Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Çalkandular

Kısaca: Çalkandular, Çalkandılar Figen Güner Dilek (2008), [http://turkoloji.cu.edu.tr/CAGDAS%20TURK%20LEHCELERI/figen_guner_dilek_altay_turkleri_akrabalik.pdf Altay Türklerinde akrabalık], Ahmet B. Ercilasun Armağanı, Akçağ Basım Yayım Pazarlama A.Ş., Ankara ya da Çalkanlar veya Kuular (kendilerince: Чалкъанду ''Çalkandu'' ya da Шалкъанду ''Şalkandu'', Къуу, Куу-кижи ''Kuu-kiji''; Rusça Челканцы ''Çelkantsı'' ya da Чалканцы ''Çalkantsı'', önceleri Лебединцы ''Lebedintsı''), Rusya Federasyonunun o ...devamı ☟

Çalkandular, Çalkandılar ya da Çalkanlar veya Kuular (kendilerince: Чалкъанду Çalkandu ya da Шалкъанду Şalkandu, Къуу, Куу-кижи Kuu-kiji; Rusça Челканцы Çelkantsı ya da Чалканцы Çalkantsı, önceleri Лебединцы Lebedintsı), Rusya Federasyonunun orta güney bölgesindeki Altay Cumhuriyetinde yaşayan Türk halklarından Altayların 850 kişilik kabilesi. UNESCO'ya göre dilleri ve kültürleri yok olma tehlikesindedir. Adlandırma Biy Nehrinin (Бий-суу) kolu olan Lebed Nehri (Altayca Kuu) civarında yaşadıklarından eskiden kuğu (Altayca kuu, Rusça lebed) kelimesinden köken alan Kuu-kiji («Kuğu kişi») ya da Lebed Tatarları (Rusça Лебединские татары) adıyla da anılırlardı. Coğrafya Altay Cumhuriyetinin Turaçak rayonunda (Турачак аймак) çoğunluğu Kurmaç-Baygol (Курмач-Байгол) ile Suranaş (Суранаш) köylerinde, birazı da Turoçak (Rusça Турочак Altayca Турачак), Biyka (Бийка), İtkuç (Иткуч), Kebezen (Кебезень) köylerinde ve çok azı da Çoyskiy rayonunda (Чоя аймак) yaşarlar. Nüfus 2002 rakamlarına göre nüfusları 855 kişidir ve bunların ancak 539 kadarı Çalkanducayı konuşabilmektedir. Boyları Şalkanıg (Çalgan / Чалган) ve Şakşılıg (Yakşı / Якшы) olmak üzere iki kola aynlır. Dil Çalkanduların dilleri Çalkanduca (MultiTree atv-chl), Altaycanın Kuzey Altaycası denen lehçe grubuna girer ve bu gruptaki Tuba ve Kumandıların lehçelerine benzer. Bütün Çalkandular iki dilli olup Rusça da konuşurlar. Çalkandu dili 2000 yılında Rusya Federasyonunda sayısı az halklar dilinin statüsünü almış ve Rusya halklarının Kırmızı Kitabına dahil edilmiştir. O zamandan beri Altaycadan ayrı bağımsız bir dil olarak kabul edilir. Örnekler: туу tuu (dağ), суу suu (su), öлöҥ ölöñ (ot), яйи yayi (onun evi), ньаңмыр ńañmır (yağmur).

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.