|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 307 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0454 |posta kodu = 28510 |bölge = Karadeniz |il = Giresun |ilçe = Doğankent
|Köy Muhtarı =Necati Tekin
|websitesi = [2]
Çatalağaç, Giresun ilinin Doğankent ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
260 nüfusa sahip olan köy 4 mahalleden oluşmaktadır. Meyilli bir arazi yapısına sahip olduğundan burada da yerleşim genelde dağınık bir haldedir. Köy halkının geçim kaynağı fındık ürününe dayalı olmakla birlikte ailevi ihtiyaçlarını karşılayabilecek miktarda, mısır, patates, fasulye ve diğer sebzeleri yetiştirmektedirler. Yerleşime müsait arsa olmaması nedeniyle arazi sahipleri tarafından hemen hemen her arazinin üzerine konut yapılmış olması yerleşimin dağınık olmasına sebep olmuş, ancak konut sıkıntısı bulunmamaktadır. Köyün elektrik,su ve telefon problemi halledilmiş olmakla birlikte yollarının 2 Km si KÖYDES projesi kapsamında beton yapılmıştır. Diğer kısımlar Orman yolu olmasına rağmen kullanışlıdır. Köyde daha iyi ulaşım için mahalle ve hane aralarına yeni yollar açılmış olup devlet tarafından bu yolların projelendirilmesi beklenmektedir. Köyün 4 yaylası, 3 obası bulunmaktadır. Köyde 3 adet akarsu ve geniş ormanlık alanları bulunmaktadır. Köyde bulunan iki ilkokuldan bir tanesi öğrenci azlığı nedeniyle kapalı durumdadır. 14 Öğrencisi 2 Dersliği bulunan Derindere BSİÖ Okulunda eğitim 1 sözleşmeli öğretmenle verilmektedir. Köylü vatandaşlar , genellikle genç nüfus iş ve eğitim amaçlı olarak ilçe merkezine veya diğer ilçe ve illere göç etmiş, köyde genelde yaşlı ve ekonomik durumu çok fakir ve ilkokuldan sonra eğitim yapamayan kişiler kalmış durumdadır.Köye köylü vatandaşlar tarafından sağlık evi ve köy konağı olarak yaptırılan binanın iki kat kaba inşaatı tamamlanmış, kaynak bulunamaması sebebiyle ince işleri yapılamamaktadır. 2007 Milletvekili genel seçimlerinde köyün 170 seçmeni bulunmaktadır. Köyde yapımı biten 3 adet su deposu bulunmaktadır.2005 den itibaren köyün hemen üstünde bulunan köye ait keldaş yaylasında Pak Holding tarafından maden çıkarılmaktadır. Köyün elektrik şebekesi 2006 yılında tamamen yenilenmiştir. İçme suyu problemi olmamakla birlikte kablolu telefon ağlarında sorun bulunmaktadır. Köyde GSM (Cep telefonu) çalışmaktadır. Resmi TV yayınları ve özel kanallar izlenmektedir. Bazı hanelerde ekonomik durumu iyi olan vatandaşlar tarafından alınan uydu antenleri ile izlenmektedir. Resmi ve Özel radyo yayını yapan kanallar köyde dinlenebilmektedir. Seyit GÜVENDİ www.catalagackoyu.infoKültür
Çatalağaç Köyünde Yapılan Yiyecekler ve HazırlanmasıBiber Turşusu Malzemeler: 1kg yeşil sivri biber, 6-7 diş sarmısak, yarım demet dereotu, 1 lt sirke Yapılışı: Temiz bir iğneyle her biberde 2-3 delik açınız. Deldiğiniz biberlerin çürük olmamasına dikkat ediniz. Daha sonra biberleri turşu kabına sıkıca istifleyiniz. Biberlerin arasına dereotu ve sarmısak yerleştiriniz. Sirkenin içine 1 çorba kaşığı tuz ilave ederek biberlerin üzerine dökünüz. Bir naylon torbaya su koyup ağzını iyice bağladıktan sonra biberlerin üzerine ağırlık olarak koyunuz. Kavanozun ağzını kapatıp ekşimeye bırakınız. Turşunun üzerinde biriken beyaz köpükleri zaman zaman bir kaşıkla alıp atınız. Biberler sararınca turşunuz yenmeye hazır demektir.
Domates Turşusu Malzemeler: 3-4 kg yeşil domates, 2-3 dal kereviz, 1 baş sarmısak, 1 adet limon, 1 demet dereotu, 2-3 adet defne yaprağı, 1-2 adet sivri yeşil biber, yeterince rafine kaya tuzu ve içme suyu Yapılışı: Domatesleri iyce yıkadıktan sonra üst kısımlarına iğne ile 2-3 delik açınız. Bekletmeden turşu kabına yerleştiriniz. Aralarına dereotu, limon dilimleri, sarmısak, defne yaprağı ve sivri biber yerleştiriniz. Salamura suyunu koyduktan sonra, turşu kabının ağzını kapayınız. Oda hararetinde ekşimeye bırakınız. Zaman zaman suyunu savurup, üzerinde biriken beyaz köpüğü kaşıkla alıp atınız.
