bulut
Türkçe bulut kelimesinin İngilizce karşılığı.n. cloud, white puffy collection of water in the sky
Dünya'da yoğunlaşan madde su buharıdır. Bu da, küçük su damlacıklarını, genellikle 0.01 mm buz kristallerini oluştururur. Milyarlarca damlacık ve kristallerin beraber durmasıyla bulut olarak görünürler. Bulutlar tüm görünür dalga boyutlarını yansıtır ve genellikle beyazdır fakat gri veya siyah olarak görünebilirler. Siyah görünmelerinin sebebi, çok kalın veya yoğun olması ile güneş ışığının geçmesine izin vermemesindendir.
Bulutların meydana gelişleri aynı olmakla beraber şekilleri ve hacimleri bakımından aralarında büyük farklar vardır. Bulutların sınıflandırılmasında esas olarak dört tip kabul edilmiştir:
a - Sirüs, b - Stratus, c - Kümülüs, d - Nimbus.
Bulut için kabul edilen bu dört tipe göre, genel olarak bir bölümleme yapılmıştır:
a -Yüksek bulatlar : (Sirüs, sirostratüs).
Şirüsler, en yüksek bulutlardır. Şekilleri bellidir. Tek, ince, yapıları lifli beyaz ve gölgesiz bulutlardır. Ortalama olarak 8-12 km. yükseklikte meydana gelirler. Sirüs bulutlarının görünmesi önemli hava değişmelerine delalet eder. Sirostratüsler : 8 km. kadar yükseklikte olan bulutlardır. Süt renginde yayılmış bir örtü gibi göğe dağılmışlardır.
b - Ara bulutlar:(Siro-kümülüs, alto kümülüs, altostratüs)
Sirokümülüsler, birbirinden kesin olarak ayrılmış, gölgesiz beyaz ve küçük yumakların meydana getirdikleri gruplardır. 6 km. kadar yüksekliklerde bulunurlar. Alto-kümülüsler, gölge yapan büyük yumaklardan meydana gelmiştir. Sirokümülüslere benzerler, 4 km. ye kadar yükselirler. Altostratüsler, mavimtrak rekli örtüler halindedir. Yükseklikleri 3 - 4 km. kadardır. Bu bulutların bulunduğu havalara kapalı hava denir.
c -Alçak bulutlar (kümülüs, stratokümülüs, nimbus, kümülonimbüs):
Kümülüsler pamuk kümelerine benzerler, iyi hava bulutlarıdır. Genel olarak 1-3 km. yükseklikte bulunurlar: geniş gölge gösterirler. Yükseklikleri 2 km. yi geçmez. Nimbüsler, çok alçak, düz koyu renkli, yağmur ve kar meydana getiren bulutlardır. Kümülonimbüsler, dağ manzarasında, büyük kitleler halinde olan fırtına bulutlarıdır.
Bulut türleri
Yüksek Bulutlar Cirrus Sembolü Cirrus Cirrus uçaktan Cirrocumulus Cirrostratus Sembolü CirrostratusCirrus (Ci): İnce beyaz iplikler ya da beyaz parçalar ya da dar şeritler biçiminde birbirinden ayrı bulutlardır. Bu bulutların ipliksi bir görünümü ya da ipeksi bir parlaklığı vardır; kimi zaman her ikisi bir arada bulunur.
Cirrocumulus (Cc): Gölgesiz ince beyaz parça, örtü ya da katman biçiminde bulut. Birbirine karışmış ya da ayrı ayrı ve oldukça düzgün dizilmiş taneler, dalgacıklar biçiminde çok küçük öğelerden oluşur. Bu öğelerin görünür genişlikleri 1 dereceden azdır.
Cirrostratus (Cs): Genellikle ışık halkası oluşturan ipliksi ya da düzgün görünümlü, saydam ve gökyüzünü tümüyle ya da kısmen örten beyazımsı bulut tülü.
Ara Bulutlar Altocumulus Sembolü Altocumulus Altostratus Sembolü Altostratus Nimbostratus Sembolü Nimbostratus
Altostratus (As): Grimsi ya da mavimsi renklerde bulut örtüleri ya da çizgili ipliksi ya da birörnek görünümlü katmanlar. Gökyüzünü tümüyle ya da kısmen örter; güneşi, bir buzlu camın arkasından görünüyormuş gibi bulanık bir biçimde gösterecek kadar ince bölümleri vardır.
Nimbostratus (Ns): gri renkli bulut katmanı. Genellikle koyu renklidir. Oldukça sürekli yağan ve çoğu kez yere kadar ulaşan yağmur ya da kar yüzünden görünümü yayılmış gibidir. Güneşi tümüyle örtecek kadar kalındır. Çoğu kez bu katmanın altında, parçalı bulutlar bulunur; nimbostratus bulutları bunlarla birleşmiş ya da birleşmemiş durumda olabilir.
Alçak Bulutlar Stratocumulus Stratus Sembolü Stratus Cumulus Sembolü Cumulus Cumulonimbus
Stratocumulus (Sc): Gri ya da beyazımsı, ya da gri ve beyazımsı renklerde parça, örtü ya da katman biçiminde, hemen her zaman koyu parçaları olan bulut. Mozaik gibi, yuvarlak kütlelerden, tomarlardan oluşur.Yere ulaşmadan buharlaşan yağış durumu dışında ipliksi değildir. Birleşmiş ya da birleşmemiş durumda olabilir. Düzgün dizilmiş küçük öğelerin çoğunun genişliği görünürde 5 dereceden çoktur.
Stratus (St): Genellikle birörnek bir zemini olan gri bulut katmanı. Çisenti, buz prizmaları ve kar taneleri verebilir. Güneş, bulutun arkasından göründüğünde çevresi açıkça ayırt edilebilir. Stratus ayla oluşturmaz; ayla olayı çok düşük sıcaklıklarda ortaya çıkabilir.Stratus, kimi zaman parçalar halinde de görülebilir.
Cumulus (Cu): Birbirinden ayrı bulutlar. Genellikle yoğun olurlar ve dış çizgileri keskindir. Kabarık duran üst bölümü, karnabahara benzeyen, yükselen tepeler, kubbeler ya da kuleler biçiminde düşey olarak oluşur. Güneşin aydınlattığı bölümleri çoğu zaman parlak beyaz renk alır. Bu bulutların zemini görece koyu ve yataydır. Kimi zaman parçalı görünümde olurlar.
Cumulonimbus (Cb): Dağ ya da çok büyük kuleler biçiminde, düşey doğrultuda büyük yer kaplayan , ağır ve yoğun bulut. Üst bölümünün bir kısmı genellikle düzgün, ipliksi ya da çizgilidir ve hemen her zaman yassıdır. Bu bölüm, örs ya da çok büyük bir sorguç biçimi alana kadar yayılır. Çoğu kez koyu renkte olan bulutun zemininin altında, sık sık onunla birleşmiş ya da birleşmemiş durumda parçalı bulutlar vardır. Burada çoğu kez yağış olur; bu yağış kimi zaman yere ulaşamadan buharlaşan türden olabilir.
