Tarihçesi
I. Dünya Savaşı sırasında 19 Temmuz ve 20 Eylül 1915 ile 8 Ocak 1916 tarihlerinde Ruslar tarafından bombalandı.Osman Nuri Bey tarafından 25 Kasım 1919 da İnebolu Müdafaai Hukuk kuruldu. Yönetime Müftü Ahmet Efendi seçildi.
İnebolu'dan Zeki Bey Sivas Kongresi'nde Kastamonu'yu temsil etdi. 10 Aralık 1920 İnebolu'da Esliha ve Cephane Komisyonu ve Menzil. Nokta Komutanlığı kuruldu ve başına Erzincan Küçük Zabit seçildi.Kurtuluş Savaşı için, sıralamayla bitmeyen birçok isimler el ele verdi.
İstiklal Harbi (Kurtuluş Savaşı)'nda İnebolu
Dönemin önemli bir ticaret merkezi olan İnebolu ve İnebolu Limanı Kurtuluş Savaşı'nda stratejik olarak önemli bir rol oynamıştır. Kurtuluş Savaşı'na katılmak için Ankara'ya gitmek isteyenlerin bir bölümü teknelerle İnebolu İskelesine geliyor ve buradan Anadolu'ya geçiyordu. İstanbul ve SSCB'den gelen savaş gereçlerinin Anadolu'ya giriş noktası da İnebolu iskelesi olmuştu. Bunu fark eden Yunanlılar Karadeniz'deki donanmalarıyla iskeleyi denetlemeye başladı.Bundan sonuç alamayan Yunan savaş gemilerinden Panter ve Kılkış adlı iki Yunan zırhlısı 9 Haziran 1921'de İnebolu limanına geldi. Şehrin ileri gelenlerine ültimatom vererek cephane ve silahları iki saat içinde teslim etmesini söyledi. Savaş gemilerinin İnebolu'ya doğru hareket ettiği haberi zırhlılardan önce İnebolu'ya ulaşmış ve cephaneler bombalama karşında zarar görmemesi için iç kısımda kalan iki çay mevkiine, tepenin arkasında kalan ve zırhlıların top atışlarının ulaşamayacağı yerlere taşınmaya başlamıştı. Cephanelerin teslim edilmemesi üzerine Yunan savaş gemileri İnebolu'yu bombaladı. Ama Yunanlılar Kurtuluş Savaşı'nın gereksinimi olan insan ve cephanenin Anadolu'ya giriş yeri olan bu iskeledeki etkinliği önleyemedi.Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası
İnebolu kayıkçılarının gayret ve başarıları 9 Nisan 1924 tarihli TBMM kararıyla Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.Bu madalya ile verilen vesikanın içeriği şöyledir:
Metni iş bu varaka zahrinde muharrer bulunan 66 Numaralı Kanun Mucibince verilecek olan
İSTİKLAL MADALYASI Vesikası No : 2107 “Maksadı ulvinin husulü için azami ibrazı mesai eylediğinden dolayı Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 11.2.1340 tarihinde vukubulan birinci içtima senesi 99’ uncu içtimanın birinci celsesinde Zirde hüviyeti mukarrer İnebolu Mavnacılar Loncası’na bir kıta Beyaz Şeritli İSTİKLAL MADALYASI verilmiştir. 9 . 4 . 1340 (1924)
T.B.M.M Mühürü
GAZİ MUSTAFA KEMAL
( İmza )
İnebolu'nun Kurtuluş Savaşındaki en önemli tarihlerinden biri ve isimleri: Mustafa Salim, Mustafa Nuri, Asker Mustafa, Cebeci Sabri, Mustafa Fehmi, Bunlar İnebolu Gençler Mahfeli kurdular.
