Nihad Sami, öğretmenliğinin yanısıra çeşitli kuruluşlarda da görev aldı. İstanbul Fetih Cemiyetine 1955’de üye oldu. 1958’de aynı cemiyete bağlı İstanbul Enstitüsünün ve Yahya Kemal’in ölümü üzerine yine aynı cemiyet bünyesinde kurulan Yahya Kemal Enstitüsünün müdürlüklerine seçildi. Milli Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser veÇağdaş Türk Yazarları komisyonlarında vazife aldı. Kubbealtı Cemiyetine bağlı olarak 1971 yılında çalışmağa başlayan Dil veEdebiyat Akademisinin edebiyat dalı başkanlığı ve aynı kuruluşun 1972’den itibaren yayımladığı Kubbealtı Akademi Mecmuası’nın müdürlüğünü yaptı. 13 Ağustos 1974’te İstanbul’da vefat etti. Mezarı Rumelihisarı’ndadır.
Edebiyat hayatına öğrencilik yıllarında başlayan Nihad Sami, bu devrede özellikle okul piyeslerinde başarılı oldu. Öğretmenliğinin ilk yıllarından itibaren Fuat Köprülü’nün tesirinde kalarak edebiyat tarihi araştırmalarına yöneldi. Birçok dergi, mecmua ve gazetede yazılar yazdı. Araştırmalara yöneldi. Yazı ve eserlerinde çok dikkatle seçilmiş kelimeler kullandı ve kendine mahsus bir sohbet üslubu meydana getirdi. Bu üslubu ile tarihimizi, kültür eserlerimizi ve özellikle dilimizi şuurlu bir çalışma ile tanıttı ve sevdirdi.
Eserleri
Nihad Sami Banarlı’nın en önemli eseri 1948’de yayımladığı Resimli Türk Edebiyat Tarihi’dir. Eserde destanlar devrinden zamanımıza kadar Türk Edebiyat tarihini bir bütün halinde ele almıştır. Eserini kendine has bir sohbet tarzıyla yazmıştır. Eseri genişleterek 1971’den itibaren fasiküller halinde yayınladı.Banarlı’nın diğer eserleri şunlardır: 1) Kızıl Çağlayan (1933), 2) Bir Yuvanın Şarkısı (1933), 3) Edebi Bilgiler (1940), 4) Türk Edebiyat Tarihi, Başlangıçtan Tanzimata Kadar (Hıfzı Tevfik Gönensay ile) (1940), 5) Namık Kemal ve Türk Osmanlı Milliyetçiliği (1947), 6) Metinlerle Türk Edebiyatı (1951), 7) MetinlerleEdebi Bilgiler (1950), 8) Yahya Kemal Yaşarken (1959), 9) Türkçenin Sırları (1972), 10) Büyük Nasyonel Sosyalistreler Mevlid ve Mevlid’de Milli Çizgiler (1962).