THY, Skytrax tarafından dünyanın en iyi ekonomi sınıfı yemek hizmeti veren ve Avrupa'nın en hızlı büyüyen havayolu şirketi seçilmiştir. Aynı zamanda 2010 yılı verilerine göre de Avrupa'nın 3. büyük havayolu, Güney Avrupa'nin ise en büyük havayolu şirketidir.
2011 yılının henüz başında ise, Dünya'nın saygın havacılık dergisi ATW (Air Transport World) tarafından 2010 Yılı Dünya Havacılık Sektörü Liderliği Ödülüne layık görülmüştür. Bu ödül THY'nın tarihi boyunca almış olduğu en büyük ödül olarak nitelendirilmektedir.
Ayrıca THY Dünya futbol devleri ile de sponsorluk anlaşmaları gerçekleştirmektedir. Bunlar arasında FC Barcelona, Manchester United ve Shakhtar Donetsk futbol kulüpleri sayılabilir. Bu sözleşmeler ile THY Barcelona, Manchester United ve Shaktar Donetsk'in resmi havayolu taşıyıcısı olmuştur.Ayrıca ülkemizde Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor'un ve Yunanistan basketbol liginden Maroussi B.C.'nin de sponsorudur. Bunların dışında Avrupa Basketbol Ligine de sponsor olarak lige Turkish Airlines Euroleague adı verilmiştir. THY reklam filmlerinde de ünlü isimlere rol vermektedir. Bunlar arasında; Kobe Bryant, Caroline Wozniacki, Youssou N'Dour, Kıvanç Tatlıtuğ sayılabilir.THY bu sponsorluklar ile Avrupa'daki etkinliğini arttırarak şirketler sıralamasında ilk 3'e yerleşmeyi hedeflemiş ve bunu 2010 yılında gerçeğe dönüştürmüştür.
Star Alliance üyesi Türk Hava Yolları, şu anda 139 dış hat ve 42 iç hat olmak üzere toplam 181 noktaya sefer düzenliyor. Bu 181 uçuş ağı ile en çok uçuş ağı bulunan hava yolları listesinde avrupa'da 3. tüm dünyada ise 8. sırada yer almaktadır.
Tarihçe
Devlet Hava Yolları olarak kuruluşu
20 Mayıs 1933 tarihli 2186 sayılı kanunla kurulan ve ilk adı Havayolları Devlet İşletme İdaresi olan THY, 1935 yılına kadar Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı kaldıktan sonra 2744 sayılı kanunla, Bayındırlık Bakanlığı'na bağlanmıştır.O zamanlardaki ismiyle Devlet Hava Yolları İşletmesi, şimdiki adıyla THY, beş uçak ve 23 koltuk kapasitesi ile Ağustos 1933 tarihinde seferlere başlamıştır.
1933 yılındaki filo:
- 2 adet King Bird (5 koltuklu)
- 2 adet Junkers F-13 (4 koltuklu)
- 1 adet Tupolev ANT-9 (10 koltuklu)
İlk genel yönetim merkezi Ankara'dadır. İdarenin adı, 03.06.1938 tarih ve 3424 sayılı kanunla, Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü'ne çevrilmiş ve katma bütçeli bir idare olarak Ulaştırma Bakanlığı'na bağlanmıştır. Nihayet 21 Mayıs 1955 tarihli ve 6623 sayılı kanunla Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü kaldırılmış, Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı adı ile her nevi hava nakliyatı ve buna müteferri yapmak ve hususi hukuk hükümlerine göre idare edilmek üzere Hükumete bir Anonim Ortaklık kurma yetkisi verilmiştir. 20 Şubat 1956 tarihinde Esas Mukavelenamesi'nin Bakanlar Kurulu'nca tasdik edilmesi, Ticaret Sicili'ne kayıt ve ilan olunması ile Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı kurulmuş ve 1 Mart 1956 tarihinde faaliyete geçmiştir. Kuruluşundaki sermayesi 60 Milyon TL idi.
Anonim Ortaklık Olurken İştirak Eden Kurucu Ortaklar - 1956
İşin doğası gereği en büyük ortak TC Maliye Vekaleti'ne bağlı olan Hazine Müsteşarlığı idi.- Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş.
- Sedat Simavi Halefleri, Haldun ve Erol Simavi Kollektif Şirketi
- Sefa Kılıçoğlu, Yeni Sabah Gazetesi Sahibi
- Ercüment Karacan, Milliyet Gazetesi Sahibi
- Vatan Gazetecilik ve Matbaacılık T.A.Ş
- Hayat Mecmuası Tifdruk Matbaacılık Sanayi A.Ş.