Salatalık Turşusu Malzemeler: 3-4 kg küçük körpe salatalık, 2-3 dal kereviz yaprağı, 1 baş sarmısak, 1 demet dereotu, 2-3 adet defne yaprağı, 1 lt suya 6 çorba kaşığı tuz Yapılışı: Salatalıkları bir iğneyle deliniz. Kavanozun dibine ince limon dilimleri yerleştiriniz. Salatalıkları iyice istifleyiniz. Aralarına sarmısak, defne yaprağı ve kereviz yaprağı sıkıştırınız. İnce limon dilimlerini, dıştan görülecek şekilde kenarlara yerleştiriniz. Bir litre kaynatılmış ve kireçsiz suya, 6 çorba kaşığı rafine kayatuzu koyarak, salamurasını hazırlayınız. Tuz iyice eridikten sonra kavanoza boşaltınız. Salamuranın, salataların üstünü örtecek nisbette olması gerekir. Defne yaprakları ve dereotu ile örtüp kavanozun kapağını sıkıca kapayınız. 18-20 derece sıcaklıkta, suyunu zaman zaman savurarak 3-4 hafta bekletiniz.
Üzüm Sirkesi Malzemeler: 1 kg. üzüm, 3 lt. su, 200 g. tuz, 1 çay kaşığı tere tohumu, 1 çay kaşığı hardal tohumu. Yapılışı: Üzümler sıkıştırılır, posalarıyla birlikte cam bir kavanoza yerleştirilir. Tüm malzeme içine boşaltılır, ağzı sıkıca kapatılır. Karanlık ve serin bir köşede 1 ay bekletilir.Ayrıca tarhun, melisa veya kekik ekleyebilirsiniz.
Limon Sirkesi Malzemeler: 1 kg. limon, 3 lt. su, 200 g. tuz,1 çay kaşığı tere tohumu,1 çay kaşığı hardal tohumu Yapılışı: Limonlar, kabukları soyularak, posalarıyla birlikte cam bir kavanoza yerleştirilir. Tüm malzeme içine boşaltılır, ağzı sıkıca kapatılır. Karanlık ve serin bir köşede 1 ay bekletilir.
Böğürtlen Likörü Malzemeler: 1 kg böğürtlen, 300 g toz şeker, 300 g etil alkol, 2 lt içme suyu, 1 adet çubuk tarçın, 1 adet muskat, 4-5 adet karanfil, 4-5 adet kakule, 1 g. amber. Yapılışı: Böğürtlen iyice ayıklanır ve yıkanır. Cam bir kavanoza konur. Alkol ve baharatlar ilave edilir. Şeker, sıcak suda eritilerek kavanoza ilave edilir ve ağzı sıkıca kapatılır. Güneş ve ışık almayan bir yerde 2,5 ay saklanır. Açılacağı zaman üzerine bir kadeh kaliteli konyak ilave edilir.
Ahududu Likörü Malzemeler: 1 kg ahududu, 300 g toz şeker, 300 g etil alkol, 2 lt içme suyu, 1 adet çubuk tarçın, 1 adet muskat,4-5 adet karanfil, 4-5 adet kakule, 1 g. amber. Yapılışı: Ahududu iyice yıkanır. Saplarıyla birlikte cam bir kavanoza konur. Alkol ve baharatlar ilave edilir. Şeker, sıcak suda eritilerek kavanoza ilave edilir ve ağzı sıkıca kapatılır. Güneş ve ışık almayan bir yerde 2,5 ay saklanır. Açılacağı zaman üzerine 1 kadeh kaliteli konyak ilave edilir.
Kızılcık Likörü Malzemeler: 1 kg kızılcık, 300 g toz şeker, 300 g etil alkol, 2 lt içme suyu, 1 adet çubuk tarçın, 1 adet muskat, 4-5 adet karanfil, 4-5 adet kakule, 1 g amber Yapılışı: Kızılcıklar iyice yıkanır ve cam bir kavanoza konur. Alkol ve baharatlar ilave edilir. Şeker, sıcak suda eritilerek kavanoza ilave edilir ve ağzı sıkıca kapatılır. Güneş ve ışık almayan bir yerde 2,5 ay saklanır. Açılacağı zaman üzerine 1 kadeh kaliteli konyak ilave edilir.
