Milli Birlik Komitesi

Kısaca: 27 Mayıs İhtilalinden sonra, Türk Silahlı kuvvetleri adına ve geçici olarak iktidara elkoyan heyetin adı. 27 Mayıs hareketini gerçekleştirenler, amaçlarını sonradan yeni bir anayasa ile Atatürk devrimlerini teminat altına alma ve hukuk devletinin şartlarını yerine getirme olarak belirlediler (1924 Anayasasının Bazı Hükümlerinin Kaldırılması ve Bazı Hükümlerinin Değiştirilmesi Hakkında l Sayılı kanun). 27 Mayıs günü radyolar aracılığıyla, müdahalenin, mevcut siyasi partilerden hiç ...devamı ☟

27 Mayıs İhtilalinden sonra, Türk Silahlı kuvvetleri adına ve geçici olarak iktidara elkoyan heyetin adı.

27 Mayıs hareketini gerçekleştirenler, amaçlarını sonradan yeni bir anayasa ile Atatürk devrimlerini teminat altına alma ve hukuk devletinin şartlarını yerine getirme olarak belirlediler (1924 Anayasasının Bazı Hükümlerinin Kaldırılması ve Bazı Hükümlerinin Değiştirilmesi Hakkında l Sayılı kanun). 27 Mayıs günü radyolar aracılığıyla, müdahalenin, mevcut siyasi partilerden hiç biri lehine yapılmadığı, kardeş kavgasını önleme amacını güttüğü bildirilmişti.

Merkezi Ankara'da olan hareketin fiili lideri Cemal Madanoğlu’nun çağrısı üzerine başkentte toplanan bilim adamları, müdahaleyi başarıyla sonuçlandırmış olan ordu mensuplarına iki tavsiyede bulundular: ilk gün «muhafaza» edilmek üzere toplanmışken, ertesi gün serbest bırakılmalarına başlanan iktidar mensupları (D.P.'li cumhurbaşkanı, B.M.M. başkanı, başbakan, bakanlar, milletvekilleri v.d.) derhal tutuklanmalı ve gerekli anayasa düzeni kuruluncaya kadar ülke yönetimine Silahlı kuvvetler adına bir heyetçe elkonulmalıdır. Liderliği kabul edeceğini cunta mensuplarından birine (Sadi Koçaş) daha önce bildirmiş olan orgeneral Cemal Gürsel de bu arada İzmir'den gelerek, hareketin başına geçti.

Milli Birlik komitesine, hareketi Ankara ve İstanbul'da, çoğu birbirinden habersiz olarak hazırlamış cuntaların mensupları alındı ve o sırada yurt dışında bulunan ilgililer (Dündar Seyhan, Talat Aydemir, Sadi Koçaş) komite dışı kaldılar.

Gürsel'in teklifiyle komitede, kara, hava, deniz ve jandarma kuvvetlerinin temsil edilmesine de önem verildi: Gürsel'den gayri 37 üyeden meydana gelen heyet, 12 haziran 1960 günü, l Sayılı kanunla birlikte ilan edildi. (Başkan Cemal Gürsel. Üyeler: Ekrem Acuner, Fazıl Akkoyunlu, Refet Aksoyoğlu, Mucip Ataklı, İrfan Baştuğ, Rıfat Baykal, Emanullah Çelebi, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Vehbi Ersü, Numan Esin, Suphi Gürsoytrak, Orhan Kabibay, Kadri Kaplan, Mustafa Kaplan, Suphi Karaman, Muzaffer Karan, Kamil Karavelioğlu, Osman Koksal, Münir Köseoğlu, Fikret Kuytak, Sami Kür çük, Cemal Madanoğlu, Sezai Okan, Muzaffer Özdağ, Fahri Özdilek, Mehmet Özgüneş, Şükran özkaya, Selahattin özgür, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyüce, Dündar Taşer, Haydar Tunçkanat, Alparslan Türkeş, Sıtkı Ulay, Ahmet Yıldız, Muzaffer Yurdakuler.)

M.B.K.'nin görevi, 1961 Anayasasının geçici 5. maddesi uyarınca T.B.M.M.'nin toplandığı 25 ekim 1961 günü sona erdi. Bu süre idinde komitenin kurulusunda ve yetkilerinde bazı değişiklikler oldu: Kurucu meclis toplanıncaya kadar (6 ocak 1961), yasama ve yürütme yetkileri komitedeydi. M.B.K., yasama yetkisini kendi, yürütme yetkisini de kurduğu Bakanlar kurulu aracılığıyla kullandı.

