Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Türleşme

Kısaca: Türleşme yeni biyolojik türlerin oluştuğu evrimsel süreçtir. Doğal türleşmenin dört tipi vardır, türleşen toplulukların coğrafi olarak birbirlerinden coğrafi olarak ne kadar izole olduklarına bağlı olarak: allopatrik, peripatrik, parapatrik ve simpatrik. ...devamı ☟

Türleşme
Türleşme

Türleşme yeni biyolojik türlerin oluştuğu evrimsel süreçtir.

Doğal türleşme

nin dört tipi vardır, türleşen toplulukların coğrafi olarak birbirlerinden coğrafi olarak ne kadar izole olduklarına bağlı olarak: allopatrik, peripatrik, parapatrik ve simpatrik. Türleşme yapay olarak da sağlanabilir, hayvan ıslahı veya laboratuvar yöntemleri yoluyla. Türleşme mekanizmalarına örnekler aşağıda verilmiştir. Observed Instances of Speciation by Joseph Boxhorn. Erişim tarihi 28 October 2006. Doğal türleşme Allopatrik türleşmede, bir topluluk coğrafi olarak birbirinden izole olmuş iki "alopatrik" topluluğa bölünür. Bu izole topluluklar (a) farklı seçici baskıları maruz kaldıkları veya (b) genetik sürüklenme sonucu, genotipik veya fenotipik farklılaşmaya uğrarlar. Bu topluluklar bir araya gelince o kadar evrimleşmiş olurlar ki artık birbirleriyle çiftleşemezler ve gen alış verişi yapamazlar. Peripatrik türleşmede bir ana topluluğun çevresinde oluşan izole küçük toplulukların ana toplulukla gen alışverişi engellenir. Bu, kurucu etkisi (İng. founder effect) ile açıklanır, zira küçük topluluklar çoğu zaman genetik daralmalardan geçerek oluşurlar. Peripatrik türleşmede genetik sürüklenme önemli bir rol oynar. Parapatrik türleşmede ıraksayan iki topluluğn bölgeleri farklı olmakla beraber kısmen örtüşürler. Coğrafi şartlar sınırlı bir ayrışma sağlar, dolayıyla iki topluluktan bireyler ara sıra birbiriyle temas kurabilir. Ancak heterozigotların düşük uyumu yüzünden iki topluluğun birbiriyle çiftleşmemesini avantajlı kılacak davranışlar veya mekanizmalar seçilime uğrar. Simpatrik türleşmede, aynı yerde yaşıyan bir türün bireyleri iki tür olarak birbirinden ıraksar. Böyle bir mekanizmanın varlığı yakın zamana kadar tartışmalı olmakla beraber artık bunun örnekleri bulunmuştur. Belli bir özelliğin (örneğin agız büyüklüğü) aşırı küçük veya aşırı büyük olması, ortalama büyüklükte olmasından daha avantajlı ise ve bu aşırı özelliğe sahip olanlar kendilerine benzer olanlarla çiftleşmeyi tercih ederse, zaman içinde bu iki alt topluluk iki tür olarak evrimleşebilir. Poliploidizasyon yoluyla türleşme, simpatrinin bir diğer yoludur. Aynı ortamda yaşayan bireylerden bazılarında kromozom sayısının topluca artması (örneğin diploit iken triploit olmak) sonucu, çoğunluğu oluşturan diploit bireyler ile poliploid azınlık arasında üreme izolasyonu meydana gelebilir.

Kaynakça

}

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Allopatrik türleşme
3 yıl önce

Allopatrik türleşme (Antik Yunanca: "allos": diğer + "patrida": vatan, yurt) veya coğrafi türleşme (ayrıyurtlu türleşme); aynı türün biyolojik popülasyonu...
Parapatrik türleşme
3 yıl önce

boyunca parapatrik türleşme denilen bir sürecin oluşmasına ve kardeş türlerin türleşmesine yol açar. Parapatrik türleşme türleşmenin başka bir şekli olup...
Peripatrik türleşme
7 yıl önce

peripartik türleşmenin bir sonucudur. Peripatrik türleşme veya dış kenarlı türleşme evrim yoluyla yeni türlerin oluştuğu bir türleşme şeklidir. Bu türleşme şeklinde...
Simpatrik türleşme
7 yıl önce

Simpatrik türleşme, aynı coğrafi bölgede yaşayan tek bir atasal türden yeni türlerin evrilerek oluştuğu süreçtir. Simpatrik ve simpatri terimleri, evrimsel...
Hibrit türleşmesi
3 yıl önce

Hibrit türleşmesi veya melez türleşme, birbirleriyle yakın akraba olan iki farklı tür arasında melezleme veya hibritleşmenin farklı bir fenotiplerin ortaya...
Makro evrim
7 yıl önce

 Ancak, türleşme aynı zamanda makroevrimsel bir özelliğe sahiptir, çünkü tür seçiliminin üzerinde çalıştığı türler arası çeşitlilik üretir. Türleşmenin bir...
Simpatri
3 yıl önce

ayrılan ve ortak bir dizi paylaşan bir nüfus, simpatrik türleşme örneği teşkil etmektedir. Bu türleşme, melez yavruların kayatta kalabilmesini ve çoğalabilmesini...
Adaptif Radyasyon
7 yıl önce

hizmet eden olayı tanımlayan terim. Bu süreç, son bir atadan başlayarak türleşmeye ve canlı organizmaların farklı çevre şartlarında ve yaşam ortamlarında...