Kiraz Kavurması Kirazlar toplanır ve sapları alınarak kavanoz ve küplere bir kat tuz, bir kat kiraz olmak üzere salamura yapılır. Bir gün sonra üzeri su ile doldurulur ve üzerine ağır bir baskı konur. Kışlık yiyecek olarak çıkarılır. Malzemeler: 1 kg. kadar kiraz, 4 baş soğan, 1 çorba kaşığı sıvı yağ Yapılışı: Kirazların çekirdekleri çıkartılır ve suya bırakılarak tuzu alınır. Ayrı bir yerde soğan incecik doğranır. Yağ ile birlikte pembeleşinceye kadar kavrulur. Kirazlar avuç içinda sıkılarak ilave edilir. Bir müddet daha kavrularak servis tabağına alınır.
Turşu Kavurması Malzemeler: 2 büyük yemek tabağı turşu, 6 iri soğan, 1,5 bardağı zeytinyağı Yapılışı: Turşular akşamdan tuzunun çıkması için suya koyulur. Sonra doğranır. Soğanlar yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Süzgeçte süzdürülmüş turşular ilave edilir. Kısık ateşte yarım saat pişirilir ve servis yapılır.
Pazı (Pezik) Mıhlaması Malzemeler: 1 kg. pazı, 5 baş soğan, 4 yumurta, 2 çorba kaşığı sıvı yağ, tuz, karabiber, nane Yapılışı: Pazılar güzelce yıkanır ve ayıklanır. Bir santim genişliğinde doğranır. Az su içinde, kaynamış suya konarak haşlanır. Süzgeçten süzülür. Avuç içinde sıkılarak suyu iyice alınır. Soğanlar ince doğranır. Yağla beraber pembeleşinceye kadar kavrulur. Pazılar da ilave olunarak karıştırılır. Tuz ve karabiber konulur. Tekrar karıştırılır, üzerine yumurtalar tek tek kırılır. Ağzı kapatılır. Yumurtalar pişene kadar beklenir. Ateşten alınır.
Hoşmak Malzemeler: 1 kg. tane fasulye, 1-2 diş sarımsak, su,tereyağ, tuz, üzüm pekmezi (arzuya göre) Yapılışı: Tane fasulyeler karasını çıkartmak için su ile haşlanır. Süzülür. Tekrar bir miktar su ile suyunu çekene kadar haşlanır. Bir tencerede haşlanan fasulyeler ezilir. İçine sarmısaklar da konur. Tabağa servis için alınır. Üzerinde kızdırılmış tereyağ gezdirilir. Arzuya göre üzerine pekmez de konulup yenilebilir.
Fırın Fasulye Malzemeler: 1 kg. taze fasulye (kurutulmuş fırın fasulyesi), 2 baş soğan, 250 gr. barbunya fasulyesi, 1 bardak mısır yarması veya bulgur, 1 kaşık salça, tereyağ, tuz, pul biber Yapılışı: Barbunya fasulyeleri akşamdan ıslatılır. Sabah ılık suda fırın fasulyeler 3-4 saat bekletilir. Kara suyu çıkartılır. Tekrar haşlanır. Haşlandıktan sonra süzülür. Normal fasulye kırığı gibi doğranır. Tencereye yağ, soğan, salça konulur. Kavrulduktan sonra içine fasulyeler atılır. Barbunya fasulyeleri de bu karışıma katılır. Üzeri kapanacak kadar su ileve edilir. Mısır kırması ve tuzu da konulur. Pişirilir.
Isırgan Malzemeler: 1 kg. ısırgan, 5-6 diş sarımsak, 1 bardak mısır unu, Yarım kilo süt, 1 çay bardağı beyaz un, nane, pazı, hoşaran, yavşu (hepsinden 2-3 yaprak) Yapılışı: Bir tencereye su konulup kaynatılır. Su kaynarken nane, ısırgan, pazı, hoşaran, yavşu iyice yıkanır. Kaynayan suyun içine atılır. İyice haşlanır. Haşlanan bu malzeme ısırgan kepçesiyle iyice ezilir. Ezerken içine yavaş yavaş süt de konulur. Mısır unu ile beyaz un da yavaş yavaş ve ezilerek konulur. Muhallebi kıvamına gelinceye kadar ezmeye devam edilir. Sarımsak ve tuzu da ilave edilir. Biraz daha piştikten sonra ocaktan indirilir.
Kabaklı Fasulyeli Çorba (Güz Yemeği) Malzemeler: 1 kg. domal (barbunya), 1 dilim kara kabak, tuz, kırmızı biber, tereyağı Yapılışı: Barbunyaların içi ayrılır; fakat birkaç tane de kabuklu olarak körpesinden ayrılır. İlk önce tereyağ eritilir. Tane barbunyalar ve taze barbunyalar yağın içine konup, üzerini kapatacak kadar su ile birlikte pişirilir. Kabaklar ince küpler halinda doğranır ve pişmekte olan fasulyenin içine konur. Pişince ocaktan indirilir. Acı ile servis yapılır.