Devletin tek hakimi durumuna giren M.B.K.'nin üyeleri arasında, kısa süre sonra, iktidarda kalış süresi, seçim tarihi, reformlar v.b. konularda anlaşmazlıklar çıktı. Sonunda 14 üye (Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Münir Köseoğlu, Muzaffer Özdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyüce, Dündar Taşer, Alparslan Türkeş) M.B.K.'-den uzaklaştırıldı (13 kasım 1960).

1961 Anayasasının kabulüyle 23 M.B.K. üyesinden 21'i (İrfan Baştuğ ölmüş, Cemal Madanoğlu istifa etmişti) tabii senatör adıyla Cumhuriyet senatosuna girdi. Bu arada Sıtkı Ulay ve Osman Koksal istifa ettiğinden, Fikret Kuytak ise öldüğünden 1971'de bu sıfatla senatoda kalanların sayısı 18'di.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Millî Birlik Komitesi
3 yıl önce

Millî Birlik Komitesi, 27 Mayıs 1960 tarihinde Demokrat Parti hükûmetini askeri darbe ile devirerek siyasi iktidarı ele alan ve sonradan başına Orgeneral...

Millí® Birlik Komitesi, 12 Eylül, 13 Kasım, 15 Ekim, 16 Şubat, 1924 Anayasası, 1960, 1961, 1967, 26 Ekim, 27 Mayıs
Sıtkı Ulay
7 yıl önce

verilen idam kararlarının onaylanmasıyla ilgili aleyhte oy kullandı. Milli Birlik Komitesi Üyeliği (27 Mayıs 1960 - 25 Ekim 1961), Cumhuriyet Senatosu Tabii...

Sıtkı Ulay, 16 Şubat, 1907, 1960, 1961, 1967, 20 Kasım, 25 Ekim, 27 Mayıs, 27 Mayıs 1960 Darbesi, 5 Ocak
Haydar Tunçkanat
7 yıl önce

toplanarak askeri rejime ve dolayısıyla Milli Birlik Komitesi'ne son vermesiyle Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Komitesi üyesi oldu. ^ "Arşivlenmiş kopya"...

Haydar Tunçkanat, 15 Ekim, 1921, 1961, 27 Mayıs 1960 Darbesi, Bandırma, Milli Birlik Komitesi, Siyasetçi, T.B.M.M. 12. Dönem, Türk, Türkiye
Selahattin Özgür
7 yıl önce

toplanarak askeri rejime ve dolayısıyla Milli Birlik Komitesi'ne son vermesiyle Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Komitesi üyesi oldu. ^ "Arşivlenmiş kopya"...

Selahattin í–zgür, 15 Ekim, 1925, 1961, 27 Mayıs 1960 Darbesi, Kayseri, Milli Birlik Komitesi, Siyasetçi, T.B.M.M. 12. Dönem, Türk, Türkiye
Muzaffer Yurdakuler
7 yıl önce

toplanarak askeri rejime ve dolayısıyla Milli Birlik Komitesi'ne son vermesiyle Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Komitesi üyesi oldu. Aynı zamanda 8 Nisan 1976...

Muzaffer Yurdakuler, 15 Ekim, 1915, 1961, 27 Mayıs 1960 Darbesi, Milli Birlik Komitesi, Siyasetçi, Sürmene, T.B.M.M. 12. Dönem, Türk
Azerbaycan Millî Olimpiyat Komitesi
3 yıl önce

Azerbaycan Millî Olimpiyat Komitesi (AzMOK, Azerice: Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsi), Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ne bağlı ve Azerbaycan'da Olimpiyat...

Necip San
7 yıl önce

23 Mart 1962 tarihine kadar bu görevde bulundu.[1] Kurucu Meclis Milli Birlik Komitesi Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı. ^ Devlet arşivlerinde...

Necip San, 1906, 1961, 1962, 23 Mart, 2 Kasım, Ahmet Cemil Serhadlı, Ahmet Demir, Alaaddin Yüksel, Ali Rıza Çevik, Biyografi
Nihat Reşat Belger
7 yıl önce

Genel Başkanlığı, IX. Dönem İstanbul Milletvekilliği, Kurucu Meclis Milli Birlik Komitesi Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 29 Eylül 1961) ile Sağlık ve Sosyal...

Nihat Reşat Belger, 1882, 1950, 1951, 1961, 19 Eylül, 22 Mayıs, 29 Eylül, 6 Ocak, 9 Mart, Adnan Menderes