Avrupa Birliği
Türkçe Avrupa Birliği kelimelerinin İngilizce karşılığı.European Union
1965'te Brüksel Antlaşması ile kurulup 1967'de işlerlik kazanan Avrupa Birliği (EC), Avrupa'da var olan üç örgütü bir araya getirdi: Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (ECSC), Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom). ECSC, kömür ve çelik sağlanması konusunda ortak bir yol izlemek amacıyla 1952'de kurulmuştu.
AET 1958'de üye devletlere ortak bir pazar oluşturmak ve mal, personel ve hizmetlerin serbestçe taşınması amacıyla kuruldu. Euratom da 1958'de kuruldu, amacı atom enerjisinin barışçı amaçla kullanımını sağlamaktır. Başlangıçta her örgütün de altı üyesi vardı; Belçika, Fransa, Federal Almanya, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya - "Altılar Avrupası". Aynı altı ülke Avrupa Birliğinin de üyelerini oluşturuyordu. Avrupa Birliği kendisini oluşturan kuruluşların amaçlarına uymaya sürdürdü ve kendi uzun vadeli hedefi olarak, ECSC, AET ve Euratomum ayrı ayrı başarabileceğinden daha geniş kapsamlı uluslararası politik işbirliği sağlandı.
1 Ocak 1973'te İngiltere, İrlanda ve Danimarka, Avrupa Birliğine üye oldular. Yunanistan 1 Ocak 1981'de Avrupa Birliğinin onuncu üyesi oldu.
Kuruluşu
2. Dünya Savaşını izleyen yeniden kalkınma döneminde ortaya çıkan Avrupa'da işbirliği düşüncesi, başlangıçta Doğu-Batı arasındaki anlaşmazlıktan geniş ölçüde etkilendi. Doğu bloku ülkelerinin karşı çıktıktan Marshall Planını uygulamak için 1948'de Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü (EEC), 1949'da Avrupa Konseyi kuruldu. Bunları 1952'de ESCS izledi; bu tek tek hükümetlerden bağımsız olarak karar verebilen ilk uluslararası kuruluştu.ECSCnin baransı pek büyük olmadı. Özellikle Fransanın geniş kapsamlı uluslararası güçlere karşı olması ve örgütün çelik endüstrisindeki kartellere karşı durabilecek kadar güçlü olmaması yüzünden, öncü niteliğinin getireceği sonuçlara ulaşılmadıysa da ekonomi politikası alanında işbirliğine yönelik ilk adımlar atıldı ve 1957'de Roma'da AET ve Euratomun kurulmasını sağlayan anlaşmalar imzalandı.
AET, 1970'den önce bir ortak Pazar ve ortak bir tarım politikası gerçekleştirmenin yollarını aradı, tam bir ekonomik bütünleşmeye 1970'li yıllar içinde varılacaktı. ECSC ile kazanılan deneyimlerin ışığı altında, uluslararası olma niteliği bir ölçüde sınırlandı. Yürütme organı olan komisyon, karar verme süresi içinde hazırlık çalışması yapacak ancak, san kararlar Bakanlar Konseyi tarafından verilecekti. Bu durum 1967'de Avrupa Konseyinin kurulmasından sonra da geniş ölçüde sürdürüldü.
Avrupa Birliği’nin Kurumsal Yapısı
Avrupa Birliği’nin kurumsal yapısı parlamenter demokrasi ile yönetilen bir ülkenin kurumsal yapısı gibidir.- 1. Konsey
- 2. Komisyon
- 3. Avrupa Parlamentosu
- 4. Adalet Divanı
- 5. Sayıştay
- 6. Avrupa Yatırım Bankası
- 7. Ekonomik ve Sosyal Komite
- 8. Devlet Başkanları Konseyi (Avrupa Zirvesi)
Avrupa Birliği’ni oluşturan kurumlar üye devletleri temsil eden ve Bakanlardan oluşan Konsey; Antlaşmaların koruyucusu olan Komisyon; Demokratik yollarla üye ülkelerin temsilcilerinden oluşan, danışma ve denetleme yetkisi olan Parlamento; Üye ülkeler tarafından Topluluk hukukuna uyulmasını sağlayan Adalet Divanı; Birliğin mali denetimini gerçekleştiren Sayıştay; Birliğin dengeli gelişimine katkıda bulunan ve projelerin finansmanını kolaylaştırmak amacı ile kurulmuş olan Avrupa Yatırım Bankası; Ekonomik, sosyal ve bölgesel çıkar gruplarını temsil eden çeşitli danışma kurullarının bulunduğu Ekonomik ve Sosyal Komite; Üye ülke Devlet Başkanları ile Komisyon Başkanı’nın yer aldığı, geleceğe yönelik faaliyetlerin ana hatlarının çizildiği Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi (Avrupa Zirvesi)’nden meydana gelir.
Avrupa Konseyi
Bunların yanı sıra Avrupa Birliği’nden bağımsız olarak kurulmuş, temel insan hak ve özgürlüklerini garanti eden her ülkenin üye olabileceği Avrupa Konseyi mevcuttur. Bu Kurum, hükümetler arası diyalogu geliştirmeye ve Avrupa ülkelerinin sorunlarına çözüm yolları araştırmaya çalışan bir teşkilattır. Üye ülkelerin Dışişleri Bakanlıklarının daimi üyelerinden oluşur. Merkezi Strasburg’dadır. Üç temel görevi vardır: İnsan hakları ve demokrasinin denetlenip uygulanması, toplumsal problemlere çözüm önerileri getirmek ve kültürel bir Avrupa kimliğinin oluşması için çalışmaktır.Avrupa Birliğinde karar alma
Topluluğun karar alma sistemi dikkat çekici bir özellik taşır. Ortak kararların alınışı uzun ve karmaşık bir görünümdedir. Ancak karar süreci geniş bir dayanışma ve uzlaşmaya imkan verecek şekilde planlanmıştır. Komisyon, karar alınması için öneri hazırlayıp Bakanlar Konseyi’ne sunar. Bakanlar Konseyi’nin kendiliğinden karar alması söz konusu değildir. Bakanlar Konseyi, Komisyon’un hazırladığı önerileri görüşür, kabul edilen öneri karar halini alır ve hukuki mevzuata dahil edilir. Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlamentosu ve Ekonomik ve Sosyal Komite’ye Komisyon’un önerisini ileterek görüş ister. Öneri incelenerek görüş bildirilir.Alınan kararlar Topluluk mevzuatını oluşturur. Bu kararlar yaptırım şekli bakımından farklılıklar gösterir. Topluluk mevzuatı, üye ülkelerin milli mevzuatlarının üstünde sayıldığından (Supranasyonel Etki) milli mahkemelerin bunlara uyma zorunluluğu vardır.
Toplulukta geçerli hukuki kararlar şöyle gruplandırılabilir: Tüzük (Regulation) : Bütün üye ülkelerin kesinlikle uymakla yükümlü olduğu, ulusal yasaların da üstünde tutulan kararlardır. Yönerge (Directive) : Tüzük ile aynı yaptırım gücünü taşır. Doğrudan değil de ilgili ülkenin hukuk düzeninde herhangi bir düzenleme ile uygulanan kararlardır. Karar (Decision) : Sadece bir üye ülkeye, bir Topluluk kuruluşuna, bir işletmeye ya da özel ve tüzel kişilere yönelik kararlardır. Tavsiye (Recommendation) ve Görüş (Opinion) : Bağlayıcı olmayıp uygulanıp uygulanmayacağı ve ne şekilde uygulanacağı üye ülkelere bırakılan kararlardır. Alınan bütün kararlar Avrupa Birliği Resmi Gazetesi (Official Journal of the European Union) ’nde yayınlanır.
Üye ülkeler ve topluluğun genişlemesi
Avrupa Birliği yirmi yedi bağımsız devletten oluşur. "Kurucu üye devletler" olarak bilinen ve 1952/1958 yıllarında toplulukta bulunan altı kurucu üye şunlardır:- Diğer üye devletler;
- Bulgaristan
- Çek Cumhuriyeti
- Danimarka
- Estonya
- Finlandiya
- Fransa
- Güney Kıbrıs
- İrlanda
- İspanya
- İsveç
- İtalya
- Letonya
- Litvanya
- Lüksemburg
- Macaristan
- Malta
- Polonya
- Portekiz
- Romanya
- Slovakya
- Slovenya
- Yunanistan
misafir - 9 yıl önce