İçli Kabak Malzemeler: 1 kg. bal kabağı, 1 baş soğan, 200 gr. pirinç, 200 gr. tereyağ, 1 tatlı kaşığı karabiber, tuz, 1 yemek kaşığı şeker, 1 çay bardağı su Yapılışı: Bir kilo balkabağı soyup dama şeklinde doğranır. Bir soğanla yarım kaşık tereyağında kavrulur. Yıkanan pirinç kavrulan soğana ilave edilir. Şeker, karabiber, tuz ilave edilip hepsini biraz döndürdükten sonra bir tabağa alınıp, tencerenin dibine doğradığımız kabağın yarısını koyunuz. Ortasına kavurduğunuz içi döküp üstüne kalan kabakları döküp çok az su ilavesi ile kısık ateşte pişiriniz. Bir kaşık tereyağını kızdırıp üzerine dökünüz.
Süt Kabağı Malzemeler: 1 ufak kara kabak, 1 kg. süt, 1 kg. şeker Yapılışı: Kara kabak kabuğundan soyulur, küp küp doğranır, yıkanır ve bir tencereye konulur. Su ile haşlanır. Haşlandıktan sonra süzülüz. Eğer tatsızsa şeker de ilave edilir. Pişirilir.
Galdirik Kızartması Yapılışı: Galdirikler yıkanır, haşlanır, süzülür. Süzüldükten sonra mısır unu ile karıştırılır. Kızgın tavada alt üst yaparak kızartılır. Üzerine arzu edilirse yumurta kırılır.
Avuz Malzemeler: Ağuz sütü, şeker (isteğe bağlı). Avuz Sütü: İnek ilk yavruladığı zaman üç gün bir sütü vardır. Bu yemek o ilk sütten yapılır. Yapılışı: Bir tencereye süt konulur. Büyük bir tencereye de su konulur. Süt dolu tencere bu su dolu tencerenin içine yerleştirilir. Süt bu suyun buharında pişer. Bu pişen süt Soğutulur. Soğuyunca peynir kıvamına gelen avuz kesilerek servisn tabağına alınır. Arzuya göre şeker dökülüp yenilir.
Kesme Makarna Malzemeler: Kişiye göre bir miktar kesme makarna, tereyağ, fındık, şeker Yapılışı: Makarna suya konulup haşlanır. Haşlanan makarna süzülür. Bir tencerede tereyağ yakılır. Makarna bu yağın içine konulup, karıştırılır. Arzu edilirse kırılıp dövülmüş fındıkla veya şekerle yenilir.
Yufka Tatlısı Malzemeler: 5 adet açılıp, kurutulmuş fındık, dövülmüş fındık, Şerbet: Şeker, su, limon Yapılışı: Önceden hazırlanıp kurutulan yufkalar su ile ıslatılır. Bir tepsiye bir kat yufka bir kat fındık gelecek şekilde döşenir. Bu fırına verilir. İyice kızardıktan sonra hazırlanan şerbet ılıyınca yufkanın üzerine dökülür. Kesilerek servis edilir.
Fasulye Kızartması Malzemeler: 1 kg. taze fasulye, bir miktar mısır unu, tuz Yapılışı: Fasulyeler biraz tuz ile haşlanır. Piştikten sonra iyice süzülür. Bir miktar mısır unu ile buğula yapılır. Döndürme tavası denilen kapaklı bakır tavaya bu fasulyeler döşenir. Çevirerek altı ve üstü pişirilir.
Fasulye Diplemesi Malzemeler: 1 kg. fasulye, 2 baş soğan, 1 çay bardağı pirinç, 3 adet domates, kırmızı biber, tuz Yapılışı: Fasulyeler ayıklanır. İnce ince kıyılır. Tencereye yerleştirilir. Ortası havuz biçiminde açılır. O havuza ince kıyılmış soğan, kuşbaşı domates ve pirinç konulur. Tuz ve kırmızı biberi de üzerine serpilir. Bir bardak sıvı yağ bu karışımın üstünde gezdirilir. Havuz kapatılır. Kısık ateşte biraz piştikten sonra üzerine bir bardak su konulur ve pişirmeye devam edilir. Bütün malzemeler piştikten sonra ocaktan indirilir.
Karalahana Diplemesi Malzemeler: 1 kg. karalahana , 2 su bardağı pirinç, 2 çorba kaşığı sıvı yağ, 4 adet orta baş soğan, 1 bardak su, tuz Yapılışı: Lahanalar güzelce yıkanır ve ayıklanır. İnce kıyılır. Pirinç ayıklanır ve yıkanır. Soğanlar incecik, pirircin içine doğranır. Bir tencereye bir kat lahana bir kat pirinç ve soğanlar konur. Üst kısmına lahana gelecek şekilde hazırlanır. Üzerine tuz serpilir. Hava çıkarmayacak şekilde kapatılır. Kapatılmadan bir bardak su ilave edilir. Orta hararetli bir ateş üzerinde pişirilir. İnmesine beş dakika kala karıştırılır. Ayrı bir yerde yağ kızdırılır. Dible bu yağın içine atılıp kavrulur. İstenirse domates de konulup kavrulabilir.
