultan Mecit tarafından nahiye yapılır ve Mecidiye adını alır.
Ali Cevad Eskipazar`ı Bolu Sancağı Gerede İlçesine bağlı, daha sonraları Çankırı`ya bağlı bir ilçe olarak kaydeder. Bu günkü Viranşehir; Saray kalıntıları, su kanalları, hamam küvetleri, büst ve heykel kaideleri, kaldırım taşları, mozaik işlemeleri ile dolu antik bir kentin geçmişte önemli bir tıp merkezi olduğuna dair kaseye zehir boşaltan yılanları sembolize eden taş kabartma işlemler vardır.Eskipazar adı 1908 yılından sonra kullanılmaya başlanmış ve ilçenin bu günkü adını antik kent döneminde kurulan Pazar yerinden almış olduğu böylece kesinlik kazanmış olmaktadır.
ESKİPAZAR`IN FETHİ
1071 tarihili Malazgirt Zaferi şüphesiz Anadolu`nun kapılarını Türklere açmıştır. Aralanan bu kapıdan içeri giren muhtelif Oğuz boyları, Anadolu`nun değişik bölgelerinde fetih hareketlerine girişmişlerdir.
Hadrianopolis (Eskipazar) kentini içine alan Paflagonya bölgesinde fetih hareketlerine girişen Emir Karatekin liderliğinde Canik ve Ilgaz dağlarını aşan Oğuz gurubu olmuştur. Anadolu`nun Selçuklular tarafından fethi sırasında Kutulmuşoğlu Süleyman Bey`e kendiliğinden teslim olduğu yönünde rivayetler varsa da daha geçerli görüş Emir Karatekin`in önderliğindeki Selçukluların Romalıları yenerek yanmış, yıkılmış ve harap olmuş şehri eline geçirip bölgeye Viranşehir adını verdikleridir. Bu tarihten itibaren Türkleşen şehir ve çevresinde Bayındır, Kargın ve Sallar gibi Türk boylarını taşıyan köy adları bunun örnekleridir.
Selçukluların Moğollar`a yenilmesinden sonra 1339 yılında Candaroğulları`nın eline geçen Viranşehir 1398 yılında Yıldırım Beyazıt`ın Candaroğluları Beyliğini Osmanlı devletine katması ile Osmanlı Devleti sınırları içine girmiştir. Osmanlı Devletinin yükselme dönemindeki idari düzenlemelerde Bolu Sancak Beyliğine bağlı olarak bazen mültezimlik bazen mutasarrıflık merkezi olarak kalmıştır. Bir süre Gerede ile Viranşehir arasında bulunan köyler Ulak adı altında bir araya toplanarak Bolu`ya bağlanmıştır.
Evliya Çelebi XVII Y.Yıl ortalarında Eskipazar yörelerini gezmiş o zamanlar Bayındır Köyünün Bucak olduğunu ve Eskipazar`ın Bayındır`a bağlı olduğu kaydedilmektedir. 1845 yılında ilçe merkezinin olduğu bölgede Abdülmecit tarafından kasaba (bucak) teşkilatı kurulmuş ve kasabaya Viranşehir yerine Mecidiye adı verilmiştir.
1864 yılında vilayetlerin teşkili ile Eyalet sistemi kaldırılmış, ilçe merkezinde Viranşehir Sancağı kurulmuş, Safranbolu ve Bartın ilçeleri dahil birçok ilçe bu sancağa bağlanmıştır. 1894 yılında yayımlanan Kastamonu İl yıllığında, bu bölgeye Viranşehir Sancağı denmekte Safranbolu ve Bartın ilçelerinin bu sancağa bağlı olduğu kaydedilmektedir.
1908 yılında II.Meşrutiyetten sonra Çerkeş İlçesinin bir bucağı olarak Çankırı iline bağlanmıştır.Cumhuriyetin Kuruluş döneminde Kuvayı Milliye hareketinde yer alıp Hilafet Ordusuna karşı savaşmış; Bolu, Düzce ve Gerede ayaklanmalarının bastırılmasında önemli rol oynamıştır.
Cumhuriyet ilan edildiğinde Eskipazar`ın bulunduğu yerde 2 han birkaç dükkan ve üç ev olduğu Perşembe günleri Pazar kurulduğu bilinmektedir. Cumhuriyet devrinde bucak olmuş, Pazarının eskiliği nedeniyle ESKİPAZAR adını almıştır.
