Nefrotoksinler nefrotoksisite oluşturan kimyasallardır.
Çoğu ilacın nefrotoksik etkisi böbrekle ilgili tedavi gören veya görmüş olan hastalarda dah çok ortaya çıkar. Bazı ilaçlar böbrek fonksiyonlarını birden çok şekilde etkiler.
Toksisite tipleri
Kardiyovasküler
- Genel: Diüretikler, Beta blokörler, vazodilator ajanlar
- Lokal: ACE inhibitörleri, siklosporin
Direk tübüler etki
- Proximal kıvrımlı tübül: Aminoglikozidler antibiyotikler (örneğin gentamisin), amfoterisin B, sisplatin, radyokontrast araçlar, immünglobulinler, mannitol
- Distal tübül: NSAİİler (örneğin aspirin, ibuprofen, diklofenak), ACE inhibitörleri, siklosporin, lityum tuzları, siklofosfamidler, amfoterisin B
- Tübüler blokaj: sülfonamidler, metotreksat, asiklovir, polietilen glikol
Akut doku iltihaplanması nefrit
- Beta-laktam antibiyotikler, vankomisin, rifampisin, sülfonamidler, siprofloksasin, NSAİİler, ranitidin, simetidine, furosemid, tiyazidler, fenitoin
Akut glomerulonefrit
diabetes insipidusun sebepleri
Diğer nefrotoksinler
- Ağır metaller enerji metabolizmasındaki enzimlerle etkileşirler.
- Aristoloşik asit - bazı bitkilerde ve daha tehlikeli olarak da bu bitkilerden elde edilen herbal ürünlerde bulunan bu maddenin insanlarda nefrotoksik etkisi olduğu gözlenmiştir.
Referanslar
- note|RCSED-AFR-Prevention Galley HF. ``Akut renal yetmezlik önlenebilir mi?`` J R Coll Surg Edinb 2000;45(1):44-50.
Kaynak
- İngilizce vikipediden çeviri