- Mithat Perin, İstanbul Ekspres Gazetesi Sahibi
- Yusuf Ziya Ortaç, Akbaba Yayınevi Sahibi;
İlk İdare Meclisi
İlk İdare Meclisi (Yönetim Kurulu) Başkanı Rıza Çerçel, üyeler ise Osman Nebioğlu ve Semih Sipahioğlu idi.İlk Uluslararası Sefer
İlk uluslararası sefer 12.02.1947 tarihinde Atina'ya yapıldı. Devlet Hava Yolları pilotları Orhan Ayata ve Adil Gözender yönetimindeki, TC-ABA tescil kodlu DC-3 uçağı o gün saat sabah 10:00’da Ankara’dan havalanmış, İstanbul’da aktarma yaptıktan sonra Atina’ya hareket etmiştir. Yolculuk toplam 2 saat 40 dakika sürmüştür. DHY Genel Müdürü Osman Nuri Baykal da uçakta bulunan heyet içindedir.Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü bu anı; “Devlet Hava Yolları Genel Müdürlüğünün, Ankara ile Atina arasında uçak servisi tesisi için Yunan Hükümetiyle bir müddetten beri yapmakta olduğu müzakereler neticelenmiş ve ilk tecrübe uçağı bu sabah saat 10’da Atina'ya gitmek üzere Ankara'dan hareket etmiştir. Dug-las-3 tipinde çift motorlu olan bu uçak, bugün İstanbul'dan kalkacak ve yarın sabah Atina'ya gidecektir” şeklinde duyurmuştur.
THY, 1984 yılında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 60 milyar TL sermaye ile Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsüne geçti. 1985 yılında A310 uçaklarının filoya katılması ile, ilk uluslararası uçuştan yaklaşık 40 yıl sonra Uzak Doğu ve Atlantik ötesi uçuşlar başladı. 1990 yılında 700 milyar TL sermayeye ulaşan THY, Kamu Ortaklığı İdaresi'ne bağlandı. Günümüzde T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na bağlı olan THY'nin sermaye yapısı, Mayıs 2006'da yapılan yeni bir halka arz ile yeniden değişmiş ve hisselerin %53,57'lik kısmı IMKB'de işlem görür hale gelmiştir. Geri kalan %46,43'lük pay ise halen T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na aittir.
THY'nin bakım ünitesi, 2006 yılında THY Teknik Anonim Şirketi adı altında ve %100 sermayesi THY A.O.'ya ait olmak üzere ayrı bir yapıya kavuşmuştur.
THY AO ile Teknik AŞ toplamda yaklaşık 14.000 kişilik bir işgücüne sahiptir.
Ayrıca Antalya merkezli SunExpress havayolunda Lufthansa ile %50-%50 ortaklığı ve Saraybosna merkezli B&H havayollarında ise %49 ortaklığı vardır. Ankara merkezli AnadoluJet havayolu markasının da sahibidir.
24.04.2007 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul, THY tarihine bir ilk olarak geçmiştir. Toplam şirket hisselerin %50'den fazlasının özel mülkiyette olduğu bir ortamda yapılan Genel Kurul sonucunda, Franklin Templeton Investments adlı yatırım fonu, THY Yönetim ve Denetim Kurulları'na ikişer adayını seçme imkanına sahip olmuştur.
Havayolu İttifakları
THY ilk havayolu ittifakı tecrübesini, 1990'lı yılların ikinci yarısında yaşamıştır. O yıllarda Swiss Air'in başını çekmekte olduğu Qualiflyer grubuna 31 Mart 1998 tarihinde üye olmuştur.Bu kapsamda, THY'nin 1989 yılından beri sürdürmekte olduğu 'Sık Uçan Yolcu Programı' (Frequent Flyer), Qualiflyer ile birleştirilmiştir.
Ancak bu ittifak denemesi hedeflendiği gibi gitmemiş, THY 2000 yılında gruptan ayrılmıştır.
Bu gelişmenin ardından, THY sık uçan yolcu programı yeniden yapılandırılmış ve yoluna 'Miles&Smiles' adı altında devam etmiştir.
THY'nin ikinci ittifak denemesi ise, ilkinden tam 10 yıl sonra gerçekleşmiş ve 1 Nisan 2008 tarihinde İstanbul'da imzalanan anlaşma ile şirket bu kez, Lufthansa'nın başını çektiği (SA) Star Alliance'a üye olmuştur. son yıllarda ve özellikle 2009 yılında Avrupa'da en çok yolcu tasıyan 4. havayolu şirketidir.
