Reşat NURİ GÜNTEKİN`in bu mükemmel eseri her yaprağı inklap öncesi o dipsiz karanlığı ve derin uçurumu bize en iyi şekilde anlatmaktadır.Kararmış ve sadece yeşil bir ışıkla aydınlanmış zihinleri bir yenilikçi öğretmenin gözünden anlatan roman o yılları ve savaşı her yönüyle anlatmış.Kitap 1928 yılında bitirilmiş.Cumhuriyet döneminde bu tür kitaplara fazlaca rastlansa da YEŞİL GECE bu romanların arasından ayrılmış bir yapıt.
Romanın ana karakteri Şahin öğretmen olaylar bu öğretmenin etrafında gerçekleşiyor.Modern eğitiminsoftalara karşı verdiği mücaledeleyi anlatan romanda karakter dönem zorluklarını en iyi yansıtacak şekilde betimlenmiş.
ROMANIN ÖZETİ: Şahin bey muhallim okulundan mezun olduktan sonra tayini İstanbula çıktığı halde tayinini bir taşra kasabasına ister.Anadoluda görev yapmak isteyen bu genç yetkililerle konuşarak tayinini Anadolu ya aldırır.Anadoluya gelidiğinde cahillik ve sefaletin sardığı köylülerle karşılaşır,her zorulğa göğüs geren Şahin bey köyünün düşmanlar tarafından işgal edilmesiyle hayatı değişir.Düşman kuvvetleri köyde bazı kişilerle iş birliği yapmak istemişlerdir ve bu kişiler arasında Şahin beyde vardır.Şahin bey düşman kuvvetlerini bu teklifini kabul eder amacı Türk kuvvetlerine istihbaratta yardım etmektir.Şahin beyin bir çok yardımı dokunur fakat sonra düşman kuvvetleri Şahin beyin onlardan haber sızdırmak için yanlarında bulunduğunu anlarlar ve o nu sürgüne gönderirler.Şahin bey Cumhuriet kurulduktan sonra köyüne döndüğünde herkes o nu düşmanla işbirlikçi hoca olarak bilir fakat kimse gerçeği bilemez.Şahin hoca da kaderin bu ağır tokadıyla bir umut Ankaraya gider.