Kabaklı Lahana Çorbası Malzemeler: 1 kg. karalahana, 500 gr. çekilmiş fırınlı mısır, 250 gr. bal kabağı, 3 lt. su, 240 gr. kuru fasulye, 1/4 yakar biber, 100 gr. tereyağ, 150 gr. çekilmiş kuyruk ve tuz Yapılışı; Fasulye ile mısır iyice yıkanır. Su dolu tencereye dökülüp kaynatılır, fasulyeler suyunu çekip çatlayınca su ilave edilir. Daha sonra lahana yıkanıp, tencereye ince halde kıyılır. Lahana pişip ezilmeye başlayınca, kabak ince olarak doğranır. Kabak pişip ezilmeye başlayınca biberi, yağı katılır. Bundan sonra 10 dakika daha kaynatılır ve biraz mısır unu bulamaç halinde yemeğe ilave edilir. Kaynayan yemeğin tuzu atılır. Yemek 10-15 dakika daha kaynatıldıktan sonra ocaktan indirilerek sıcak halde servis yapılır.
Karalahana Yemeği Malzemeler: 1 kg. karalahana, 1 bardak haşlanmış kuru fasulye, 1 bardak değirmende çekilmiş mısır (yarma), 1 büyük baş soğan, 2 kaşık mısır unu, 4 litre et suyu (arzuya göre), 1 çorba kaşığı tereyağ, tuz, acı biber Yapılışı: Lahanalar ayıklanır, yıkanır ve incecik doğranır. İçine mısır unu kapatılarak karıştırılır. Bir tencereye soğanlar ve yağ konup kavrulur. Soğanlar pembeleşince su konur, kaynatılır. Kaynayan suya doğranmış lahanalar konur ve pişmeye bırakılır. Biraz kaynayınca içine mısır kırması konur. Pişmeye yakın haşlanmış kuru fasulyeler konur. Eğer arzu edilirse içine süs biberi de denilen acı biber konur. Pişince ateşten indirilir.
Etli Lahana Sarması Malzemeler: 1 kg. yağlı kıyma, 1/2 çay kaşığı karabiber ve kırmızı biber, Yarım çay bardağından biraz fazla pirinç, 1 kaşık salça(içi için) 1 kaşık salça (dışı için), 2 baş orta boy soğan, 1 adet domates, 1 diş sarımsak, 1 bağ maydanoz, yeterince tuz, 3 bağ lahana Yapılışı; Lahanalar ayıklanıp yıkandıktan sonra kaynayan suda damarları hafif ezilinceye kadar haşlanır. Süzgece alınıp soğutulur. İçi: Soğanlar soyulup yıkanır, incecik doğranır, pirinç seçilip yıkanır. Bütün malzeme katılıp iyice karıştırılıp sarma şeklinde lahana ile sarılır. Güveçte pişirilirse daha güzel olur. Sarma işlemi bitince üzerine salça, yağ kızdırırlıp dökülür. Tuz ve su ilave edilerek pişirilir. Sıcak servis yapılır.
Karalahana Çorbası Malzeme, 1 kg. karalahana, 3 yaprak pırasa, 3 yaprak baldıran, Bir avuç mısır unu, Tereyağ, tuz Yapılışı: Karalahana, pırasa, baldıran yaprakları iyice yıkanıp doğranır. Mısır unu ile güzelce harmanlanır. Kaynayan suyun içine bu harmanlanan karışım atılır. Pişmesine yakın yağı ile tuzu katılır. Pişince ateşten indirilir.
Döşeme Malzemeler: 1 kg. karalahana, 3 tane domates, 3 baş soğan, 1 bardak mısır kırması (yarma), kırmızı biber, tuz, tereyağı Yapılışı: Karalahanalar yıkanır ve haşlanır. Haşlanan lahanalar ince olmamak kaydıyla doğranır. Soğan ve yağ bir tencerede kavrulur. Domatesler de küp küp doğranır ve yağın içine katılır. Üzerine, doğranan lahanalar ve mısır kırması konulur. Malzemenin üstünü kapatacak kadar su konulur. Kırmızı biber ve tuz da ilave edilerek pişirilir.
Hamsi Izgarası Yapılışı: Hamsiler ayıklanır. Güzelce yıkanır. Kafi miktarda tuzlanır. Izgaraya tek sıra halinde dizilir, kor üzerinde pişirilir. Salata ile sofraya alınır, üzerine limon sıkılır.
