Küçük boyutlu bu bilgisayarlarda; isim ve adreslerin saklanabildiği bir veritabanı, not defteri ve iletişim kurmayı sağlayan bölümler yer alır. Gelişen elektronik ve bilgisayar teknolojisi cihazların boyutlarını küçültmüş ve özelliklerini arttırmıştır. Cep telefonu, video ve fotoğraf çekimi, GPS gibi özellikleri olan örneklerinin üretilmesi ile cep bilgisayarlarının kullanımı yaygınlaşmıştır.
Tarihçe
PDA kelimesi ile kez Apple şirketi tarafından üretilen Newton MessagePad cihazı için kullanılmıştır, ancak Newton'dan önce de PDA özelliklerine sahip olduğu söylenebilecek cihazlar bulunmaktaydı (Psion ve Sharp Wizard). PDA'ların yaygınlaşması Palm tarafından 1996'da üretilen PalmPilot'la birlikte başladı. Palm'in ilk modeli, kısa sürede PDA pazarının en popüler ürünü haline geldi.İlk Örnekler
Cep bilgisayarlarının ilk örneklerinde; renksiz ekran, sınırlı işlem gücü ve düşük enerji tüketimleri sayesinde uzun pil ömrü özellikleri öne çıkar. Bu tür cihaz üretiminin öncülerinden Japon şirketi Casio'yu daha sonra birçok üretici takip etmiştir.İşletim sistemi basit ve alete özeldir. Genelde telefon defteri, adres defteri olarak ya da hesap makinesi olarak kullanılır. Casio FX-880P ve PB-1000C gibi BASIC ve C dillerinde programlanabilir örnekleri de üretilmiştir.
Palm ve türevleri
Monokromik ile başlayan renkli ekranlar, artan işlem gücü, görece uzun pil suresi ile karakterize edilir. Pocket PC'lerin piyasaya girmesi ile rakebet sonucu ekran renklenmiş, işlem gücü artmıştır. Doğal olarakta pil ömru azalmıştır. PalmOS denilen özel bir işletim sistemi kullanmaktadır. Palm'dan sonra birçok firma da bu tarz cep bilgisayarı üretimine yeltenmiş ama başarılı olamamıştır. En son Sony bu tür cihazların üretimini durdurduğunu duyurmuşturPocket PC
Genelde renkli ekran, yüksek işlem gücü ve düşük pil ömrü ile karakterize edilir. Microsoft'un PocketPC işletim sisteminin desteği ile piyasada yer bulmuştur. Renkli ekran ve güclü işlemci, multimedya işlemlerine (video gösterme ve müzik çalma) olanak verdiğinden yoğun ilgiyle karşılanmıştır. Ancak Palm'lara göre kullanımı daha karışıktır ve işletim sistemi sık değiştirilmiştir. Programların gerek işletim iştemleri arası uyumsuzluk ve gerekse işlemci versiyonları yüzünden sayısı çok daha kısıtlıdır.Yapı
Veri Girişi ve Kullanıcı Arayüzü
Tipik bir cep bilgisayarında veri girişi duyarlı ekran üzerine kalem (stylus) ile dokunmak sureti ile yapılır. 320x240 veya 640x480 piksel gibi çözünürlükteki duyarlı ekran sayesinde el yazısı veya ekran tuş takımı ile veri girişi yapılabilir. Günümüzde ses komutlarını algılayarak işlem yapabilen cep bilgisayarları da üretilmektedir.İletişim
Cep bilgisayarları, masa üstü bilgisayarlar veya diğer birimler ile USB üzerinden kablolu iletişim yapabilirler. Yeni nesil cihazlar Bluetooth veya wi-fi üzerinden ya da dahili GSM birimleri sayesinde bu protokol üzerinden kablosuz olarak da iletişim kurabilmektedir.Cep bilgisayarları; wi-fi, GSM veya Bluetooth üzerinden örütbağ (internet) bağlantısı kurabilirler elmek (elektronik posta) alma-gönderme, örütbağ sayfalarını görüntüleme, fax gönderme gibi işlemleri yababilirler.
İşletim Sistemi
PDA'lar yaygın olarak PalmOS, Windows CE veya Windows Mobile işletim sistemleri ile çalışırlar.İşlevler
Cep bilgisayarlarında, uygun yazılım kullanarak neredeyse bir masa üstü bilgisayarında yapılabilen her işi yapabilmek olasıdır.Sıradan bir cep bilgisayarında standart olan özellikler; not defteri, kelime işlemci (Pocket Word vb.), hesaplama tablosu (Pocket Excel vb.), hesap makinesi, zamanlayıcı, çoklu ortam oynatıcı (Windows Çoklu Ortam Oynatıcı vs.), resim gösterici olarak sıralanabilir.
Programlama
Yeni teknolojiler ile PocketPC, PDA gibi cihazlar mevcut sunucular ile veri alışverişinde kullanılarak çok kullanışlı hale gelmiştir.Büyük işletmeler üretimlerini stoklarını müşteri ilişkilerini rahatlıkla takip edebilmektedir.
Bu tip cihazlara program hazırlamak için Appforge firmasının üretmiş olduğu visual studyo.net ile birlikte çalışan crossfire kullanılabilir.