Şehit Şerife Bacı
Şehit Şerife Bacı adı Kastamonu'da Seydiler'de, İnebolu'da Kurtuluş Savaşı'nın kadın kahramanlarını simgeliyor.Şapka ve Kıyafet Devrimi
Atatürk 23 Ağustos 1925'de Kastamonu'ya gelmiştir. Burada İnebolu heyetini kabul etmiş ve yapılan davet üzerine 25 Ağustos 1925 Salı günü saat 11.00'de Kastamonu'dan İnebolu'ya hareket etmiştir.Atatürk'ün İnebolu Nutku}}27 Ağustos 1925 Perşembe günü İnebolu Türk Ocağı'nda tarihi Şapka Nutku'nu söylemiştir. İlçemizin Şeref ve Kahramanlık Günü olan 9 Haziran her yıl büyük bir coşkuyla kutlanılmakta, ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün önce İstiklal Madalyası ve Beratı ile taltif ettiği kayıkla kağnının mucizeler yarattığı beldemiz İnebolu'ya 1 gün için gelip, 3 gün onurlandırdığı Şapka ve Kıyafet Devrimi'nin ilk Nutkunu söylediği Bu Serpuşun İsmine Şapka Denir" dediği 25-28 Ağustos tarihler arasında her yıl törenler yapılmaktadır.
Coğrafya
Konum
İnebolu Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz bölümünde yer almaktadır.Anadolu Yarımadası’nın kuzeyinden geçen 42 derece kuzey paraleli ile 34 derece doğu meridyeninin kesiştiği noktanın yaklaşık 25 km. batısındadır. 89 km. güneyinde yer alan Kastamonu’nun kıyı şeridindeki şirin bir ilçesidir. Kuzeyden Karadeniz’le çevrili olan ilçemiz doğuda Abana ve Bozkurt, batıda Cide, güneyde ise Devrekani,Küre ve Azdavay ilçelerine komşudur. Batı Karadeniz bölümünün hemen kıyı gerisinden itibaren yükselen, kıyıya paralel uzanan İsfendiyar(Küre) genç kıvrım dağlarının kuzey eteklerinde yer alan ilçe, batıda Terme Çayı’na kadar sokulmaktadır. 599 km.2’lik alan sahip olan İnebolu’nun kıyıdan 14-18 km. kadar içerilerine sokulan güney sınırı Zarbana Çayı’nın ikiye ayrıldığı kısmın biraz kuzeyinde Karadeniz’e yaklaşmaktadır.Merkez Nüfusu 9800 dür.İklim
Bölge genel olarak Tipik Karadeniz iklimine sahiptir. Fakat özellikle bahar aylarında meydana gelen sisle Karadeniz Bölgesi tipik ikliminden biraz farklılıklar göstermektedir. Kışları; ılık ve yağışlı, yaz ayları; sıcak fakat kurak değildir. Nispi nem seviyesi hem mevsim yüksek olan ılıman bir iklime sahiptir. İnebolu’nun uzun yıllar (1960-2005) değerlerine bakıldığında; sıcaklık ortalaması: 13,1 derecedir. Ekstrem Sıcaklık Değerlerine bakıldığında; En Yüksek Sıcaklık 1977 Yılı Ağustos Ayında 35.8 derece, En Düşük Sıcaklık ise 1985 yılı Şubat ayında -9.2 derece olmuştur.İlçemiz yıllık ortalama 1000mm. civarında yağış almaktadır. Genelde İlçe Merkezine yağmur yağışı düşmesine rağmen biraz yukarılara doğru çıkıldıkça kar yağışı oranı artarak devam etmektedir. İlçeye kar düşse de genelde erimesi birkaç günü geçmemektedir. İlçemize en çok kar yağışı 1985 yılında 146 cm. yağmıştır. Bir sene içerisinde yağışlı gün sayısı 140 gündür. En çok yağış Aralık-Mart ayları arasında olmaktadır. Yağışlar genelde normal ve sağanak şeklinde yağışlardır. İlçemizde yılda ortalama 21 gün sis, 3 gün kırağı görülmekte, sıcaklığın (-) ye düştüğü gün sayısı ile 19 gün olarak tespit edilmiştir. Hakim rüzgar yönü SSW (Güney-Güney Batı) yönüdür. Deniz Suyu Sıcaklığı Ortalaması; 13,8 derecedir.
