Robert Owen

Kısaca: Robert Owen, 14 Mayıs 1771'de, Newtown, Montgomeryshire'da doğdu. Dokuz yaşına kadar doğduğu şehirde eğitim gördü. On yaşındayken, bir kumaşçı dükkânına çırak olarak girdi, Manchester'a yerleşti. Keskin zekâsının sayesinde Manchester'da hızlıca yükseldi, ondokuz yaşındayken bir pamuk işleme fabrikasına idâreci oldu ve işi geliştirdi. Bu sektörde bir çok yeniliğe imza attı. 1794 yılında, Manchester'daki, Chorlton Twist Company isimli bir firmada ortak ve müdür oldu. ...devamı ☟

Robert Owen
Robert Owen

Robert Owen, (1771-1858) Galli reformcu ve sosyalist.

Robert Owen, 14 Mayıs 1771'de, Newtown, Montgomeryshire'da doğdu. Dokuz yaşına kadar doğduğu şehirde eğitim gördü. On yaşındayken, bir kumaşçı dükkanına çırak olarak girdi, Manchester'a yerleşti. Keskin zekasının sayesinde Manchester'da hızlıca yükseldi, ondokuz yaşındayken bir pamuk işleme fabrikasına idareci oldu ve işi geliştirdi. Bu sektörde bir çok yeniliğe imza attı. 1794 yılında, Manchester'daki, Chorlton Twist Company isimli bir firmada ortak ve müdür oldu. İş hayatında geçirdiği bu günler gelecekte fikirlerine büyük bir katkıda bulunacaktı, daha bu ilk zamanlarında bile işçilerle olan yakın ilişkileri ve onlara verdiği önem ile diğer idarecilerden ayrılıyordu.

Glasgow'a yaptığı bir seyahatte, New Lanark değirmenlerinin sahibini, David Dale'in kızıyla tanıştı ve aşık oldu. Ortaklarına bu firmayı satın almaları için ikna ettikten sonra, Glasgow'a taşındı ve evlendi. New Lanark değirmenlerinde çalışan insanların durumları dönemin standardlarına göre iyi olsa da, gerçeköi bir bakış açısıyla hiç de tatmin edici düzeyde değildi. Değirmenlerin yeni yöneticisi olan Owen işçilerin durumlarını düzeltmek için çeşitli geliştirmeler sundu.

Yeni fikirleri ve çalışmalarıyla büyük bir başarıyı da beraberinde getirmesine rağmen, bir masrafı de beraberinde getiriyordu. Bu yeni masraflardan rahatsız olan diğer ortaklar sorun çıkarmaya başlayınca Owen yeni bir firma açtı. 1813 yılında "A New View of Society, or Essays on the Principle of the Formation of the Human Character" isimli ilk eserinin ilk parçaları yayımlanmaya başladı. Bu eseri kişisel "insan karakteri" inancıyla yakından ilgiliydi. Owen hiçbir zaman dindar birisi olmamıştı ve kendince geliştirdiği bir insan fikri vardı. Ona göre insan karakteri, kendi kendisinin yapıtı olmaktan çok öte, çevre faktörlerin sonucu olarak ortaya çıkar. Bu çevre faktörlerini kişi belirleyemez, veya kontrol edemez. Aslında bu fikirler pek de kişisel sayılmazdı, bu tür ilkeler çok uzun yıllardır felsefenin içinde yer almıştı, yine de Owen bu fikirlerini hayatı boyu çok farklı konulara uygulayarak, yeni ve farklı sonuçlar elde etmiştir.

New Lanark'daki çalışmaları Avrupa çapında ilgi görmeye başlamıştı. Fabrika işletmeciliğinde sosyalizm fikirlerini, işbirliğini arttırıcı yönüyle işlemeye başladı. En başından beri onu farklı kılan özelliklerinden olan, "işçilerine eğitim sunma"yı çok daha geliştirerek devam ettirdi. Fabrikalarla ilgili kanun önerisine sıkı sıkı bağlı olmasına ve fabrika meselelerinin kanunlaştırılmasına gösterdiği büyük savunmaya rağmen, 1819'da ortaya çıkan Factory Act (Fabrika Kanunu) onu hiç de tatmin etmedi. Avrupa'nın ve İngiltere'nin bir çok önemli siyaset adamıyla görüştü, fikirlerini yaymak uğraşısı içindeydi. İş sektöründeki ortaya attığı tüm yenilikler etrafında ona saygı duyan büyük bir kitlenin oluşmasına neden oluyordu. New Lanark örnek bir işletme olarak geçiyor, sıklıkla bir çok farklı iş kolundan ve makamdan lider insanlar tarafından ziyaret ediliyordu.

New Lanark'ta yarattığı komünel sistemi yaymak için uğraşmaya başladı. Ona göre fakirliğe ve işçi sorunlarına tek çözüm onun bi filantropist, sosyalist reformlarından geçiyordu. Ayrıca ziraat alanında kooperatifçiliğin kurulması için de çaba sarf ediyordu. İşletmecilik üzerine yaptığı planlar, belki de filantropist yanları yüzünden büyük bir ilgiyle karşılandı. Bir sosyal reformist olarak yolu açılmış gibiydi, Londra'da düzenlenen büyük bir mitingte her türlü dine ve dinsel forma olan karşıtlığını ve nefretini açıkça deklare edince toplumun ona bakış açısı değişti. Çoğunluğu muhafazakar olan halk nezlindeki popüleritesi düştü, elit çevrelerde de ona olan ilgi azaldı. Yine de bunlar Owen'ın fikirlerini ve özgüvenini olumsuz etkilemedi, o hala gittiği yola sonsuz bir inanç besliyor, kendine ve fikirlerine fazlasıyla güveniyordu.