Hamsi Kızartması Malzemeler: 1 kg. hamsi, 1 çay bardağı zeytinyağı, 1 çay bardağı mısır unu, 1 limon, tuz Yapılışı: Hamsiler ayıklanır ve iyice yıkanır, tuzlanır. Tavaya biraz yağ konarak kızdırılır, una bulanan hamsiler tavaya tek sıra halinde dizilir. Pembe renkte kızardığı tahmin edilince hamsiler tavanın kapağı ile çevrilir. Alt yüzeyi de aynı şekilde kızartılır. Servis tabağına alınarak arzuya göre üzerine limon sıkılır.
Mısır Ekmeği Yapılışı: Aynı usul ile pişirilir. Yalnız hamsi, maydanoz, pırasa, nane, karabiber yoktur unun içinde.
Mısır Çorbası Malzemeler: 1/2 kg . sarı ve beyaz mısır, 1 kase barbunya fasulye, 3 Kg. yoğurt Yapılışı: Mısır ve fasulye ayıklanıp soğuk suyla ıslatılır. Bir taşım kaynatılır, şişmeye bırakılır. Ertesi gün tuz ilave edilip pişirilir. Kıvamına gelince ateşten alınır. İyice soğuyunca 3 kg. yoğurt çırpıldıktan sonra ilave edilir. İyice karıştırılıp servis yapılır.
Mısır Dolması Malzeme: Mısır unu, maydonoz, soğan, karabiber, sade yağ, karalahana ve tuz. Yapılışı: Çekilmiş mısır unu yeterli ölçüde suyla tencerede karıştırılarak pişirilir. Suyunu çekmesi beklenir. İnce doğranmış soğan, karabiber, maydanoz ve tuz eklenerek karıştırılır. Yağın yarısı eritilip ilave edilir. Hazırlanan iç, ayıklanıp haşlanmış lahana yapraklarına sarılır, tencereye dizilir. Üstüne yeteri kadar su konur ve hafif ateşte pişirilir. Ateşten indirilmeden önce kalan yağ kızdırılır ve üzerinde gezdirilir. İsteğe göre üzerine yoğurt konabilir.
Hazırlayan: Serdar GÜVENDİ
Coğrafya
Giresun iline 88 km, Doğankent ilçesine 5 km uzaklıktadır. Coğrafi olarak, Giresun Gümüşhane sınırında bulunan Çatalağaç`ın doğusunda Taşlıca (Şıhlı), batısında Doymuş, kuzeyinde Güvenlik ve Kuzan, Güneyinde ise Günyüzü köyleri vardır. Köy meyilli bir arazi yapısına sahip olup Ören ve Düzçayır mevkii dışında düz yer yok denecek kadar azdır . Genel olarak batı meyillidir. Önceleri otlak olarak kullanılan birçok arazi şu anda orman haline gelmiştir. Ekim alanlarının ise hemen hemen tamamında fındık tarımı yapılmaktadır. Fındık bahçelerinden sonra az sayıda otlakla birlikte çoğunlukla kızılağaç, meşe, gürgen ve yabani fındık ağaçlarını barındıran ormanlar başlar. Bunların bittiği yerde ise iğne yapraklı ormanlar devam eder. Çatalağaç köyünde tarım alanı dışındaki tüm alanlar hemen hemen ormanlıktır. Köy orman bakımından oldukça zengindir. Burada bir hususu gözden kaçırmamamız gerekir , Birinci Dünya Savaşı öncesinde yerleşim geniş bir alanda iken savaş sonrası azalan nüfus daha aşağılardaki yamaç lara yerleşmiştir. Köyün harşıt deresine yakın kısımları çok meyilli olup, biraz yükseklere çıkılınca düzlüklerle karşılaşılmaktadır.SEYİT GÜVENDİKöyün Adı
Köyün adının Çepnilerden önce (hatta ilk kurulduğundaki adının) ne olduğunu bilemiyoruz. Bilinen adı Şadı`dır. Şadı adı Şıh Davut ve Pir Ali ailelerinin Derindere`ye gitmesiyle birlikte Piri Şıh`ın adına izafeten koyulmuştur. 1962 de ise Çatalağaç olarak değiştirilmiştir ve halen aynı adla devam etmektedir. Hemen belirtelim ki Şadı olarak adlandırılan yer (bugün bile) Orta Mahalle ve Cami Mahalleleridir. Derindere bir anlamda Şadı adının dışında kalmaktadır. 15 ve 16 yüzyıllardaki Kürtün`e bağlı köylerde Şadı adına rastlayamadık. Kesin kanımız; bu tarihlerde Şadı`da yerleşim olduğudur. Öyle ise Şadı`dan önce başka bir isim vardı. Bu üzerinde durulması gereken bir konudur.Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | 260 | ||
| 2000 | 307 | 1997 | 319 |
Ekonomi