Bitki Örtüsü
Yüksek sıcaklık frekanslarının düşük ve okyanusal hüküm sürdüğü kıyı kesimlerde, 250-300m kadar sıcaklık istekleri, yüksek bazı maki elemanları ile Karadeniz’in daha nemcil türlerinin bir arada bulunduğu psödomaki yaygındır.Daha gerideki platolar sahasında, yerini kestane ve meşe ormanlarına bırakır. Plato sahasından dağlık alanların kuzeyinde kayın ormanları, güneyinde meşeler daha yaygındır. Daha yukarılarda ise karaçam ormanları yaygındır.Akarsular
Yüksek ve engebeli bir yapıya sahip olan ilçe arazisine yerleşmiş bulunan akarsular, sularını denizlere gönderebilmek için üzerinde yer aldığı yataklarını, derin bir şekilde kazmışlardır.İsfendiyar Dağları’nın denize bakan yamaçlarından doğarak denize ulaşan çaylardan ibaret olan ilçe akarsuları içinde, önemli bir akarsu mevcuttur. İki çay adı verilen bu akarsuyun rejimi düzensizdir ve ilçeyi ikiye ayırır diğerleri ise şunlardır: Özlüce Çayı, Kızılkara Çayı, Manastır Çayı, Adıyaman Çayı, Gemiciler Çayı. Belirtilen çaylar da rejimi düzensiz akarsulara dahildir. İlçe çevresinde, yükseklikleri 400m. ile 1200 m.arası değişen tepeler mevcuttur. İlçenin yer aldığı vadinin, ağız kısmının doğu ve batı bölümlerinde yer alan tepelerden, güneydoğuda yer alan Geriş Tepesi 495m. güneybatıda yer alan İslam Tepesi 589m. yüksekliğe sahiptir. Diğer tepeler ise; doğuda Darıca Tepesi, batıda Abaş Tepesi, daha batıda Kaleştiren Tepesi, doğuda Manastır Tepesi, güney batıda Çuha Tepesi, güneydoğuda Yukarı Vozu tepesidir.Köyler
İnebolu'ya bağlı 81 köy bulunmaktadır. Bunlardan bazıları: Hörmetli, Sökü, Taşoluk, Karşıyaka, Adar, Başköy, Akçay, Güneşli, Akkonak, Yeşilöz, Çamlıca Hayrioğlu,Evrenye,Ayvat,Güde,Zarbana ve Umba köyleridir.Ekonomi
Balıkçılık
İnebolu'da tutulan hamsi ve diğer balıklar tüm Türkiye'ye gönderilmektedir.Tarım
İnebolu köylerinin genel geçim kaynağıdır.Hayvancılık
İnebolu Limanı
İnebolu Limanı her türlü yolcu giriş çıkışına açık olup,ithalat ve ihracat yapılabilmektedir.Kapasite artırımı çalışmaları devam eden limana 10.000 grostonluk gemiler yanaşabilmekte olup,ahşap doğrama,yonga levha,ağaç parke,bakırlı prit,sigara kağıdı,kristal şeker,gübre vb. ürünlerin ihracı ve ithalatı yapılmaktadır.Yılda çokça turizm amaçlı yat ve gezi teknesinin uğradığı ve konakladığı liman sahasında bir ahşap Tekne-Yat yapım tersanesi ve balıkçı barınağı bulunmaktadır.İnebolu Feneri
İnebolu'da denize bakan yamaçta kurulmuş,şu an terkedilmiş, 145 senelik bir deniz feneri vardır. Özellikleri Yeri: Inebolu Burnu Yapım tarihi: 1863 Mevkii: 41° 58'42" N - 33° 45'54" E Karakteri: Fi W 10s Denizden Yuksekligi: 38 metre Yerden Yuksekligi: 9 metre Isik Menzili: 11 mil Yapisi: Yikilmak uzere olan fener evi ve beyaz beton kuleTeleferik
Küre'de çıkarılan bakır madeni İnebolu Limanı'ndan gemilerle taşınmaktadır. Madenin Küre'den limana nakli için ETİ Bakır AŞ tarafından Alman PWAŞ firmasına 5 milyon dolara yaptırılmıştır(1984-1988). Her bir kovasında 1.5 ton maden taşıyabilen 280 kova bulunmaktadır. 1988 yılında hizmete giren teleferik 1 yıl çalıştırılmış, işletmeci firma tarafından elektrik maliyetlerinin yüksek bulunması, verimsizlik gibi sebepler gösterilerek devre dışı bırakılmıştır. O zamanlarda bu kararın alınmasında bu hatta maden taşıyan kamyoncuların da baskısı etkili olmuştur. ETİ Bakır AŞ özlelliştirildikten sonra da verimsiz bulunmuştur. Şu anda kullanılamaz haldedir ve ETİ Bakır AŞ tarafından sökülmesi planlanmaktadır.Kültür
İnebolu Evleri
İnebolu Evleri genelde 3 katlı bahçeli yapılardır. Bahçelerde erik, fındık, dut, elma, ceviz gibi meyve ağaçları bulunur. Hemen hemen her bahçede su kuyusu bulunur. Ayrıca bahçelerde yaz sohbetleri için çardak veya avlu içinde oturma mekanları bulunur.Evler genelde bordo-beyaz renktedir. Bordo rengini Aşı Köyü'nden çıkarılan toprakla yapılan Aşı Boyasından alır. Aşı boyası bu ahşap evleri 20 yıl boyunca rahatlıkla koruyabilmektedir.
