|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 432 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0358 |posta kodu = 05000 |bölge = Karadeniz |il = Amasya |ilçe = Merkez
|Köy Muhtarı =
|websitesi = [2]
Yeşilöz, Amasya ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Eski adı Girap olup sonradan Yeşilöz olarak değiştirilmiştir. Çok eski çağlardan beri yerleşim yeri olan köyde son olarak rum ve ermeniler yaşamıştır. Köyün ne zaman kurulduğu hakkında tam bir bilgi mevcut değildir. Köy yemyeşil bir ova üzerine kurulu ve zengin bitki örtüsüne sahip olması nedeniyle Yeşilöz olarak adlandırılmıştır. Yeşilöz Köyü`nün mevcutta bulunduğu yerleşim yeri 30-40 yıl eskiye dayanmakta olup, eski yerleşim yeri üç kilometre kuzeydedir. Köyün eski yerleşim yerinde önce deprem felaketi (150-200 kişinin öldüğü ve bütün evlerin yerle bir olduğu söylenir.Deprem köydeki yaşlılar için bir milat noktası sayılmış ve zelzeleden önce ve sonra ayrımı uzun süre yapılmıştır.) ardından da üst üste sel felaketleri yaşanması nedeniyle, köy devlet tarafından günümüzde kurulu olduğu yere 1980`li yıllarda taşınmıştır. Bir ara köy Aşağı Yeşilöz ve Yukarı Yeşilöz Köyleri olarak iki ayrılmıştır. Ancak mevcutta sadece Yeşilöz Köyü olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde Yukarı Yeşilöz Köyü`nde yalnızca bir aile yaşamaktadır. Oldukça dağınık bir yerleşimi olan köy Tokat-Amasya karayolu boyunca yaklaşık 1,5 km, ve Yeşilöz-Böke köy yolunca 1 km boyunca uzanmaktadır.Kültür
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri Tokat kültürüne yakındır. Türkiye`nin köy kahvesi olmayan nadir köylerindendir.Düğünler köyün en önemli sosyo-kültürel öğesi olup, genellikle yazın ve ağustos ayında yapılmaktadır. düğünler cuma akşamı başlar ve pazar öğleden sonra biter. düğün evine bayrak asılması adettendir.düğünde erkek tarafında düğünü yöneten düğün kahyası bulunur. düğün kahyası, misafirlerin yemek, içki işlerinden, düğünde damata verdiği paraya kadar her şeyden sorumludur. genelde düğün kahyası erkek tarafının yakın akrabalarından seçilir ve erkek tarafının kişiye verdiği önemi gösterir. damadın arkadaşları arasından seçilen bir "yiğitbaşı" bulunmakta olup, yiğitbaşı damadın genelde en yakın arkadaşıdır. yiğitbaşı düğünde damadın yanında bulunup, onun heyacanını bastırmasına yardımcı olur, bolca oynar, damadı "çaybaşına" (damadın yıkanması) götürür. kız tarafında ise yine bir düğün kahyası mevcuttur. ve kızbaşı olarak adlandırılan gelinin yakın bir arkadaşı mevcuttur. Üç gün süren düğünün ilk günü kız tarafında "ebede" olarak adlandırılmakta olup, bu günde gelinin çeyizi serilir, ebede gecesi kız evinde yapılmakta olup, yalnızca bayanlar girebilir. erkek tarafında birinci gün köy dışından gelenler için yemek verilir davul ve zurna eşliğinde halaylar çekilip, oyunlar oynanır. düğünler genelde içkilidir. cacık, pilav, yayla çorbası, dolma, salata, sığır eti, karpuz ve rakı genelde düğünde en çok sunulan menüdür. düğünün ikinci günü kına gecesi olup,kız evinde oyunlar eşliğinde başlar ve gelin ağlatma ile devam eder. sonrasında erkek tarafı kız evine davul ve zurna ile gelerek kınayı getirir. kına yakma töreninden sonra, damat ve gelin tarafı takı takar. ardından kız ve erkek tarafı kız evinin önünde birlikte halay çeker ve oyunlar oynar. erkek tarafında ise ikinci gün köy ahalisine yemek verilir. ardından kız evine gidilir. düğünün son günü gelin almadır. gelin arabası kız evine gider, kapı açmama, sandık vermeme, gelin arabasından inmeme ve yol kesme gelenektendir. köyde artık başlık parası usülü kalmamış, gelinin annesine verilen süt hakkı nadiren uygulanmaktadır. köyün diğer önemli etkinliği, köyce gidilen köy birlik kurbanları olup,hasattan önce yapılmaktadır. yılın ve hasatın bereketli geçmesi köyün birlik ve dirliğinin bozulmaması için dualar eşliğinde kurbanlar kesilmektedir. kurbanlar köyün birliği için gerçekten işe yaramakta, küskünler barıştırılmakta ve herkes burda bir araya gelmektedir.Coğrafya
Amasya merkezine 49 km, Turhal`a 24 km uzaklıktadır.Komşu köyler, Böke, Karaibrahim, Şeyhsadi ve Aydınca köyleridir. Zengin çam ve meşe ormanlarına sahiptir. bir merası, gölü ve deresi mevcuttur. Civar köyler içerisinde en geniş tarım arazisine sahip köydür.İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Ancak kısmen karasal iklim mevcuttur.Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
2007 | |||
2000 | 432 | 1997 | 422 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Daha çok buğday, arpa, şeker pancarı, mercimek ve nohut yetiştirilir. Sebze ve meyve üretimi günlük tüketime yönelik olup, ticari anlamda yeni yeni gelişmektedir. Köy sığır yetiştiriciliği konusunda oldukça yol katetmiş olup, özelikle büyük baş besi hayvancılığı köyde ciddi bir ekonomik değere sahiptir. Süt üretimi de yeni yeni gelişme göstermektedir.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır. Zaman zaman ciddi çekişmelere sahne olsa da muhtarlık seçimleri köyün en önemli konularının başında gelmektedir.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - HAYDAR ÖZ
1999 - MEHMET ATAŞ
1994 - SALİH KURT
1989 - SALİH KURT
1984 - KAZIM UÄUR
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. Köy Tokat-Amasya karayolu üzerinde bulunduğundan ulaşım açısından son derece avntajlıdır.Linkler
köy-taslak
Amasya merkez belde ve köyleri güzeldir