Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Tel (Müzik)

Kısaca: tel, telli çalgılara takılan, doğal veya yapay liflerden ya da metalden üretilmiş, ince uzun malzemelerdir. ...devamı ☟

tel, telli çalgılara takılan, doğal veya yapay liflerden ya da metalden üretilmiş, ince uzun malzemelerdir. Çalgılara takılan teller belli gerimlere gerdirilirler ve vurmak, çekmek ya da üzerlerinde yay gezdirmekle titreştirilerek ses çıkarmaları sağlanır. Müzik tarihinin ilk dönemleri boyunca çalgılarda en çok kullanılan tel çeşidi hayvan bağırsaklarından yapılanlar olmuştur. Gene ilk dönemlerde, ipek ve at kılından üretilmiş tellerin kullanıldığına ilişkin kanıtlar da vardır ancak bu oldukça nadirdir. 1940'lı yılların sonuna doğru yine bağırsak ve çelik teller sık kullanılmıştır. Ancak günümüzde, çoğu modern telli çalgıda çelik, naylon ya da başka sentetik maddelerden üretilmiş teller kullanılır. Bağırsak teller Bağırsak tellerin geçmişi eski Yunan'a dayanır. Genellikle koyun, bazen de boğa bağırsağı tercih edilse de dünyanın farklı bölgelerinde başka hayvanların bağırsakları da kullanılmıştır. Tellerin kedi bağırsağından yapıldığına ilişkin yaygın bir kanı vardır ancak, bu hiçbir zaman doğru olmamıştır.

Bağırsak teller

in üretilmesi, kas ve zarlar bağırsağın yapısındaki liflerden tamamen ayrılana kadar bağırsağın arka arkaya ıslatılıp kurutulmasını içeren karmaşık bir işleme dayanır. Elde edilen lifler, üzerlerindeki çıkıntılardan arındırılmak için cilalanır ve sonra birbirlerine sarılarak teller elde edilir. İnce tellerde ikişer-üçer adet bağırsak lifi bulunurken, bir kalın tel 120'ye ulaşan sayılarda liften oluşabilir. Bu şekilde oluşturulan teller, korunmaları için yağla kaplanır. 16. yüzyıl civarında, bas perdeden sesleri çıkaran kalın telleri korumak için onları gümüş tellerle sarma tekniği geliştirilmiş ve bu şekilde kitlelerinin azaltılması sağlanmıştır. Günümüzdeki bağırsak tellerin de çoğunda, telin merkezindeki bağırsak dıştan metal malzeme ile sarılmıştır.

Bağırsak teller

oldukça kırılgandırlar ve kolayca kopabilirler. Ayrıca, sıcaklık ve nem değişimlerine de çok hassastırlar ve akortlarının korunması daha zordur. Buna mukabil, Barok ve daha erken dönem müziklerini icra edenler, o dönemlere özgü seslere olabildiğince sadık kalabilmek için, bağırsak teller kullanmayı tercih ederler. Bu tellerin karmaşık üst tonlardan oluşan zengin ve sıcak sesleri vardır.

Kaynaklar

Kaynaklar

Vikipedi