1945 yılında İlçe Merkezi olan Eskipazar`da 1946 yılında ise Belediye teşkilatı kurulmuş, İlçe Çankırı iline bağlanmıştır. 06.06.1995 gün ve 22305 sayılı Resmi Gazete`de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Karabük ili teşkil edilirken Eskipazar İlçesi de Çankırı ilinden alınarak Karabük iline bağlanmış, Çankırı İline bağlı ilçe iken kendisine bağlı olan köyler daha sonra da kendisine bağlı olarak kalmıştır.
Halen İlçemiz Çerkeş, Gerede, Ovacık, Mengen İlçeleri ve İl Merkezimizle çevrilidir. 690 km2. Yüzölçümlü olan Karadeniz ve İç Anadolu ikliminin her ikisi beraber görülen 16.365 nüfuslu toplam nüfusun % 55 İlçe Merkezinde yaşayan 49 köyü 122 mezrası olan bir ilçedir.
Hadrianopolis (Eskipazar) kentini içine alan Paflagonya bölgesinde fetih hareketlerine girişen Emir Karatekin liderliğinde Canik ve Ilgaz dağlarını aşan Oğuz gurubu olmuştur. Anadolu`nun Selçuklular tarafından fethi sırasında Kutulmuşoğlu Süleyman Bey`e kendiliğinden teslim olduğu yönünde rivayetler varsa da daha geçerli görüş Emir Karatekin`in önderliğindeki Selçukluların Romalıları yenerek yanmış, yıkılmış ve harap olmuş şehri eline geçirip bölgeye Viranşehir adını verdikleridir. Bu tarihten itibaren Türkleşen şehir ve çevresinde Bayındır, Kargın ve Sallar gibi Türk boylarını taşıyan köy adları bunun örnekleridir.
Selçukluların Moğollar`a yenilmesinden sonra 1339 yılında Candaroğulları`nın eline geçen Viranşehir 1398 yılında Yıldırım Beyazıt`ın Candaroğluları Beyliğini Osmanlı devletine katması ile Osmanlı Devleti sınırları içine girmiştir. Osmanlı Devletinin yükselme dönemindeki idari düzenlemelerde Bolu Sancak Beyliğine bağlı olarak bazen mültezimlik bazen mutasarrıflık merkezi olarak kalmıştır. Bir süre Gerede ile Viranşehir arasında bulunan köyler Ulak adı altında bir araya toplanarak Bolu`ya bağlanmıştır.
Evliya Çelebi XVII Y.Yıl ortalarında Eskipazar yörelerini gezmiş o zamanlar Bayındır Köyünün Bucak olduğunu ve Eskipazar`ın Bayındır`a bağlı olduğu kaydedilmektedir. 1845 yılında ilçe merkezinin olduğu bölgede Abdülmecit tarafından kasaba (bucak) teşkilatı kurulmuş ve kasabaya Viranşehir yerine Mecidiye adı verilmiştir.
1864 yılında vilayetlerin teşkili ile Eyalet sistemi kaldırılmış, ilçe merkezinde Viranşehir Sancağı kurulmuş, Safranbolu ve Bartın ilçeleri dahil birçok ilçe bu sancağa bağlanmıştır. 1894 yılında yayımlanan Kastamonu İl yıllığında, bu bölgeye Viranşehir Sancağı denmekte Safranbolu ve Bartın ilçelerinin bu sancağa bağlı olduğu kaydedilmektedir.
1908 yılında II.Meşrutiyetten sonra Çerkeş İlçesinin bir bucağı olarak Çankırı iline bağlanmıştır.Cumhuriyetin Kuruluş döneminde Kuvayı Milliye hareketinde yer alıp Hilafet Ordusuna karşı savaşmış; Bolu, Düzce ve Gerede ayaklanmalarının bastırılmasında önemli rol oynamıştır.
Cumhuriyet ilan edildiğinde Eskipazar`ın bulunduğu yerde 2 han birkaç dükkan ve üç ev olduğu Perşembe günleri Pazar kurulduğu bilinmektedir. Cumhuriyet devrinde bucak olmuş, Pazarının eskiliği nedeniyle ESKİPAZAR adını almıştır.
1945 yılında İlçe Merkezi olan Eskipazar`da 1946 yılında ise Belediye teşkilatı kurulmuş, İlçe Çankırı iline bağlanmıştır. 06.06.1995 gün ve 22305 sayılı Resmi Gazete`de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Karabük ili teşkil edilirken Eskipazar İlçesi de Çankırı ilinden alınarak Karabük iline bağlanmış, Çankırı İline bağlı ilçe iken kendisine bağlı olan köyler daha sonra da kendisine bağlı olarak kalmıştır.