THY Uçuş Noktaları
Türkiye
Filo
THY, Nisan 2011 itibarı ile 162 uçağa sahiptir. Filonun ortalama yaşı, kargo uçakları hariç 6.0'dır.Türk Hava Yolları Filosu Uçak Tipi Uçak Sayısı Siparişler-Kiralıklar Yolcu Kapasitesi Bilgiler Airbus A310-F 4 Kargo Airbus A330-200F 1 Kargo A319-100 5 6 124(0/124) 10 adet A319/321 için opsiyon A320-200 26 150(8/142) A321-200 23 12 186(10/176)/195/202) A330-200 7 1 250(22/228) A330-343 5 8 289 (0/28/0/261) A340-300 9 271(34/237) Boeing 737-400 3 150(0/150) Boeing 737-700 14 150(0/150) 10 tanesi AnadoluJet için, 4 tanesi THY için çalışıyor. Boeing 737-800 52 10 165(20/135) 15 Adet 737-800 veya 737-900ER opsiyon. 2 uçağı Star Alliance ve 1'er uçağı FC Barcelona ve Manchester United renklerinde. Boeing 737-900ER 0 10 Bilinmiyor Boeing 777-300ER 13 4 310(8/30/274)+337 (0/28/63/246) 4 adet hindistan Jet Airways'tan kiralanmıştır. TOPLAM 162 62kesin+(25 opsiyon) Nisan 2011
THY
THY Yönetim Kurulu’nun daha önce ilan ettiği 30’u opsiyonlu toplam 105 uçaklık ihale içinde planlanan alımda, Airbus’a 3’ü opsiyon yani kesin siparişe çevrilebilir toplam 10 adet A330, Boeing’e de 7 adet 777-300ER tipi uçak siparişi verildi. THY geçtiğimiz ay da Boeing’ten 5 adet 777-300ER alacağını açıklamıştı. Böylece 2010-2012 arasında THY’ye 22 adet geniş gövdeli uçak teslim alacak. THY filosunda yeni sipariş verilen uçaklarla birlikte toplam uzun menzilli uçak sayısı 2012’ye kadar 37’ye çıkacak. THY, ara geçiste yararlanmak üzere Hintli Jet Airways sirketinden dördüncü 777 uçağını da 2 yıllığına kiralamak üzere anlasma yaptı. Önümüzdeki aylarda THY’nin 105 uçaklık alım ihalesinde kalan bölümün de tamamlanması hedefleniyor. Plana göre THY, 70 tek koridorlu uçak konusunda seçimini sonbaharda yapacak. 13 adetlik kalan uzun menzilli uçak projede ise Boeing 787 ile Airbus A350XWB kendi aralarında ve Boeing 747-800I ile Airbus A380 kendi aralarında rekabet ediyor.
- 4 Şubat 2009 Türk Havayolları Yönetim Kurulu tarafından daha önce ilan edilen 30’u opsiyonlu 105 uçak alım çalışmaları kapsamında tek koridorlu uçak alımı için verilen ikinci karara göre 20’si kesin 15’i opsiyonlu olmak üzere toplam 35 adet Boeing 737 Yeni Jenerasyon ailesinden uçak filoya katılacak. Alınacak uçaklar Boeing 737-800 ve 737-900 ER modellerinden oluşacak ve uçakların kabin içi 787 ailesi uçaklarında da kullanılacak olan “Sky Interior” olacak. Alımı planlanan uçaklar 2011 yılından başlayarak, opsiyonlarla birlikte 2015’e kadar filoya girecek.
- 6 Kasım 2009 Türk Havayolları, üç adet Airbus A330-300 uçak satın almak için Airbus firması ile sözleşme imzaladı. Uçak iki sınıf yapılandırma ve yüksek kapasiteli orta mesafe ağında 319 koltuk kapasiteli ve, Rolls-Royce motorları ile güçlendirilmiş olup, Eylül 2010'dan itibaren teslim edilmeye başlanacaktır.
- 30 Ekim 2010 Türk Havayolları Filosuna Boeing'ten ve Airbus' tan yeni alınınan 5 uçak dahil edilmiştir. Bu uçakların 2 adedi Boeing B777-300/ER; 2 adedi Airbus A330-300; 1 adedi A330-200F Kargo uçağı.
