Dökme Demir

Kısaca: Dökme demirler, %2'den fazla karbon oranı içeren demir-karbon alaşımlarıdır. İçindeki karbonun grafit şeklinde olanlarına gri dökme demir, sementit şeklinde olanlara ise beyaz dökme demir denir. ...devamı ☟

dökme demir
Dökme Demir

Dökme demir yüksek oranda karbon (2 %) ve Silisyum (> 1,5 %) içeren bir grub demir alaşımlarına verilen ad. İçindeki karbonun grafit şeklinde olanlarına ``gri dökme demir``, zementit şeklinde olanlara ise ``beyaz dökme demir`` denir. 1150 °C derece ile eridiği sıcaklık çeliğin erime sıcaklığından düşüktür.

Mutfak eşyası üretiminde tercih edilen maddelerden biridir. Çünkü zehirli madde içermez, yüksek derecedeki ısıya dayanıklıdır , ısıyı çok iyi bir şekilde iletir ve dağıtır, şekil verilmesi kolaydır.

Dökme demir mutfak eşyaları ya ham olarak bırakılmış veya koruyucu tabaka ile kaplanmıştır.

Ham dökme demir

Ham dökme demir yiyeceklerin pişirilmesinde yüzyıllardır kullanılmaktadır. Yüksek ısıya dayanıklı olması nedeniyle kızartma, sote yapmak için çok uygundur. Ayrıca ısıyı uzun süre muhafaza etmesi ve eşit bir şekilde tüm yüzeye dağıtması nedeniyle yavaş ve uzun süreli pişirme gerektiren yemekler (baklagiller, etli yemekler vb.) için idealdir. Dökme demirden üretilmiş tava ve tencereler hem ocak üzerinde hem de fırında kullanılabildiği için bazı tarifler için mükemmel bir tercihtir.Örneğin önce ocak üzerinde dış yüzeyi kahverengileştirildikten sonra fırında pişirilen biftek ve pirzola veya meyveli alt-üst keki gibi.

Dökme demirden yapılmış demlikler ise ısıyı uzun süre koruması ve eşit dağıtması nedeniyle mükemmel şekilde demlenmiş eşsiz bir çay içebilmenizi sağlar.

Ham dökme demir mutfak eşyalarının bakımı zordur ve bulaşık makinesinde yıkanamaz.Elde ılık su ile yıkanmalı ve her yıkamadan sonra mutlaka sıvıyağ ile yağlanmalı ve hep kuru tutulmalıdır. Aksi halde hemen paslanır.

Koruyucu tabaka ile kaplanmış (enameled) dökme demir

Ham dökme demirin kullanımı,bakımı ve temizlenmesi sırasında karşılaşılan zorlukları ortadan kaldıran enameled işlemi dökme demir mutfak eşyalarının kullanımını kolaylaştırmış ve bu malzemenin tercih edilip yaygınlaşmasını sağlamıştır.19.yy sonu-20.yy ortalarında uygulanmaya başlanan bu teknik sayesinde koruyucu emaye ile kaplanmış, canlı renklerdeki dökme demir tencere ve tavalar popülerleşmiştir.

Koruyucu tabaka paslanmayı önler ,her yıkamadan sonra yağlama ve kurulama zorunluluğunu ortadan kaldırır.Ayrıca gerektiğinde bulaşık makinesinde yıkanabilmesini de mümkün kılar.

Koruyucu tabaka bir tür püskürtülmüş camımsı yüzey olduğu için yüksek ısıda bile canlılığını kaybetmeyen gözalıcı güzellikteki renklerin kullanılmasını da sağlamaktadır.Örneğin, bu alanda en eski ve köklü firmalardan biri olan Staub 1826 yılından bu yana enameled dökme demir mutfak eşyası üretimi yapmaktadır.

Koruyucu tabaka iç ve dış yüzeyleri kaplamakta ancak her iki yüzeyin birleştiği sınırlarda ham dökme demir görülebilmektedir.Bu nedenle mutfak eşyasının dökme demir olup olmadığını bu detaylara bakarak anlayabilirsiniz.

Enameled dökme demirden üretilen mutfak eşyaları bulaşık makinesinda yıkanabilse de çok sıklıkla bulaşık makinesinde yıkanması tavsiye edilmez.Çünkü ham dökme demirin göründüğü yerler zarar görebilir ayrıca koruyucu tabaka kimyasal deterjan nedeniyle zamanla yıpranabilir.

Birçok ünlü şef ve aşçı dökme demir mutfak eşyaları kullanarak yemek pişirmeyi tercih etmektedir.Paul Bocuse,Martha Stewart,Emeril lagasse,Rachael Ray vb

Sağlık üzerindeki etkileri

Demirden üretilmiş olması nedeniyle dökme demir tava ve tencerelerde pişirilen yiyecekler demir açısından zenginleşir.Bu sayede kandaki demir eksikliğini (anemi) gidermekte yardımcı bir etkisi vardır.Özellikle kadınlar ve çocuklarda kansızlık oldukça yaygındır bu nedenle çocuklu ailelerde kullanması tavsiye edilir.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

dökme demir Resimleri

Dökme demir
3 yıl önce

Dökme demirler, %2'den fazla karbon oranı içeren demir-karbon alaşımlarıdır. İçindeki karbonun grafit şeklinde olanlarına gri dökme demir, sementit şeklinde...

Dökme demir, Alaşım, Demir, Grafit, Karbon, Silisyum, Sote, Çelik, Zementit
Demir
3 yıl önce

Demir, karbonla birlikte 1420–1470 K sıcaklığa kadar ısıtıldığında oluşan sıvı eriyik %96,5 demir ve %3,5 karbon içeren bir alaşımdır ve dökme demir veya...

Çelik, Maden, Madencilik, 18. yüzyıl, Aktinyum, Alaşım, Altın, Alüminyum, Amerikyum, Anadolu, Antimon
Tencere
3 yıl önce

topraktan yapılmış olan türlerine ise güveç denir. Dökme demirden üretilmiş tencereler de vardır. Dökme demir tencereler, kısık ateşte ve uzun sürede pişirilen...

Tencere, Arapça, Güveç, Teflon
Biyel kolu
3 yıl önce

yüklenen parçalarındandır. Biyel malzemesi olarak kır dökme demir kullanılır. Kır dökme demir ucuz olması, sınırlı yağlaması, aşınma ve kaynamaya karşı...

Çelik
3 yıl önce

kabiliyetleri nedeniyle dökme demir olarak bilinirler. Çelik ayrıca az miktarda karbon içeren fakat demir cüruflarını da kapsayan dövme demir olarak da ayırt...

Çelik, Demir, Karbon, Metalurji, Demir ve çelik
Dökümhane
6 yıl önce

döküm ortaya çıkmış olur. En sık işlenen metaller arasında alüminyum ve dökme demir bulunmaktadır. Bu metallerin yanı sıra, bronz, çelik, magnezyum, bakır...

Demir çağı
3 yıl önce

olmasındandır. Demir cevherinin yerkabuğunda bulunabilen madenler içindeki payı % 7 ile bakırdan onbin kat fazladır. Öte yandan, Dövme demir ürünler dökme bakır...

Demir Çağı, Bakır, Demir, Frigler, Lidyalılar, Likyalılar, Tarih, Taslak, Ticaret, Tunç, Urartular
Erdemir
3 yıl önce

Karadeniz Ereğli'de kurulan ve 2006'da özelleştirilerek OYAK'a devredilen demir ve çelik fabrikası. Şirket 11 Mayıs 1960 tarihinde resmen kurulmuş olup...