Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Ngc 1097

Kısaca: NGC 1097 Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal gökada. William Herschel tarafından 9 Ekim 1790 tarihinde keşfedilmiştir. NGC 1097 içerisinde SN 1992bd, SN 1999eu ve SN 2003B olmak üzere üç süpernova gözlenmiştir. ...devamı ☟

NGC 1097
NGC 1097

NGC 1097 Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal gökada. William Herschel tarafından 9 Ekim 1790 tarihinde keşfedilmiştir. NGC 1097 içerisinde SN 1992bd, SN 1999eu ve SN 2003B olmak üzere üç süpernova gözlenmiştir. Şili'de Avrupa Güney Gözlemevi'ne ait Çok Büyük Teleskop (VLT) ve girişimölçüm (interferometri) tekniğini kullanan gökbilimciler, güney gökküre'de 45 milyon ışık yılı uzaklıkta NGC 1097'nin merkezinde, maddenin dev kütleli bir karadeliğe nasıl düştüğünü belirlediler. Ocak (Fornax) takımyıldızındaki gökada, Aktif Gökada Çekirdeği (Active Galactic Nucleus – AGN) denen bir türün, görece küçük bir örneği. Bu türe ait gökadaların ışığının büyük kısmı, merkezlerinde aktif durumda bulunan dev kütleli bir karadeliğe düşen gaz ve yıldızların yaydığı ışınımdan kaynaklanıyor. NGC 1097 adlı gökadanın çekirdeğiyse görece küçük. Merkezdeki karadeliğin, türün daha görkemli örneklerinde görüldüğü gibi fazla gıda bulamadığı, dolayısıyla çevresindeki ışınımın ötekiler kadar güçlü olmadığı anlaşılıyor. Ama belki de bu sayede VLT, merkezdeki ışığın perdelenmesi tekniğini kullanarak, çevredeki gazın deliğe doğru sarmal yapılar halinde çekildiğini görüntüleyebilmiş. NGC 1097’nin çubuklu bir merkezi ve bunun içinde de yoğun yıldız oluşumunun görüldüğü belirgin bir halka var. Halkanın içinde de ana çubuğa neredeyse dik konumda ikinci bir çubuk görülüyor VLT’nin yeni görüntülerindeyse, 300 kadar yıldız oluşum bölgesi görülüyor. Bunlar, resimde beyaz noktacıklar halinde seçilebiliyor. Halkanın ortasında, küçük bir aktif çekirdek var. Ancak, gökadanın toplam ışığı görüntüyü belirsizleştiriyor ve dolayısıyla çekirdek ve yakın çevresinin detayları izlenemiyor. Görünümü netleştirmek için gökbilimciler, yıldız ışığını bastıracak bir maskeleme tekniği kullanmışlar. Sonuçta, merkezde parlak bir çekirdek, ama daha çok merkez bölgede toplanmış karmaşık lifsi yapılardan oluşan bir görüntü ortaya çıkmış. Bilgisayar modellemelerinin ortaya koyduğu yapıyla oluşan bu görüntüdeki lifler, sonunda AGN’ye yakıt sağlamak üzere merkeze doğru çökmekte olan soğuk toz ve gaz kütlelerini betimliyor. Gökbilimcilere göre bu sarmal lifler, en içteki 300 ışıkyılı genişliğindeki bölgede birbirleri üzerine kıvrılıyorlar. Bu da merkezde gerçekten dev kütleli bir karadeliğin varlığını kanıtlıyor. Ayrıca bakınız * Ocak kümesi * NGC 1300 * NGC 1232 Dış bağlantılar * NGC 1097 - The Galaxy with the Longest known Optical Jets * Antilhue-Chile: NGC 1097 in Fornax * Very Large Telescope observations of NGC 1097 * Astronomy Picture of the Day for 1 December 2006 *

Kaynaklar

Vikipedi