Hoca Ahmed Yesevi Türbesi

Hoca Ahmed Yesevi
Türbesi, (Kazakça: Қожа Ахмет Яссауи кесенесі, Qоjа Ахmet Yassaviy kesenesі) güney Kazakistan'da Türkistan şehrinde bulunur. Büyük Timur İmparatorluğu döneminde yapı 1389 yılında Timur tarafından yaptırılmıştır.

Konumu

Hoca Ahmed Yesevi

Türbesi, Kazakistan'ın güney kesiminde günümüzde Türkistan (eski adı Hazret-i Türkistan) şehrinin kuzey-doğu kesiminde kervan yolu üzerinde, eskiden Hazret ve daha sonra Yesi olarak bilinen eski bir yerleşim yerinde konumlanır. Yapı, tarihi bir kale yakınında, şimdi Arkeolojik Sit alanındadır. 2002 yılında UNESCO tarafından dünya tarih eseri olarak kabul görmüştür.

Hoca Ahmed Yesevi

Hoca (Farsça: خواجه) Ahmed Yesevi, 1093 yılında İsbicab (şimdi Sayram)'da doğmuş, hayatının çoğunu Yesi'de geçirmiş ve 1166 yılında orada vefat etmiş bir Türk şair ve mutasavvıf'dır. Eşzamanlı Moğol saldırılarına rağmen bölgede İslam'ın yayılması sürmüş, kendisi Orta Asya'da ve Türkçe-konuşan dünyada çok saygındır, tasavvuf halk tarafından tanınmıştır.

Yeni türbe

Hoca Ahmed Yesevi

'nin 12. yüzyılda küçük bir türbesi yerine, yeni türbe yapımına 1389 Hace Hüseyin Şirazi'dir. Tonoz çeşitleri ve kubbe gibi deneysel mekansal düzenlemelerin, Timur'un kendisinin yapının tasarımında katıldığı bildirilmiştir. Bu tarz yenilikler daha sonra diğer şehirlerin dini yapılarında da uygulanmıştır. bulunan bir tesisde, harç (havan), alçı ve kil karışımından oluşan ateş tuğlası ile yapılmıştır. Kazakistan Cumhuriyeti Kızılordu bölgesinde Türkistan şehri kuzey-batısında, 40 km uzaklıkta, çölde bir ortaçağ kalesinin iyi korunmuş Sauran harabeleri (kalıntıları) bulunmaktadır. Duvarlar pişmiş kare tuğla ve ganç harç (bir alçı türü) kullanımı ile inşa edilmiştir. Özgün esas temel, suyun içine işlemesini önlemek için 1,5 m. derinliğe ulaşan kil katmanı ile çevrilidir. Ziyaretçilerin girdiği 18,2 x 18,2 m boyutlu türbe ana girişi güneydoğudadır. Ana bölüm Kazandık ("bakır oda") olarak bilinir. Bu bölüm, Orta Asya'da en büyük olan 18,2 m çapında ölçümünde bir tuğla kubbe ile kaplıdır. Kazandık bölümü ortasında, dini amaçlar için kullanılan bir tunç kazan vardır. Yesevi'nin mezarı merkezi eksende binanın sonunda kuzeybatıda, lahit bölümünün tam olarak ortasında yer almaktadır ki, -iç kubbe 17,0 m ve dış kubbe 28,0 m yükseklikte çift kubbeli yivli çatısı vardır. Kubbenin dışı, altın desenli altıgen yeşil sırlı çinilerle kaplıdır.

Yazıtlar

Hoca Ahmed Yesevi Türbesi'nin beden duvarlarında, çıkıntı kuşağın hemen alt kısmında, batı cephesinin sağ köşesinden başlayıp, kuzey ve doğu cephesinin sonuna kadar bir yazı kuşağında, Kur'an'nın En'am Suresinin 59. - 63. ayetlerinden, hadislerden ve ulu sözlerden seçilen iri sülüs hatlarla yazılmış yazıları içermektedir. Ana kubbenin sekizgen kasnağında, büyük kufi hatla çepeçevre "el-Inayetü lillah, el-Ata lillah" (İyilik Allah içindir, bağış Allah içindir.) sözleri tekrarlanmaktadır. Yine aynı kubbenin kare gövdesinin doğu ve batı yüzlerinde orta üst kısımlarda, nispeten küçük sülüs harflerle "Kale'n-nebiyyü aleyhi's-selam: ed-Dünya cifetün ve talibüha kilabün." (Peygamber aleyhisselam buyurdu. Dünya bir leştir ve onun isteklisi köpeklerdir.) anlatımı yer alır. Ahmed Yesevi'nin kabrinin bulunduğu bölümün üstüne isabet eden küçük kubbenin gövdesinde çepeçevre, iri kufi hatla, "el-Mülkü lillah" (Mülk Allah'ındır) yazıları tekrarlanmaktadır.

Notlar

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Vikipedi

Hoca Ahmed Yesevi Türbesi

Hoca Ahmed Yesevi

Konumu

Hoca Ahmed Yesevi

Hoca Ahmed Yesevi

Yeni türbe

Hoca Ahmed Yesevi

Yazıtlar

Notlar

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Ahmed Yesevî

Ahmet Yesevi (anlam ayrımı)

Kazakistan'daki Dünya Mirasları

Türkistan (şehir)

Hacı Bektaş-ı Veli

Hacı Bayram-ı Veli

Küçük Ayasofya Camii

Sarı Saltuk

Hoca Ahmed Yesevi Türbesi