Evin çatısı genelde dört tarafa eğimlidir. Çatı denizden çıkarılan ve Marla Taşı(Arduaz) denilen geniş ve ince taşlarla örtülmüştür. Çatıda taş kullanılmasının sebebi son derece sert Karadeniz poyraz rüzgarlarında çatının dayanıklı olmasıdır. Marla taşı ise ince, düz yapısı ve ısı yalıtımına sağladığı katkıdan dolayı tercih edilmiştir.
Bodrum kat soğuktan korunmak ve rutubeti önlemek amacıyla taştan yapılır. İnebolu merkezinde bu bodrum katları iş yeri veya kiler olarak, kırsalda ise ahır olarak kullanılır. Her kat yüksek tavanlı, bol pencereli ve bağımsız bir daire şeklinde ana salona açılan odalar şeklinde tasarlanmıştır. Kat girişleri ana kapı girişinden veya dışarıdan merdivenle ayrılır. Bunun amacı ise aile genişledikçe bağımsız olarak evin rahat bir şekilde kullanılabilmesidir. Her katta tuvalet ve banyo bulunmaktadır. Bunun yanısıra yatak odasında dolap denilen bugünkü kullanımda ebeveyn banyoya karşılık gelen ilk bakışta gardrop izlenimi uyandıran küçük banyo bulunur. Bazı evlerde iki odadan oluşan çatı katı da bulunur.
Bu tarihi evler Kültür Bakanlığı, Kastamonu Valiliği ve Ankara Mimarlar Odası'nın İnebolu Evlerini Yaşatma Projesi (INEYAP) çerçevesinde koruma altına alınmıştır. Bir çok evin de restorasyonu yapılmaktadır.
İnebolu Kayığı (Denk)
İnebolu Kayığı, Denk Kayığı, İnebolu Kütüğü, Taş Kayığı, Pazar Kayığı gibi isimler altında bilgilere rastlanan ve literatüre İnebolu Kayığı olarak girmiş Pereme tipi teknedir. Önce "kabuk tekniği" ile yapılmış tek Anadolu teknesidir. Bu teknik günümüzdeki gemi yapım tekniğinin bir önceki şekli ve temeli olarak bilinir. Ortalama boyu 10-11 metredir. Bu teknikle yapılmış ve bütün olarak korunabilmiş dünyadaki tek tekne İstanbul'daki Deniz Müzesi'nde sergilenmektedir. Sergilenen bu teknenin diğer bir özelliği ise, Kurtuluş Savaşı'nda ikmal amacıyla bölgede kullanılan bir tekne olmasıdır.İnebolu Türküleri
- Birini De Yavrum Birini
- Çayırda Buldum Seni
- Çifte Çıkar Martinimin Dumanı
- Elma Attım Nar Geldi
- Gıydıvanın Kızları
- Hep Beraber Başlayalım
- İndim Dere Beklerim
- Pınar Başı Burma Burma
Folklor
- Yöresel Giysiler
- Heyamola Oyunu
- Kaşık Oyunu
Yemek
- İnebolu Pidesi
- İnebolu Kestanesi
- Sabah güveci
- Kulak makarnası
Kulak makarnası içine et konularak katlanmış yufkanın haşlanmasıyla yapılır.