Halen İlçemiz Çerkeş, Gerede, Ovacık, Mengen İlçeleri ve İl Merkezimizle çevrilidir. 690 km2. Yüzölçümlü olan Karadeniz ve İç Anadolu ikliminin her ikisi beraber görülen 16.365 nüfuslu toplam nüfusun % 55 İlçe Merkezinde yaşayan 49 köyü 122 mezrası olan bir ilçedir.
Genel Yapı
Eskipazar ilçe merkezi 5 Mahalle Muhtarlığı ve Merkez Belediyesinden teşekkül etmiştir. Köylerde ise toplam 171 yerleşim ünitesine ulaşan 49 Köy Muhtarlığı vardır.Yerleşim birimlerinin oldukça dağınık olması hizmetleri olumsuz etkileyen bir unsurdur. Birkaç mahalleden oluşan köyler ve her mahallesinde 15-20 hane bulunan köylerde fiilen her mahallede sadece 3-5 hane oturmaktadır. Bu durum hem köylere hizmeti olumsuz etkilemekte, hem de şehirlere düzensiz göç çarpık kentleşmeye neden olmaktadır. Geleneklerimizin yaşatıldığı en önemli alanlarda biri olan köylerimizin fiilen boşalmasının bir olumuz yönü de kültür erozyonuna yer almasıdır. Köylerimizin Merkez Köyler Projesi Kapsamında toplulaştırılmasında bütün bu yönlerdeki olumsuzlukları önleyici fayda mülahaza edilmektedir.
İlçe 1995 yılına kadar Çankırı İline bağlı olarak kalmış, daha sonra 06.06.1995 gün ve 22305 Sayılı Resmi Gazete`de yayınlanın 550 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile İl yapılan Karabük İl`ine bağlanmıştır. Çankırı İl`ine bağlı İlçe iken, kendisine bağlı olan, köyleri yeni düzenlemeden sonra da Eskipazar İlçesine kalmıştır.
İlçe ile diğer İlçe köyleri arasında da sınır ihtilafı yoktur. İlçe ile diğer köyler arasında ayrılma ve katılma talepleri bulunmamaktadır. Belediye ile köyler arasında da sınır ihtilafı yoktur.
Yerleşim ünitelerindeki nüfus azlığı ve ulaşım zorluğu, hizmetlerin götürülmesinde aksamalara yol açmaktadır. Arazilerin dağlık ve engebeli oluşu nedeniyle yerleşim üniteleri de dağınıktır. İlçe ve köylerin mahalle durumları aşağıya çıkartılmıştır.
İlçenin resmi kuruluşları merkezi idarenin taşra örgütlenmesine uygun olarak kurulmuştur. İlçe halkı karakteristik İç Anadolu insanının özelliklerini taşımaktadır. İnançlarına bağlıdır. Yerleşim ünitelerinin dağınık olması, hizmetlerin tam ve etkin bir şekilde götürülmesini engellemektedir.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | 300 | ||
| 2000 | 210 | 1997 | 208 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Kültürel Yapı
İlçemizve köylerinde Türk Milli kültürü yaşanmaktadır. Sanayileşmenin veteknolojik gelişmelerin etkisi dışında kalmış olan İlçemiz ve köylerigenel olarak, kapalı toplum özelliği taşımaktadır. Bu durumun tabiineticesi olarak, İlçemiz köylerinde milli gelenekler toplum hayatınahakim bir haldedir. İlçemize bağlı köylerimizde halen köy odalarıbulunmakta, geleneksel Türk misafirperverliğinin en güzel örnekleri buköy odalarında sergilenmektedir. Odalar, sosyal olaylarıntartışıldığı, düğün nişan, dini bayramlarda çok sayıda insana hizmetetmeğe elverişli mekanlar olarak kullanılmaya devam edilmektedir. Diniinançlar halkın hayatını yönlendirici büyük bir güçtür. Anadolu`nunfethinden bu güne kadar düşman işgaline uğramamış, milli kültürümüzünyaşatıldığı ender İlçelerden birisidir. Büyüklere saygı, küçüklereşefkat ve sevgi yanında sosyal yardımlaşma halen yaşanmaktadır.Gelenek ve göreneklerimizden fazla değişim olmamıştır. Örneğin halakadınlarımız yoldan geçen bir erkeğin yolunu kesmemek için bekler,erkek geçtikten sonra yoluna giderler. İlçe ve köylerin ortakmallarının yapılmasında, onarılmasında, tamirinde imece usulü ileçalışma elbirliği yaparak işi bitirme, onları koruma, gözetleme halendevam etmektedir, yardımlaşma ve dayanışma sürdürülmektedir. Bu durumun tabii neticesi olarak, gelenek ve görenekler, adet ve ananeler toplum hayatında hakim bir haldedir.
