virgül
Türkçe virgül kelimesinin İngilizce karşılığı.n. comma, virgule
Virgül kelimesi Fransızca kökenlidir. TDK sözlüğüne göre, "Yazılı cümlelerde birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime grupları arasına konulan, kısa bir durmayı göstermek için kullanılan noktalama işareti"dir}. "," ile gösterilir. Eski Türkçe'de, "aralık, ara, kesinti" anlamlarına gelen fasıla sözcüğü bu noktalama işareti için, virgül anlamında kullanılırdı. (bkz. Kamus-ı Türki)
Türkçe'de Kullanımı
* Eş görevli sözcükleri ayırır. Cümlede eş görevli olarak bulunan özneler, sıfatlar, adıllar, nesneler, tümleçler, yüklemler, sıfat ve ad tamlamaları virgülle ayrılır.- Eş görevli özneler: Bütün polisler, bekçiler, askerler hırsızın peşine düşmüştü.
- Eş görevli adıllar: Ben, sen, o yok; biz varız.
- Eş görevli nesneler: Otobüsü durduran askerler erkekleri, kadınları, çocukları aradılar.
- Eş görevli tümleçler:Evde, okulda, yolda, heryerde seni düşünüyorum.
- Eş görevli yüklemler: Geldim, gördüm, yendim.
- Eş görevli sözcük öbekleri:
- Eş görevli sıfat tamlamaları: Uzun saçlı, yeşil gözlü, genç ve güzel kız bana el salladı.
- Eş Görevli isim tamlamaları: Küçüçük odaya annemin bavullarını, benim bilgisayarımı, babamın tamir aletlerini yerleştirdik.
- Eş görevli ikilemeler:Sıcak bir yaz gününde sokaklar tıklım tıklım, yollar büklüm büklüm, düşüncelerimse düğüm düğümdü.
- Sıralı cümleleri, bileşik cümlelerde bulunan yan cümleleri, ara cümleleri ve ara sözleri ayırmak için virgül kullanılır.
- Sıralı cümleler: Akşam eve geldik, yemeğimizi yedik, uyuduk.
- Yan cümleler: Sen her istediğini yaparsan, başın belaya girer.
- Ara cümleler:Çalışmak, emin ol, dünyada en yararlı şeydir.
- Ara sözler: İnsanlar, hiç şüphesiz, dünyanın en akıllı ama aynı zamanda en aptal yaratıklarıdır.
- Virgül, uzun cümlelerde yüklemden düşmüş özneleri ayırır: Yöneticiler, mantıklı bir cesarete sahip olmazlarsa, çekingen ve korkak tutumlarıyla hiçbir ilerleme kaydedemezler.
- Kısa cümlelerde özne ile cümledeki diğer ögelerin birbirine karışması durumunda özneden sonra virgül konur: Hırsız, avukatın odasındaki kitaplara hiç dokunmamış./ Bu, adama büyük ün kazandırmıştı.
- Birini çağırırken seslenmelerden, hitaplardan sonra kullanılır: Erdal, buraya gelir misin?
- Mektuplarda veya yazışmalarda hitaplardan sonra kullanılır: Sevgili anne,/ Sevgili Erdoğan, Ankara Üniversitesi Rektörlüğüne,
- Anlama canlılık katmak için tekrarlanan sözcük ve sözcük öbeklerinden sonra virgül kullanılır: Akşam, yine akşam, yine akşam.../Anneciğim, canım anneciğim, sevgili anneciğim sakın beni yalnız bırakma.
Kaynakça
* TDK Güncel Türkçe Sözlük- Türkçe Dilbilgisi, Mehmet Hengirmen,2005
- Ana Hatlarıyla Türk Grameri, Tahsin Banguoğlu, 1940
- Türk Dilbilgisi, H. Dizdaroğlu, 1976
İdilnaz - 4 yıl önce