|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_hem = |lon_deg = |lon_min = |lon_hem = |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 307 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0362 |posta kodu = 55850 |bölge = Karadeniz |il = Samsun |ilçe = Kavak
|Köy Muhtarı =Ahmet Parım
|websitesi = [2]
Köseli, Samsun ilinin Kavak ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Kuruluşu tam olarak bilinmemekle birlikte M.Ö ki yıllara dayandığı Romalılar Bizanslılar ve Pontus ve Caniklilerin egemenliklerinde bulunulduğu bilinmektedir. Romalılar döneminde, önce Arap Oğlu (Arabaoğlu) Tepesi`nde mezarlık olarak kullanıldığı bu çevrede bulunan gümüş bronz sikkelerden anlaşılmaktadır. Merkez Köseli köyü Keklik Kayrağı üstünde bulunan bir düzlükte Roma hamamı ve kilisesi bulunduğu mermerden yapılma sütun ve ayaklar ile aslan figürlerinin bulunduğu (Bu eserler şu anda yerinde olmadığından,kimi inşaatların duvarlarında kullanılmış bazıları ise kaçakçılar tarafından alınıp götürülmüştür) kalıntılara rastlanmaktadır.Romalılar döneminde kullanılan su izale hattı (kiremit boru sistemi) yine Köseli Köyü[3]`nde evliya denilen bölgede, esti mezarların ve mağaraların bulunduğu (Gümele Mevkii) Kavak başı mevkii de eski yapılara ait temel taş duvar kalıntıları;Aynı bölgenin güney kısmında Atiçi mevkiinde ki arazi de bulunan eski eşyalardan anlaşılmaktadır. Çuhacılar (Çuvacullu) Mahallesi`nde ise Değirmenbaşı denilen mevkide yel değirmeni olduğu ve mezarlık bölgesi olduğu, arazideki kiremit ve madeni eşya ve madeni paralardan anlaşılmaktadır. Şabanlı Mahallesi Tepecik Tepesi denilen bölgede eski kiremit ve mezar kalıntıları bulunmaktadır. Aynı zamanda deniz yoluyla gelen tüccarların Anadolu`nun iç kısımlarına gitmek üzere; Samsun-Amasya-Tokat yolu olarak bilinen ve Mert Irmağı yatağından geçerek, Germiyan Köyü`nü takiben Çamlık Mevkii`nden geçerek Şabanlı,Mahsullü (Marsullu),Kaldırım mevkiinden geçerek Karapınar ve Teknecik üzerinden Ladik ,Amasya ve Taşova hudutlarına geçmektedir. Yaptığımız çalışmalar ve gözlemler neticesinde ; köyümüzün kuruluşunun çok eskilere dayandığını ve çeşitli medeniyetlerin yaşadığını anlamaktayız.Jeologların yaptığı çalışmalarda Köseli Köyü Mahsullü Mahallesi (Marsullu) ve Koyak Tepesi altının tamamen yer altı suları ve damla taş kaya mağaralarının bulunduğu, kalker erimesinden dolayı bu mağaralardaki su havzalarının patlamasından dolayı da Aksu dediğimiz suyun belirli aralıklarla patladığı bilinmektedir.Aksu`nun dışarı aktığı noktanın açılması halinde 100 metre sonra 75 metre derinliğinde 3000 metre uzunluğunda mağaranın açığa çıkacağı uzmanlar tarafından söylenmektedir.Kültür
700 yıl öncesinden beri yapıldığı ; Eski Cuma Camii (Aşağı Camii) yaklaşık 500 yıllık olduğu ancak sağlam ve kullanılır durumda olmasına rağmen 1977 yılında sökülerek mahalleler arasında cami kerestesinin paylaşıldığından 500 yıllık tarihi eser yok edilmiştir. Yıkılan Cuma Camisi`nin ve büyük mezarlığın altındaki düz bir alana inşa edilmiş Cuma Cami`sinin ibadet yeri olması yanında; Cuma günleri tek Cuma Namazı ve Bayram Namazlarının kılındığı bir yer olmasının yanında, hem insanlar bir araya geldiği, bayram namazlarının tüm çevre köylerle birlikte kılınarak bayramlaşmaların yaş sırasına göre bir daire oluşturularak bayramlaşıldığı, helva tatlı ve yemeklerin yenildiği aynı zamanda küs olanların barıştırıldığı bir merkezdi. Bu günlerde Karakucak Güreşler ve yarışmalar düzenlenilirdi. Bu sebeple gençler bir araya geliyor tanışıyor ve aynı heyecanları paylaşılıyordu, ancak günümüzdeki 40 yaş altı insanlarımız bu geleneklerimizi unutmuş ve birbirlerini dahi tanıyamamaktadırlar. Bu kültürel mirasın devam etmesi için, 2000 yılında geleneksel şenlikler düzenleme kararı alındı, 2003 yılında 3.sü düzenlenen Mercanlı Şenlikleri, sonraki yıllarda da birlikteliğin pekişmesi için şenlik alanını bir panayır havası içerisine sokma düşüncesi doğdu.Geleneksel Köy Düğünleri Düğünlerimiz kına gecesi, gelin alma ve duvak olmak üzere üç gün sürmektedir. Düğünlerimiz davul ve zurna ile yapılır. 1- Kahya başı :Düğünün gidişatından sorumlu olan kimse 2 -Yiğit başı :Çalgıcıyla birlikte gelen misafirleri karşılayan kişi, 3 -Zerdalici :Düğün yemeğinden sorumlu aşçı 4- Sağdıç :Damattan sorumlu kimse 5 -Köçek :Seyirlik mizacı oyunlar oynayan kimse 6 -Duvakçı başı :Duvaktan sorumlu kimse 7 -Aş ekmekçi :Kız tarafının yemek ve erzakını götüren kimse 8 -Çitçi :Kız tarafından gelen misafirler 9 -Konak :Düğüne yatılı gelen ve düğün evine büyük hediyeler bırakan grup