Komünel işletmecilik fikirlerini Amerika'da, New Harmony - Indiana'da gerçekleştirebilme şansı edindi. İki yıllık bir denemeden sonra işler yolunda gitmedi ve sonlandırıldı. Bu sıralarda sıkı taraftarı ve öğrencisi Abram Combe de benzer bir proje almış ve sonuç yine hüsran olmuştu.

1828'de, ortaklarıyla arasında uzunca bir süredir devam eden çekişme ve gerilim yüzünden New Lanark ile olan tüm bağlarını koparttı. Amerika'dan Londra'ya döndüğünde sosyalist fikirlerinin kampanyasına kaldığı yerden devam etti. Sonraki yıllarda devam ettiği seküler ve sosyalist kampanya özellikle işçi kesiminden ilgi gördü. Bu sıralarda bazı komünel işletme ve yapılanma denemelerinde yer aldı. Bu denemelerden sadece bir tanesi bir süre başarı sağlayabildi.

Owen'ın önemli bir yere sahip olduğu sosyalist akımlar sayesinde 1830'larda İngiltere'deki ilk işçi sendikaları ve ticaret odaları kurulmaya başladı. Owen'ın sosyal reformcu yaklaşımı, işçi teşkilatlandırılması ile ilgili fikirleri Owenizm olarak anılır. Daha küçük yaşlardan beri din fikrine ve dini inanışlara karşıt olsa ve nefret duysa da, hayatının sonlarına doğru büyük bir tinselcilik (spiritualizm) taraftarı olmuştur.

17 Kasım 1858 yılında, Newtown'da ölmüştür.

Başlıca Eserleri

*the New View of Society

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Robert Owen Resimleri

Clive Owen
6 yıl önce

Clive Owen (d. 3 Ekim 1964), İngiliz oyuncu. Owen İngiltere'nin Coventry şehrinde 5 erkek çocuğun 4.sü olarak doğdu. 3 yaşına geldiğinde babası evi terk...

Clive Owen, 1964, 3 Ekim, Akademi í–dülleri, Allmovie, Altın Küre, BAFTA, BAFTA En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu í–dülü, Beyazperde, Brokeback Mountain, Children of Men
Owen Wilson
3 yıl önce

itibarıyla kızıyla hâlen tanışmamıştır. Sinema portali IMDb'de Owen Wilson People.com'da Owen Wilson (İngilizce) ^ "Today in history: November 18 - US news...

Owen Wilson, 18 Kasım, 1968, Aktris, Aktör
Robert FitzRoy
3 yıl önce

Portsmouth'e ertesi yıl ise Kraliyet Donanması'na girdi. 14 yaşında HMS Owen Glendower fırkateynine gönüllü öğrenci olarak bindi. Bu gemiyle 1820'lerin...

Robert FitzRoy, 1805, 1826, 1831, 1836, 1843, 1845, 1865, 30 Nisan, 5 Temmuz, Amiral
Günah Şehri
6 yıl önce

Rourke) onun tek aşkının ölümünün intikamını almak niyetindedir. Dwight (Clive Owen) çözmek için sorunları olan bir özel dedektifdir. Hartigan (Bruce Willis)...

Gosford Parkı
6 yıl önce

Northam, Bob Balaban, Ryan Phillippe, Stephen Fry, Kelly Macdonald, Clive Owen, Helen Mirren, Eileen Atkins, Emily Watson, Camilla Rutherford, Tom Hollander...

Gosford Parkı, Akademi í–dülleri, BAFTA En İyi Film í–dülü, Billy Elliot, Clive Owen, En İyi Film Akademi í–dülü, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi í–dülü, En İyi Yönetmen Altın Küre í–dülü, En İyi í–zgün Senaryo Akademi í–dülü, Helen Mirren, IMDb
Türlerin transmutasyonu
6 yıl önce

vardır. Dönemin bilim dünyasının etkili isimlerinden Georges Cuvier, Richard Owen ve Charles Lyell bu ilk dönem evrim teorilerine şiddetli bir şekilde karşı...

1971 Wimbledon Tenis Turnuvası
6 yıl önce

Margaret Court, 6-3, 6-2 Billie Jean King / Owen Davidson kaz. Margaret Court / Marty Riessen, 3-6, 6-2, 15-13 Robert Kreiss kaz. Stephen Warboys, 2-6, 6-4...

Skylab 3
6 yıl önce

Skylab projesinin 3. ayağıdır. Alan Bean (2), Komutan Jack Lousma (1), Pilot Owen Garriott (1), Bilim pilotu *Parantez içindeki rakamlar, personelin bu uçuşa...

Skylab 3, Apollo 1, Apollo 10, Apollo 11, Apollo 12, Apollo 13, Apollo 14, Apollo 15, Apollo 16, Apollo 17, Apollo 7