Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

X Inaktivasyonu

Kısaca: X inaktivasyonu, dişi memeli hücrelerinde iki adet bulunan X kromozomlarından birinin inaktive edilmesi işlemi. İnaktive edilecek X kromozomu, baskılayıcı heterokromatin ile paketlenerek, bu kromozomun üzerinde bulunan genlerin ifade edilmesi önlenir. Böylece, sadece bir X kromozomuna sahip erkeklerle, iki X kromozomuna sahip dişiler arasındaki X kromozomu dengesi sağlanmış olur. İnsan ve fare gibi gelişmiş memelilerde, inaktive edilecek kromozomun seçimi rasgele yapılır ve inaktive edilmiş X kr ...devamı ☟

X inaktivasyonu, dişi memeli hücrelerinde iki adet bulunan X kromozomından birinin inaktive edilmesi işlemi. İnaktive edilecek X kromozomu, baskılayıcı heterokromatin ile paketlenerek, bu kromozomun üzerinde bulunan genlerin ifade edilmesi önlenir. Böylece, sadece bir X kromozomuna sahip erkeklerle, iki X kromozomuna sahip dişiler arasındaki X kromozomu dengesi sağlanmış olur. İnsan ve fare gibi gelişmiş memelilerde, inaktive edilecek kromozomun seçimi rasgele yapılır ve inaktive edilmiş X kromozomu, içinde bulunduğu hücrenin yaşamı boyunca inaktif olarak kalır. Detaylı açıklama İnsanda dişi bireyler 2 tane X kromozomu taşırlar. Bu durumda her genin iki kopyasını bulundururlar. Erkekte ise bu kromozom 1 adet olduğundan, her genin tek kopyası olacaktır. Bu durumun Y için istisnası mevcuttur: :a) 9 adet psödootozomal gen :b) 9 adet house-keeping genleri X üzerindeki diğer yüzlerce gen düşünüldüğünde, erkek bireyler dezavantajlı mıdır? Hayır. Çünkü dişiler bulundurdukları X'lerden birisini her hücrede inaktif hale getirirler. Bu kromozomlar interfaz evresinde Barr Cisimciği ya da Davul Tokmağı Kromozomu adı verilen yapılar halinde görülürler. Barr cisimciğinin koyu renkli hali, bu yapının inaktif olduğunun işaretidir. İnaktivasyon, erken embriyonik evrede gerçekleşir. Bir hücrede hangi kromozomun inaktif hale geçeceği birçok organizmada tamamen şansa bağlıdır (Kangurularda bu durum istisnaidir ve daima babadan gelen X inaktive olur). Bir hücrede, X kromozomlarından biri inaktive olduğunda, artık bu hücrenin tüm oğul hücrelerinde de aynı X kromozomu inaktive olur. Bu durumda, farklı etkilere sahip gen içeriği taşıyan klonlar oluşacaktır. Bu da mozaik durumuna imkan verecektir. Kedilerde X inaktivasyonuna katılacak kromozom, dokularda farklılık gösterebilir. Bu durumda bireyin kürk renginde mozaik görünüm ortaya çıkabilir. Çünkü kürk rengi, X'e bağlı olarak kalıtılır. Tekir kedilerin tümü bu durumu sergiler. İnsanda embriyonik evrede; hangi hücrede, hangi X'in (babadan ya da anneden gelen) inaktive olacağı tamamen şansa bağlıdır. X inaktivasyonu mekanizması * İnaktivasyondan önce; hücre öncelikle X kromozomlarını sayar. * 2'den fazla X saydığında bir tanesi hariç diğerlerinin üzerine moleküler bir işaret koyar (Blok edici faktör / BF). * Daha sonra, X'in merkezindeki XIC geni tarafından yapılan XIST RNA yapılır. Bu RNA, DNA'ya bağlanan bir RNA'dır ve XIC'nin bulunduğu merkezden itibaren başlayarak tüm kromozom üzerine bağlanır. * Ardından DNA histonlarında metilasyon, hipoadenilasyon gibi heterokromatinleştirme işlemleri yapılır ve kromozom inaktifleştirilir.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

X (anlam ayrımı)
7 yıl önce

şarkıdır. X - iki eşey kromozomundan biridir. X kromozomu inaktivasyonu Cardiac Syndrome X - bir kalp hastalığıdır X Pencere Sistemi - GNU/Linux ve Unix benzeri...
Epigenetik
3 yıl önce

epigenetik mekanizma mevcuttur. Bu olguların başlıcaları şunlardır: X kromozomu inaktivasyonu, Genomik imprinting, Paramütasyon, Floral simetri, Farelerde agouti...
RNA
3 yıl önce

gametogenezde rol oynadıkları düşünülmektedir. Dişi hayvanlarda görülen X kromozom inaktivasyonu, X kromozomlarından birini kaplayarak onu inaktive eden Xist adlı...

RNA, Adenin, Azot, DNA, Guanin, Hücre biyolojisi, Nükleotid, Protein sentezi, Riboz, Ribozom, Sitozin
DNA Metilasyonu
3 yıl önce

DNA metilasyonu normal gelişim için gereklidir ve imprinting, X-kromozomu inaktivasyonu, tekrar elemanlarının baskılanması ve karsinogenez ile ilişkilidir...
DNA
3 yıl önce

Örneğin, sitozin metilasyonu ile 5-metilsitozin meydana gelir, bu X kromozomu inaktivasyonu için önemlidir. Ortalama metilasyon düzeyi canlıdan canlıya fark...

DNA, Ribozom, TRNA, Amino asit, Timin, Urasil, RNA, MRNA, Protein, DNA'nın çoğalması, Nükleotid, Hücre, Hücre bölünmesi, Ökaryot, Prokaryot
Glutamik asit
3 yıl önce

gelişim açısından önemlidir. Sinaptik bağlantıdaki aktivitiesi reseptörün inaktivasyonu ve glutamat geri alımıyla dikkatli bir şekilde dengelenir. Denge bozulduğunda...

Glutamik asit, Aminoasit, Asidik, Folik asit, Glutamin, K vitamini, Karaciğer, Kemik, Nörotransmitter, Protein, Pıhtılaşma
Enzim inhibitörü
3 yıl önce

için inaktivasyon hızı bulunur. Bu işlem inhibitörün birkaç farklı konsantrasyonu için yapılır. Eğer tersinir bir EI kompleksi varsa, inaktivasyon hızı...
Glutamat
3 yıl önce

tutarsız görünüyordu. Şüphenin diğer sebepleri, bilinen antagonistlerin ve inaktivasyon mekanizmalarının olmayışıydı. 1970'lerdeki buluşlar zinciri şüpheleri...