Topkapı 1964 ABD yapımı bir serüven filmidir. Özgün adı Topkapi şeklinde yazılmaktadır. Film, Türkiye'de ilk kez 1965 yılında İstanbul Beyoğlunda Yeni Ar (Sonradan Sinepop) ve Şan sinemalarında gösterime girmişti.}
Senaryosunu casus romanları yazarı Eric Ambler'ın 1962 tarihli The Light of Day adlı romanından Monja Danischewsky'nin uyarlayıp yazdığı filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini Jules Dassin yapmış, önemli rollerinde Melina Mercouri, Peter Ustinov, Maximilian Schell, Robert Morley ve Akim Tamiroff oynamıştır. Ege Ernart, Senih Orkan ve Danyal Topatan gibi Türk sinemasından oyuncuların da yer aldığı filmin müziklerini Manos Hatzidakis yapmıştır. Jules Dassin'in filmde küçük bir de rolü vardır (Türk polis memuru rolünde)
Eric Ambler'ın romanı Türkiye'de 1963 yılında Gün Işığı adıyla yayımlanmıştı.
Dış mekan çekimlerinin tamamının İstanbul'da gerçekleştirildiği filmde, uluslararası bir hırsızlık çetesinin Topkapı Sarayı Müzesi'nden kıymetli bir hançeri çalmak üzere geliştirdikleri zekice soygun planını uygulamaya koyarken, onların silah kaçakçısı ve suikastçı olduklarını düşünen Türk istihbaratı ile aralarındaki kedi fare oyunu anlatılmaktadır.
Peter Ustinov, Arthur Simpson rolüyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanmıştı. Ustinov ve Melina Mercouri aynı zamanda Altın Küre ödüllerine de aday gösterilmişlerdi.
Özet
} Küçük bir üçkağıtçı olan Arthur Simpson (Peter Ustinov) biraz para kazanabilmek için, uluslararası çapta mücevher hırsızlığı yapan bir çetenin işini almak zorunda kalır; Görevi çeteye ait bir otomobili Yunanistan'dan Türkiye'ye geçirmektir. Çete İstanbul'daki Topkapı Sarayı'nda bulunan çok değerli bir hançeri çalmayı planlamaktadır. Başlarda soygundan haberi olmayan Simpson, istemeden de olsa çete ile işbirliğine mecbur kalır. Türk İstihbaratı ise ülkeye silah sokulduğundan ve sonuçta ülkeyi kargaşaya sürükleyebilecek bir suikast yapılacağından kuşkulanarak çeteyi takibe alır, bir yandan da Simpson'ı işbirliğine zorlayarak çetenin içinden bilgi sağlamaya çalışır. }Oyuncu Kadrosu
| Aktör/Aktrist | Rolü |
|---|---|
| Melina Mercouri >| Elizabeth Lipp | |
| Peter Ustinov >| Arthur Simon Simpson | |
| Maximilian Schell >| Walter Harper | |
| Robert Morley >| Cedric Page | |
| Akim Tamiroff >| Aşçı Gerven | |
| Ege Ernart >| Binbaşı Ali Tufan,Türk Emniyet Amiri | |
| Senih Orkan >| Sivil polis | |
| Ahmet Danyal Topatan >| Sivil polis | |
| Joseph Dassin >| Joseph | |
| | Hans Fisher | |
| | Giulio | |
| | Harback | |
| Jules Dassin >| Türk polis memuru |
Filmin Müziği
- Filmin müziğini ünlü Yunanlı besteci Manos Hatzidakis yapmıştı. Hatzidakis aynı yıl (1964) Metin Erksan'ın Susuz Yaz filminin de müziğini yapmıştı. 1984'te Peter Ustinov'un hem yönetip hem başrolünü oynadığı,Yaşar Kemal'in eseri Memed My Hawk (İnce Memed)'in de orijinal müzikleri Hatzidakis'e aittir. IMDb 'de ilgili refrans
Film Hakkında Notlar
- 1965 yılında "Arthur Simpson" rolü ile Peter Ustinov "En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü" nü aldı.
- Filmin dış sahneleri İstanbul'da gerçek tarihi mekanlarda çekilirken iç sahneleri Fransa 'da Studios de Boulogne, Boulogne-Billancourt, Hauts-de-Seine 'de çekilmiştir.
- Topkapı filmi, çevrilmesinin üzerinden kırk yıldan fazla zaman geçmesine rağmen anketlerde hala tüm zamanların en güzel serüven filmleri arasında yer almaktadır. Türk makamları zamanında filmin çekimine çok güçlü bir destek vermişti. Zaten filmde Türkiye ve Türklere yönelik olumlu mesajların çokluğu, tarihi mekanların bolca kullanılması, çok uluslu ünlü bir kadro, filmin bir nevi kültürel propaganda aracı olarak uluslararası kamuoyunda hala Türkiye'yi tanıtabilmedeki başarısını sağlamaktaki sırrını açıklıyor.[4]
- Elizabeth Lipp rolünde izlediğimiz Melina Mercouri ile bu filmin yönetmeni Jules Dassin 1966 yılında evlendiler ve 1994'te Mercouri'nin ölümüne kadar evli kaldılar. Jules Dassin 31 Mart 2008'de öldü.
- Melina Mercouri 1977 'de Yunanistan Parlamento suna seçildi ve Kültür Bakanlığı da yaptı. IMDb biography
- Filmde kullanılan orijinal fikirler yıllar sonra Impossible (Görevimiz Tehlike) serisine esin kaynağı olmuştur. e-filmcritic.com
- Joseph rolündeki Joseph Dassin (1938-1980) ,Jules Dassin 'in oğludur ve Fransa'da çok ünlü bir şarkıcıdır."Bip Bip", "L'Etíé Indien" and "Aux Champs-íˆlysíées" gibi şarkılarla tanınır.
- 1952 yılında Yönetmen Edward Dmytryk 'in adını vermesi üzerine, Jules Dassin de birçok sanatçı ile beraber "Amerikan Aleyhtarı Aktiviteleri Soruşturma Komisyonu"(HUAC) 'nda soruşturmaya uğradı. İsmi kara liste 'ye alınınca Fransa 'ya göçmek zorunda kaldı. Ama orada Amerika'da olduğundan çok daha fazla ün kazanacaktı.
