Türkçe Bilgi: Sveti Stefan Kilisesi

Bulgar Sveti Stefan Kilisesi, (Bulgarca: Свети Стефан, Sveti Stefan), İstanbul, Fatih'te, Balat'la Fener semtleri arasında Haliç kıyısında yer alan, Bulgar Eksarhhanesi'ne bağlı kilise. Mimari Apsis cephesi, Haliç boyunca uzanan Balat Vapur İskelesi Caddesi'ne, giriş cephesi ise buna paralel olan Mürsel Paşa Caddesi'ne bakmaktadır. En ilginç yanı tümüyle demir malzemeden ve prefabrik olarak yapılmış olmasıdır. Planı, uzunlamasına kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda, Haliç kıyısına dik konumda, üç nefli bir bazilikadır. Bu plan 3 m'lik bir aks sistemine yerleştirilmiştir. Yan neflerin genişliği 1 aks (3 m), orta nefin genişliği 2 aks (6 m) tutulmuştur. Kilisenin dikdörtgen biçimindeki kütlesinin güneybatı ucunda, orta nef yarım aks boyu (1.5 m) çıkıntı yaparak giriş bölümünü, kuzeydoğu ucunda da 1 aks boyu (3 m) çıkıntı yaparak yarım sekizgen biçimindeki apsisi oluşturur. Transept de orta nef gibi 2 aks genişliğindedir ve uçları iki yanda ana kütelden yarımşar aks boyu dışa taşar. Böylece yapının uzunluğu 10.5 aks boyu, eni ise nefler hizasında 4, transept hizasında da 5 aks boyu olmaktadır. Kilisenin ibadet mekanı, toprak düzeyinden 0.9 m yükselen bir bodrum katın üstünde yer alır. Buraya güneybatıdaki ana girişten başka, her iki yan cephede de ikişer tane yan kapı açılır. İbadet mekanını apsis bölümünden ayıran, üzeri altın yaldızlı, görkemli ahşap ikonastasis, yapıdaki demirden olmayan sözü edilebilecek tek öğedir. Giriş bölümünün ve iki yan nefin üstünde "U" biçiminde bir galeri katı vardır; buraya girişin iki yanında, yan neflerin dibinde yer alan birer merdivenle ulaşılır. Galerinin üzeri çapraz tonozlarla, orta nefle transeptin üzeri ise yarım silindir biçimindeki birer beşik tonozla örtülüdür. Beşik tonozların içi, Rönesans döneminde yapılmış birçok kilisede görüldüğü gibi kare biçimli kasetlerle kaplıdır. Galerinin, girişin üstüne gelen orta bölümü koro yeridir. Koro yerinin üzerinde yükselen çan kulesine köşedeki bir döner merdivenle çıkılır. Kulede bulunan çeşitli büyüklükteki altı çanın üzerinde, Sveti Stefan Kilisesi için Rusya'daki Yaroslavl kentinde döküldükleri yazılıdır. Yapının taşıyıcı iskeleti çelik profillerden oluşturulmuş, sonra üzeri sac ve döküm levhalarla kaplanmıştır. Pencere doğramaları, kapı ve pencereleri çevreleyen süsler, dış cephe boyunca her aksı belirtecek biçimde düzenlenmiş pilastrların kompozit başlıkları, pencere kenarlarındaki sütunları taşıyan konsollar, bütün yapıyı saçak hizasında dolanan silmelerin arasındaki eski çelenk motifleri dökümdendir. Bütün parçalar birbirine civata-somun ve perçinle ya da kaynaklanarak birleştirilmiştir. Üslup açısından yer yer neogotik, yer yer de neobarok öğeler içeren yapı, yapıldığı dönemde Avrupa'da çok yaygın olan tarihselci (historisist) mimarlık doğrultusunda, seçmeci (eklektik) bir anlayışla biçimlendirilmiştir. Kaynaklar * Hasan Kuruyazıcı - Mete Tapan, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 7, s. 44-45 (1994) Dış bağlantılar * Demir Kilise "Sveti Stefan" - svetistephan.com * Благовеста Иванова. Църквата "Св. Стефан" край Златния рог и нейните събратя * Благовеста Иванова, Ради Ганев. "Желязото" и стоманата в храма "Св. Стефан" в Истанбул * Благовеста Иванова. Неосъщественият каменен храм "Св. Троица" на брега на Златния рог и архитектите Фосати * Благовеста Иванова. Българските старини в Цариград * Blagovesta Ivanova, Radi Ganev, Milosh Drdacky. Architectural, Material and Damage Survey of the Bulgarian Metal Church of St. Stefan in Istanbul * Stephan ( Bulgar ) Kilisesi, ibb.gov.tr, erişim 14 Mart 2013

Kaynaklar

Vikipedi

Sveti Stefan Kilisesi

Sveti Stefan Kilisesi Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar