Bakü Muharebesi (1918)

Kısaca: Bakü Muharebesi (Rusça: Битва за Баку / Bitva za Baku, anlam: Bakü için muharebe), 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu (Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada), Merkezi Hazar Diktatörlüğü (Diktatura Tsentrokaspiya) ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe. ...devamı ☟

Bakü Muharebesi (1918)
Bakü Muharebesi (1918)

Bakü

Muharebe

si
(Rusça: Битва за Баку / Bitva za Baku, anlam: Bakü için muharebe), 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu (Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada), Merkezi Hazar Diktatörlüğü (Diktatura Tsentrokaspiya) ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

Muharebe

öncesi 30 Mart - 3 Nisan 1918 tarihleri arasında Bakü şehri ve civarında Bakü Sovyeti ve Ermeni Devrimci Federasyonu kuvvetlerinin Müsavat Partisi ve Kafkas Süvari Tümeni (Dikaya Diviziya) arasında çatışmalar meydana gelmiştir. Çatışma sırasında Azeri sivillere yönelik katliam yaşanmış, olayın sonucunda Azeri ve diğer müslüman halklardan 3.000 - 12.000 kişinin öldürüldüğü aktarılmıştır. Lionel Dunsterville komutanlığındaki seçkin birliklerden oluşan (daha sonra Dunsterforce olarak adlandırılan) İngiliz kuvveti Ermenilerle müttefik olmuştur.

Batum Antlaşması

Türk ordusunun Azerbaycan'ı kurtarma harekatının hukuki temeli

Batum Antlaşması

ile geçerlik kazanmıştır. 4 Haziran 1918 tarihinde Azerbaycan Milli Şurası ile Osmanlı Devleti arasında siyasi, hukuki, ticari ve askeri konulardan dost ilişkilerde bulunma maksadı ile antlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmanın 4. maddesine istinaden o tarihte Batum'da bulunan Azerbaycan Heyeti Osmanlı Hükümetinden askeri yardım isteğinde bulunmuştur. Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Paşa'nın büyük çabasıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu, daha sonra Filistin Cephesinden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alayları ile takviye edilmiştir. Muharebe Osmanlı Ordusu'nun esas harekat istikameti Nahcivan üzerinden Güney Azerbaycan topraklarına girmek idi.Burdaki amaç İngilizlerin Tebriz'e girişini engellemek olmuştur.Bu görevin üstesinden başarıya gelen Irak cephesinde bulunan 6.Ordu'ya bağlı Ali İhsan Sabis Paşa komutasındaki 4.kolordu birlikleri kuzeye ilerleyerek 8 haziran 1918'de Tebriz'i ele geçirmiştir. Daha sonra Ermeni kontrolündeki Hoy üzerine ve oradan da Karabağ'a yürüyerek bir nevi Kuzey Azerbaycan'la Güney Azerbaycan'ı birleştirmişlerdi. Bu dönemde Azerbaycan halkı Osmanlı ordusundan büyük beklenti içerisinde olmuştur. Bakü'nün Enver Paşa açısından Türkistan'a açılan kapı olarak da önemi vardı. Bu dönemde Kazan Türkleri'nin "Milli İdare" reisi Sadri Maksudi Bey, 10 mayıs 1918 tarihinde Moskova Büyükelçisi Galip Kemal Bey'i ziyaretinde Türkistan'ın birinci kapısı olan Bakü'nün hemen ele geçirilmesinin öneminden bahsetmiştir. Muharebe sonrası == Savaşın bitimini Enver Paşa: "Allah'ın yardımı ile Bakü şehri 30 saatlik şiddetli muharebeden sonra, 15 eylül 1334'te(1918) saat 9 sularında zabt edilmiştir." sözleri ile galibiyeti ifade etmiştir. Bakü'nün kurtarılmasından sonra, 1918 yılı Ekim ayı başında da bir Osmanlı müfrezesi Dağıstan'a girerek orada kurulmuş bulunan Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'ne askeri destek verdi. Galeri Dosya:LCDunsterville.jpg|Lionel Dunsterville Dosya:Nuri Killigil.jpg|Nuri Paşa Dosya:Dunster1.jpg|Lionel Dunsterville (solda), Dunsterforce kurmay subaylarıyla. Dosya:Armorbaku.jpg|

Muharebe

sırasında Britanyalı zırhlı araba. Dosya:bakuroad.jpg|North Staffords (Dunsterforce'ya bağlı bitlik, Bakü yolundaon). Dosya:Armenian defenders.jpg|Ermeni askerler (Bakü) Dosya:Armenians_baku1918.jpg|Ermeni birliği (Bakü) Dosya:Dunsterforce Rus Arm.jpg|Osmanlı saldırısı hemen öncesinde Rus ve Ermeni askerleri. Dosya:Dunsterforce training.jpg|Osmanlı saldırısı hemen öncesinde yerli Bakü Ordusu eğitim birliği. Dosya:Parade_of_the_Army_of_Islam_in_Baku.jpg|Azeri askerlerin geçit töreni (Bakü) Dosya:Memorial anglichanam.JPG|Britanya'lı askerler için yapılan anıt (Bakü).

Not

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Bakü Muharebesi (1918) Resimleri

Bakü Sovyeti
6 yıl önce

Bakü Sovyeti (Azerice: Bakı Soveti; Rusça: Бакинский Совет; 2 Kasım 1917 - 26 Temmuz 1918), Rus İmparatorluğu'nda 1917 Ekim Devrimi sonucunda Bakü Guberniyasının...

Meşedi Azizbeyov
6 yıl önce

diktatörlüğünün Baküde iktidarı ele geçirmesinin ardından hapse düşerler. Bakü Muharebesi (1918) döneminde en çok bilinen versiyona göre Anastas Mikoyan'ın başında...

26 Bakü Komiseri
6 yıl önce

26 Bakü Komiseri (Azerice: 26 Bakı komissarı, Rusça: 26 Бакинских комиссаров / Dvadsat şest Bakinskih komissarov), Ekim Devrimi'nden sonra Bakü'de kurulan...

Mürsel Bakü
3 yıl önce

komutanlığı yaptı. Eylül 1918'de Nuri Paşa'nın komutasındaki Kafkas İslam Ordusu ile Bakü Muharebesi'ne katılarak Bakü'nün Ermeni Taşnak'larından ve...

Edmund Allenby
3 yıl önce

aradan ve 15 Eylül 1918'de Bakü Muharebesi (1918) sonucunda Azerbaycan Osmanlı hakimiyetine girdikten bir gün sonra 16 Eylül 1918'de yeniden saldırıya...

Edmund Allenby, 1861, 1882, 1884, 1885, 1888, 1889, 1902, 1915, 1917, 1919
Stepan Şaumyan
3 yıl önce

Çok sayıda gazete ve yayın çıkartmış olsa da en çok Bakü Komünü lideri olarak tanınır. Mart 1918’de Bolşevik lider Lenin tarafından Kafkaslarda Bolşevik...

1918
3 yıl önce

tarafından kontrol altına alındı. 15 Eylül - Bakü Muharebesi sonunda Kafkas İslam Ordusu karşısındaki Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu (Birleşik Krallık...

1918, 10 ޞubat, 13 Kasım, 14 Temmuz, 15 Ocak, 16 Temmuz, 16 ޞubat, 1842, 1843, 1844, 1862
Eylül Günleri
6 yıl önce

(September Days, Резня армян в Баку / "Bakü'de Ermeni Katliamı"), Rusya İç Savaşı sırasında 1918 yılının Eylül ayında, Bakü'yü zapteden Kafkas İslam Ordusu'nun...