Düğün tarihinin belirlenmesinden sonra (genellikle güzün) düğünde kullanılacak erzaklar bir hafta önceden, kız tarafına aş ekmeklik denilen kağnı arabası ile güçlü ve süslenmiş öküzlere büyük çanlar takılarak kız tarafına götürülür.Düğün başlayacağı günü yiğitbaşının önderliğinde çevre köy ve mahallelerle davul ve zurna eşliğinde ev ev dolaşarak düğüne davet edilir. Evlerin önünde çalınan davul ve zurnacıların ceplerine bahşişler atılır. Düğün gecesi diğer köylerden gruplar ve halende gelmekte olan gençler, köye girmeden önce silahlar atarak düğüne geldiklerini haber verirler. Bunun üzerine davul ve zurna eşliğinde gelen misafirler karşılanır horon tutularak köy meydanına gelinir, hoş beş edildikten sonra yemek için ayrılmış bir eve götürülürler. Yemekler yendikten sonra tekrar davul ve zurna eşliğinde ateş yakılmış düğün alanına getirilirler.Gece yarısına doğru kız tarafından çitçiler gelir yine bunlarda davul ve zurna ile karşılanır ve bir eve misafir edilirler. Yenilir içilir, damakta kına yakılır. Erkek tarafının misafirleri ağırlamakta kusur etmemesi gerekir. Eğer kusur edilirse istekleri karşılanmazsa gelin almaya gidildiğinde çok zor kız alınır ve diyeti çok ağır olur.Çitçiler o akşam yedikleri şeyleri saklamak zorundadırlar. Biri ne yiyip içtiklerini sorarlarsa yufka ekmeğine sararak sakladıkları yiyecekleri göstermek zorundadırlar. Gösteremedikleri takdirde bir uyuz eşeğe ters bindirilerek köy içerisinde gezdirilir ve göle atılırlar. Yada bir diyet öderler. Buda genellikle bir koyun kesmektir.Düğünün ikinci günü gelin almaya gitme hazırlıkları yapılır. Gelin almaya bir konvoy halinde gidilir damat ve sağdıç ve bekar gençler bir eve alınır. Sağdıç damat`ı devamlı gözetlemek durumundadır aksi takdirde damat`ın ayakkabıları çalınır geri almak için ise bahşiş ödenir. Kız evinden gelin çıkarılırken kapı kilitlenir ve bahşiş istenir aynı şey gelinin çeyiz sandığı içinde geçerlidir. Gelin alayı yola çıkarılmak üzere iken evden bir küçük bebek yastığı atılır ve onu kapan damat evine götürerek gelinin yolda olduğunu haber vererek kendisine bir tavuk bahşiş verilir ve gelin kız evinden ilahiler ve dualarla ölüsünün ancak çıkacağı evine gitmek için yola çıkar ve damat evinden içeri girerken kapıya yağ yapıştırır ve avucu ile bolluk bereket getirdiğini temsil eden buğdayı düğün alayının üstüne doğru serper.Yatsı namazı kılınır ve ilahilerle damat evine getirilir damat bir ateşin üzerinden atlayarak arkadaşları tarafından yumruklanarak gerdeğe atılır. Sabah silah atılarak damat evden çıkarılır. Üçüncü günü kuşluk vakti duvak yeri bir harmanda kurularak sadece kadınların katıldığı bir eğlence düzenlenir. Damat yine gelenlerin ellerini öper gelen hediyeler geline sunulur (ebede çevrilir) düğün faslıda böylece bitmiş olur.Daha sonra gelin babasının evine gitmeden önce yine eyerlemeye gidileceği köy halkına duyurulur ve aynı düğünde olduğu gibi kız evine gidilir. Damat kız evinde gelen yemeği hemen yemez küs durur ve pilava kaşık saplar damat`a hediyesi verildikten sonra yemeğini yer burada da yemek konusu önemlidir. Hatta birine haber verilmeden gidilirse damat göllenilebilir
Coğrafya
Samsun iline 58 km, Kavak ilçesine 8 km uzaklıktadır.İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | |||
| 2000 | 307 | 1997 | 332 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Ahmet Parım
1999 - Dilaver Güneş
1994 - Sabri Us
1989 - Şaban Kesici
1984 - Mehmet Kesici
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır ancak atıl durumdadır. Köyde, içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi de vardır. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Linkler
köy-taslak Kavak belde ve köyleri
