Türkçe Bilgi: Necdet Koyutürk

Necdet Koyutürk, Türkçe Tangoların ilk bestecilerinden, söz yazarı, orkestra şefi ve aranjördür. Ülkemizde çok sesli müziğin kurucularındandır. Geliştirilmesi ve yayılması konusunda büyük çabalar sarfetmiştir.

1921 yılında Ankara’da doğdu. Babası İstiklal savaşı gazisi, Atatürk’ün silah arkadaşı Harita Binbaşısı Osman Saffet beydir. Haydarpaşa Lisesinden mezun oldu. 1950 yılında Mukaddes hanımla evlendi. Erdener (1951) ve Özdener (1956) isimli sanatını halen devam ettiren iki oğlu vardır. Erdener Koyutürk yorumcu ve besteci, söz yazarı olarak, Özdener Koyutürk orkestra şefi ve besteci olarak babalarından sonra tango müziğini devam ettirmektedirler.

Müzik hayatının başlangıcında çeşitli hocalardan dersler alarak ve kendi kendisinide yetiştirerek gelişen Koyutürk’ün Armoni hocası Demirhan Altuğ idi. Daha sonra Cemal Reşit Rey’den de feyiz alacaktı. 1949 yılından itibaren Istanbul Radyosunda kendi orkestrasıyla programlarına başladı. 1938 yılından itibaren besteciliğe yöneldi. Tangoya büyük ilgi duydu ve bestelerini Tango ağırlıklı olarak yapmaya başladı. Tangolarını bestelerken Batı müziği formunu, ülkemizin müzik anlayışıyla kaynaştırarak yeni bir sentez yarattı. Müziğimize özgü makamları ve melodi yapısını çağdaş müzik yapısı ve orkestrasyonuyla kaynaştırdı. Bu çalışmaları ile bugünkü popüler müziğimizin de temelini atan Koyutürk’ün bu çalışmaları halkımız tarafından çok tutuldu.

Necdet Koyutürk askerlik görevini yedek subay olarak Ankara’da yaptı. Vatani görevi sırasında ünlü PAPATYA Tangosunu besteledi. Sözleri de kendisine ait olan bu Tango birçok solist tarafından defalarca seslendirildi ve plak yapıldı. Papatya’nın ilk plağı 1948 yılında Türkiye ve İngiltere’de piyasaya çıkartıldı. Türkiye’nin yanısıra Avrupa ve Balkanlar ile Ortadoğu ülkelerinde de yayıldı, çalındı. Bu aynı zamanda ülkemiz dışında plakları yayınlanan ilk bestecimiz sıfatını da ona kazandırdı. Dört bestesini kapsayan iki plağı orijinal Columbia etiketiyle yurt dışında piyasaya çıktı.

Necdet Koyutürk bu yıllardan itibaren besteleri ve orkestrasıyla sanat hayatının zirvesine çıktı. Yurt içi ve yurt dışında eserleri yerli yabancı birçok solistler tarafından seslendirildi ve plakları yapıldı. 1959 yılında Dolmabahçe Sarayında Yugoslav Devlet başkanı Mareşal Tito’ya , Yunan kralına ve Küçük su kasrında Irak Kralı Faysal’a orkestrasıyla konserler verdi.

Başta Akordeon olmak üzere bir çok enstrümanı çalan Necdet Koyutürk, Istanbul ve Türkiye radyolarında otuz yıl kendi orkestrasıyla ve düzenlemeleriyle binden fazla program hazırladı ve yönetti. Koyutürk kendi eserlerinin yanı sıra diğer bestecilerimizin tangolarını da icra ederek onları da tango repertuarına kazandırdı. Yirmi kişilik pop ve tango orkestrasıyla kulaklara yeni soundlar yerleştirdi, bir ekol oldu ve yeni bir devir açtı. 1979 yılından T.R.T. kurumundan emekli oldu.

Necdet Koyutürk’ün Tangoları her devirde çeşitli sanatçılar tarafından söylenmektedir. Onun eserlerini Türkçe Tango söyleyen solistlerin yanı sıra Popüler müzik solistlerimiz ve hatta Türk Sanat müziği söyleyen bazı solistlerimizde severek seslendirmektedirler. Bu da onun eserlerinin ne kadar geniş bir yelpazeyi kapsadığı konusunda bir ışık vermektedir.

Sanat hayatı boyunca sayısız plaklar yapan Necdet Koyutürk’ün eserleri gelişen teknolojiye uygun olarak her devirde Taş plaktan başlamak üzere 45 lik, LP, Kaset, CD gibi şekillerde tekrar piyasaya sunulmaktadır. 1997 yılında da oğlu Erdener Koyutürk tarafından hayatını anlatan ve taş plaklardan alıntılarla tangolarını kapsayan Yaşayan Tango isimli bir kaset kitap piyasaya çıkartılarak yaşamı ölümsüzleştirildi. Ayrıca Necdet Koyutürk’ün eserlerinden mühim bir kısmını kapsayan Bir Ömür Tango, Pop Tango, Taş plaklarda tango adlı tamamı onun eserlerine ait üç tanede kaset ve cd si mevcuttur.

Necdet Koyutürk’ün kırk’a yakın eserleri arasında başta Papatya olmak üzere Dinle Sevgili, Rüzgar gibi geçti. Şüphe, Yıllar var ki, Yıldızlar düşerken, Seven bilir, Gözlerine bakarken(Tango-Serenad), Unutmak istiyorum, Özlediğim, Başbaşa kalınca, Beyaz Zambak , Bal çiçeği ve son tangosu Yalan olan yıllarım sayılabilir. Tango dışındaki eserleri arasında Seni özler şu gönlüm ( Balad) ile Ayrılık günü ve Aşk ateşi ( Vals), Gönül bir aşk arıyor (Latin) , Yalnızlar Rıhtımı (Bolero) tarzında besteleride bulunmakta.

Necdet Koyutürk film dünyasında da eserleri ve görüntüleriyle yer almıştır. Necdet Koyutürk 1953 de orkestrasıyla birlikte “Çalsın Sazlar, Oynasın Kızlar” adlı bir filmde de oynamıştır.1959 yılında “Yalnızlar Rıhtımı” filmine aynı ismi taşıyan Bolero tarzındaki bestesini hazırlamıştır.

Necdet Koyutürk’ün eserleri Taş plaklardan başlayarak 45 lik, Long-play kaset ve günümüzde CD ye kadar her devirde dilden dile dolaşmış ve süregelmiştir. Eserleri sayısız yapımlarla da ebedileşmiştir. Onun eserlerini seslendiren solistler arasında ise Celal İnce, Şecaattin Tanyerli, Yaşar Güvenir, Zehra Eren, Erdener Koyutürk gibi tango solistleriyle Popüler müziğimizden zamanımız sesleri Esin Engin, Fatoş Balkır, Nilüfer, Attila Atasoy, Neco, Nil Burak, Ömür Göksel, Gökben, Erol Büyükburç Yurt dışında Bulgar pop sanatçısı Lili İvanova, İsrailli solist Yaffa Yarkoni, Rusya da Niyazi Takizade orkestrası sayılabilir.

Necdet Koyutürk 19 Ekim 1988 tarihinde İstanbul da kalp yetmezliğinden vefat etti. Istanbul Zincirlikuyu kabristanına defnedildi.

Hazırlayan: Erdener KOYUTÜRK

Necdet Koyutürk

Pop Tango

Yalnızlar Rıhtımı (film)

Esmer Günler

Papatya (anlam ayrımı)

Nazan Öncel

19 Ekim

Şecaattin Tanyerli

28 Ekim