İlçemiz veköylerinde, Ramazan ayında oruç açtırmak bir gelenek halini almıştır,ulaşım araçlarının az olduğu dönemlerdeki köy odalarında misafirağırlamanın yerini, bugün oruç açtırma almıştır. Her yıl Ramazanayında her hane sahibi sıra ile, gücü nispetinde misafir çağırarak oruç açtırma adı altında bir akşam yemeği verir. Nüfusu az olanköylerimizde oruç açtırmaya köyün hepsi çağrılır. Kadınlar oruç açılanevde, erkekler ise genelde Cami ile bitişik olan odada oruç açarlar.Oruç açma organizasyonu köyün özelliğine göre sıra ile yapılır.
Eskipazar çevresinde, özellikle köylerde rastlanan güzel geleneklerdenbiri de Cuma Yemekleridir. Her Cuma öğlen saatlerinde Cami de yemekverilir. Özellikle köye gelen misafirler için hazırlanan yemek vermeişi köyde sırayla her ev tarafından yapılır.
Dini vemilli bayramlarımız İlçe ve köylerimizde, yurdumuzun her yerinde olduğu gibi dini ve milli bayramlarımız büyük bir coşku, heyecan vekaynaşmaya sahne olur.
Dini bayramlarımızın arifesindeziyrat adı verilen dini merasim yapılır. Burada tüm koşularınkatılmasıyla her evden gelen helva ve ekmekler bira araya toplanır,buradan toplanan ekmek ve helvalar karıştırılarak toplananlaraçocuklara öncelik verilerek dağıtılır. Kuran-ı Kerim ve dualar okunur.Aynı gün mezarlıklar ziyaret edilir, dualar okunur. Bayramnamazlarına yediden yetmişe herkes katılır. Bayram namazlarındansonra camii önünde büyükler sıra olur, küçükler büyüklerin öperekbayramlarını kutlarlar, bayramlaşmadan sonra, hangi mahallede yemekverileceği camii önünde halka duyurulur ve o mahalleye toplucagidilerek bayram yemeği yenir. İlçe 5 mahalleden oluşmaktadır. Bayramınilk iki günü her mahallede yemek verilir.Yemek veren mahalledebulunanlar kendileri yemek yemez, diğer mahalleden gelen misafirlereikramda bulunurlar. Buna yemek nöbeti denilir. Bayram nöbeti olanmahallede yemek nöbeti olan mahalleden biri yemek yerse köyçeşmelerindeki oluğa atılır.
Eş, dost, hısım, akrabanınbu yemeklerde bir araya toplanmasına özen gösterilir. Bayramlarda kimseişe gitmez, eş-dost ile bayramlaşmalar birkaç gün devam eder. Millibayramlarımızda da bayram yerlerinde toplanıp, kutlama töreniniseyrederler.
Her yıl 6 Mayıs Hıdırellez günü için köyhalkı birkaç gün evvelinden hazırlığa başlar. Köyden bol miktar para veyumurta, pirinç, bulgur, fasulye, nohut, soğan gibi yiyeceklertoplanır, yemek yapmak için hazırlanır. Kurban kesmek isteyenler birgün önceden keser. Toplanan parayla da eksik yiyecekler alınır.
6 Mayıs sabahı köyün kadın ve erkekleri bir arada toplanıp yemekyapmağa başlarlar. Öğlene kadar çok çeşitli yemekler toplanır. Öğlenekadar Mevlid-i Şerif okunur ve tüm köylü yemeği hep beraber orada yerve dua eder.
Halkımızda bayram günleri vatan, millet, bayrak sevgisi ön plandadır. O gün hep bu duygularla yaşanır.
İlçemiz ve köylerinde yağmur yağmadığı yıllarda çıkılan Yağmur Duasıgeleneği giderek yağsın yağmasın, her yıl yapılır hale gelmiştir. Buduada topluca namaz kılınır, Kurban kesilir, kurban eti ile pilavyapılarak beraberce yenir. Yağmur duaları öteden beri halkın ziyaret ettiği türbeler olup, el avuçları aşağıya çevrili olarak dualar yapılır.