Çatalağaç köyünün eğitimli insanının çok olması, tarım ve mera alanlarının geniş olması, yaylaklarının bol ve kolay ulaşılabilir olması, sosyal geçmişinin zengin olması başlıca özellikleridir. Muhtemeldir ki köyü kuranlar, yayladan gelerek bu köye yerleşmişlerdir. Köyü seçim nedenleri ise hiç kuşku yok ki köyün zengin gözeleri ve meralarıdır. Çepnilerin ekonomisinin temel dayanağı hayvancılıktır. Bu köyü kuranlarda bu zengin doğa yapısında hayvanlarını beslemişler, her türlü hayvansal ürünü elde etmişler, her türlü sebze ve meyveyi yetiştirmişler, ihtiyaçları olan tahılı yetiştirdikleri gibi dışarıya da satmışlar, ihtiyaçları olan kümes hayvanlarını yetiştirmişler, arıcılık yapmışlar, avcılık yapmışlar ve burada zengin bir yaşam kurmuşlardır. Böylece zenginlikleriyle ve bilgelikleriyle çevrede büyük bir üne sahip olmuşlardır. Öyle ki şu anda böğürtlenlik olan yerlerin bile geçmişte ekili alan olduğunu biliyoruz dahası yaylalara ekin ekildiğini de. Daha sonra gerek 93 harbi sonrası gerekse 1 dünya savaşı sonrası nüfusun azalması ile birlikte ekili alanlar da azalmıştır. Bu gün ise köyde yalnızca fındık tarımı yapılmaktadır. Ailelerin birinci amaçları çocuklarını okutup devlet memuru yapmak, olmadı İstanbul, Bursa gibi metropollere işçi olarak çalışmaya göndermektir. Köyde son yıllarda açılan maden işletmesi de önemli bir ekonomik girdidir Seyit GÜVENDİMuhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Necati TEKİN
1999 - Mehmet YAZAR
1994 - Mehmet YAZAR
1989 - Osman PİR
1984 - Mustafa PİRDAL
Kuruluşu
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.ÇATALAÄAÇ KÖYÜNÜN TARİHÇESİ VE ÇEVRESİ HAKKINDA BİLGİLER
KURULUŞU
Bu köy eski tarihi bir köydür. İlk insan ayağı Etiler tarafından atılmıştır. Ferikler ve Kimerler sel halinde geçmiş Yonan kolonileri gelmiş ve bir ara Perslerin eline Büyük İskender den sonra Trabzon Hellenizm Krallığına ayrılmış olup sonra Romalı Konsollar Sezar, Girezoz ve Pompoyosla bir kaç defa çarpışmış olan Pontus Krallığı Romalılara geçti ise de Haçlıların İstanbul da Latin Cumhuriyeti kurması üzerine tekrar bağımsız olmuş 1461 den bu güne kadar da Türk idaresinde kalmıştı. 1839 Trabzon vilayeti Kürtünü zir nahiyesi şadı köyü iken 1914 de Harşıt ayrı bir nahiye olmuş harşıtın bir köyü olup 1.Dünya harbinden sonra tireboluya (1917) 1924 de tekrar torula 1953 de tekrar tireboluya bağlanmıştır. çok yerlerinde etilere ait seramik kalıntıları olduğu gibi toprağa gömülmüş bir metre boyda içinde insan kafası çıkan küpler bulunmuştur . Yonanlı İskender zamanına ait bakır para bulunmuş halen köyün alt kısımlarında birçok yerlerde arıcılığa ait şato gibi duvar ve hisarlar birer tarihi eserdir. Söylentilere göre en çok yonan ve Cenavuzlar kalmıştır.
1456 da İran Azerbaybaycanından çıkan halis oğuz soyuna mensup 3500 derviş Hazireti Ali adına kılıç sallayacaklarına ant içmiş Anadolu`da bir çok beylere baş vurmuş Mısır`a kadar gitmiş. Nihayet Sultan Mehmet Fatih`e gelmişler. Fatih te bunları Amasya`ya yerleştirmiş ve Pontos üzerine demiştir. Bunlar bir ara Karadeniz kıyısını yaka yıka üç ay Trabzon`u kuşatmış. Kanlı savaşlardan sonra kış basınca başlarında Şah Cünit (Şah Cüneyt) olarak uzun hasan şaha oradan da Amasya`ya dönmüşlerdi. O zaman pontosun hududu Giresun`un Batlama (Romalı bir komutanın adı) deresinde idi. Pontos kralı Jakkomnen bu korku ile kızı prenses katarinayı uzun hasan şıha vermiştir.
1461 de pontos sülhan Türk idaresine geçince kommen sülalesi dokuz erkek selanik`in Serez de kendilerine bir has verilmiş bunlar damadı Uzun Hasan şahla mektuplaşırken mektuplar tutuşmış bunlar İstanbul`a getirilerek kafaları cellat baltası altnda kesilmiş. Bunu işiten Uzun Hasan Otlukbeli Savaşına harekete geçmiş, Pontos Ülkesi isyan etmiş. Venedikliler de Akdeniz kıyılarına çıkarma kadınları gemilere esir ve taş taş üstünde bırakmamış. Fatih Otlukbelinden dönünce 400 gemiyle Mora ve Dalmaçya kıyılarında aynı intikamı almış. 3500 dervişi de Pontos üzerine memur etmiştir.