Kargo
Turkish Cargo: Uzakdoğu'dan Amerika'ya, Avrupa'dan Ortadoğu ve Afrika'ya uzanan, geniş uçuş ağı ve çağdaş teknoloji ile hizmet veren TURKISH CARGO, ISO 9001:2000 kalite belgesine sahiptir. Globalleşen dünyada yaygın kargo otomasyon sistemi sayesinde, gönderici, alıcı, acenteler ve hava yolları arasında mükemmel bir iletişim sağlamaktadır. Yoğun rekabetin yaşandığı havacılık sektöründe, başarıyı, kaliteli hizmet sunumu ile yakalayacağının bilincinde olan TURKISH CARGO; müşteri taleplerini karşılayan, kaliteli, hızlı ve güvenli hava kargo taşıma hizmeti sunmayı misyon ve Uçuş yapılan tüm noktalarda hava kargo taşımacılığı konusunda ilk tercih edilen kuruluş olmayı vizyon edinmiştir.Airbus firmasından yapılan açıklamaya göre THY halen kullanmakta olduğu 4 adet A310s Kargo uçakları yerine A330-200F kargo uçakları almayı planlıyor. 6 Kasım 2009
THY Teknik Bakım Merkezi
THY, Atatürk Havalimanı (IST)'de, bir teknik bakım merkezine sahiptir. Türk Hava Yolları Bakım Merkezi , THY'nin filosundaki uçakların, motor ve komponentlerin tüm bakım, onarım ve mühendislik desteğinden sorumludur.2006 yılı Mayıs ayında, %100'ü THY A.O.'ya ait olmak THY Teknik A.Ş. adı altında ayrı bir tüzel kişilik olarak yeniden yapılandırılmıştır.
Ayrıca HABOM adı altında Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'nda yeni bir bakım merkezi daha kurulmakta olup, yakın gelecekte hizmete girmesi planlanmaktadır. HABOM hangarlarının harfiyat çalışmalarına başlanmıştır. İnşaatın 2012 yılında bitmesi ve yeni hangarların devreye alınması hedeflenmektedir.
HABOM projesinin ilk etabı olarak kabul edilebilecek Türk Motor Bakım Merkezi (Turkish Engine Center) 2010 Yılı Ocak ayında ilk motor kabulünü gerçekleştirerek, faaliyetlerine başlamıştır. TEC, %51 Pratt & Whitney, %49 THY Teknik A.Ş. ortak girişimi şeklinde kurulmuştur. TEC inşaatı 2009 Nisan - 2009 Aralık arasında 7 ay sürede rekor sayılabilecek bir hızla tamamlanmıştır. TEC senelik toplamda 200 motor bakımı yapmayı hedefleyen ve CFM56 ve V2500 motor ailelerine bakım hizmeti vermeyi hedefleyen bir uluslararası motor bakım merkezidir.
THY Havacılık Akademisi
THY A.O. başta olmak üzere sivil havacılık sektöründeki firmalar ile diğer kişi, kurum ve kuruluşlara eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek. THY Havacılık Akademisi, konusunda uzman eğitmenler ile yılda yaklaşık 12.000 kişiye sınıf eğitimi ve 50.000 aşkın kişiye e-learning eğitimi veren, havacılık sektörünün önde gelen eğitim merkezlerinden biridir. Akademi, Türk Hava Yolları A.O. başta olmak üzere, yurtiçi ve yurtdışı havacılık firmalarına, bakım merkezlerine, kargo firmalarına, seyahat acentelerine, üniversitelere, diğer havayolu çalışanlarına, havalimanı işletmelerine, sivil havacılık sektöründeki firmalar ile diğer kişi, kurum ve kuruluşlara aşağıda belirtilen alanlarda eğitim ve danışmanlık hizmeti vermektedir.Teknik Eğitimler
- Uçak Temel Eğitim Kursları
- Uçak Tip Eğitim Kursları (B1 – Mekanik, B2 – Aviyonik)
- Uçak Genel Tanıtım Kursları
- Özel Kurslar (Preflight Inspection, Human Factor, De-Icing vs.)
