ikonuna tıklayınız.
İzlanda
Türkçe İzlanda kelimesinin Almanca karşılığı.npr. Island
Tarihi
861 yılında Norveçliler tarafından keşfedilen adaya ilk kez 9 ve 10. yüzyılda Norveç’ten gelen Vikingler yerleşmişlerdir. Bu toplulukların önderleri birleşerek 930 yılında parlamentonun ilk örneği sayılabilecek Athing’i meydana getirdiler. İç anlaşmazlıklar sonucu bağımsızlığını kaybeden ada 1262 yılında Norveç’in egemenliği altına girdi. On dördüncü yüzyılda Norveç’in Danimarka’ya bağlanmasıyla, Danimarka’nın hakimiyeti altına girdi. Danimarka önceleri adadan ticari bakımdan faydalanmaktaydı. Daha sonra İzlanda’yı tamamen idaresi altına aldı. 1551 yılında Protestanlığı zorla kabul eden İzlandalılar, 1662 yılında Danimarka kralına bağlılık yemini ettiler. On yedinci yüzyılda adada hastalık, kıtlık ve volkan püskürmeleri ortalığı kasıp kavurdu. 1838’de Reykjavik’te on üyeli bir meclis kuruldu. 1843’te de Althing yeniden teşkil edildi. 1904’te İzlanda’ya diplomasi dışında muhtariyet tanındı.On dokuzuncu asırda ortaya çıkan milliyetçilik akımları sonucu 1918 yılında İzlanda, Danimarka’ya bağlı bir devlet haline geldi. İkinci Dünya Savaşı sırasında stratejik bir değer kazanan İzlanda’yı korumak bahanesiyle İngiltere tarafından işgal edildi. Daha sonra 1941’de Amerikalılar burayı devraldı. 1941 yılında Althing, Danimarka ile bağlarını koparma kararı aldı. 1944 yılı Mayıs ayında halk oyuna sunulan yeni anayasa oylandıktan sonra 17 Haziran da Cumhuriyet ilan edildi. İzlanda 1949 yılında NATO’ya üye oldu.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği Başkanı Mihail Gorbaçov 11-12 Ekim 1986’da Reykjavik’te, nükleer silahların sınırlandırılması görüşmelerinin başlatıldığı bir doruk toplantısı yaptılar.
Fiziki Yapı
Adanın yanardağlarından sonra en önemli özelliği gayzerlerdir. Bu sıcak su kaynakları ısınma ve elektrik enerjisi elde etmede kullanılır.
İklimi
İzlanda’nın bulunduğu enlem dairesine karşı iklimi çok soğuk değildir. Golf Stream akıntısının etkisinde kalan adada yazlar nemli ve serindir. Kışlar ise çok yumuşaktır. Isı ortalaması başkent Reykjavik çevresinde kışın -1C°, yazın ise +11C° dir. Fakat kuzey bölgeleri daha soğuk olup, ısı ortalaması kışın -8°C civarındadır. Kuzey kesiminde haziran ayında güneş 18 gün süre ile hiç batmadan ufuk hattı üzerinde durur.Yağış ortalaması ise başkent dolaylarında 865 mm, güneydoğuda ise 1710 mm’dir.
Tabii Kaynaklar
Bitki örtüsü ve hayvanlar: Bitki örtüsü adada çok azdır. Buzulların bulunmadığı kesimlerde otlaklar vardır. Bitki örtüsü genelde çalılar ve dikenlerden meydana gelmiştir. Büyük ve iri gövdeli kayın ağaçlarından meydana gelen ormanlar giderek azalmış, günümüzde yok denecek hale gelmiştir. Ormanların çok az oluşu ve iklim şartları adada yabani hayvanların bulunmamasına sebeb olmaktadır.Madenler: Yer altı kaynakları bakımından fakir olan İzlanda’da alüminyum çıkar.
Nüfus ve Sosyal Hayat
Din: Halkın büyük kısmı Hıristiyanlığın Evangelist mezhebine (%95,6) bağlıdır. Geri kalan kısmının %3,7 Protestan, %0,7’si Katoliktir.