İlçemiz ve köylerinde ölen her kişi için cenaze töreni düzenlenir.Ölen kişinin çocukları, ailesi ve yakın akrabaları yanında olursacenazesi hemen defnedilir. Eğer ölen kişinin çocukları, ailesi veyakın akrabalarından bir kısmı gurbette ise haber verilir ve cenazebekletilir. Ertesi günü defnedilir. Genellikle kadınlar ölüye ağlarlarve ağıt söylerler, bunlar ölen kişinin annesi, eşi, çocukları, kardeşiolabileceği gibi ölüye yakın akrabası olan başka kadınlarda olabilir.Aileden olan kadınlar acılarını belirten çeşitli hareketler yapar,ellerini dizlerine göğüslerine vurarak oh, ah gibi acılarını dilegetirirler. Ölü evinde toplanan erkek ve kadınlar ölenin iyi huylarınıve özelliklerini anlatırlar. Ölen kişiler evlerinin önünde salacatahtası denilen tahta üzerinde yıkanır, cenaze yıkandıktan sonra,cenaze namazının kılınacağı camii önündeki musalla taşının üzerinekonulur. Cenaze genellikle öğle ve ikindi namazlarını müteakibenkılınan cenaze namazından sonra defnedilir.
Cenazeölenin yakınları tarafından mezara indirilir. Cenazenin altına incetoprak serpilerek biraz sağ tarafa çevrili şekilde toprağakonur,üzerine ağaç veya betondan yapılmış düzenli kalıplar konulduktansonra toprak atılmaya başlanır.Mezarlığa çıkan herkes toprakatar.Toprak atılmaya başlayınca Kuran okunur, dua edilir ve kalabalıkdağılır. Cenazeye katılanlara komşular tarafından hazırlanan yemeklerverilir. Ölenin ruhu için yedi ve elli ikincisi günleri mevlit okutulupdualar edilir. Mevlide katılanlara yemek verilir. Ölen kişi için ilkdini bayramın arifesinde komşulara helva ekmek dağıtılır.
Kütüphaneler:``
İlçemizdeKültür Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren 1 Adet İlçe HalkKütüphanesi bulunmaktadır. İlçemiz Halk Kütüphanesinde 1 Memur, 1Hizmetli görev yapmaktadır. Halk Kütüphanesi Nisan 1996 tarihindenitibaren ise Belediyenin Binasında hizmetlerini sürdürmektedir.Sağlıklı hizmet verebilmesi için bir kütüphane binasına ihtiyaç vardır.Önerilen kültür sitesi bu işlevi de gerçekleştirebilecektir.
Basın Yayın İletişim:``
İlçemizdeYerel ve Ulusal Basın (TV-Radyo-Gazete vs gibi) büroları vetemsilcileri yoktur. Ancak haftalık Yöremiz Eskipazar isimli bir gazeteçıkarılmaktadır.
Sonuç İlçe Kültür Mirası ve Kültür Sitesi :``
İlçemiz kültürel açıdan önemli bir mirasa sahiptir. Eskipazar ilçesison derece önemli bir tarihsel mirasa sahip ilçe olmasına, antikHadrianapolis Kenti kalıntıları başta olmak üzere Roma ve Bizansdönemlerinden, Selçuklu döneminden, Osmanlı döneminden kalma kültürelmirasın kalıntılarını bünyesinde barındırmasına rağmen bu potansiyeliyeterince değerlendirememektedir. İnsanlığın ortak malı olan bu mirasgöz göre göre yok olup gitmektedir. Önemli kalıntılar ya bir köyüncamisinin önünde, veya bir evin bahçesinde, veya bir evin temelinde yeralmakta, bazen da bu tarihi kalıntıların içi altın olabilir şüphesiylecahilcesine ve insafsızcasına parçalanmaktadır.
İlçemizde İlçe Milli Eğitim müdürlüğüne tahsis edilmiş olupkullanılmayan eski hükümet binasına müze yapılması sonucu hem bu tarihikalıntılar yok olmaktan kurtarılıp korumaya alınacak hem de bölgemiz veülkemiz turizminin hizmetine sunularak önemli kazanımlar sağlanacaktır.Başlatılacak olan kazı çalışmaları gibi bilimsel çalışmalara da nezaretedecek olan Eskipazar Antik Müzesi bölgemiz ve ilçemiz için önemli birhizmet olacağı gibi ülke kültürü ve turizmi için de önemli bir kazanımolacaktır.
İlçemiz Halk Kütüphanesinde 1 Memur, 1Hizmetli görev yapmaktadır. Halk Kütüphanesi Nisan 1996 tarihindenitibaren ise Belediyenin Binasında hizmetlerini sürdürmektedir.Sağlıklı hizmet verebilmesi için bir kütüphane binasına ihtiyaç vardır.
Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Halil Yılmaz
1999 - Niyazi Yılmaz
1994 -
1989 -
1984 -
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu yoktur. Köyde, içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi de yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Linkler
köy-taslak Eskipazar belde ve köyleri