- Kızılcık tarhanası
Olgun kızılcıkların unla hamur yapılıp kurutulmasıyla hazırlanan çorba malzemesine kızılcık tarhanası denir. Bu tarhanadan yapılan çorba kızılcık çorbasıdır.
- Haluşka
Hamurdan yapılan etli yemek .Çeşitli bölgelerde mantı olarak bilinmektedir.Muska şeklinde hazırlanan hamur haşlanır ve üzerine tereyağ gezdirilerek ya da yoğurt ve biberli sos eklenerek servis edilir...
Eğitim
İnebolu'da bulunan eğitim kurumları şunlardır:| | | |
Spor
Futbol
İneboluspor İnebolu'nun futbol takımıdır. 1960'lardaki Doğanspor ve Güneşspor rekabeti sonrasında iki takımın birleşmesiyle kurulmuş ve 1970'li yıllarda Kastamonu Amatör Liginde defalarca şampiyon olmuştur. İneboluda 2.spor kulübümüz İnebolu Gençlik ve Spor Kulübü adı altında 2007 yılında kuruldu.İnebolu Gençlik ve Spor Kulübünde Halkoyunları,Futbol,Taekwondo,Masa Tenisi branşla bulunmaktadır.Bu branşlarda 400 sporcu boş vakitlerini değerlendirmektedir.,Kulübün internet adresi www.inebolugsk.com dur.İneboluspor son yıllarda eski başarısını yakalayamamıştır. İnebolu'da çim zemini olan bir stadyum bulunmaktadır.
Özlüce'de (Zarbana) her yıl amatör futbol turnuvaları düzenlenmektedir.
Voleybol
İnebolu voleybola büyük önem vermektedir. Özellikle İnebolu okullarının en önem verdiği spor dallarından biridir.Masa Tenisi
İnebolu'nun en başarılı olduğu spor dallarından biridir.Özellikle lise düzeyindeki okullar masa tenisine büyük önem vermekte ve güzel başarılar elde etmektedir. Özellikle İnebolu Sağlık Meslek Lisesi tarafından başarılar elde edilmiştir.2002/2003 kadrosunun ismi Ümit Mesut Tekin, Emrah Aksakal, Kerem Can Gül, Mehmet Yılmaz ve direktör Davut Yılmazer'dir. Sağlık meslek liseleri arasında bir ilke imza atmışlardır. Üst-üste 6 (altı) sene Sağlık Meslek Liseleri arası Türkiye Şampiyonu olmuştur.
Turizm
İnebolu, son yıllarda ilgi çekmeye başlayan turistik yerlerdendir. Denizin yanında özellikle doğal güzelliği, yemyeşil tepeleri hayranlık uyandırmaktadır. 2 adet plajın yanısıra Cide ve Abana yolları güzergahında birçok güzel koylardan plaj olarak yararlanılmaktadır. Özellikle Özlüce köyü sahillerinin güzel kumsallar çadır ve karavan turizmi için çok elverişlidir.- Tarihi İnebolu Evleri
- 9 Haziran Etkinlikleri
Basın
İnebolu'da çeşitli gazeteler yayımlanmıştır. Daha önce İnebolu ve Hakkın Sesi gazeteleri yayımlanmıştır. Şu anda Yeni İnebolu Gazetesi, İnebolu Postası yanı sıra, internet üzerinden hizmet veren ve açıldığı günden beri yüzbinlerce kullanıcının ziyaret ettiği İnebolu Haber Gazetesi yayımlanmaktadır.Linkler
- İnebolu Kaymakamlığı
- Belediye Başkanlığı
- İnebolu haritası
- İnebolu portalı-Boyran.com
- Dick Osseman'ın gözüyle Inebolu
- İnebolu evleri
- İnebolu haberleri
misafir - 9 yıl önce