Ölüm Kararı`` Rekin Teksoy`un Sinema Tarihi s.322.Türkçe isim için referansÖlmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Film s.239.Türkçe isim için referans 1948 ABD yapımı psikolojik gerilim filmidir.Özgün adı Rope`` tur.Senaryosunu Hume Cronyn ve Arthur Laurents `in Patrick Hamilton `ın Rope`s End (İpin ucu) adlı oyunundan adapte ederek yazdıkları filmin yapımcısı ve yönetmeni Alfred Hitchcock `tur. Filmin başlıca rollerinde James Stewart , John Dall , Farley Granger ve Cedric Hardwicke oynamışlardır. 1924 yılında Chicago Üniversitesinde Leopold and Loeb adlı iki öğrencinin sınıf arkadaşlarını katletmeleri olayından esinlenilmiştir. Film Hitchcock`un ilk renkli filmidir. Tek bir mekanda geçer ve kesintisize yakın çekim tekniği ile tiyatrovari bir havası vardır. Filmde aynı evde yaşayan iki gencin filozof Nietzsche `nin bir felsefi düşüncesinden etkilenerek bir arkadaşlarını iple boğup öldürmeleri ve cesedini evde saklayarak bir parti vermeleri,bu partide üniversiteden hocalarını bir şekilde zekaları ile etkilemeye çalışmaları anlatılmaktadır.
Özet
Aynı evi paylaşan ve eşcinsel oldukları filmde sadece ima edilen iki üniversite öğrencisi, Phillip (Farley Granger) ve Brandon (John Dall) üniversiteden hocaları Rupert (James Stewart) `ın kendilerine empoze ettiği Nietzche `nin "Yeteneksiz kişilerin yaşamaya hakkı olmadığı" şeklindeki bir felsefesinin de etkisinde kalarak bir arkadaşlarını sadece heyecan olsun diye iple boğarak öldürürler. Cesedini de kaldıkları lüks apartman dairesinde salonun tam ortasındaki antika bir sandığa yerleştirirler; bununla da kalmayıp entellektüel alanda kendilerine örnek aldıkları felsefe hocalarını, kurbanın ana babası ve nişanlısının (Joan Chandler) da aralarında olduğu bir grup insanı eve yemeğe davet ederler.Oyuncular
Aktör / Aktris !! Karakter |
---|
James Stewart >| Rupert Cadell |
John Dall >| Brandon Shaw |
Farley Granger >| Phillip Morgan |
Cedric Hardwicke >| Mr. Kentley |
Constance Collier >| Mrs. Atwater |
Douglas Dick >| Kenneth Lawrence |
Edith Evanson >| Mrs. Wilson |
Dick Hogan >| David Kentley |
Joan Chandler >| Janet Walker |
Alfred Hitchcock >| Açılış yazılarından sonra caddede yürüyen adam |
, John Dall ve James Stewart filmin bir sahnesinde.]
Film Hakkında Notlar
- "Ölüm Kararı" (Rope) Alfred Hitchcock `un ilk renkli filmi olma özelliği taşıyor.
- Aynı zamanda Alfred Hitchcock `un hem yönettiği hem de yapımcılığını üstlendiği ilk ve tek filmidir.En azından resmen ilan edildiği kadarı ile.Zira Number 13 ,Şüphe (Suspicion) ve Aşktan da Üstün (Notorious) filmlerine de yapımcı olarak katkıda bulunmuştu ancak bu durum tanıtım yazılarına yansıtılmamıştı.
- Filmin bütün hakları 1983 yılında Universal Stüdyoları tarafından satın alınmıştır.
- Yönetmen Alfred Hitchcock,biçim ustalığının en önemli örneklerinden biri olan bu filmde "kesintisiz çekim" de diyebileceğimiz değişik bir teknik uygulamıştı.Bilindiği gibi filmlerde onlarca saat uzunluğunda çekilmiş ham sahneler kurgu masasında uygun parçalara ayrılarak yeniden bir araya getirilirler,gereksiz sahneler atılır diğerleri de farklı sıralarda birbirine eklenerek filme çok daha farklı bir anlam kazandırabilir.Bu filmde ise Alfred Hitchcock çekimde kullanılan kameraların alabildiği en fazla uzunluktaki filmi (300 metre veya 10 dakika) hiç ara vermeden sonuna kadar çekiyordu.İkinci makaraya geçişleri de boşluk hissedilmemesi için oyunculardan birinin sırtına veya bir sütunun karanlığına denk getiriyordu.Böylece planlar birbirine görünmez bir şekilde bağlanıyor ve filmin tek planda çekildiği hissini ve tiyatrovari havasını veriyordu.Filmde 10 makara çekim yapılmıştı.Yani filmde bilinen anlamda bir kurgu yoktur.Bu tekniğin,henüz kurgu diye bir kavramın sadece sinema dünyasındaki insanlar tarafından farkına varıldığı bir devirde,yani 1948 yılında uygulanmış olması Hitchcock`un sinema seyircisini değil de entellektüel sinema çevresini etkilemek için bunu yapmış olduğunu akla getirmektedir.
- Bu film Hitchcock`un aynı dönemde çektiği 4 başka filmi ile beraber telif hakları ile ilgili sorunlar yüzünden onlarca sene seyirci ile tekrar buluşamadı.Ancak 30 yıllık bir aradan sonra 1984 yılında,filmin hakları Universal Stüdyoları `na geçince tekrar gösterilebildi. "5 kayıp Hitchcock" diye anılan filmler şunlardır:
- Ölüm Kararı (The Rope) (1948)
- Çok Şey Bilen Adam (The Man Who Knew Too Much) (1956)
- Arka Pencere (Rear Window) (1954)
- The Trouble with Harry (1955)
- Ölüm Korkusu (Vertigo) (1958).
- Filmde açıkça dile getirilmese de Phillip (Farley Granger) ve Brandon (John Dall) arasında eşcinsel bir ilişkinin olduğu ima edilmektedir,bu imalardan biri de gençlerin paylaştıkları apartman dairesinde yatak odasında tek bir yatağın gözüktüğü sahnedir.Bu o devirde nasılsa sansürün gözünden kaçmıştı.Buna rağmen film bu nedenle birçok ABD kentinde yasaklanmıştı.
- Alfred Hitchcock yönettiği filmlerin çoğunda çok kısa bir süreliğine gözükmüştür.Cameo rol olarak adlandırılan bu roller onunla özdeşleşen bir özellik haline gelmişti.Sonraki yıllarda başka yönetmenler de onu taklit ettiler.Hitchcock yönettiği filmlerden 34`ünde bu şekilde gözükmüştü.Bu filmde de iki sahnede birden gözüktüğü ileri sürülmektedir birinde açılışta kalabalık arasında yürüyen insanlardan birini oynuyordu.Diğerinde de 55.ci dakikada pencereden gözüken bir neon tabelasında gözüküyordu.
Kaynaklar
reflistLinkler
- IMDb`de film|Rope|0040746
- Filmden fotoğraflar