Eğitim: İzlanda’da eğitim düzeyi yüksektir. 7-15 yaşları arasında eğitim mecburi olup, okuma-yazma bilmeyen yoktur. İzlanda’da beş üniversite ve iki kolej bulunmaktadır.
Siyasi Hayat
İzlanda’da 1944’te Cumhuriyet ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanı dört yılda bir seçilmektedir. Biri 40 üyeli, diğeri 20 üyeli iki meclisi vardır ve her ikisinin de görev süresi dört yıldır. Üyeler seçim yolu ile tesbit edilirler.Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar
- AG (Avustralya Grubu),
- BIS (Uluslararası İmar Bankası),
- CBSS (Baltik Ülkeleri Konseyi),
- CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi),
- CE (Avrupa Konseyi),
- EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi),
- EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası),
- ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu),
- EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi),
- FAO (Tarım ve Gıda Örgütü),
- IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı),
- IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası),
- ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü),
- ICC (Milletlerarası Ticaret Odası),
- ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu),
- ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi),
- IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği),
- IEA (Uluslararası Enerji Ajansı),
- IFC (Uluslararası Finansman Kurumu),
- IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu),
- IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü),
- ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü),
- IMF (Uluslararası Para Fonu),
- IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü),
- Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı),
- Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü),
- Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı),
- IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi),
- ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü),
- ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği),
- NATO (Kuzey Atlantik Asemblesi),
- NC,
- NEA (Nükleer Enerji Ajansı),
- NIB (İskandinavya Yatırım Bankası),
- OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü),
- OPCW,
- OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü),
- UN (Birleşmiş Milletler),
- UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı),
- UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü),
- UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği),
- UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu),
- UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi),
- UNU,
- UPU (Dünya Posta Birliği),
- WEU (Batı Avrupa Konseyi),
- WHO (Dünya Sağlık Örgütü),
- WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı),
- WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü),
- WTO (Dünya Ticaret Örgütü)
Ekonomi
İzlanda ekonomisinin temelini bir ada devleti olduğu için balıkçılık teşkil etmektedir.Tarım: İzlanda topraklarının büyük bir kesimi tarıma elverişsizdir. Ancak % 0,5’inde tarım yapılmaktadır. Nüfusun % 11’i tarım sektöründe çalışmaktadır. Başlıca ürünleri hayvan yemi, patates ve şalgamdır.
Hayvancılık: Adanın buzullarla örtülü olmayan kesimlerindeki otlaklarda hayvancılık yapılır. Küçük baş hayvancılığı ağır basar.
Balıkçılık: İzlanda’nın en önemli gelir kaynağını meydana getiren balıkçılık, 106.487 gross tonluk 866 gemi ile yapılmaktadır. Yıllık tutulan balık yaklaşık olarak 1.500.000 tondur. Başlıca tutulan balıklar balina, moriya ve ringadır.
Endüstri: Balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve balıktan elde edilen ürünler imali başlıca sanayi faaliyetidir. Balık konservesi ve balık unu fabrikası vardır. Küçük gemilerin yapıldığı, büyük gemilerin tamir edildiği tersaneleri; dokuma, çimento, ayakkabı fabrikaları bulunmaktadır. Ayrıca Reykjavik’in doğusunda alüminyum dökümhaneleri ve amonyum sülfat fabrikası bulunmaktadır. Nüfusun %30’u sanayide çalışmaktadır.
Ticaret: Ülkenin ihracatının % 80’ini balık ürünleri, balık konservesi, tuzlanmış ve dondurulmuş balık, balık unu, balık yağı ve gübre meydana getirir. Bunun yanında hayvan ürünleridir. İthal ettiği mallar sanayi ve besin mamulleridir.
Ulaşım: İzlanda’da demir yolu yoktur. Kara yollarının uzunluğu 12 bin kilometreyi bulmaktadır. Başkent Reykjavik’te uluslararası bir liman ve havaalanı vardır.
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce
misafir - 9 yıl önce