- Ticari ve Yer Hizmetleri Eğitimleri
- Kargo Operasyon Eğitimleri
- Tehlikeli Maddeler Eğitimleri
- Yer Harekat Eğitimleri
- Yolcu Hizmetleri Eğitimleri
- Rezervasyon ve Bilet Satış Eğitimleri
- Bilgisayar Destekleri Eğitimler
Kişisel Gelişim ve Yönetim Eğitimleri
- Kalite Eğitimleri
- Kişisel Gelişim Eğitimleri
- Yönetim Eğitimleri
Ulusal ve Uluslararası Onayları
- TS-EN-ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi
- EASA-147 Bakım Eğitimleri ve Sınav Merkezi Onayı
- SHGM Tehlikeli Maddeler Yetki Belgesi
- SHY/JAR 147 Yetki Belgesi
Olay ve Kırım Raporları
- 17 Şubat 1959 - Başbakan Adnan Menderes'i Londra'ya götüren THY'nin Viscount tipi SEV adlı yolcu uçağı , Gatwick Havaalanı yakınlarında düştü. Menderes'in yaralı kurtulduğu kazada, uçaktaki 21 kişiden 14'ü yaşamını yitirdi.
- 26 Ocak 1974 - THY'nin F-28 tipi uçağı, İzmir'den kalkışı sırasında pistin 100 metre uzağında yere çakıldı. Beş mürettebattan dördü ve 68 yolcudan 62'si yaşamını yitirdi.
- 3 Mart 1974– THY'nin 981 uçuş numaralı DC-10 tipi Ankara adlı yolcu uçağı Paris'ten havalandıktan bir süre sonra Ermenonville Ormanlarına düştü. Kargo kapısındaki üretim hatası nedeniyle düşen uçaktaki 12'si mürettebat olmak üzere toplam 346 kişi yaşamını yitirdi.
- 30 Ocak 1975 - THY'nın İzmir-Istanbul seferini yapan F-28 tipi Bursa isimli yolcu uçağı elektrik kesilmesi yüzünden Yeşilköy Havaalanı'na inemedi ve Marmara Denizine düştü. 4 mürettebat ile 37 yolcunun tamamı yaşamını yitirdi.
- 19 Eylül 1976 - İstanbul - Antalya seferini yapan THY'ye ait Boeing 727 tipi yolcu uçağı Isparta üzerinde iken alçalma hatası nedeniyle Toros Dağlarına çarptı. 8'i personel toplam 155 kişi yaşamını yitirdi.
- 23 Aralık 1979 - THY'nin Samsun - Ankara seferini yapan Trabzon adlı F-28 tipi yolcu uçağı, Ankara yakınlarında türbülans nedeniyle düştü. Dört mürettebattan üçü ve 39 yolcudan 36'sı yaşamını yitirdi.
- 16 Ocak 1983 - THY'nin 158 uçuş numaralı Boeing 727-2F2 tipi TC-JBR, Afyon isimli yolcu uçağı, Ankara'da sis ve kar yağışı nedeniyle yere çakıldı. 60 yolcudan 47'si yaşamını yitirdi.
- 29 Ocak 1994 - THY'nin 278 uçuş numaralı Boeing 737-4Y0 tipi TC-JES, Mersin isimli yolcu uçağı, Van yakınlarında, dördüncü iniş denemesinde tepeye çarptı. Yedi mürettebattan altısı ve 55 yolcudan 49'u yaşamını yitirdi.
- 7 Nisan 1999 - THY'nin 5904 uçuş numaralı Boeing 737-4Q8 tipi TC-JEP, Trakya isimli yolcu uçağı, Adana'dan Cidde'ye giderken, kötü hava şartları nedeniyle, kalkıştan dokuz dakika sonra Ceyhan'da düştü. Hacıları almak için Suudi Arabistan'a giden ve yolcusu bulunmayan uçağın 6 mürettebatı yaşamını yitirdi.
- 8 Ocak 2003 – THY'nin 634 uçuş numaralı Avro RJ-100 tipi TC-THG, Konya isimli yolcu uçağı Diyarbakır'a inerken piste çakıldı. 75 yolcudan 71'i, 5 kişilik müretebattan 4'ü yaşamını yitirdi.
- 25 Şubat 2009 - THY'nin 1951 uçuş numaralı Boeing 737-800 tipi TC-JGE, Tekirdağ isimli yolcu uçağı, İstanbul – Amsterdam seferini yaparken Schiphol havaalanı'na 500 metre kala düştü. 135 yolcudan 6'sı ağır 25 kişi yaralandı, 4'ü mürettebat 9 kişi yaşamını yitirdi. Aylar süren araştırmalar sonrası elde edilen bilgilere göre kaza nedeni, Boeing 737 tipi uçağın yükseklik ölçen ve adına altimetre denilen göstergesidir ve bu nedenle %80 Boeing firması suçludur. Hollanda Schiphol Havaalanı'nın da yüzde 10 oranında suçlu olduğu belirtildi.}
Mehmet Unar - 4 yıl önce