Türkçe Bilgi: Yırtıcı hayvanlar

Yırtıcı hayvanlar Etle beslenen, avlarını dişleriyle, tırnaklarıyla parçalayan, çoğunluğu memeli olan hayvanların genel adı. Bunlara yeryüzünün hemen hemen her tarafında rastlanabilir. Vücut yapıları, yaşama şartlarına uygun yaratılıştadır. Avlarının yerini bulmak için keskin duyularla ve yakalamak için güçlü kaslarla donanmışlardır. Avlarından daha zeki ve daha güçlüdürler. Dişleri et yiyecek yapıdadır. Köpek dişleri, avlarını yakalayıp parçalamak için büyük ve uzundur. Kesici dişleri, küçük fakat çok keskindir. Öğütücü dişleri, kemikleri parçalayacak güç ve kalınlıktadır. Dört-beş parmaklı olan ayakları keskin ve kalın tırnaklıdır.

Hayvanlar kralı olan aslan, bir pençe darbesiyle bir atın bel kemiğini kırabilir. Gece ırmak ve dere kenarlarındaki sazlıklarda pusuya yatarak su içmeye gelen ceylan, maymun ve zebra gibi hayvanları bekler ve 60-70 km hızla avının üzerine atılarak yakalayıp parçalar. Bir sıçrayışta 4-5 m uzağa atlar. Fil ve gergedandan başka bütün hayvanların hepsine saldırır.

Ayı; Antarktika, Avustralya ve Orta Afrika'dan başka her yerde yaşar. 5 parmaklı pençeleri kanca gibi kıvrık, içeri çekilmeyen güçlü tırnaklıdır. Çok temkinli ve ihtiyatlı bir avcıdır. Avlarını ön pençe darbesi ve dişleriyle öldürür. Kutup ayısının ayak tabanlarının altında deriden yastıklar ve tüyler olduğundan buzlar üstünde kaymadan rahatça yürür. Saatte 40 km hızla koşarak bir ren geyiğine yetişebilir. Kuzey Amerika ormanlarının korkunç ayısı Grizzly 2,5 m uzunlukta ve 450 kg ağırlıkta bir devdir. Bir pençe darbesiyle öküzün boynunu veya bir geyiğin bel kemiğini kırabilir.

Kedigiller ailesinin en hızlı koşan kara hayvanı çitadır. Gözlerinin altında çenesine doğru birer siyah çizgi uzanır. Yüksek otlar arasına gizlenerek antilop, ceylan, tavşan gibi memelileri avlar. Avına saatte 112 km'lik bir hızla saldırır, fakat bu hızını devamlı koruyamaz. 400-500 metre sonra hızı düşmeye başlar. Bu mesafe içinde yakalanmayan avları pençesinden kurtulmuş demektir.

Kurtların görme ve işitme duyuları keskindir. Çoğunlukla gece avlanmaya çıkarlar. Aç kaldıklarında insana da saldırırlar. Kuzey Amerika'ya mahsus olan Kır Kurdu (Canis latrans) tavşan ve küçük kemirgenleri bol avladığından faydalı sayılır. Kurtlar kışın sürü halinde ava çıkarlar. Bazan köylere kadar sokularak ağıllara saldırırlar. Osmanlılarda vakıfların güçlü olduğu dönemlerde şiddetli kış aylarında köylerin dışında belirli yerlere vahşi hayvanlar için et bırakılırdı. “Hayvanat-ı Vahşiye'ye Vakıf” ismiyle anılan bu hayır kurumları aç kurtları doyurarak köylere saldırmalarını önlerdi.

Avcı veya yırtıcı hayvanları sırf memeliler olarak sınıflandırmak hatalıdır. Çünkü omurgalıların her sınıfında avcılar vardır. Omurgasızlarda da etle beslenen birçok tür mevcuttur. Ahtapot ve mürekkepbalıkları denizlerdeki usta avcılardır. Afrika'nın “Anoma karıncaları” ile Tropik Amerika'da yaşayan “Eciton”lar etle beslenen avcı karıncalardır. Kuşların gece ve gündüz yırtıcıları ideal avcılardır. Eğri ve keskin gagalarıyla güçlü pençeleri avlarını yakalama ve parçalamada en güçlü silahlarıdır. Görme duyuları da keskindir. İri olan kartallar; antilop, maymun, tilki, tavşan gibi hayvanları rahatça öldürebilirler. Avlarının kemiklerini rahatça sindirebilirler. Tüylerini sindirimden sonra topak halinde ağızlarından çıkarırlar.

Balıkların çoğu da birbirlerini avlayarak beslenirler. Köpekbalıkları 3 km uzaktaki kan kokusunu alarak o yöne doğru hareket ederler. Ağızları altta olduğundan avlarına yandan dönerek saldırırlar. Avlarını testereyle kesilmiş gibi ikiye bölerler.

Güney Amerika nehirlerinin kana susamış canavar balığı pirayadır. Bunlar çoğunlukla 30 cm kadardır. Jilet gibi keskin konik dişleri vardır. Kan kokusu alınca çılgına dönerler. Her ısırışta zeytin iriliğinde et parçası kopararak yutarlar. Kazaen suya giren bir insanı veya hayvanı birkaç dakika içinde iskelet haline getirirler.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Yırtıcı Hayvanlar

Avcı

Evcil Hayvanlar

Yırtıcı deniz solucanları

Gündüz yırtıcı kuşları

Dikdik

Hayvan terbiyecisi

çita

Yırtıcı keseliler