İşte o zaman Harşit vadisinin rumlarını boğazlara ve rumeliye kaldırmaya gelen şeyhler içinde şeyh Piri (Pirdal) şeyh Pir Ali ve Şeyh Davut bu köyün temelini kurmuş (Taşlıca tekkesinde kayıtlı).Ölünce de vasiyetleri üzere yüksek tepelere bırakılmış. bu gün ziyarettirler. Pir Alinin oğulları sel felaketi yayladan baraj mevkisine göçüp imam olmuş Şeyh Davudun torunu Yeşil Baş`da bakır para kesmekten dağılmış. Sonra torunu Kara İbrahim Derindere Mahallesine ormandan açma yerleşmiş. Pir Alinin torunu da yanına almış bu süre içinde köy temamen Şeyh Pirdal`a kalmış. Böylece köyün adı Pir`in adına izafeten Şadı kalmıştır. Sonra Beşir köyünden Bektaş, Noman, Mehmetoğulları daha bazıları gelmiş bunlarda Sivas ve Karahisar oğuzlarındandır. 1.Dünya Harbinde 1500 nüfusa sahip iken sahneyi harp olmuş taş taş üstünde kalmamış 1917 de ancak 100 nüfus köye dönebilmiş olan bu köy halen eski dönemini bulamamıştır. Bu köy öteden beri Harşit vadisinde bir numune köyü olmuş. Sanat ve aydın kimseleri ile birlik beraberlik, heybet ve ihtişamları ili şanlı ŞADI diye nam almış.Fakat 1960 inkılabında adı değişirken Çatalağaç olmuştur. Şanlı yurt ve ya Şenyurt olması lazım iken Çatalağaç olması bu ad bazı yanlışlıklara sebep olduğundan köylüler nu adın değişmesini halen istemektedirler.
Bu köy öteden beri kültüre de aşık bir köydür. Ne yazık ki 1960 da okulu yapılırken 3 köyün birleştiği yere yapılmış. Uzaklık sebebi ile okuyandan okumayan çocuğu daha çoktur. Her yerde talihsiz kalan bu köye atalar kara talihli kara şadı diye ad koymuşlar.
COÄRAFİ VE EKONOMİK DURUMU
Bu köy denizden 40 km içerde harşit çayından biraz yüksekte 4 mahalle olarak kurulmuş bir baştan bir başa yarım günde varılır. Göden deresinde Pir Ali kıranına Sazlıbel tepesinden harşıt çayına kadar geniş topraklara sahiptir. Harşit çayı ve Şosası hududundan geçer. Suları bol mera ve çayırları geniş yayvan yapraklı ormanlar köyü çevirmiş yükseklerinde iğne yapraklı ormanları da vardır. Fındık, her çeşit meyve ve sebze yetişmektedir. Halkın yiyeceğini mısır teşkil eder 1.Dünya Harbinden önce 1500 nüfusa sahip iken harice zahire satan bu köy yine kendisini idare edebilir. Eskiden %50 bir tahıl köyü iken 1950 den sonra bu adet kalkmıştır. Fenni gübrenin büyük faydası olmuş tarım ehli hayvancılık ve nüfus hızla ilerlemektedir. Arıcılık ta normal fakat eski tip kovanlarda yapılmaktadır. harice canlı baş hayvan, fındık, ceviz, fasülye, arı balı, çayır ve av derisi satar. Halk yazın geniş yaylalara çıkar fakat bu yaylaları ile köyleri arasında komşuları günyüzü köyü vardır. Nüfus son yıllarda 600 ü bulmuş. 2 Camisi, 6 değirmeni, 3 kahvesi ve 3 dükkanı vardır. Son yıllarda kurşun, bakır, çinko, demir ve Mankenez yatakları keşif edilmiş olan bu köyün bu günden yarını daha iyi olacağı tahmin edilmektedir. Gerekse komşu Güvenlik ve Doymuş köyleri de aynı tarihte aynı soydan insanlarla kurulmuş aynı özellikleri taşımaktadır. Daha münbit topraklara, çayır ve meralara sahiptirler.
Yazan : Hacı Mehmet GÜVENDİ Yazdığı Tarih: 15 EYLÜL 1969
Buraya yazılan bilgiler H.Mehmet GÜVENDİ` nin 15 EYLÜL 1969 yılında yazmış olduğu bilgiler aynen yazılmıştır.)
Hazırlayan: Seyit GÜVENDİ (23 AÄUSTOS 2007)